Hôm nay,  

Happy Fourth

07/07/200900:00:00(Xem: 5748)

Happy Fourth

Mừng Lễ Độc Lập Mỹ.(Photo: Bùi Văn Phú)


Bùi Văn Phú


10 giờ sáng thứ Năm. Tan lớp. Sinh viên trước khi ra về nhiều em chúc tôi: “Happy Fourth” và tôi cũng đáp lại bằng lời chúc như trên, hay thêm vào: “Enjoy your BBQ”.
Năm nay The Fourth of July, 04.07 là ngày Lễ Độc Lập Hoa Kỳ, rơi vào thứ Bảy nên công sở và trường học được nghỉ ngày trước lễ. Nhiều người sẽ có một cuối tuần nghỉ kéo dài ba ngày.
Thứ Sáu gia đình tôi cùng bạn đi pic-nic, chơi thuyền trên hồ nước Anderson ở phiá nam San Jose. Mấy anh tổ chức là những người đã từng phục vụ nhiều năm trong quân đội Hoa Kỳ nên lo mọi sự rất chu đáo, từ chọn và giành chỗ cho đến đồ ăn, thức uống. Sáu giờ sáng có một anh lái xe lên công viên, chờ sẵn đến 8 giờ mở cửa để chọn chỗ tốt nhất. Trên xe đầy đủ bàn ghế, lò nướng ga để khi cần sử dụng.
Đường đến hồ cong queo theo triền đồi, leo lên cao rồi xuống thung lũng, nhiều khúc chênh vênh làm tim đập mạnh. 11 giờ nhiều người mới đến, tất cả chừng 50 người, trẻ nhất non một tuổi, cao tuổi nhất đã ngoài 70.
Mọi thứ cũng đã được lo chu đáo cho những chiếc thuyền đua. Nhưng khi xuống bến gặp trở ngại. Trước khi rời nhà, các anh đã coi lại máy, cho nổ, lên ga để nước trong ống khói bắn hết ra. Luật ở hồ nước này không cho xuống bến những con tàu có nước đọng trong ống bô vì sợ nước từ những chuyến đi chơi nơi khác sẽ đem theo vi thảo có thể sinh sản làm ô nhiễm nước trong hồ. Chỉ có hai chiếc được xuống bến, hai chiếc kia bị cấm sau khi nhân viên chui xuống gầm và đã tìm ra vài giọt nước còn đọng lại. Vì thế hai con tàu được bấm thẻ ngay trên ống bô, ghi lệnh không được xuống hồ này trong vòng 9 ngày tới là thời gian đủ để giết hết các vi thảo nếu có. Luật lệ nghiêm minh, không năn nỉ xin cho hay hối lộ để được việc.
Đám trẻ con thích nhất được lên tàu, phóng nhanh trên mặt hồ với tốc độ 50 km một giờ. Có lúc mấy anh lái tàu kéo theo chiếc bè ni-lông chở ba đứa trẻ con, ra giữa hồ, phóng nhanh rồi cua gắt qua lại cho bè lật. Đám trẻ con rớt xuống nước nhưng có mang phao an toàn nên chỉ hoảng sợ chốc lát rồi lại leo lên cỡi sóng đi tiếp.
Chừng một thập niên qua, tại những buổi pic-nic của người Việt đã có võng Trường Sơn. Thứ võng xếp này đang trở nên một vật dụng phổ thông đem đi cắm trại làm chỗ nghỉ lưng. Đến một lúc nào đó võng được chế gọn và nhẹ hơn để có thể đeo trên người, như nhiều chiếc dù đi biển đã có ở Hoa Kỳ, khi đó võng Trường Sơn sẽ là một thương hiệu nổi tiếng của Việt Nam mà không thể thiếu khi đi cắm trại. Mấy anh bạn kể rằng bây giờ một chiếc võng giá chừng 60 đô-la và trong quá khứ chuyện bản quyền của võng đã phải ra toà ở Việt Nam để giải quyết. Tôi thấy võng xếp rất tiện, tuy còn hơn cồng kềnh. Nếu người Việt không nhanh chóng cải tiến tôi e rằng một ngày không xa võng Trường Sơn sẽ có người nước ngoài chế biến gọn và rẻ hơn. Khi đó sẽ ăn khách hơn.
Tại buổi pic-nic, ăn uống ngoài các món thịt nướng BBQ như bò, heo, gà còn có hot dog, xúc xích, cơm lạp xường. Bọn thanh niên chúng tôi uống bia, lai rai với mực một nắng mới đem từ quê nhà qua, cầm trên tay còn thấy mềm và ẩm, bỏ lên lò than nướng, ăn chấm tương ớt… là hết xảy. Ăn một miếng lại muốn ăn hai, ăn hoài thành nghiện. Thỉnh thoảng chúng tôi cụng chai, chia vui với nhau: “Happy Fourth”.


