Hôm nay,  

Pháo Bông

06/07/201000:00:00(Xem: 7424)

Pháo Bông

(Chân-Quê: sưu tầm và biên-soạn)
Nhiều người trong chúng ta lầm tưởng rằng Pháo-Bông chỉ có trong ngày lễ Độc-Lập Hoa-Kỳ (July 4th).  Thực ra, nguồn gốc pháo bông đã có từ 2000 năm trước ở Trung-Hoa.
Huyền-Sử ghi lại rằng có một đầu bếp Trung-Hoa thời ấy, trong lúc nấu ăn khi nêm chất muối-đá (saltpeter)-không phải là muối-biển- vào thức ăn bị tràn lên bếp hồng khiến phát ra những tia lửa rất đẹp.  Sau đó họ cũng khám phá thêm là những thuốc súng nếu được đốt trong ống tre khi cháy sẽ nổ to và đẹp hơn nhiều.
Pháo Viên (Pháo Thẻ) được sản xuất sau đó trong thời đại “Song Dynasty” (960-1279) bởi một nhà Sư tên “Li Tian”, sống gần thành-phố “Liu Yang” trong tỉnh “Human”; những viên pháo này làm từ thuốc súng trong các cây măng . Pháo được dùng trong những ngày Tết của người Á-Châu nhằm mục-đích xua đuổi ma-quỷ với tiếng nổ lớn và màu sắc rực rỡ sáng chói.  (Ánh sáng tượng trưng cho Thần-Linh diệt trừ bóng tối của âm-khí, tà ma).
Đến thế-kỷ thứ 15, Pháo là hình-thức mừng cổ-truyền trong những ngày lễ mừng chiến-thắng của quân-đội và từng tràng pháo nổ bắt đầu được dùng để khai-mạc trong các tiệc Cưới.
Một giả-thuyết khác cho rằng pháo bông cũng đã được phát-minh từ nước Ấn-Độ và Ả-Rập (Arabia).
Trong khi đó thì “Marco Polo” là người được ghi công đã mang thuốc súng vào Âu-Châu ở thế-kỷ thứ 13.
Năm 1400, trung-tâm nhà máy làm pháo bông đầu tiên được thành-lập ở thành-phố Florence, nước Ý.
Đến năm 1553, pháo bông được biểu diễn lần đầu trong buổi diễn hành dành cho bà Anne Boleyn, Hoàng-Hậu thứ nhì của vua Henry thứ 8  (VIII); cũng là Thân-Mẫu của Nữ-Hoàng Elizabeth I (đệ Nhất) nước Anh.
Trong một quãng thời gian dài của năm 1700, Pháo-Bông dần dà được phổ-biến trong giới Hoàng-Tộc ở Âu-Châu, vua nước Pháp Louis XV (thứ 15) – (1715-1774) đã truyền lệnh cho triển lãm về pháo bông ở Versailles.
Một ông Hoàng, tên Peter I, còn có tên gọi là Peter the Great (1672-1725) người có công phát-triển Hoàng-Tộc nước Nga, đã cho bắn pháo bông suốt 5 tiếng đồng-hồ để mừng sinh-nhật con trai cưng của ông thời bấy giờ.
Cùng thời gian đó, ở thuộc-điạ Hoa-Kỳ (American Colonies) pháo bông bắt đầu được dùng để đánh dấu niềm vui của những lễ-hội.
Năm 1800, Trung-Hoa giao-thiệp mở đầu cho Pháo-Bông được nhập cảng vào Hoa-Kỳ qua người Hong-Kong làm trung-gian.  Vài năm sau 1990, Pháo-Bông được phép nhập cảng trực tiếp vào Hoa-Kỳ từ Trung-Hoa không qua bất cứ trung-gian nào.
Năm 2004, lần đầu tiên Disneyland dùng pháo bông bằng sức ép của không khí thay vì thuốc súng.  Để giảm bớt khói mù và Disneyland cũng tăng cường thêm tiếng nhạc vui phát ra từ các loa phóng thanh trong các buổi bắn Pháo-Bông cho thêm phần linh-động và hấp-dẫn.  ( Disneyland được xây cất đầu tiên ở thành-phố Anaheim, California. USA trong vòng 1 năm bắt đầu từ ngày 21, tháng 7 năm 1954 với kinh-phí khoảng 17 Triệu 500 ngàn đô-la).


