Hôm nay,  

Thầy Trò

23/06/200900:00:00(Xem: 6149)

THẦY TRÒ

Trần thị LaiHồng

(Trích Giã Từ Võ Đình)
Tang lễ Giã Từ Võ Đình tổ chức vào Thứ Bảy ngày 6 tháng 6, 2009, tại All County Funeral Home, Lake Worth, West Palm Beach, Florida.
Tuy đơn giản nhưng đầy đủ nghi thức theo nghi lễ Phật giáo, có quý Đại đức Chùa Hương Hải Miami, và quý Sư cô Chùa Lộc Uyển West Palm Beach, tụng niệm.
Điểm đặc biệt có môn đệ của Họa sĩ Võ Đình từ Frederick tiểu bang Maryland về chịu tang:  Calvin Edward Ramsburg.  Trong dịp này, với vành khăn tang trắng quấn ngang đầu, Eddie đã có lời tưởng niệm người quá cố, đầy tình nghĩa Thầy Trò: Thầy Việt, trò Mỹ.
Tôi gặp Mai VõĐình lần đầu tiên tại một lớp hội họa, năm 1985.  Trong hai tuần lễ đó, ông luôn nhắc nhở tôi hòa mình cùng cây cọ.  Tôi không hiểu ý.  Tôi chỉ là một học sinh trung học, mới 18 tuổi.
Tôi muốn được như ông.  Trở thành một nghệ sĩ. 
Ông đã hướng dẫn tôi với tư cách Thầy Trò, và đã thay đổi đời tôi.  Qua nhiều năm thụ huấn, tôi súc tích hàng hàng điều chỉ dạy đầy trí tuệ từ Thầy.  Tôi xin chia sẻ vài điều cùng quý vị.
Về cuộc triển lãm cá nhân đầu tiên của tôi năm 1989, Thầy viết:  “Hãy nhớ rằng hội họa hài hòa giữa ‘hai thái cực’: tự do/kỷ luật; liều lĩnh/chính xác; uy dũng/dịu dàng.”
Trong thời gian tôi vẽ khối lượng năm 1997, tôi gọi nói chuyện. Thầy nhắc nhở:  “ Vẽ là sống, vẽ là ăn, vẽ là thở. Đừng khắc phục quá mạnh/ khắc phục từ tốn/ khắc phục đẹp/ nhưng không quá mạnh.  Nếu cứ ung dung từ tốn, cuộc sống sẽ giữ gìn mình.”
Trong một sách do Thầy minh họa, ông viết: “ Vẽ quan trọng hơn là làm một tấm hình.”
Thầy viết trong một thư,: “ Ở tuổi 64, điều quan trọng chẳng phải là làm việc hoặc vẽ, mà là thấu hiểu những gì thấy được.”
Một thư khác về bài tiểu luận, Thầy viết: “ Giếng hoang là giếng không nước.  Không tốt.  Thi sĩ không làm thơ, họa sĩ không vẽ tranh : chết.  Thầy vui thấy anh vẫn vẽ, vẫn làm việc, vẫn vẫy vùng…Thầy biết gian nan đến thế nào.  Bây giờ đã qua tuổi 70, Thầy chỉ vẽ mây.  Nhớ là trừu tượng nhé, cố nhiên!”
Trong một liên lạc thư từ khác:  “ Eddie, anh đã tiêu hóa hết thức ăn hội họa rồi.  Bây giờ anh lớn tuổi hơn và có kinh nghiệm hơn, anh phải tìm cách vẽ thế nào để biểu lộ được chính bản thân hay nhất, rõ rệt nhất.  Việc làm của cả cuộc đời đấy nhé!”
Một dịp chuyện trò, ông nói:  “Thầy leo tuốt đỉnh núi và chỉ thấy một hang sâu để khám phá.  Thầy nhìn xuống thung lũng thấy anh, Eddie, và vẫy tay…”
Tôi nghĩ Thầy dạy tôi vẽ.  Nhưng điều tôi nhận được lại là con đường mới hướng dẫn cách nhìn.  Vẽ là một cách luyện tập trong chánh niệm.


