Hôm nay,  

Nước Mắt Mùa Thu

15/09/200900:00:00(Xem: 5782)

NƯỚC MẮT MÙA THU
GIAO CHỈ - SAN JOSE

Hình trái, cô Michelle trong bích chương; phải, bên chồng.
Mùa thu vĩnh biệt
Mùa thu năm nay, tại San Jose có một đám tang hết sức trẻ trung và khác biệt.
Phần lớn người đến tiễn đưa là tuổi trẻ. Có cả chương trình chiếu phim. Có những bài ca vĩnh biệt và lại có cả di chúc của người ra đi an ủi vỗ về người ở lại.
Bà mẹ trẻ đứng yên lặng bên cạnh quan tài con gái. Người đứng đó rất lâu và nỗi buồn làm tê cứng bàn chân tượng đá. Mẹ tên là Hoàng Mộng Thu và con gái tên là Michelle. Mùa xuân năm 2007, Michelle 25 tuổi, tốt nghiệp đại học, tương lai mở cửa chào đón cuộc đời nở hoa đúng lúc bắt đầu dược tin bị ung thư máu ( Acute myeloid leukemia ). Cuộc chiến bất ngờ không lựa chọn xảy ra suốt một năm dài. Hết sức gian khổ đau thương. Ai là bệnh nhân ung thư, ai là thân nhân của bệnh ung thư đều biết rõ hoàn cảnh mắc bệnh tử hình và việc trị liệu bằng hóa chất đau đớn dường nào.
Mùa xuân 2008, sau 1 năm hóa trị (chemotherapy) bệnh tình thuyên giảm và đã có hy vọng. Nhưng chỉ được 2 tháng mong manh, đến tháng 5-2008 thì bệnh tái phát, mãnh liệt hơn. Tương lai lúc đó hoàn toàn trông cậy vào việc thay tủy. Hy vọng hết sức xa vời, nhưng đó là hy vọng của bước đường cùng. Và đành tuyệt vọng.
Bây giờ phút cuối cùng đã đến. Các thanh thiếu niên trong nhóm hoạt động để cứu Michelle đành thất vọng họp mặt về nghĩa trang Oak Hill để cùng khóc thương cho một cuộc chiến bất thành. Các bạn của em cùng nhìn thấy hình ảnh Michelle tươi cười như khích lệ bạn bè hãy mạnh mẽ tiếp tục cuộc đấu tranh.
Những cô gái mặc tang phục nhỏ lệ khóc người đi. Những thanh niên cạo trọc đầu trong biểu tượng quyết tâm cứu Michelle bây giờ ngậm ngùi vì thua cuộc.
Michelle là ai
Michelle ra đời tại Texas, trưởng thành tại California và là 1 thiếu nữ hết sức năng động. Ngay từ khi học trung học tại miền Đông Vịnh, cô đã là chủ tịch của hội học sinh. Tốt nghiệp từ 2004 Michelle đã bắt đầu hoạt động cộng đồng về mọi lãnh vực.
Làm tư vấn cho tổ chức KPMG và đạp xe qua cầu Golden Gate. Từ tinh thần đến thể chất, Michelle luôn luôn tham dự nhiệt thành cùng với tuổi trẻ thân hữu. Vì vậy cô có rất nhiều bạn. Và Michelle theo mẹ là chị Hoàng Mộng Thu tham dự hầu hết các công tác của nhóm Tình Thương tại San Jose. Riêng về phần cô, cũng đã có riêng một mối tình đầu với chàng trai Việt Nam.
Hoa Tình Thương, kể lại từ đầu.
Ở San Jose từ nhiều năm nay có một hoạt động khá đặc biệt của nhóm Tình Thương. Quanh năm vận động người tình nguyện đi làm toàn những công việc từ thiện rắc rối. Thăm phụ nữ trong tù. Thăm các em thiếu niên trong trại quản giáo. Mới đầu thì chỉ giới hạn thăm nom người Việt Nam trong vòng lao lý. Sau rồi mở rộng thăm viếng tất cả mọi trẻ em ở tù. Công việc tiến hành đều đặn và đã trở thành truyền thống hàng năm.
