Hôm nay,  

Hệ Thống Giáo Dục Tại Cali: Nhìn Từ Tận Gốc Rễ

11/17/200700:00:00(View: 6783)

Cô Giáo Hiệu Trưởng Michelle Drager vào thăm một lớp mẫu giáo tại trường Tiểu Học Stanley thuộc Học Khu Garden Grove.

Vào tháng 3 đầu năm nay 2007, một nhóm chuyên gia về giáo dục từ Trường Đại Học Stanford đã phổ biến bản tường trình của một cuộc nghiên cứu sâu rộng về hệ thống giáo dục tại California. Cuộc nghiên cứu nhằm mục đích thẩm định lại hệ thống giáo dục hiện nay tại California và những nguyên do căn bản đã đưa đến những kết quả về giáo dục hiện nay. Tuy cuộc nghiên cứu không nhằm mục đích đưa ra những đề nghị để cải tổ nền giáo dục, nhưng đã nêu ra những nguyên do chính đã đưa đến tình trạng giáo dục như hiện nay. Kết quả sơ khởi cho thấy Tiểu Bang California đã đứng thứ hạng gần hạng chót trên hầu hết mọi phương diện. Bản tường trình kết quả cuộc nghiên cứu mang tựa đề “Getting Down to Facts: School Finance and Governance in California” hiện đang được phổ biến trên trang nhà lưới điện toán ở địa chỉ www.irepp.net(Institute for Research on Education Policy & Practice – IREPP).

Kết quả cuộc nghiên cứu đã gây chấn động trong hầu hết mọi thành phần trong ngành giáo dục tại California và hoang mang không ít trong các thành phần chuyên gia hay giới chức liên quan đến ngành giáo dục. Cuộc nghiên cứu đã được thực hiện từ tháng 9 năm 2005 đến tháng 3 năm 2007 với sự tham dự của hàng trăm chuyên gia từ hơn 30 cơ sở nghiên cứu về giáo dục và bao gồm 20 cuộc nghiên cứu khác nhau với những đề tài đặt trọng tâm vào các vấn đề liên quan đến hệ thống chính quyền, luật pháp, hành chánh cũng như tài chánh trong hệ thống giáo dục tại California. Các cuộc nghiên cứu đã xoay quanh 3 vấn đề chính là hiện tình của hệ thống giáo dục hiện nay, làm thế nào để xử dụng các nguồn tài nguyên hiện có một cách có hiệu quả, và những tài nguyên này ảnh hưởng như thế nào với những mục tiêu cần phải đạt được cho học sinh tại California.

* Hiện tình của hệ thống giáo dục tại California

Kết quả cuộc nghiên cứu cho thấy học sinh California đứng hạng thứ 7 thấp nhất trên toàn quốc ở môn toán cấp lớp 8, đứng hàng thứ 3 thấp nhất trong môn Anh Văn và đứng thứ 2 thấp nhất trong môn khoa học.  Nhiều chuyên gia vẫn cho rằng điểm thi của học sinh tại California được xếp hạng thấp tại vì có đông học sinh gốc La Tinh. Thực ra, ngay cả khi so sánh trình độ của học sinh gốc La Tinh trên toàn quốc, học sinh gốc La Tinh tại California vẫn đứng thứ 4 thấp nhất trên toàn quốc. Nói chung, học sinh tại California chỉ có thể cạnh tranh được với khoảng ½ các học sinh khác trên toàn quốc hay ¼ học sinh có trình độ thấp nhất tại Tiểu Bang Massachusetts, tiểu bang có điểm thi toán cấp lớp 8 cao nhất trên toàn Hoa Kỳ.

Nếu xét trên mức độ tài trợ cho mỗi học sinh tại California, chi phí tài trợ cho mỗi học sinh tại California là vào khoảng từ $8,000 đến $10,500, tức chỉ khoảng $630 thấp hơn mức độ tài trợ tại hầu hết các tiểu bang khác. Tiểu bang California còn có tỉ lệ học sinh cho mỗi thầy cô, mỗi viên chức giám hiệu ở mỗi trường hay học khu cao nhất trên toàn Hoa Kỳ.

Các kết quả này không có nghĩa là học sinh tại California không có đủ trình độ cần thiết để ra đời hay tiến thân, nhưng chỉ nói lên rằng hệ thống giáo dục tại California đã không xử dụng các tài nguyên hiện có một cách hiệu quả để đạt được các kết quả cần thiết để có thể cạnh tranh với hệ thống giáo dục tại các tiểu bang khác.