Tôi muốn gửi đến quý vị một cách luyện tập.  Thầy tôi dã dạy bọn môn sinh chúng tôi.  “Không cần phải là một họa sĩ.  Khi bước đi, hãy nhìn xuống.  Thấy  màu sắc nho nhỏ ẩn hiện trong ngọn cỏ, lá cây, và cát bụi.  Thấy hình  tượng trong mọi sự vật.”
*
Khi được tin Thầy Mai Võ Đình không được khỏe, vợ Eddie là Mary Jo Scangarello, y tá, đã thu xếp để Eddie về gặp mặt, giúp dọn từ Trung tâm ManorCare về nhà ngày 28 tháng 5,sau đó trở lại khi được tin Thầy qua đời.
Mary Jo’s email
fromMary Jo Scangarello …@verizon.net>
toLaihong Tran …@gmail.com>
dateTue, Jun 2, 2009 at 12:40 PM
Dear Laihong,
 I wanted to express my condolences, I'm glad Mai passed peacefully but I'm sure you are still very sad.  We received the information re the funeral. …..
…..  Eddie says "I painted on Sunday and finished Monday in the evening, it is a big painting and it is my song to Mai".  I saw it when I came home last night and WOW, beautiful.  He will bring it to Florida when he flies down.…
( Tôi muốn bày tỏ phân ưu.  Tôi rất mừng Mai đã ra đi an lành nhưng tôi biết chắc là bà vẫn rất buồn.  Chúng tôi đã nhận được tin về tang lễ …… Eddie bảo “Anh vẽ ngày Chúa Nhật và xong vào chiều Thứ Hai, một bức tranh lớn và đó là bài ca của anh dành cho Mai.”  Tôi thấy bức tranh tối qua khi đi làm về.  WOW, đẹp!  Anh chàng sẽ đem theo khi bay về Florida …..)
Trong thư phân ưu gửi ngày 4 tháng 6, Mary Jo viết:
“… Eddie rất hân hạnh được mời lên tiếng trong Tang Lễ, và cả tuần dưới đó sẽ là một kỷ niệm nhớ đời….  Eddie và tôi đã học nhiều từ bà và Mai.  Cả một thế giới khác lạ, đã làm cuộc sống hai tôi thêm phong phú….
Tôi nghĩ với sự chỉ dạy và ảnh hưởng của Thầy, Eddie trở thành một người khác và là một nghệ sĩ.  Eddie hồi đó mới lớn và đi con đường nguy hiểm của tuổi trẻ.  Thầy đã đưa tay ra, chuyển đạt  trí tuệ và nghị lực dìu dắt Eddie, hướng dẫn Eddie vào con đường khác tốt đẹp hơn.  Bây giờ Eddie vững bước một mình nhưng không bao giờ quên những điều Thầy chỉ dạy.  Tôi cảm nhận ân đức đó..  Chồng tôi bây giờ là một người tuyệt vời … nhờ ơn Thầy.
Được biết Calvin Edward Ramsburg, 41 tuổi, từ trên 10 năm nay có gần trăm cuộc triển lãm cá nhân và tập thể cùng nhóm môn đệ của Võ Đình, hiện nối nghiệp Thầy mở lớp dạy vẽ, đặc biệt hướng dẫn những người khuyết tật, trong số có một phụ nữ khiếm thị, dùng xúc giác để “thấy” màu sắc đường nét tạo hình.  Eddie cũng theo chân Thầy minh họa, và tác phẩm đầu tay là bài Room in Rear/ Phòng Sau của Võ Đình.
Trần thị LaiHồng
Hoa bang, tuần tang thứ ba,  VI – 2009

