Hôm nay,  

Happy Fourth

07/07/200900:00:00(Xem: 6019)

Happy Fourth

Mừng Lễ Độc Lập Mỹ.(Photo: Bùi Văn Phú)


Bùi Văn Phú


10 giờ sáng thứ Năm. Tan lớp. Sinh viên trước khi ra về nhiều em chúc tôi: “Happy Fourth” và tôi cũng đáp lại bằng lời chúc như trên, hay thêm vào: “Enjoy your BBQ”.
Năm nay The Fourth of July, 04.07 là ngày Lễ Độc Lập Hoa Kỳ, rơi vào thứ Bảy nên công sở và trường học được nghỉ ngày trước lễ. Nhiều người sẽ có một cuối tuần nghỉ kéo dài ba ngày.
Thứ Sáu gia đình tôi cùng bạn đi pic-nic, chơi thuyền trên hồ nước Anderson ở phiá nam San Jose. Mấy anh tổ chức là những người đã từng phục vụ nhiều năm trong quân đội Hoa Kỳ nên lo mọi sự rất chu đáo, từ chọn và giành chỗ cho đến đồ ăn, thức uống. Sáu giờ sáng có một anh lái xe lên công viên, chờ sẵn đến 8 giờ mở cửa để chọn chỗ tốt nhất. Trên xe đầy đủ bàn ghế, lò nướng ga để khi cần sử dụng.
Đường đến hồ cong queo theo triền đồi, leo lên cao rồi xuống thung lũng, nhiều khúc chênh vênh làm tim đập mạnh. 11 giờ nhiều người mới đến, tất cả chừng 50 người, trẻ nhất non một tuổi, cao tuổi nhất đã ngoài 70.
Mọi thứ cũng đã được lo chu đáo cho những chiếc thuyền đua. Nhưng khi xuống bến gặp trở ngại. Trước khi rời nhà, các anh đã coi lại máy, cho nổ, lên ga để nước trong ống khói bắn hết ra. Luật ở hồ nước này không cho xuống bến những con tàu có nước đọng trong ống bô vì sợ nước từ những chuyến đi chơi nơi khác sẽ đem theo vi thảo có thể sinh sản làm ô nhiễm nước trong hồ. Chỉ có hai chiếc được xuống bến, hai chiếc kia bị cấm sau khi nhân viên chui xuống gầm và đã tìm ra vài giọt nước còn đọng lại. Vì thế hai con tàu được bấm thẻ ngay trên ống bô, ghi lệnh không được xuống hồ này trong vòng 9 ngày tới là thời gian đủ để giết hết các vi thảo nếu có. Luật lệ nghiêm minh, không năn nỉ xin cho hay hối lộ để được việc.
Đám trẻ con thích nhất được lên tàu, phóng nhanh trên mặt hồ với tốc độ 50 km một giờ. Có lúc mấy anh lái tàu kéo theo chiếc bè ni-lông chở ba đứa trẻ con, ra giữa hồ, phóng nhanh rồi cua gắt qua lại cho bè lật. Đám trẻ con rớt xuống nước nhưng có mang phao an toàn nên chỉ hoảng sợ chốc lát rồi lại leo lên cỡi sóng đi tiếp.
Chừng một thập niên qua, tại những buổi pic-nic của người Việt đã có võng Trường Sơn. Thứ võng xếp này đang trở nên một vật dụng phổ thông đem đi cắm trại làm chỗ nghỉ lưng. Đến một lúc nào đó võng được chế gọn và nhẹ hơn để có thể đeo trên người, như nhiều chiếc dù đi biển đã có ở Hoa Kỳ, khi đó võng Trường Sơn sẽ là một thương hiệu nổi tiếng của Việt Nam mà không thể thiếu khi đi cắm trại. Mấy anh bạn kể rằng bây giờ một chiếc võng giá chừng 60 đô-la và trong quá khứ chuyện bản quyền của võng đã phải ra toà ở Việt Nam để giải quyết. Tôi thấy võng xếp rất tiện, tuy còn hơn cồng kềnh. Nếu người Việt không nhanh chóng cải tiến tôi e rằng một ngày không xa võng Trường Sơn sẽ có người nước ngoài chế biến gọn và rẻ hơn. Khi đó sẽ ăn khách hơn.
Tại buổi pic-nic, ăn uống ngoài các món thịt nướng BBQ như bò, heo, gà còn có hot dog, xúc xích, cơm lạp xường. Bọn thanh niên chúng tôi uống bia, lai rai với mực một nắng mới đem từ quê nhà qua, cầm trên tay còn thấy mềm và ẩm, bỏ lên lò than nướng, ăn chấm tương ớt… là hết xảy. Ăn một miếng lại muốn ăn hai, ăn hoài thành nghiện. Thỉnh thoảng chúng tôi cụng chai, chia vui với nhau: “Happy Fourth”.