Sáng kiến hay nhất là mua hoa đem vào trại tù thiếu nhi dạy các em làm một giỏ hoa. Đến ngày Mother day, lễ Tạ ơn hay Giáng sinh mẹ em vào thăm, em bé tù thiếu nhi có món quà cho mẹ. Thật không còn gì hay hơn. Giới chức Hoa Kỳ rất ngưỡng mộ. Các nhân viên xã hội rất hoan nghênh.
Người đứng ra tổ chức các chương trình thăm viếng như thế được trại tù đặt tên là Flower Lady. Cô tên thực là Hoàng Mộng Thu, suốt đời hăng hái làm việc thiện nguyện. Đôi khi hơi quá hăng hái nên cũng gặp trở ngại, nhưng với tấm lòng chân thành, Flower Lady vượt qua mọi khó khăn.
Rất ít người biết về cuộc sống riêng tư của thiếu phụ Việt Nam bôn ba lận đận nầy. Cô lập gia đình với ông chồng người Thái Lan khi mới qua Mỹ. Sinh hạ được 3 người con thì chia tay đôi ngả. Nhưng Hoàng Mộng Thu rất bằng lòng với 3 đứa con trưởng thành và xinh đẹp : 2 con gái, một con trai .
Những đứa con gái theo mẹ Việt Nam tham gia sinh hoạt cộng đồng từ lúc còn thơ ấu nhưng lại biểu diễn tài nghệ múa hát theo máu huyết của ông bố Vọng Các .
Con gái đầu lòng Michell là giai nhân mang hai dòng máu Á Châu: Thái Việt .
Tốt nghiệp Đại học Berkley với hai văn bằng kinh tế thương mại và quản trị hành chánh. Tương lai cô con gái của Flower Lady như nụ tầm xuân mới nở.  
Cho đến tháng 2 năm 2007 Michell thấy nhức đầu khó chịu trong người bèn đi khám bệnh, tưởng là chuyện bình thường. Nhưng rồi bản án của y khoa rơi xuống số mệnh của cô bé bất hạnh như trời xập. Hết sức lo sợ và buồn rầu. Những giọt nước mắt tiểu thư đầu tiên của cuộc đời đau thương chảy xuống.
Em bị bệnh Leukaemia là một thứ ung thư máu nguyên do vì bạch huyết cầu phát triển nhưng không còn khả năng hữu dụng. Đó là mầm bệnh mà 40 năm trước trong chuyện tình
“ Love story”, cô vợ trẻ mới cưới của chàng sinh viên Hoa Kỳ đã phải chịu đựng rồi qua đời trong vòng tay người yêu làm cả nước Mỹ nhỏ lệ.
Em Michell có đọc chuyện này từ thời trung học nhưng không bao giờ nghĩ rằng sẽ đến lượt mình. Sau khi thử máu đã xác định bệnh lý. Người ta giữ em lại nhà thương để làm Chemotherapy ngay lập tức. Bây giờ chữ nghĩa Việt Nam gọi là “Hóa chất trị liệu”. Nhiều gia đình chúng ta có bệnh nhân ung thư ngày nay đã quen thuộc gọi là đi làm “Ki mô”. Thường là những bệnh nhân lớn tuổi khi cơ thể cũng như các tế bào bắt đầu lão hóa dễ mắc ung thư. Nhưng ở đây, số phận không đợi tuổi.
Michelle phải xin nghỉ việc để chữa bệnh dù mới ở tuổi hoa niên. Cô tuyên chiến với một căn bệnh hiểm nghèo nhất của nhân loại. Bệnh Ung Thư.
