Hôm nay,  

Mộ Chôn Thế Kỷ

09/03/200800:00:00(Xem: 9148)

Có phải hoa hướng dương" (Ảnh của Lm. Trần Cao Tường)
Bài hát Mộ Phần Thế Kỷ đang vẳng vẳng đâu đây với lời ca ghi mốc một thời chết chóc. Đã qua một thế kỷ, đã qua một ngàn năm theo vòng xoay của cái chấm nhỏ li ti là trái đất trong giải ngân hà để chuyển mình sang xuân của một thiên kỷ mới. Con người cũng như vạn vật đang chôn đi những tàn tạ rã nát để mở ra một nhãn quan mới với giá trị mới về cuộc đời.

Vùi sâu trong mộ chung

Hoặc vùi nông trong mộ hoang:

Anh hùng rơm hay chủ nghĩa phi thường...

Hãy lấp kỹ tội hèn của chúng ta.

Người đi trong mùa đông,

đội khăn tang, mang tình thương

theo người phu đi vùi hết mộ phần.

Rồi tan trong mộ sâu

Một thây ma đang buồn đau,

Thế kỷ sau sẽ dùng bón hoa màu...

Mai đây nấm mồ, một nụ vàng sẽ hé...

Hoa ơi tên gì" Có phải hoa hướng dương"

HỒI SINH TỪ MỘT CÁI XÁC CHẾT

Có lần ghé St Petersburg bang Florida, tôi thấy tượng một vị thánh Việt thật trẻ với những nét khá đặc biệt. Hỏi ra mới biết đây là một ông thánh gốc thuộc loại bụi đời chôm chỉa! Cứ tưởng phải là con nhà lành mới có thể làm thánh, đâu ngờ một người vốn có thành tích bất hảo, chuyên nghề cướp giật mà cũng làm thánh được mới lạ, được phong hiển thánh trong danh sách sách 117 Thánh Tử Đạo Việt Nam.

Đó là trường hợp thánh Phaolô Hạnh, sinh vào khoảng năm 1827 tại Tân Triều, tỉnh Biên Hòa, nhưng lớn lên thì cùng với hai người anh chuyển về Sài Gòn, chọn vùng Cầu Muối, Chợ Quán, để làm ăn. Nói tới Cầu Muối là nói tới những băng đảng hắc ám. Phaolô Hạnh đã trở thành "đại ca" của một trong những băng đảng này.

Sống trong tội lỗi với cái nghề bất lương này, anh Hạnh luôn cảm thấy lương tâm bất ổn, vì dù sao anh cũng là người Công Giáo, hạt mầm đức Tin vẫn âm thầm nẩy nở trong anh. Anh thấy không thể tiếp tục đi con đường như vậy được nữa, và anh đã tìm cách thoát ra khỏi cái đường dây đã làm cho đời anh ra nhầy nhụa ghê tởm. Nhưng đâu có dễ dàng như vậy được, vì chốn giang hồ thì có luật giang hồ: ai lật tẩy đường dây thì phải đền mạng! Dù vậy anh Hạnh cũng tìm cơ hội để làm lại cuộc đời.

Một hôm biết được đàn em của mình đã làm một chuyện hết sức tồi bại, là đi ăn cướp nhà một thiếu phụ nghèo khổ, "đại ca" Hạnh bỗng cảm thấy thương tâm và quyết ra tay áp lực bắt chúng phải trả lại tất cả cho nạn nhân. Thế là bọn chúng tức giận quyết tâm trả thù bằng cách đi tố cáo với chính quyền rằng anh Hạnh là người Công Giáo.

Thời đó vua Tự Đức đang ra lệnh cấm đạo gắt gao, nên anh Hạnh đã bị bắt ngay và bị hành hạ dã man để bỏ đạo. Quan đã ra lệnh tra tấn bằng kìm nguội kẹp vào thịt anh, rồi lấy những thanh sắt nung đỏ dí vào người anh, mùi khét xông lên nồng nặc. Vậy mà anh vẫn cương quyết tuyên bố: "Tôi là người Công Giáo, dù có phải chết tôi cũng không bao giờ bỏ đạo." Phaolô Hạnh đã yếu đuối trong đường tội lỗi, nhưng khi đã trở về lãnh nhận ơn tha thứ của Chúa thì lại nhận được sức mạnh lạ lùng.