Như nhiều người Mỹ, chúng tôi ăn chơi tới bến. Nhậu bên bờ hồ xong, chiều về nhà người quen tiếp tục cuộc vui cho đến đêm. Chúng tôi có dịp kể cho nhau nghe về con đường đến Mỹ của mình. Đều là những người vượt biển, kẻ trước người sau. Có anh đến Palawan, rồi qua Bataan trước khi đến Mỹ. Có anh qua trại Galang sớm, từ năm 1980, là những người tị nạn tiên phong đi dọn dẹp để mở cửa Galang 2 đón người vượt biển đang ào ạt đến. Một anh có người bác ra đi năm 1975, trở về trên con tàu Việt Nam Thương Tín để rồi bị tù nhiều năm trước khi vượt biển một lần nữa, đem theo anh đến thẳng trại Galang mà xác con tàu ra đi từ cư xá Thanh Đa năm nào còn nằm phơi nắng mưa nơi cầu tầu Galang trong nhiều năm. Con tàu đó hình như đã được đưa lên đảo làm di vật lịch sử của người vượt biển trong dự án bảo tồn những đảo tị nạn được người Việt hải ngoại khởi xướng từ nhiều năm qua bằng những chuyến trở về thăm Galang, Bidong, Kuku.
Kinh qua gian nan của hành trình tị nạn, bây giờ chúng tôi đã ổn định cuộc sống, thỉnh thoảng về thăm lại quê hương cũ, nhưng nơi gọi là nhà giờ đây là San Jose, là Berkeley, là đất nước Hoa Kỳ. Trò chuyện với nhau, những lúc nâng chai chúng tôi rất tự nhiên cất tiếng: “Happy Fourth”.
*
Ngày hôm sau lại có buổi pic-nic với một nhóm anh em khác chừng 20 người và tôi có trách nhiệm ra sớm để giữ chỗ ở San Pablo Resevoir. 8 giờ sáng đến nơi mà khoảng 50 chiếc bàn và lò nướng đã có người giữ chỗ gần hết. Đủ mọi sắc dân: da trắng, da đen, da nâu, da vàng. Gặp nhau chúng tôi chào: “Good Morning. Happy Fourth”.
Gần trưa mọi người nổi lửa đốt than nướng thịt được nêm nếm gia vị đặc sản mang tính nguồn gốc dân tộc của họ. Những thứ gia vị ướp thịt có bày bán trong các cửa hàng, tuỳ khẩu vị mà chọn. Những mùi thơm của thịt nướng của những món ăn một thời là riêng của từng sắc dân, nhưng nay đã trở thành chung nhờ công nghệ sản xuất và quảng cáo tiếp thị. Chúng tôi nướng gà, bò ướp hương vị Đại Hàn vì hương vị Việt Nam cho thịt nướng hình như không có gì đặc biệt. Hôm qua có món thịt heo nướng que thơm lừng, nhưng thiếu bún, rau, củ cải muối và nước mắm chua cay ngọt để biến thành món bún chả Hà Nội. Hôm nay ngoài thịt nướng, có anh bạn đem theo mấy chục hột vịt lộn, cùng rau răm và muốn tiêu chanh. Với bếp ga di động, chúng tôi luộc tại chỗ, uống bia ăn mừng Lễ Độc Lập: “Happy Fourth”.
Hoa Kỳ đúng là quê hương của mọi nguồn gốc chủng tộc, mọi sắc dân từ nhiều quốc gia trên thế giới. Mỗi người đến đây đều đem theo nét đặc thù của quê hương họ và được khuyến khích bảo tồn, tôn trọng và hoà đồng. Đã đi qua và sống ở nhiều quốc gia tôi thấy văn hoá ẩm thực ở Hoa Kỳ rất phong phú và ngon tuyệt vời.
Trong ngày lễ hội được coi là lớn nhất và quan trọng nhất là Lễ Độc Lập thì lại không có những lễ lạt trang nghiêm hay nghi thức rườm rà. Ngày này dân chúng rủ nhau ra công viên, vào rừng hay đến những nơi có nước để vui chơi, nghe nhạc, nướng BBQ, ăn hot dog, hamburger, uống bia. Tối về xem pháo hoa. Mừng ngày lễ lớn nhất của đất nước một cách đơn giản, tự nhiên.
Năm nay vì kinh tế khủng hoảng, nhiều thành phố thiếu hụt ngân sách nên không có bắn pháo hoa, trong đó có San Jose.
Hơn chín giờ tối, tôi và mấy gia đình bạn leo lên một ngọn đồi chờ xem bắn pháo hoa từ một khu giải trí Six Flags. Tuy cấm người dân đốt nhưng bầu trời thỉnh thoảng vẫn có những vệt sáng từ đất bay lên rồi nổ ra những đóm sáng. Trong khi chương trình bắn pháo của trung tâm giải trí diễn ra, từ sân một ngôi nhà dưới chân đồi vọng lên những tiếng pháo nổ liên thanh, loại pháo của người Việt và người Hoa đốt vào dịp Tết âm lịch. Tràng pháo nổ kéo dài chừng ba phút. Chúng tôi nói với nhau gia đình đó chắc phải là người Việt hay người Hoa và tràng pháo phải dài cả chục thước.
Mười hai giờ khuya. Đi ngủ tôi còn nghe tiếng pháo hoa nổ loanh quanh. Nhưng không nhiều bằng những năm trước.
© Buivanphu 05.07.2009