Vì em còn trẻ nên bác sĩ cho điều trị Chemo liên tiếp cả tuần . Một tháng của em không phải là chu kỳ 30 ngày mà là 5 tuần lễ . Sau 1 tuần từ nhà thương trở về, em phải qua 2 tuần liền chịu đựng rất mệt nhọc. Tốt nghiệp về quản trị hành chánh, nhưng các con số rơi rụng hết cùng với những chữ nghĩa thị trường. Bây giờ em tự theo học về y khoa, và chỉ học về một bệnh duy nhất mà mầm bệnh nằm trong máu của em. Em biết có bao nhiêu cơ hội sống và bao nhiêu phần sẽ ra đi. Nhưng trên cuộc hành trình nầy nếu em gặp được may mắn có dịp ghép đúng tế bào tủy sống của 1 người vô danh trên thế giới thì việc điều trị sẽ đầy triển vọng .
Do đó mẹ của em, cả nhà của em, và tất cả thân nhân đều nhẩy vào một mặt trận mới. Đó là chiến dịch đi tìm người hiến máu liên quan đến việc cứu bệnh nhân ung thư máu .
Hoa Kỳ có cả ngàn bệnh nhân trong danh sách chờ phép lạ. Cũng tại Mỹ có hàng triệu người đã đồng ý ghi danh cho máu liên quan đến bệnh này. Tiếc thay, bệnh nhân Á Châu vốn hy vọng nhiều ở người Châu Á thì dân Việt Nam ta có rất ít người ghi danh .                    
Một thoáng y khoa.
Thống kê cho biết tại Hoa Kỳ có 7 triệu người ghi danh đồng ý sẽ hiến máu hoặc tủy cho người bệnh. Nhưng không phải cho máu thông thường. Hai người có những dữ kiện máu và tủy giống nhau là chuyện hiếm có. Khi phát giác ra mầm bệnh, các con số thần bí của y khoa ghi nhận ám số riêng của bệnh nhân và lập tức lên máy điện toán để dò xem có ai trùng hợp trong số người đã tình nguyện.
Michell được đưa dữ kiện lên dò một lượt với 7 triệu người ghi danh. Việc chờ đợi kết quả hết sức xúc động và thường rất ít hy vọng. Đúng như vậy, trong số hàng tỉ người sống trên mặt đất chỉ có 7 triệu người ghi danh.Và trong 7 triệu này không có ai trùng hợp với máu huyết của Michell. Một người nào đó đang ở nơi nào có những dữ kiện trùng hợp nhưng lại chưa ghi danh. Vì vậy tên của cô chuyển qua danh sách 6 ngàn người ngồi chờ.


Thực sự trong nhiều năm qua, cũng đã có hàng chục ngàn người đã gặp phép lạ. Bị phát giác ra căn bệnh nầy, lên máy gặp ngay quý nhân ở chân trời. Liên lạc và thuyết phục lại, người ta chịu mất công nhận lời chính thức là mình sống lại cuộc đời mới.
Ngay tại San Jose, đứa bé Việt Nam 14 tháng tuổi con Bác sĩ Đỗ Lâm đã bị ung thư máu. May mắn thay, từ tiểu bang Washington, ông cảnh sát, tên trong danh sách có điều kiện trùng hợp. Đứa bé được cứu sống, bây giờ 7 tuổi. Do ông cảnh sát to lớn xa lạ đã tái tạo một mầm sống từ đất chết.
Theo khoa học, sác xuất trùng hợp khá cao nếu cùng chung sắc tộc. Vì vậy rất cần có thêm người Việt Nam và Á Châu vào danh sách tình nguyện. Người Việt tại Hoa Kỳ theo tỷ lệ phải có con số ghi danh là 15,000 ngàn. Nhưng hiện nay mới có 8 ngàn người gốc Việt ghi danh . Thêm người Việt Nam trong danh sách, hy vọng của Michell cũng cao hơn. Tuy nhiên dù sao cũng vẫn cần phép lạ. Phép lạ không có tỷ lệ.
Chắc chắn Michell biết rằng em chỉ còn trông cậy vào Chemo để chiến đấu với cuộc đời. Năm mươi, năm mươi. Cả em và mẹ em đều nhất quyết dành phần đời còn lại cho cuộc chiến đấu sinh tử. Dù cho số người ghi danh tăng thêm nhưng cơ duyên chưa đến thì cũng tạo vận may cho người khác. Mỗi khi có thêm 100 người hay 1 ngàn người ghi danh vào danh sách mới là lại có một vài người trong danh sách chờ đợi được trúng số.