* Hiện tình chính sách giáo dục tại California

Kết quả cuộc nghiên cứu cho thấy rằng đổ thêm tiền vào hệ thống giáo dục như hiện nay sẽ không làm gia tăng trình độ học vấn học sinh như mong muốn. Thực ra, tình trạng giáo dục hiện nay được gây ra bởi các phương cách xử dụng các nguồn tài nguyên hiện có một cách không hiệu quả. Quan trọng nhất là các chính sách sau đây:

-- Chính sách giáo dục gò bó từ trung ương hay trong hệ thống luật pháp không tạo điều kiện hay khuyến khích các giáo chức địa phương thi hành các phương hướng nhằm đáp ứng các nhu cầu thực tế hay gia tăng trình độ học vấn của học sinh. Hậu quả là các tài khoản được chi tiêu có thể chỉ để đáp ứng các nhu cầu của luật lệ hơn là đem lại ích lợi thực tế cho học sinh.

-- Chính sách đào tạo, huấn luyện, tu nghiệp, thuê mướn hay đuổi việc các giáo chức tạo nhiều khó khăn cho việc duy trì lực lượng thầy cô giáo giỏi và có khả năng trong việc giảng dạy. Tại California, một khi giáo chức đã làm việc sau hai năm và đã được vào ngạch trật, thủ tục đuổi việc có thể kéo dài nhiều năm và tốn kém có thể lên đến hàng trăm ngàn Mỹ kim.

-- Hệ thống phân phối tài khóa không được đồng đều hay hợp lý vì mỗi cấp trường học, học khu hay khu vực đều có những nhu cầu riêng. Sự ràng buộc trong cách phân phối tài khóa giữa nhiều chương trình giáo dục không ăn khớp hay có khi đối nghịc với nhau.

-- Các thành phần giáo chức hay chính quyền không có những dữ kiện cần thiết hay cập nhật để điều chỉnh các chính sách được đưa ra. Các chính sách cứ liên tục thay đổi và tiểu bang không có một hệ thống thâu thập dữ kiện để thẩm định hiệu quả cho mỗi chính sách để rút kinh nghiệm cho những chính sách sau đó.

* Những chính sách mang lại kết quả tốt

Mặc dầu kết quả cuộc nghiên cứu không nhằm đưa ra những đề nghị để cải tổ nền giáo dục tại California, bản báo cáo đã đưa ra nhiều chính sách giáo dục đã đem lại nhiều hiệu quả rất đáng được lưu ý. Một vài những chính sách đó gồm những chương trình như sau:

-- Đơn giản hóa hệ thống luật lệ liên quan đến ngành giáo dục và cho phép các viên chức tại địa phương có nhiều thẩm quyền để lựa chọn hơn. Chính sách tài trợ cũng cần được đơn giản hóa và cho phép các viên chức địa phương được nhiều thẩm quyền hơn.

-- Hỗ trợ nhiều hơn cho chính sách đào tạo, huấn luyện và thuê mướn các thầy cô giáo, kể cả các chương trình huấn luyện tu nghiệp, thẩm định khả năng giảng dạy và trả tiền lương bổng hay phụ cấp thích đáng. Các giáo chức cần có khả năng sa thải các thầy cô giáo không có khả năng giảng dạy một cách dễ dàng.

-- Gia tăng giờ học đối với các học sinh thuộc diện hay gặp khó khăn, ví dụ như học sinh gốc thiểu số, học sinh đang học Anh ngữ không phải là tiếng mẹ đẻ, thuộc gia đình có lợi tức thấp, hay bị khuyết tật. Các học khu cần phải có khả năng phát họa các chính sách riêng đối với các thành phần học sinh hay gặp khó khăn này và cần được sự hỗ trợ đặc biệt hơn để phục vụ các thành phần học sinh này một cách hữu hiệu.

-- Gia tăng việc xử dụng dữ kiện để thẩm định tình trạng học vấn theo kết quả của mỗi chương trình giảng dạy và điều chỉnh các chính sách giáo dục theo nhu cầu của các dữ kiện này. Tránh thay đổi chính sách giáo dục khi chưa có dữ kiện cho thấy hiệu quả của mỗi chính sách liên hệ.

* Kết luận

Kết quả cuộc nghiên cứu này đã đánh lên một tiếng chuông rất quan trọng để nhắc nhở mọi thành phần trong hệ thống giáo dục tại California tự kiểm điểm lại chính sách giáo dục một cách toàn diện và tận từ gốc rễ của vấn đề. Hầu hết mọi sự thay đổi trong chính sách giáo dục, cho dầu có được nhắc đến trong bản báo cáo này hay không, đòi hỏi sự tham gia tích cực từ mọi thành phần trong hệ thống giáo dục tại California. Sự tham gia một cách thực tâm và tích cực này chính là một khó khăn lớn trong hệ thống giáo dục hiện nay tại California. Chính vì hệ thống giáo dục tại California đã trở thành quá lớn và quá quan trọng cho mọi người, cho nên đòi hỏi mọi thành phần chính trị, thương mại hay quyền lực từ bỏ những bổng lộc của riêng mình để đem lại lợi ích cho lớp trẻ em trong tiểu bang luôn là một vấn đề rất nan giải.

[Luật Sư Nguyễn Quốc Lân hiện là Chủ Tịch Hội Đồng Giáo Dục Học Khu Garden Grove tại Quận Cam, California]

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.