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sau hơn một năm vất vả phòng chống Covid và kể từ khi có thuốc tiêm ngừa, nước Mỹ đang trở lại bình thường trong những điều kiện mới. Việc đeo khẩu trang và giãn cách xã hội sẽ trở thành những nét sinh hoạt trong đời sống. Bắt buộc cũng có mà tự nguyện cũng có. Từ mùa xuân năm nay nhiều tiểu bang đã bỏ những giới hạn sinh hoạt vì Covid. Riêng California, nơi có nhiều hạn chế gắt gao nhất trong công tác phòng chống, giới hạn được bỏ từ ngày 15/6 vừa qua.
Dan Rather là nhà bình luận kỳ cựu trên hệ thống CBS và là một ký giả tên tuổi của làng truyền thông Hoa Kỳ trong nhiều thập niên. Cùng với Peter Jennings của ABC và Tom Brokaw của NBC, ông thuộc về nhóm "Big Three" đầy ảnh hưởng này của nước Mỹ. Ở tuổi 89 hiện nay, ông vẫn tiếp tục dự phần vào các hoạt động truyền thông một cách thông tuệ, luôn gởi ra những thông điệp đáng suy nghĩ và lan truyền cảm hứng đến hàng triệu khán-thính-độc giả đang luôn theo dõi các bài viết, những cuộc nói chuyện cùng các cuộc phỏng vấn, trò chuyện của ông với một vài nhân vật nổi tiếng.
Trong chiến lược “Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở” của Hoa Kỳ, Việt Nam là môt cưc tuy nhỏ nhưng quan trong trọng cô gắng tạo thế đa phương quyền lực (multipolarity) để phá thế đơn cưc (unipolarity) mà Trung Quốc muốn thực hiện đặt khu vực này dưới “luật chơi của Trung Quốc.” Cả đại sứ chỉ định của Hoa Kỳ Marc Evans Knapper, Bộ trưởng Quốc Phòng Lloyd J. Austin, và có lẽ Phó Tổng Thống Kamala Harris, cũng đề cập đến triển vọng nâng tầm quan hệ Việt-Mỹ từ mức “đối tác toàn diện” lên mức “đối tác chiến lược.”
Đặc biệt, Singapore và Việt Nam có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế Hoa Kỳ. Singapore là một trung tâm tài chính khu vực, nơi đặt trụ sở châu Á của các doanh nghiệp của Hoa Kỳ bao gồm Microsoft và Google. Việt Nam đang trở nên chủ yếu hơn đối với chuỗi cung ứng toàn cầu, bao gồm cả chuỗi cung ứng chất bán dẫn, khi ngày càng có nhiều doanh nghiệp chuyển cơ sở sản xuất ra khỏi Trung Quốc.
Xem lại “nguyên tắc thứ ba” của chúng ta, thấy ngay một cái định nghĩa bảnh hơn nhiều: “Di động là liên tục tiến về vùng chân không hoặc có áp lực thấp hơn áp lực hiện tại đang bao quanh mình”. Rõ ràng, đầy đủ, hàm chứa tất cả những yếu tố vật lý gây ra chuyển động. Vậy thì, khỏi cần trông cậy vào ai. Trong vườn chiều nay, ta vừa nhâm nhi cà phê vừa làm một vài thí nghiệm giản dị, dễ như trò chơi con trẻ, để khám phá thêm một huyền bí của đất trời.
