Hôm nay,  

Bão Lửa San Diego

24/10/200700:00:00(Xem: 13803)

Một người Mễ vượt biên lậu bị chết thiêu. Hơn 1,300 nhà ra tro bụi. Thiệt hại nhiều tỉ đô la.  Hơn 300,000 người -1/3 dân số San Diego- phải di tản.

Liên tục ba ngày nay, thành phố du lịch San Diego bị chìm trong khói lửa.  Bầu trời không một áng mây,  mặt trời chỉ thấy đỏ au đàng sau những màn khói dày đặc. Tro tàn theo gió bay phủ khắp nơi, tạo thành một lớp tàn trắng nhìn xa xa có cảm tưởng như tuyết phủ mùa đông.

Cả chục đài truyền hình địa phương bao gồm NBC, CBS, ABC, FOX cùng vài đài độc lập lẫn CNN đều đua nhau loan truyền tin tức cập nhựt Bão Lửa San Diego 2007.

Thoạt đầu lửa hoang cháy từ miệt núi, gặp sự hỗ trợ của gió nóng Santa-Ana từ sa mạc thổi ra biển khiến thần lửa thêm sức mạnh tàn phá vũ bão, càn quét sạch sẽ cây cối, nhà cửa tài sản của những người cư ngụ trong vùng di chuyển của gió. 

Địa phương cháy đầu tiên nghe tên thật xa lạ: Harris and Witch Fire; thứ đến là Potrero Valley.  Nhưng chỉ qua một đêm chủ nhựt, sáng thứ hai dậy sớm sửa soạn đi làm đã thấy Thị Trưởng San-Diego,  Mayor Sander xuất hiện trên tất cả các đài Ti Vi báo động đỏ yêu cầu dân cư trong quận hạt mở  radio và thường xuyên theo dõi tin tức để kịp thời "di-tản" ra khỏi vùng đe dọa bởi hỏa hoạn.   Đồng thời,  Ông cũng kêu gọi người dân giới hạn sự đi lại để nhường ưu tiên cho xe chữa lửa và nhân viên công lực bảo vệ an ninh di chuyển. 

Xa lộ huyết mạch 15 từ San Diego đi thẳng lên Las Vegas; Wyoming thường nhựt rất đông đảo xe cộ nối đuôi nhau, nhưng sáng nay, 22 tháng 10 năm 2007, tôi lái thong thả chẳng có bao nhiêu xe, trước sau đếm không đầy năm chiếc.  Xe nhân viên công lực hộ tống xe chữa lửa chạy ngược chiều mở đèn đỏ chớp loè bắt chói mắt. Những đoàn xe này từ hướng downtown San Diego chạy về phía Bắc là nơi đang xảy ra cháy rừng. Trong khi đó, tôi lái vô sở là hãng Đóng Tàu General Dynamis gần downtown, cạnh bên căn cứ Hải Quân Hoa Kỳ SD và Bộ Chỉ Huy Hạm Đội Thái Bình Dương. 

Mới ngồi chưa kịp "turn-on System", Superintendent đã xuất hiện hỏi liền tù tì "Anh đọc E Mail của CEO chưa"". Tôi lắc đầu ngỏ ý chưa đọc.   Ông ta cho biết luôn "Việc đầu tiên kiểm diện nhân viên bao nhiêu người, báo cáo cấp thời. Ai muốn nghỉ về lo gia đình đều được ưu tiên".

Không riêng gì hãng General Dynamis; những hãng xưởng khác ở trong địa hạt San-Diego đều cho phép nhân viên lấy Vacation hoặc nghỉ phép không bị ghi điểm phạt.

Cho đến 8 giờ sáng, hỏa hoạn từ rừng núi đã bắt đầu bay tới những khu dân cư đông đúc như Poway;  Escondido;  Ramona, Jamul, Otay Mesa;  Rancho Bernado, Santa Fee, rồi Spring Valley;  Scripp-Ranch, Fall Brook. . .

Lửa hoang khởi xuất từ hai nơi, chỉ trong vòng 24 tiếng đồng hồ đã nảy sinh ra hơn mười địa điểm khác nhau. Và, các khu đông dân cư có tên vừa nêu trên đã bị thiệt hại rất là nặng nề. Tạm thời, nhân viên công lực tạo những nút chặn ngăn cấm không cho bất cứ ai vào trong các khu vực bị cháy. Lực lựơng an ninh quân đội địa phương đã cấp thời biệt phái tới bảo vệ an toàn, chờ đợi kiểm kê thiệt hại.