Project Michell
Đó là lý do chiến dịch Michell ra đời. Nói cách văn vẻ và mạnh mẽ hơn ta có thể gọi là chiến dịch cứu mạng Michell ( Save Michell life )
Mục đích cố gắng vận động cho nhiều người Việt Nam ghi danh tham dự.
Nếu đang ở các nước trên thế giới rất có thể đến các nhà thương địa phương hỏi thăm, thế nào cũng có tin tức. Hãy ghi danh và thử nghiệm. Rất giản dị và rất căn bản. Bước đầu chỉ là lấy một chút nước miếng để thử nghiệm. Tên tuổi và dữ kiện sẽ đưa về Hoa Kỳ. Mỗi ngày đều có bệnh nhân mới lên máy để dò tìm. Nếu mà trúng người, sẽ được khám nghiệm rồi bảo trợ du lịch qua Hoa Kỳ. Làm 1 chuyến Mỹ du, cứu đựơc một người, mà công việc chỉ là lấy máu trong giây phút.
Vấn đề chính là Trời có cho ta cái duyên để làm phúc hay không.
Rất tiếc tại Việt Nam hiện nay thì mới có văn phòng tại Thái Lan. Có thể trong tương lai gần sẽ mở tại Sài Gòn. Ngay tại Hoa Kỳ và trên toàn thế giới, nếu độc giả có lòng, ở đâu cũng có nhà thương. Nhà thương nào cũng có các văn phòng lập danh sách để chúng ta tình nguyện cho máu cứu người bị bệnh này. Muốn là được, chẳng có gì khó cả.
Nếu bạn từ 18 đến 60 tuổi, không có bệnh nan y đều được thử để ghi tên vào danh sách. Khi có đúng người cần, việc nầy cũng như là 2 bên cùng trúng số. Bệnh nhân trúng số vì có qúy nhân phù trợ. Người ghi danh trúng so ãvì trời giao cho nhiệm vụ cứu người.
Chỉ cần 1 chút nước miếng thử nghiệm khi ghi danh, rồi đến khi thực sự cần mới lên đường đi lấy chút máu hay 1 chút tủy sống trong chốc lát. Bạn trở thành anh hùng cải tử hoàn sinh cho 1 người trong số 6,000 người đang chờ đợi sống chết từng ngày.
Mẹ khóc con khóc.
Hai năm trước, tin tức đưa lên truyền hình, câu chuyện của Michell đã làm cho ông quay phim phải bỏ máy lau nước mắt. Trên TV Việt Nam bà mẹ Flower Lady khóc quá chừng làm đứa con vừa khóc theo vừa dỗ dành cho mẹ. Qua hình ảnh ghi nhận được, khán giả tưởng chừng chính bà mẹ là nạn nhân và cô gái là người an ủi. Chị Hoàng Mộng Thu trải qua 12 năm vào tù ra khám chỉ để thăm những đứa trẻ trong trại giáo hóa thiếu tình thương. Flower Lady đem tình thương reo rắc khắp mọi nơi. Ngày nay, không ngờ mẹ con lại ôm nhau khóc để kêu gọi tình thương của mọi người. Cháu Michell chịu đựng Chemo rất nặng sắc diện thay đổi. Tóc không còn đen mướt như xưa. Mặt sẽ không còn sinh khí mạnh mẽ như ngày nào. Tình yêu đến, tình yêu đi nào ai biết, nhưng em cương quyết giữ vững một tấm lòng kiên trì chiến đấu với số mệnh mong manh của cuộc đời. Michell nói rằng em vẫn còn có được 50% chiến thắng. Em chiến đấu cho sinh mạng của em và em chiến đấu cho niềm hy vọng của me. Chúng tôi ngồi coi cảnh thu hình câu chuyện trên TV. Mẹ Thu ngồi kể lể mà nước mắt chan hòa. Con gái Michell nhìn mẹ như một đứa bé thơ ngây lạ lẫm lần đầu thấy mẹ khóc. Trên khuôn mặt trẻ thơ căng thẳng, nước mắt của em cũng ngập ngừng chẩy ra. Nước mắt con, nước mắt mẹ. Nước mắt của Hoa Tình Thương, của Flower Lady một thời rộn rã tiếng cười. Bây giờ Michell bỏ cuộc ra đi, nhắc lại chuyện xưa, cười ra nước mắt.
