Hôm nay,  

Mộ Chôn Thế Kỷ

09/03/200800:00:00(Xem: 9137)

Có phải hoa hướng dương" (Ảnh của Lm. Trần Cao Tường)
Bài hát Mộ Phần Thế Kỷ đang vẳng vẳng đâu đây với lời ca ghi mốc một thời chết chóc. Đã qua một thế kỷ, đã qua một ngàn năm theo vòng xoay của cái chấm nhỏ li ti là trái đất trong giải ngân hà để chuyển mình sang xuân của một thiên kỷ mới. Con người cũng như vạn vật đang chôn đi những tàn tạ rã nát để mở ra một nhãn quan mới với giá trị mới về cuộc đời.

Vùi sâu trong mộ chung

Hoặc vùi nông trong mộ hoang:

Anh hùng rơm hay chủ nghĩa phi thường...

Hãy lấp kỹ tội hèn của chúng ta.

Người đi trong mùa đông,

đội khăn tang, mang tình thương

theo người phu đi vùi hết mộ phần.

Rồi tan trong mộ sâu

Một thây ma đang buồn đau,

Thế kỷ sau sẽ dùng bón hoa màu...

Mai đây nấm mồ, một nụ vàng sẽ hé...

Hoa ơi tên gì" Có phải hoa hướng dương"

HỒI SINH TỪ MỘT CÁI XÁC CHẾT

Có lần ghé St Petersburg bang Florida, tôi thấy tượng một vị thánh Việt thật trẻ với những nét khá đặc biệt. Hỏi ra mới biết đây là một ông thánh gốc thuộc loại bụi đời chôm chỉa! Cứ tưởng phải là con nhà lành mới có thể làm thánh, đâu ngờ một người vốn có thành tích bất hảo, chuyên nghề cướp giật mà cũng làm thánh được mới lạ, được phong hiển thánh trong danh sách sách 117 Thánh Tử Đạo Việt Nam.

Đó là trường hợp thánh Phaolô Hạnh, sinh vào khoảng năm 1827 tại Tân Triều, tỉnh Biên Hòa, nhưng lớn lên thì cùng với hai người anh chuyển về Sài Gòn, chọn vùng Cầu Muối, Chợ Quán, để làm ăn. Nói tới Cầu Muối là nói tới những băng đảng hắc ám. Phaolô Hạnh đã trở thành "đại ca" của một trong những băng đảng này.

Sống trong tội lỗi với cái nghề bất lương này, anh Hạnh luôn cảm thấy lương tâm bất ổn, vì dù sao anh cũng là người Công Giáo, hạt mầm đức Tin vẫn âm thầm nẩy nở trong anh. Anh thấy không thể tiếp tục đi con đường như vậy được nữa, và anh đã tìm cách thoát ra khỏi cái đường dây đã làm cho đời anh ra nhầy nhụa ghê tởm. Nhưng đâu có dễ dàng như vậy được, vì chốn giang hồ thì có luật giang hồ: ai lật tẩy đường dây thì phải đền mạng! Dù vậy anh Hạnh cũng tìm cơ hội để làm lại cuộc đời.

Một hôm biết được đàn em của mình đã làm một chuyện hết sức tồi bại, là đi ăn cướp nhà một thiếu phụ nghèo khổ, "đại ca" Hạnh bỗng cảm thấy thương tâm và quyết ra tay áp lực bắt chúng phải trả lại tất cả cho nạn nhân. Thế là bọn chúng tức giận quyết tâm trả thù bằng cách đi tố cáo với chính quyền rằng anh Hạnh là người Công Giáo.

Thời đó vua Tự Đức đang ra lệnh cấm đạo gắt gao, nên anh Hạnh đã bị bắt ngay và bị hành hạ dã man để bỏ đạo. Quan đã ra lệnh tra tấn bằng kìm nguội kẹp vào thịt anh, rồi lấy những thanh sắt nung đỏ dí vào người anh, mùi khét xông lên nồng nặc. Vậy mà anh vẫn cương quyết tuyên bố: "Tôi là người Công Giáo, dù có phải chết tôi cũng không bao giờ bỏ đạo." Phaolô Hạnh đã yếu đuối trong đường tội lỗi, nhưng khi đã trở về lãnh nhận ơn tha thứ của Chúa thì lại nhận được sức mạnh lạ lùng.