Như nhiều người Mỹ, chúng tôi ăn chơi tới bến. Nhậu bên bờ hồ xong, chiều về nhà người quen tiếp tục cuộc vui cho đến đêm. Chúng tôi có dịp kể cho nhau nghe về con đường đến Mỹ của mình. Đều là những người vượt biển, kẻ trước người sau. Có anh đến Palawan, rồi qua Bataan trước khi đến Mỹ. Có anh qua trại Galang sớm, từ năm 1980, là những người tị nạn tiên phong đi dọn dẹp để mở cửa Galang 2 đón người vượt biển đang ào ạt đến. Một anh có người bác ra đi năm 1975, trở về trên con tàu Việt Nam Thương Tín để rồi bị tù nhiều năm trước khi vượt biển một lần nữa, đem theo anh đến thẳng trại Galang mà xác con tàu ra đi từ cư xá Thanh Đa năm nào còn nằm phơi nắng mưa nơi cầu tầu Galang trong nhiều năm. Con tàu đó hình như đã được đưa lên đảo làm di vật lịch sử của người vượt biển trong dự án bảo tồn những đảo tị nạn được người Việt hải ngoại khởi xướng từ nhiều năm qua bằng những chuyến trở về thăm Galang, Bidong, Kuku.
Kinh qua gian nan của hành trình tị nạn, bây giờ chúng tôi đã ổn định cuộc sống, thỉnh thoảng về thăm lại quê hương cũ, nhưng nơi gọi là nhà giờ đây là San Jose, là Berkeley, là đất nước Hoa Kỳ. Trò chuyện với nhau, những lúc nâng chai chúng tôi rất tự nhiên cất tiếng: “Happy Fourth”.
*
Ngày hôm sau lại có buổi pic-nic với một nhóm anh em khác chừng 20 người và tôi có trách nhiệm ra sớm để giữ chỗ ở San Pablo Resevoir. 8 giờ sáng đến nơi mà khoảng 50 chiếc bàn và lò nướng đã có người giữ chỗ gần hết. Đủ mọi sắc dân: da trắng, da đen, da nâu, da vàng. Gặp nhau chúng tôi chào: “Good Morning. Happy Fourth”.
Gần trưa mọi người nổi lửa đốt than nướng thịt được nêm nếm gia vị đặc sản mang tính nguồn gốc dân tộc của họ. Những thứ gia vị ướp thịt có bày bán trong các cửa hàng, tuỳ khẩu vị mà chọn. Những mùi thơm của thịt nướng của những món ăn một thời là riêng của từng sắc dân, nhưng nay đã trở thành chung nhờ công nghệ sản xuất và quảng cáo tiếp thị. Chúng tôi nướng gà, bò ướp hương vị Đại Hàn vì hương vị Việt Nam cho thịt nướng hình như không có gì đặc biệt. Hôm qua có món thịt heo nướng que thơm lừng, nhưng thiếu bún, rau, củ cải muối và nước mắm chua cay ngọt để biến thành món bún chả Hà Nội. Hôm nay ngoài thịt nướng, có anh bạn đem theo mấy chục hột vịt lộn, cùng rau răm và muốn tiêu chanh. Với bếp ga di động, chúng tôi luộc tại chỗ, uống bia ăn mừng Lễ Độc Lập: “Happy Fourth”.
Hoa Kỳ đúng là quê hương của mọi nguồn gốc chủng tộc, mọi sắc dân từ nhiều quốc gia trên thế giới. Mỗi người đến đây đều đem theo nét đặc thù của quê hương họ và được khuyến khích bảo tồn, tôn trọng và hoà đồng. Đã đi qua và sống ở nhiều quốc gia tôi thấy văn hoá ẩm thực ở Hoa Kỳ rất phong phú và ngon tuyệt vời.
Trong ngày lễ hội được coi là lớn nhất và quan trọng nhất là Lễ Độc Lập thì lại không có những lễ lạt trang nghiêm hay nghi thức rườm rà. Ngày này dân chúng rủ nhau ra công viên, vào rừng hay đến những nơi có nước để vui chơi, nghe nhạc, nướng BBQ, ăn hot dog, hamburger, uống bia. Tối về xem pháo hoa. Mừng ngày lễ lớn nhất của đất nước một cách đơn giản, tự nhiên.
Năm nay vì kinh tế khủng hoảng, nhiều thành phố thiếu hụt ngân sách nên không có bắn pháo hoa, trong đó có San Jose.
Hơn chín giờ tối, tôi và mấy gia đình bạn leo lên một ngọn đồi chờ xem bắn pháo hoa từ một khu giải trí Six Flags. Tuy cấm người dân đốt nhưng bầu trời thỉnh thoảng vẫn có những vệt sáng từ đất bay lên rồi nổ ra những đóm sáng. Trong khi chương trình bắn pháo của trung tâm giải trí diễn ra, từ sân một ngôi nhà dưới chân đồi vọng lên những tiếng pháo nổ liên thanh, loại pháo của người Việt và người Hoa đốt vào dịp Tết âm lịch. Tràng pháo nổ kéo dài chừng ba phút. Chúng tôi nói với nhau gia đình đó chắc phải là người Việt hay người Hoa và tràng pháo phải dài cả chục thước.
Mười hai giờ khuya. Đi ngủ tôi còn nghe tiếng pháo hoa nổ loanh quanh. Nhưng không nhiều bằng những năm trước.
© Buivanphu 05.07.2009