Chuyện tình Việt Nam
Khi đi đưa đám Michelle có người hỏi về chuyện tình yêu. Mẹ của cô, sau này kể lại rằng 2 đứa yêu nhau đã 4 năm. Anh chàng Lê Minh Vân là bạn trai cùng tuổi 27, làm việc tại bệnh viện và đại học Stanford. Anh đã phải xin nghỉ việc để đi cùng Michelle lên Seatle
chữờa bệnh 5 tháng tại tiểu bang Washington. Rất tiếc điều trị không thành công. Đành trở về Cali. Khi có tin Michelle bị bướu trên não, có thể phải mổ rất tốn kém, hai cháu đã vội vàng kéo nhau đi làm hôn thú. Dù sống hay chết cũng phải thành vợ chồng và thực tế hơn nữa, đóng góp cái bảo hiểm của Stanford để có thêm phương tiện mà điều trị.
Chị Thu kể rằng Michelle thân yêu của gia đình, sau 2 năm 6 tháng chiến đấu, cháu biết rằng ngày cuối cùng sẽ đến, nên đã sắp xếp cho chuyến ra đi lần cuối chu đáo và bình thản. Bác sĩ cho biết chỉ còn sống từ 4 đến 6 tuần. Michelle muốn về chết tại nhà. Cô viết chúc thư ghi rỏ quần áo sẽ mặc, việc hỏa táng đem theo những gì, nghi lễ và hình ảnh ra sao. Cô từ chối tất cả các thuốc ngủ và thuốc dịu đau. Chiều thứ sáu, gia đình gọi mọi người về đông đủ. Không khí đau thương, nhưng tuyệt đối không 1 tiếng khóc. Michell không muốn mọi người khóc than. Cô nằm đó, bình thản, lời nói điềm đạm nhắn gửi từng người. Dặn em trai. Dặn em gái. Dặn dò cha. Dặn dò mẹ và nhắn gửi cho chồng. Mỗi người đều có một lời nhắn gửi và 1 niềm mơ ước để lại. Sau cùng, Michelle nói là cô đã sẵn sàng. Cô để cho em gái nhỏ vào miệng những giọt morphine và cô ra đi lúc 2 giờ sáng thứ bẩy 25 tháng 8-2009.
Chồng của cô, anh Lê Minh Vân sẽ trở lại đại học Stanford theo học nốt chương trình cao học vào tháng 9-2009. Đây là hạn chót để học bổng còn hiệu lực.
Em ra đi đem theo tình yêu, nhưng vừa đúng lúc để cho anh đủ thì giờ làm lại cuộc đời.
Michelle dặn mẹ Hoàng Mộng Thu phải tiếp tục Project Michelle. Từ ngày chương trình này bắt đầu đã có 14 trường hợp được tìm thấy, Bẩy hồ sơ đã thành công và 7 hồ sơ đang đợi chờ ghép tủy.
Dự án đi cứu Michelle không thành, nhưng con đường em đi đã cứu được nhiều người khác.
Chị Hoàng Mộng Thu ghi nhận di chúc ủy thác của con gái, bây giờ đang tiếp tục cuộc đấu tranh pháp lý xin cho các công chức chánh phủ tiểu bang nếu đi hiến tủy được phép nghỉ có lương. Coi như đi làm công tác nhân đạo.
Quyết định này tuy không tốn kém nhiều nhưng sẽ có giá trị tinh thần rất đáng kể.
Vào trưa chủ nhật 13 tháng 9-2009 sẽ là dịp họp mặt 49 ngày của Michelle tại chùa An Lạc San Jose. Một lần nửa, mùa thu lại khóc cho thân phận con người. 
GIAO CHỈ - SAN JOSE
           

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.