Lực lượng Hồi giáo Taliban lên nắm quyền tại Afghanistan không chỉ làm thay đổi triệt để hệ thống chính trị quốc nội mà còn tình hình an ninh khu vực và quốc tế.
Một gian thương trộn 10% đồng vào vàng rồi rao bán vàng nguyên chất sẽ bị bỏ tù về tội lừa đảo. Nhà nước in tờ giấy bạc 100 đồng nhưng giá trị chỉ còn lại 90 đồng nhưng lại gọi là 10% lạm phát (inflation, tức là tiền mất giá.) Nếu bạn đọc thay vì mua tivi 32 inch năm nay chờ thêm 2 năm mua tivi 50 inch lớn hơn, đẹp hơn mà giá lại rẻ hơn thì gọi là giảm phát (deflation, tức là hàng hóa mất giá.)
Cơn mưa phùn đêm qua còn đọng nước trên đường. Gió thu đã về. Lá vàng theo gió lác đác vài chiếc cuốn vào tận thềm hiên. Cây phong đầu ngõ lại chuẩn bị trổ sắc đỏ ối như mọi năm. Người đi xa từ những mùa thu trước, sẽ không trở về. Những người bạn lâu không gặp, thư gửi đi bị trả lại, nhắn tin điện thoại không thấy trả lời. Có lẽ cũng đã ra đi, không lời từ biệt. Đã có những cuộc ra đi rất lặng lẽ từ gần hai năm qua, không chỉ ở nơi đây, mà ở khắp toàn cầu. Ra đi bất ngờ, ra đi nhanh chóng. Không hoa tang. Không lễ nghi tôn giáo. Không lời ai điếu. Những túi bọc thi thể chất vội vào những thùng xe đông lạnh. Những thi hài quấn vải hoặc cuộn trong manh chiếu được chất trên những giàn củi, hỏa thiêu. Những chiếc quan tài được chôn lấp vội vàng trên đất công, với bia mộ đơn giản, không hình ảnh, ghi tên tuổi của một người già bệnh hay một người trẻ cường tráng, một người quyền quý hay một người bần cùng vô danh… Tất cả những người ra đi ấy, từ những nơi chốn khác nhau, thành thị hay
Hoá ra không phải chùm khế nào cũng ngọt. Quê hương, đôi khi, cũng thế. Cũng chua chát và đắng nghét đối với rất nhiều người mà tôi (chả may) là một. Cùng cả triệu dân Việt khác, tôi cũng đã có lúc hốt hoảng đâm sầm ra biển (dù không biết bơi) khi tóc hãy còn xanh. May mắn, tôi thoát chết. Lên lại được bờ, tôi đi lang thang tứ xứ cho mãi đến khi tóc đã đổi mầu nhưng vẫn chưa bao giờ trở về cố lý. Có kẻ tưởng là tôi chảnh, có mới nới cũ, có trăng quên đèn, quên cả cố hương. Không dám chảnh đâu. Tôi bị chúng “cấm cửa” mà!
Dù vậy, tôi vẫn cũng còn có đôi chút suy nghĩ lăn tăn. Hay nói theo ngôn ngữ của thi ca là vẫn (nghe) “sao có tiếng sóng ở trong lòng.” Chúng ta có nhất thiết phải đốt cả dẫy Trường Sơn, phải hy sinh đến cái lai quần, và hàng chục triệu mạng người – thuộc mấy thế hệ kế tiếp nhau – chỉ để tạo nên một đống bùn bẩn thỉu nhầy nhụa như hiện tại không?


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.