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Từng là một trung tâm thương mại sầm uất và biểu tượng cho niềm hy vọng đang dâng cao về tương lai dân chủ trong khu vực, Hồng Kông hiện đang đối mặt với các biện pháp kiểm soát ngày càng siết chặt của chính quyền Bắc Kinh. Từ năm 2019 cho đến nay, khoảng hơn 200.000 người đã ra đi để cố thoát khỏi bầu không khí chính trị ngày càng ngột ngạt. Với việc áp dụng Luật An ninh Quốc gia, quyền tự trị của Hồng Kông từng được cam kết trong mô hình “một quốc gia, hai chế độ” đã bị gần như hoàn toàn xoá bỏ. Xu hướng toàn trị của chính quyền Trung Quốc không những ảnh hưởng trực tiếp đến số phận nghiệt ngã của Hồng Kông mà còn gián tiếp đến trào lưu dân chủ hoá của Việt Nam.
Ở New York, khoảng 2 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu cho cuộc bầu cử thị trưởng lần này, cao nhất từ năm 1969, theo dữ liệu của NBC. Tất cả người dân hiểu được tầm quan trọng của lá phiếu lần này. Mười tháng qua, có vẻ họ hiểu được mức an toàn cuộc sống của họ ra sao, và sức mạnh của nền dân chủ hơn 200 năm của Hoa Kỳ đang lâm nguy như thế nào.
Mamdani không bán mộng. Anh bán khả thi. Và cử tri, sau nhiều lần bị dọa nạt, có vẻ đã chọn đúng thứ cần mua. Hy vọng, khi ấy, không phải lời hứa. Nó là hóa đơn thanh toán mỗi cuối tháng, nhẹ hơn một chút — và là bằng chứng rằng lý trí vẫn chưa bị bôi xóa.
Hiến pháp là văn bản pháp lý tối cao quy định các nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước, xác lập thẩm quyền của các cơ quan công quyền, đồng thời quy định các chế độ kinh tế, văn hóa, xã hội và những quyền cơ bản của công dân. Tất cả các cơ quan nhà nước và công dân đều có nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp...
Trong bài phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm 23 tháng 9 năm 2025, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng, “Biến đổi khí hậu, bất kể điều gì xảy ra, các bạn đã bị cuốn hút vào đó rồi. Không còn việc hâm nóng toàn cầu nữa, không còn chuyện toàn cầu lạnh cóng nữa. Tất cả những tiên đoán này được thực hiện bởi Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức khác, thường là những lý do tồi và đều sai lầm. Chúng được tiên đoán bởi những kẻ ngu mà dĩ nhiên là số phận của đất nước họ và nếu tiếp tục thì những quốc gia đó không có cơ hội để thành công. Nếu các bạn không tránh xa khỏi trò lừa đảo xanh này thì đất nước của các bạn sẽ thất bại.” Đó là lời chứng rõ ràng được đưa ra trước cộng đồng quốc tế về quan điểm và hành động của chính phủ Trump chống lại các giá trị khoa học mà nhân loại đã, đang, và sẽ tiếp tục giữ gìn và thực hiện để làm cho cuộc sống ngày càng văn minh tiến bộ và hạnh phúc hơn.
Năm xưa, khi Benjamin Franklin rời khỏi Hội nghị Lập hiến năm 1787, một người phụ nữ hỏi ông: “Ngài Franklin, chúng ta có được chính thể gì, một nền quân chủ hay một nền cộng hòa?” Ông đáp: “Một nền cộng hòa, nếu các người còn giữ được nó.” Benjamin Franklin muốn nói, một nền cộng hòa, tức chính quyền của nhân dân, dựa trên luật pháp và trách nhiệm của người dân. Nền cộng hoà không tự bền vững, nó chỉ tồn tại nếu người dân có đủ phẩm hạnh, lý trí. Dân chủ không phải một thành quả, mà là thử thách liên tục. Câu nói ngắn gọn, đanh thép năm xưa của Franklin nay linh nghiệm, dưới thời Donald Trump.