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Cuối năm là lúc con người nhìn lại về giá trị cuộc sống. Một bài viết trên trang mạng The Conversation nêu vấn đề về những vực thẳm chính trị, các cuộc chiến tranh, áp bức… và con người vì thế cảm thấy vô vọng và bất lực khi chứng kiến những thế lực đen tối diễn ra khắp nơi trên thế giới. Liệu chúng ta có thể làm được điều gì đem lại thay đổi trước những bi hoại này hay không?
Danh hiệu “Nhân Vật Của Năm” do TIME bắt đầu từ năm 1927 – theo truyền thống được trao cho những người có ảnh hưởng đáng kể trong các sự kiện toàn cầu, từ chính trị đến văn hóa, môi trường, nghệ thuật. Những người được chọn đóng vai trò như một “thước đo phong vũ” về sức lan tỏa trong xã hội đương đại. Ảnh hưởng đó, theo tiêu chuẩn do chính TIME đề ra, có thể là “for better or for worse – làm cho thế giới tốt đẹp hơn hoặc tệ hại hơn.”
Tiễn 2024, thế giới sẽ chào đón một năm mới 2025 mang theo cả bóng tối lẫn ánh sáng. Các cuộc xung đột, sự phân cực chính trị và những rủi ro khôn lường là lời nhắc nhở về sự bất ổn của thời đại. Nhưng đồng thời, khả năng phục hồi kinh tế, sự phát triển công nghệ, tinh thần hợp tác quốc tế, hơi thở và sự sống còn bất khuất của từng người mẹ, từng đứa trẻ vực dậy và vươn lên từ những đống gạch vụn đổ nát ở Ukraine, ở Gaza, ở Syria… cũng là cảm hứng và hy vọng cho tương lai nhân loại. Nhà văn Albert Camus đã viết: “Giữa mùa đông lạnh giá nhất, tôi tìm thấy, trong mình, một mùa hè bất khả chiến bại.”* Thế giới năm 2025, với tất cả những hỗn loạn, vẫn mang đến cơ hội để con người vượt qua và xây dựng một cuộc sống tốt đẹp, tử tế hơn. Đó cũng là lời chúc chân thành cuối năm của toàn ban biên tập Việt Báo gửi đến quý độc giả: một năm 2025 tràn trề cơ hội và hy vọng.
Trong ba năm học gần đây, PEN America đã ghi nhận hàng loạt trường hợp cấm sách xảy ra trên toàn nước Mỹ, đặc biệt trong các trường công lập. Những nỗ lực xóa bỏ một số câu chuyện và bản sắc khỏi thư viện trường học không chỉ gia tăng mà còn trở thành dấu hiệu của một sự chuyển đổi lớn hơn, đặt ra câu hỏi nghiêm trọng về tương lai của giáo dục công lập. Việc kiểm duyệt này phản ánh một xu hướng đáng lo ngại: sự tập trung vào việc kiểm soát nội dung văn hóa và giáo dục, thay vì khuyến khích học sinh tiếp cận kiến thức đa chiều.
Syria đang sống trong một bước ngoặt lịch sử sau khi chế độ độc tài sụp đổ nhanh chóng và Bashar al-Assad trốn sang Nga để tị nạn. Các nhóm nổi dậy chiến thắng đang cố gắng duy trì trật tự công cộng và thảo luận về các kịch bản cho tương lai. Lòng dân hân hoan về một khởi đầu mới đầy hứa hẹn pha trộn với những lo âu vì tương lai đất nước còn đầy bất trắc. Trong 54 năm qua, chế độ Assad đã cai trị đất nước như một tài sản riêng của gia đình và bảo vệ cho chế độ trường tồn là khẩu hiệu chung của giới thân cận.
Các số liệu gần đây cho thấy những thách thức mà nhà lãnh đạo Trung Quốc phải đối mặt để phục hồi kinh tế cho năm 2025, khi quan hệ thương mại với thị trường xuất khẩu lớn nhất của Trung Quốc có thể xấu đi cùng lúc mức tiêu thụ trong nước vẫn sụt giảm. Và thật sự thì nền kinh tế Trung Quốc tệ đến mức nào? Việc đặt câu hỏi này ngày càng trở nên hợp lý khi Trung Quốc đang đối mặt với tình trạng sản xuất trì trễ và tiền tệ mất giá kéo dài trong những năm gần đây. Đặc biệt, chính quyền Bắc Kinh dường như không muốn công khai toàn bộ thực trạng.
Chiều ngày Thứ Ba 17/12, tòa án New York kết án Luigi Mangione 11 tội danh, bao gồm tội giết người cấp độ 1, hai tội giết người cấp độ 2 cùng các tội danh khác về vũ khí và làm giả danh tính. Theo bản cáo trạng, một bồi thẩm đoàn ở Manhattan đã truy tố Mangione về tội giết người cấp độ hai là tội khủng bố. Tòa đã kết tội hành động của Luigi Mangione – một hành động nổi loạn khó có thể bào chữa dù đó là tiếng kêu cuối cùng của tuyệt vọng.
Ngay từ thời điểm này, cho dù chưa chính thức bước vào Tòa Bạch Ốc, tổng thống đắc cử Donald Trump đã hứa hẹn một chiến dịch bài trừ di dân lớn nhất lịch sử Mỹ. Những cuộc kiểm soát, bắt bớ, trục xuất di dân dự kiến sẽ diễn ra với qui mô lớn trong vài năm tới. Nhiều sắc dân nhập cư ở Mỹ sẽ phải lo lắng, nhưng cộng đồng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất sẽ là cộng đồng di dân gốc Mỹ Latin. Lời hứa này đang làm hài lòng những người Mỹ xem dân nhập cư là kẻ cướp đi việc làm và quyền lợi của mình. Rất đông trong số này thuộc các cộng đồng di dân, trong đó có cộng đồng gốc Việt. Tuy nhiên, có bao nhiêu người thấy được toàn cảnh ảnh hưởng của những chính sách bài trừ di dân đến nền kinh tế và xã hội Hoa Kỳ?
Trong tài liệu của Thư Viện Quốc Hội ghi rằng, nguồn gốc của quyền ân xá trong Hiến Pháp Hoa Kỳ đến từ lịch sử Anh quốc. Quyền ân xá xuất hiện lần đầu tiên dưới thời trị vì của Vua Ine xứ Wessex vào thế kỷ thứ bảy. Mặc dù tình trạng lạm dụng quyền ân xá ngày càng tăng theo thời gian, dẫn đến những hạn chế sau đó, nhưng quyền ân xá vẫn tồn tại trong suốt thời kỳ thuộc địa của Mỹ.
Tôi cộng tác với tuần báo Trẻ (tờ báo có nhiều ấn bản nhất tại Hoa Kỳ) gần hai chục năm qua. Sự gắn bó lâu dài này không chỉ vì tấm lòng yêu nghề (và thái độ thân thiện cởi mở) của ban biên tập mà còn vì chút tình riêng. Mỗi tuần Trẻ đều dành hẳn một trang báo, để trân trọng giới thiệu đến độc giả hai ba vị thương phế binh (Việt Nam Cộng Hòa) đang sống trong cảnh rất ngặt nghèo ở quê nhà. Nhìn hình ảnh đồng đội của mình đang ngồi trên xe lăn, hay nằm thoi thóp trong một gian nhà tồi tàn nào đó – lắm lúc – tôi không khỏi băn khoăn tự hỏi: “Liệu có còn ai nhớ đến những kẻ đã từng vì đời mà đi không vậy?


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.