Như một tập-quán tiền lệ, bây giờ Pháo-Bông được dùng trong ngày 4, tháng 7 hằng năm tại Hoa-Kỳ để mừng lễ Độc-Lập.  Pháo-Bông cũng được dùng ở Liên-Hiệp-Anh (United Kingdom) trong ngày lễ mang tên “Guy Fawkes Day” mùng 5, tháng 11.  Pháo-Bông còn được bắn lên mừng lễ Độc-Lập của Pháp “Bastille Day” vào ngày 14, tháng 7 (Dương-Lịch) hằng năm.  Hiện nay trong ngày đầu năm Tết Âm-Lịch của người Trung-Hoa và Việt-Nam tại các thành-phố lớn luôn có bắn Pháo-Bông.
Theo ký-giả Peter Cohan của trang báo điện-tử “Daily Finance”, bài báo đăng tải lúc 1giờ chiều ngày 3, tháng 7, 2010.  Sau khi phỏng-vấn các chuyên-gia nghiên cứu về kỹ nghệ Pháo-Bông tại Hoa-Kỳ.  Ông cho biết trung bình một tỉnh nhỏ tốn khoảng hơn 10 ngàn đô-la cho việc bắn pháo bông.  Số tiền tăng lên vài triệu rồi đến hàng trăm triệu cho các thành-phố lớn, bao gồm tiền trả cho những dịch vụ của thành-phố như Cảnh-Sát bảo vệ an-ninh và dọn dẹp đường phố sau lễ Độc-Lập Hoa-Kỳ.
Pháo mang niềm vui đến cho mọi người trong ngày 4, tháng 7 Dương-Lịch hằng năm tại Hoa-Kỳ.  Tuy nhiên, nó mang lại hậu-quả không lường cho những người xử dụng.  Theo thống-kê sơ khởi của Sở-Cứu-Hỏa Tiểu-Bang Hoa-Kỳ; có đến 45% trẻ em dưới 15 tuổi bị thương khi đốt pháo và chiếm đến 72% là Nam-giới của mọi lứa tuổi.
“The Consumer Product Safety Commission” (CPSC); tạm dịch là “Cơ-Quan Bảo-Vệ-An-Toàn Cho người Tiêu-Thụ” đã đưa ra những luật-lệ cho những nhà làm thương-mại bằng nghề bán pháo bông.  Đó là phong pháo phải có dán nhãn hợp-pháp của nơi sản-xuất và chỉ dẫn rõ ràng cách xử dụng an-toàn cho người tiêu-thụ.  Pháo chỉ được phép cháy trong vòng ít nhất 3 giây; không được quá 9 giây.
Một số thành-phố hiện nay CẤM tuyệt-đối người dân không được đốt pháo trong ngày lễ Độc-Lập vì sự an-toàn của cư-dân Hoa-Kỳ.
Ước mong rằng người Việt-Nam ly hương chúng ta sẽ có những ngày cuối tuần mừng lễ Độc-Lập Hoa-Kỳ thật bình-an và hạnh-phúc. “Chân-Quê” chúng tôi cũng sẽ mang âm-nhạc đến các trung-tâm điều-dưỡng tại quận Cam trong dịp lễ này.  Ước mong mọi người trong chúng ta có những giây phút tĩnh-lặng để cầu nguyện cho Vong-Linh Tiền-Nhân, những Anh-Hùng đã Vị-Quốc-Vong-Thân, xây dựng và bảo vệ cho nền Độc-Lập của Hiệp-Chủng-Quốc Hoa-Kỳ.  Xin Ơn-Trên đổ tràn Hồng-Ân, che chở cho các Chiến-Sĩ Hoa-Kỳ hiện ở ngoài trận-mạc được an-bình và sớm có ngày trở về đoàn-tụ cùng gia-đình vui hưởng lễ Độc-Lập 4, tháng 7.
Chân-Quê (California 3, tháng 7, 2010).

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối

Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...

Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.

Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.

Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.

Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?

Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.

Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.

Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.

Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.

Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.