Sáng nay, một post trên mạng xã hội của một người bạn làm tôi khựng lại: “Nếu không thích nước Mỹ, thì cuốn gói cút đi.” Câu đó khiến tôi nhớ về một buổi chiều hơn mười năm trước. Hôm ấy, nhóm bạn cũ ngồi quây quần, câu chuyện xoay về ký ức: Sài Gòn mất. Cha bị bắt. Mẹ ra tù. Chị em bị đuổi học, đuổi nhà. Và những chuyến tàu vượt biển không biết sống chết ra sao. Giữa lúc không khí chùng xuống, một người bạn mới quen buông giọng tỉnh bơ: “Các anh chị ra đi là vì không yêu tổ quốc. Không ai ép buộc dí súng bắt các anh chị xuống tàu cả.” Cả phòng sững sờ. Ở đây toàn người miền Nam, chỉ có chị ta là “ngoài ấy.” Vậy mà chị không hề nao núng. Ai đó nói chị “gan dạ.” Có người chua chát: “Hèn gì miền Nam mình thua.”
Trong cái se lạnh của trời Tháng Mười vào Thu, khi màu lá trên khắp nước Mỹ chuyển sang gam màu đỏ rực, vàng óng, thì một cơn bão đang âm ỉ sôi sục, len lỏi dưới bề mặt của cuộc sống người Mỹ. Gió càng thổi mạnh, cơn bão ấy sẽ càng nhanh chóng bùng nổ. Vỏn vẹn trong một tháng, nước Mỹ chứng kiến ba sự kiện chấn động, nức lòng những người đang dõi theo sự mong manh của nền Dân Chủ. Mỗi sự kiện diễn ra trong một đấu trường riêng của nó, nhưng đều dệt nên từ cùng một sợi chỉ của sự phản kháng kiên cường: bắt nguồn từ sự phỉ báng tính chính trực của quân đội; tước toạt thành trì độc lập, tự do của báo chí – ngôn luận; và những cú đánh tới tấp vào sức chịu đựng của người dân.
Hiểu một cách đơn giản, văn hoá là một khái niệm tổng quát để chỉ sự chung sống của tất cả mọi người trong cùng xã hội, bao gồm ngôn ngữ, phong tục tập quán, tôn giáo và luật pháp. Do đó, luật pháp là một thành tố trong toàn bộ các hoạt động văn hoá và có ảnh hưởng đến tiến trình phát triển xã hội, một vấn đề hiển nhiên...
Bất kỳ là ai, trẻ cũng như già, nữ cũng như nam, thật là tò mò, nếu chúng ta có thể biết được tương lai gần hoặc xa của mình, của người khác. Biết được tương lai là chuyện thú vị, hoặc căng thẳng, hoặc sôi nổi, hoặc sợ hãi. Ví dụ như bạn tiên đoán được ba tháng nữa sẽ gặp tai nạn hoặc cuối năm nay sẽ bị vợ ly dị. Nhưng có thể nào tiên đoán như vậy không? Làm gì có, chỉ là chuyện giả tưởng, chuyện phim ảnh và tiểu thuyết. Chuyện mấy bà phù thủy nhìn vào thau nước hoặc quả bóng kính trong thấy được chuyện mai sau, việc mấy ông thầy bói bấm tay nhâm độn, lật bài bói toán, v… v… chỉ thỏa mãn giấc mơ và tưởng tượng. Trong thực tế, chuyện đang xảy ra còn chưa giải quyết xong, nói chi chuyện ngày mai. Không đúng, nếu biết chuyện ngày mai thì chuyện hôm nay vô cùng dễ giải quyết. Ví dụ, “nếu biết rằng em sẽ lấy chồng, anh về lấy vợ thế là xong. Vợ anh không đẹp bằng em lắm, nhưng lấy cho anh đỡ lạnh lòng.” (Thơ vô danh). Thay vì cứ đeo đuổi hai ba năm sau, kéo dài buồn bã, đau khổ, để rồi “Lòn


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.