Qua các khung kính truyền hình, phóng viên hình ảnh tin tức thu thập những dữ kiện nhà cửa , vườn tược thiêu hủy bởi thần lửa trông thật là khủng khiếp.  Đúng là hỏa ngục. Lửa khắp nơi, lửa bốn bề đỏ rực. Chẳng khác nào cảnh chiến tranh.

Hình ảnh những đoàn xe chở đầy vật dụng, người ngồi chen với chó mèo nối đuôi nhau "bò ra" khỏi địa ngục trần gian thật là thảm hại. Mặt mũi bí sị, trả lời TV cho có lệ , và không thể nào dấu được nỗi lo âu trong đôi mắt quầng thâm vướng đầy bụi bặm. Họ cho biết mặc dù có nhân viên công lực điều động lưu thông, nhưng mất hơn ba giờ đồng hồ mới ra khỏi khu vực dài độ 3 dặm đường. 

Những phóng trang bị mặt nạ chống tro bụi vào mắt và mũi đeo sát những nhân viên chữa lửa xịt nước cố cứu vãn những ngôi nhà đang bị thần hỏa đe dọa. Trong khi đó, trên trời nhiều trực thăng thay phiên nhau hút nước biển xả vào chỗ cháy, nhưng chỉ thấy như muối bỏ biển mà thôi. Thần lửa vẫn hoành hành dữ tợn.

Trong khi đó Thống đốc California;  Ông Arnold Schwarzenegger đã cùng xuất hiện với dân biểu San Diego;  Ông Duncan Hunter, Chủ Tịch Ủy Ban Quốc Phòng Hạ Viện đi thăm cư dân hỏa hoạn tập trung ở Qualcom Stadium. 

Ông kêu gọi mọi người công dân Mỹ tiếp tay chính phủ cứu trợ tỏ tình tương thân tương ái,  đóng góp khẩn cấp tài lực và cần nhiều thiện nguyện viên để tiếp tay nhân viên bộ xã hội tiểu bang điều hành các trại tạm cư chung quanh thành phố.

Dân Biểu Duncan Hunter cho biết đã yêu cầu các tiểu bang Wyoming, Colorado tăng phái 6 tanker C130 tiếp tay hơn hai ngàn nhân viên chữa lửa ở dưới đất đang chiến đấu liên tục tranh thủ từng tấc đất cố ngăn chặn thần hỏa. 

Các trường đại học ở San Diego như SDSU, UCSD, USD đều đưa ra thông báo kêu gọi sinh viên thiện nguyện ghi danh giúp điều hành các trại tạm cư ở những trường trung học địa phương như Mira Mesa, San Pascal...

Tất cả các trường trung tiểu học đều đóng cửa.  Nhiều trường tạm thời biến thành trung tâm tạm cư tránh nạn hỏa hoạn.  Nhiều gia đình đựng lều trên các thảm cỏ xung quanh trường tạo thành một "tent city" đủ màu xanh đỏ sặc sỡ trông thực vui mắt.

Sơ khởi, có hơn 300 ngàn cư dân San Diego "di-tản" vào các trại tạm cư. Chó mèo cũng được chăm sóc chu đáo như chủ nhân của chúng. Nước Mỹ khác với những nước khác ở điểm này.  Đó là chưa kể hàng trăm con ngựa đua đủ loại ở vùng Fall Brook và Del Mar được di chuyển đến những vùng an toàn phía West Xa Lộ 5.

Một cảnh xúc động nhứt khiến mọi người bùi ngùi thương cảm là nhà của phóng viên Larry Hemme, thuộc đài truyền hình CBS bị cháy rụi qua ống kính thu hình, và chính gia chủ vừa nghẹn ngào vừa tường thuật thật là thương tâm. Tôi nghĩ vì Larry có giấy Pass Báo Chí thi hành nhiệm vụ cho nên nhân viên công lực mới cho phép vào khu cấm và đã thu được từ đầu chí cuối cảnh thần lửa liếm sạch nhà của ông.

Các trạm Hồng Thập Tự cũng được dựng lên cấp tốc dưới sự điều hành của y tá trực thuộc trường để săn sóc những người già yếu, tật nguyền.

Animal sheter cũng được dựng lên đẻ chăm sóc chó, mèo súc vật các loại. . .