Ngày 28 tháng 5 năm 1859, anh Hạnh đã bị án chém đầu tại Chí Hòa lúc 32 tuổi.

TIN VUI ĐẦU CÀNH KHÔ BỖNG HOA NỞ TRÀN

Yếu tố gì đã khiến một người bê bối từ một cái xác chết như Phaolô Hạnh mà còn có thể tìm lại sức sống mới đầy hoạt lực đến can đảm xưng đạo và chết vì đạo"

Những cành cây trơ trụi mùa đông xem ra vô vọng bỗng dưng trổ những mầm xanh tươi mơn mởn khi mùa xuân đến.

Người trở thành cây mùa đông

Lá úa rơi vun cao cội nguồn

Nhưng cuối bước đi trăm năm một lần

Đầu cành khô bỗng hoa nở tràn.

(Phạm Duy, Hóa Sinh)

 Những bờ đất đá khô cằn bỗng dưng tràn ngập hoa nở rực rỡ đủ màu sắc. Đó là sức sống mùa xuân, vượt khỏi sức tưởng tượng bình thường.

Đó là niềm tin vào Thần Lực: tình thương chữa lành và tha thứ, và thông chuyển sinh lực mới:

"Vì này, Ta tạo nên trời mới đất mới. Những sự đã qua, người ta sẽ không còn nhớ đến, chúng sẽ không còn vẩn lại trong lòng. Trái lại, hãy hoan lạc, hãy nhảy mừng luôn mãi trên điều Ta tạo dựng." (Isaia 65:17-18).

Thần Khí Lực Chúa như nhựa sống mùa xuân, như người yêu muôn thuở đánh thức những cành cây khô héo như trong Kinh Thánh:

Lời chàng văng vẳng bên rào

Em ơi tỉnh dậy ra chào Chúa Xuân

Mưa ngớt tạnh đông tàn băng giá

Hoa đồng nhà muôn đoá khoe tươi

Nhạc xuân rộn rã nơi nơi

Ngàn chim đua hót vang trời líu lo.

(Diễm Tình Ca 2:10-12)

Sức sống mùa Xuân này đã hồi sinh một Mai Đệ Liên nhầy nhụa tội lỗi,

một tướng cướp Dismas gục đầu tin vào tình thương bên thập giá Chúa,

một Âu Cơ Tinh đắm mình trong vũng bùn nhơ nhớp.

Không một cảnh huống vô vọng nào mà không có thể bừng lên mùa xuân mới với sức sống mới, chỉ trừ những ai chấp mê con đường tự đầy đoạ mình.

Một tay đàn anh cướp giật cỡ Phaolô Hạnh vẫn có thể trở về làm lại cuộc đời và làm thánh. Cám ơn thánh Phaolô Hạnh, cám ơn những cành cây khô, hay với Tô Thùy Yên cám ơn hoa đã vì ta nở.

Đó chính là câu truyện Kinh Thánh Chúa Giêsu đã làm cho La-gia-rô sống lại, sau khi đã chết thối xác tới bốn ngày rồi:

"La-gia-rô, hãy ra khỏi mồ!"

Người đã chết liền đi ra, chân tay còn quấn vải liệm, mặt còn che khăn. Đức Giêsu bảo họ: "Hãy tháo gỡ vải bọc, để anh ta được đi lại thong thả." (Gioan 11: 43-44)

PHÚT HỒI SINH

Sử gia Rodriguez trong tài liệu "Tử Đạo Á Đông" đã ví cuộc đời của Phaolô Hạnh "như một bông hoa tím mọc dại bên đường, cho đến ngày có người đi ngang qua dẵm nát, thì mới tỏa hương thơm. Phaolô Hạnh quả là bông hoa bị che khuất bên vệ đường Giáo Hội, cho đến khi bị vò nát trong cuộc bách hại, mới tỏa ra hương thơm ngát khiến chúng ta phải lâng lâng ngây ngất... Giữa một đô thị ô nhiễm đầy bon chen thấp hèn, những gian dối bất công và những nỗi cơ cực, thì mọi người mong đợi những cánh hoa báo hiệu mùa Xuân mới đang đến, đem lại bầu khí trong lành hơn. Cánh hoa Phaolô Hạnh đã tỏa hương nhờ sức mạnh Thánh Linh làm cho những ai chán ghét mùa đông tội lỗi, lạnh giá, sẽ thấy lòng mình xuất hiện một niềm vui bí ẩn, hy vọng tràn trề vào tương lai, và khắc sâu vào tâm khảm hình ảnh mùa xuân vĩnh cửu"