Rất nhiều gia đình Việt Nam ở các khu Escondido, Poway, Rancho Bernado, Santa Fee, Spring Valley cũng chịu đồng chung số phận tai trời ách nước "di tản again" tới các gia đình bạn ở các khu an toàn như Clairemont, La Mesa, Mission Bay, La Jolla.  . .

Riêng gia đình tôi trong khu vực đe dọa "yêu cầu di tản" sớm chạy xuống phía an toàn gần sát bờ biển bên cạnh xa lộ 5. Tạm trú ở tiệm bán đồ đạc trang hoàng bàn ghế nhà cửa của một người em trong gia đình.

Chạy nạn hỏa hoạn mà chẳng thấy người nào trong gia đình tỏ vẻ buồn cả. Chuyện trò ồn ào như chợ vỡ. Mạnh ai nấy nói. Di tản kỳ này khác hẳn hồi 30 tháng 4 năm 75 một trời một vực, một người chị vợ phát ngôn. Rồi thực phẩm được bày ra ăn uống tận tình. Coi như "Đêm Không Ngủ". Huyên thuyên chuyện trò. Lớn nhỏ không phân biệt, mặc sức ôn lại những chuyện xưa tích cũ trong gia đình. Và, mỗi người tự động lựa chỗ chiếm cứ ghế nệm nằm ngồi thoải mái.

Trước đây, bốn năm, San-Diego cũng bị một trận Fire-Storm dữ dằn, thiệt hại nặng nề về tài sản.  Có nhiều nhà ở khu Scripp-Ranch và Poway chưa kịp khôi phục, nay lại bị một vố thứ hai có phần nặng nề hơn trước. 

Tin tức sơ khởi được ủy ban cứu trợ Fire Storm San Diego 2007 họp báo cho biết có một người chết. Nạn nhân là một công dân Mễ lậu vừa vượt qua biên giới khu Telecat bị lửa thui cháy không cứu kịp. 20 người bị thương, trong đó có bốn lính cứu hỏa đã được đưa đi chữa trị tại Burn Center của bịnh viện đại học UCSD ở La Jolla. 

Khoảng hơn 1300 nóc gia đã bị thần hỏa tiêu hủy.  Hơn một trăm nhà ở khu Santa Fee, Poway và Rancho Bernado mỗi căn trị giá vài triệu đô la đã làm mồi cho thần hỏa.

Trận hỏa hoạn tại San Diego chỉ sau hỏa hoạn Malibu một ngày. Hai đám cháy khởi sự cùng một lần , một ở gần biên giới phía Nam Mỹ-Mễ khu Potrero Valley, và một ở phía Bắc gần Camp Penleton của Thủy Quân Lục Chiến Mỹ khu Harris tạo thành bức tường lửa hai đầu kẹp cứng thành phố du lịch San Diego ở giữa. Xa lộ 8 đi về Arizona đóng cửa vì lửa và gió.  Xa lộ 15 đi Las Vegas cũng cấm lưu thông hai ngày liên tục giữa đoạn xa lộ 79 và 78. Xa Lộ 5 bị nghẽn cứng vì lưu lượng quá đông, tuy nhiên cũng bị gián đoạn tạm ngừng lưu thông hơn nửa ngày khi lửa tràn qua khu nhà giàu giữa xa lộ 56 và Solana Beach. 

Những hình ảnh do Nasa cung cấp cho thấy những cột khói kéo lên trên bầu trời San Diego che khuất mặt trời được radar thu hình chuyển trở lại trái đất như là hình ảnh những cơn mưa bão vĩ đại của thời Trung Cổ.

Không khí rất xấu cho những người già và trẻ em. Y tế địa phương khuyến cáo nên ở trong nhà không nên ra ngoài đường.  Nhứt là những người có bịnh tim mạch và hô hấp cần phải tránh không nên đi ra ngoài. Và, thời tiết khí tượng tiên đoán vẫn tiếp tục nóng trên 90 độ cho đến cuối tuần, và Santa Ana Wind sẽ dịu lại vào khuya thứ ba 10-23-07.

Có một nguồn tin chưa được xác nhận loan tải là vụ hỏa hoạn này do kẻ phá hoại gây ra. Nhân viên thẩm quyền hiện đang thu thập tin tức dữ kiện trước khi có lời nhận định chính thức.

Tổng Thống Bush cũng đã điện đàm nói chuyện với Thống Đốc Arnold từ thủ đô, sau đó tuyên bố San Diego được hưởng trợ cấp của liên bang bằng ngân khoản tai họa đặc biệt của quốc gia.  Đồng thời đưa National Guard tới bảo vệ những khu vực nhà cháy.