Cuối mùa đông, những bờ đất đá hay cành khô trơ trụi đang bật lên cả triệu triệu mầm nụ mới. Đã qua một thế kỷ, đã qua một ngàn năm, tất cả đều biết "lấp kỹ tội hèn" trong những "nấm mồ" của những gì đang qua đi để tin vào sức sống bao la của đất trời. Mùa xuân của ngàn năm mới đã mở ra đây rồi, chuyển mình vào một khúc vũ trong nhịp sống thần linh. Chả lẽ mình cứ tiếp tục khư khư giữ lại những gì đã tàn tạ một cách tội nghiệp"

Cám ơn đất đá trổ hoa.

U mê hạt bụi hồn ta bám hoài"

Lm. Trần Cao Tường

(từ tác phẩm Khúc Sáo Ân Tình, Thời Điểm xuất bản)

  Mời thăm Mạng Lưới Dũng Lạc http://www.dunglac.org  và www.dunglac.net, góp tư liệu xây nhà Văn Hóa & Niềm Tin.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Câu hỏi đó thằng nhỏ hỏi mỗi ngày mỗi ngày mỗi ngày, khi đói khát, khi bị đánh đập cấu nhéo, khi phơi trần ra dưới nắng mưa. Khi nó nằm trên mặt đường và kêu khóc khản giọng. Nó hỏi vào đám đông lướt qua nó, hỏi ai đó dừng chân cho nó (chính xác là cho những kẻ chăn dắt nó) chút tiền lẻ. Nó hỏi những kẻ bắt nó nằm lăn lóc kêu khóc trên đường để kiếm tiền, để nhởn nhơ ăn mòn tấm thân bé nhỏ non nớt của nó.
Một đứa trẻ chỉ nên có ba con búp bê, năm cây bút chì, giá trị chưa đến $20. Donald Trump có một phi cơ riêng sơn tên của ông ta trên đó. Với tư cách là tổng thống, hiện ông ta có hai chuyên cơ, Không Lực Một và một chiếc nhỏ hơn để phù hợp với những nơi có sân bay nhỏ, chưa kể chiếc trực thăng Marine One. Đó là ba chiếc phi cơ Trump sở hữu. Đó cũng là con số búp bê mà Trump đề nghị một đứa trẻ ở Mỹ nên có.
Mặc dù chỉ mới ba năm trôi qua kể từ khi bà Merkel rời nhiệm sở, nhưng thế giới đã thay đổi quá nhiều đến mức mà chức thủ tướng của bà đã được cảm thấy như nó thuộc về một thời đại khác. Cuốn hồi ký mới của bà cho thấy bà bình tâm với những quyết định đã đưa ra, bao gồm cả những quyết định bị phê phán nghiêm khắc nhất.
“Việc cắt giảm chăm sóc sức khỏe để trả tiền cho các khoản giảm thuế sẽ là sai về mặt đạo đức và tự sát về mặt chính trị.” TNS Josh Hawley (Cộng Hòa, Missouri)
Từ năm 1949, tháng Năm được chọn là Tháng Nhận Thức Về Sức Khỏe Tâm Thần (Mental Health Awareness Month – MHAM) ở Mỹ. Đây là tháng mang ý nghĩa kêu gọi cùng nâng cao nhận thức, giảm bỏ kỳ thị và thúc đẩy bảo vệ sức khỏe tâm thần. Theo phúc trình năm 2024 của tổ chức Mental Health America ở Alexandria, Hoa Kỳ thật sự đang trong cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần. Cứ năm người trưởng thành ở Mỹ thì có trên một người đang sống chung với bệnh tâm thần, và hơn một nửa không được điều trị. Gần 60 triệu người lớn (23.8%) mắc bệnh tâm thần trong năm 2024. Gần 13 triệu người lớn (5.04%) có ý định tự tử.