Khi viết vội vàng bài này, thần hỏa đã đốt sạch sẽ hơn 500 dặm vuông đất San Diego.  Hơn 1200 nhà tiêu ra tro bụi. Tính ra có thể thiệt hại nhiều tỉ đô la.  1/3 dân số San Diego phải tạm thời di trú vào những khu tạm cư. Football Stadium Qualcomm ưu tiên giành cho người tị nạn, cho nên đội banh Charger San Diego phải dời sang Arizona tập luyện, và có thể trận đấu cuối tuần này vào chiều chúa nhựt sẽ bị đình lại cho tới lúc thuận tiện.

Lạy trời cho một phép lạ đổ xuống San Diego một trận mưa dữ dội như ở New Orlean mấy ngày vừa qua thì thật là hữu ích và mầu nhiệm vô cùng.

San-Diego FireStorm 2007.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hiểu một cách đơn giản, văn hoá là một khái niệm tổng quát để chỉ sự chung sống của tất cả mọi người trong cùng xã hội, bao gồm ngôn ngữ, phong tục tập quán, tôn giáo và luật pháp. Do đó, luật pháp là một thành tố trong toàn bộ các hoạt động văn hoá và có ảnh hưởng đến tiến trình phát triển xã hội, một vấn đề hiển nhiên...
Bất kỳ là ai, trẻ cũng như già, nữ cũng như nam, thật là tò mò, nếu chúng ta có thể biết được tương lai gần hoặc xa của mình, của người khác. Biết được tương lai là chuyện thú vị, hoặc căng thẳng, hoặc sôi nổi, hoặc sợ hãi. Ví dụ như bạn tiên đoán được ba tháng nữa sẽ gặp tai nạn hoặc cuối năm nay sẽ bị vợ ly dị. Nhưng có thể nào tiên đoán như vậy không? Làm gì có, chỉ là chuyện giả tưởng, chuyện phim ảnh và tiểu thuyết. Chuyện mấy bà phù thủy nhìn vào thau nước hoặc quả bóng kính trong thấy được chuyện mai sau, việc mấy ông thầy bói bấm tay nhâm độn, lật bài bói toán, v… v… chỉ thỏa mãn giấc mơ và tưởng tượng. Trong thực tế, chuyện đang xảy ra còn chưa giải quyết xong, nói chi chuyện ngày mai. Không đúng, nếu biết chuyện ngày mai thì chuyện hôm nay vô cùng dễ giải quyết. Ví dụ, “nếu biết rằng em sẽ lấy chồng, anh về lấy vợ thế là xong. Vợ anh không đẹp bằng em lắm, nhưng lấy cho anh đỡ lạnh lòng.” (Thơ vô danh). Thay vì cứ đeo đuổi hai ba năm sau, kéo dài buồn bã, đau khổ, để rồi “Lòn
Năm 1895, Alfred Nobel – nhà khoa học bị ám ảnh bởi cái giá mà nhân loại phải trả từ phát minh của mình – đã để lại di chúc năm 1895 rằng tài sản của ông sẽ dùng để tài trợ các giải thưởng “mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại.” Đối với Nobel Hòa Bình, ông có phần đặc biệt: giải thưởng này sẽ được trao cho người đã “có nhiều hành động hoặc nỗ lực mang đến sự đoàn kết, hòa bình giữa các quốc gia, bãi bỏ hoặc giảm bớt quân đội thường trực, tổ chức và thúc đẩy các hội nghị hòa bình.” Sứ mệnh chọn lựa được giao cho Quốc Hội Na Uy, có lẽ vì ông tin rằng Na Uy – khi đó còn nhỏ bé và trung lập – sẽ ít bị cám dỗ bởi chính trị quyền lực.
Trung Hoa ngày nay như kinh thành giữa sa mạc, vẻ yên ổn bên ngoài chỉ là lớp sơn son thếp vàng phủ lên nền đá đã rạn. Thế giới đứng ngoài quan sát, vừa lo nó sụp, vừa biết nó trụ lại nhờ ảo ảnh quyền lực và niềm tin vay mượn. Dưới lớp hào nhoáng của “Giấc mộng Trung Hoa” là một cơ đồ quyền lực đang già nua trong chính tuổi trẻ của mình. Bởi sức mạnh của nó không khởi từ niềm tin, mà từ nỗi sợ — và nỗi sợ, tự thuở khai triều lập quốc, chưa bao giờ là nền tảng lâu bền.
Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.