Chiến dịch cắt giảm chi tiêu của chính quyền Trump, vốn đã ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực từ nghệ thuật đến nghiên cứu ung thư, nay còn bao gồm cả nỗ lực thực hiện mục tiêu lâu dài của Đảng Cộng Hòa: chấm dứt hoàn toàn nguồn tài trợ liên bang cho hai hệ thống truyền thông phục vụ công chúng lớn nhất nước Mỹ: NPR và PBS. Hiện có khoảng 1,500 đài phát thanh và truyền hình độc lập liên kết với NPR và PBS trên khắp Hoa Kỳ, phát sóng các chương trình nổi tiếng như Morning Edition, LAist, Marketplace, PBS NewsHour, Frontline và Nova... Theo dữ liệu từ các hệ thống này, có khoảng 43 triệu người nghe đài công cộng hàng tuần, và mỗi năm có hơn 130 triệu lượt xem đài PBS.
Ngày 30.04.1975 là một dấu mốc quan trọng trong lịch sử cận đại của Việt Nam. Nhưng năm mươi năm sau nhìn lại, dân tộc Việt oai hùng, như vẫn thường tự nhận, đã không có đủ khôn ngoan để ngày chiến tranh chấm dứt thành một cơ hội đích thực để anh em cùng dòng máu Việt tìm hiểu nhau, cùng chung sức xây dựng đất nước.Tiếc thay, và đau thay, cái giá tử vong cao ngất của hơn 2 triệu thường dân đôi bên, của hơn 1triệu lính miền Bắc và xấp xỉ 300.000 lính miền Nam đã chỉ mang lại một sự thống nhất địa lý và hành chính, trong khi thái độ thù hận với chính sách cướp bóc của bên thắng trận đã đào sâu thêm những đổ vỡ tình cảm dân tộc, củng cố một chế độ độc tài và đẩy hơn một triệu người rời quê hương đi tỵ nạn cộng sản, với một ước tính khoảng 10% đã chết trên biển cả.
Bằng cách làm suy yếu các đồng minh của Mỹ, chính quyền Trump đã làm suy yếu việc răn đe mở rộng của Mỹ, khiến nhiều quốc gia cân nhắc liệu họ có nên có vũ khí hạt nhân cho riêng mình không. Nhưng ý tưởng về việc phổ biến vũ khí hạt nhân nhiều hơn có thể ổn định dựa trên nền tảng của các giả định sai lầm.
Tạp chí TIMES kết thúc cuộc phỏng vấn với Tổng thống Trump nhân dịp đánh dấu 100 ngày ông ta quay lại Tòa Bạch Ốc (20/1/2025) bằng câu hỏi, “John Adams, một công thần lập quốc, vị tổng thống thứ hai của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ (1797 – 1801) đã nói chúng ta là một quốc gia pháp trị, chứ không phải bất kỳ người nào, Tổng thống đồng ý không?” Donald Trump trả lời: “Chúng ta là một chính phủ do luật pháp cai trị, không phải do con người sao? Ồ, tôi nghĩ vậy, nhưng anh biết đấy, phải óc ai đó quản lý luật pháp. Bởi nên, con người, nam hoặc nữ, chắc chắn đóng một vai trò trong đó. Tôi không đồng ý với điều đó 100%. Chúng ta là một chính phủ mà con người tham gia vào quá trình thực thi luật pháp, và lý tưởng nhất là anh sẽ có những người công chính như tôi.”
Chuyện “Ngưng bắn…” kể cho độc giả Bloomington ngày ấy, đã là chuyện quá khứ. 30 tháng Tư năm sau, cuộc chiến trên đất Việt tàn. Chủ nghĩa Cộng sản, nguyên nhân của nạn binh đao, dìm quê hương tôi trong biển máu hàng thập kỷ, cuối cùng đã hưởng hết 70 năm tuổi thọ. Tưởng chuyện đau thương trong một ngày ngưng bắn của gia đình, vì sự an toàn, phúc lợi của loài người, phải trở thành cổ tích. Vậy mà hôm nay, trong thời đại này, chuyện buồn chiến tranh của tôi đang tái diễn...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.