Ngày 28 tháng 5 năm 1859, anh Hạnh đã bị án chém đầu tại Chí Hòa lúc 32 tuổi.

TIN VUI ĐẦU CÀNH KHÔ BỖNG HOA NỞ TRÀN

Yếu tố gì đã khiến một người bê bối từ một cái xác chết như Phaolô Hạnh mà còn có thể tìm lại sức sống mới đầy hoạt lực đến can đảm xưng đạo và chết vì đạo"

Những cành cây trơ trụi mùa đông xem ra vô vọng bỗng dưng trổ những mầm xanh tươi mơn mởn khi mùa xuân đến.

Người trở thành cây mùa đông

Lá úa rơi vun cao cội nguồn

Nhưng cuối bước đi trăm năm một lần

Đầu cành khô bỗng hoa nở tràn.

(Phạm Duy, Hóa Sinh)

 Những bờ đất đá khô cằn bỗng dưng tràn ngập hoa nở rực rỡ đủ màu sắc. Đó là sức sống mùa xuân, vượt khỏi sức tưởng tượng bình thường.

Đó là niềm tin vào Thần Lực: tình thương chữa lành và tha thứ, và thông chuyển sinh lực mới:

"Vì này, Ta tạo nên trời mới đất mới. Những sự đã qua, người ta sẽ không còn nhớ đến, chúng sẽ không còn vẩn lại trong lòng. Trái lại, hãy hoan lạc, hãy nhảy mừng luôn mãi trên điều Ta tạo dựng." (Isaia 65:17-18).

Thần Khí Lực Chúa như nhựa sống mùa xuân, như người yêu muôn thuở đánh thức những cành cây khô héo như trong Kinh Thánh:

Lời chàng văng vẳng bên rào

Em ơi tỉnh dậy ra chào Chúa Xuân

Mưa ngớt tạnh đông tàn băng giá

Hoa đồng nhà muôn đoá khoe tươi

Nhạc xuân rộn rã nơi nơi

Ngàn chim đua hót vang trời líu lo.

(Diễm Tình Ca 2:10-12)

Sức sống mùa Xuân này đã hồi sinh một Mai Đệ Liên nhầy nhụa tội lỗi,

một tướng cướp Dismas gục đầu tin vào tình thương bên thập giá Chúa,

một Âu Cơ Tinh đắm mình trong vũng bùn nhơ nhớp.

Không một cảnh huống vô vọng nào mà không có thể bừng lên mùa xuân mới với sức sống mới, chỉ trừ những ai chấp mê con đường tự đầy đoạ mình.

Một tay đàn anh cướp giật cỡ Phaolô Hạnh vẫn có thể trở về làm lại cuộc đời và làm thánh. Cám ơn thánh Phaolô Hạnh, cám ơn những cành cây khô, hay với Tô Thùy Yên cám ơn hoa đã vì ta nở.

Đó chính là câu truyện Kinh Thánh Chúa Giêsu đã làm cho La-gia-rô sống lại, sau khi đã chết thối xác tới bốn ngày rồi:

"La-gia-rô, hãy ra khỏi mồ!"

Người đã chết liền đi ra, chân tay còn quấn vải liệm, mặt còn che khăn. Đức Giêsu bảo họ: "Hãy tháo gỡ vải bọc, để anh ta được đi lại thong thả." (Gioan 11: 43-44)

PHÚT HỒI SINH

Sử gia Rodriguez trong tài liệu "Tử Đạo Á Đông" đã ví cuộc đời của Phaolô Hạnh "như một bông hoa tím mọc dại bên đường, cho đến ngày có người đi ngang qua dẵm nát, thì mới tỏa hương thơm. Phaolô Hạnh quả là bông hoa bị che khuất bên vệ đường Giáo Hội, cho đến khi bị vò nát trong cuộc bách hại, mới tỏa ra hương thơm ngát khiến chúng ta phải lâng lâng ngây ngất... Giữa một đô thị ô nhiễm đầy bon chen thấp hèn, những gian dối bất công và những nỗi cơ cực, thì mọi người mong đợi những cánh hoa báo hiệu mùa Xuân mới đang đến, đem lại bầu khí trong lành hơn. Cánh hoa Phaolô Hạnh đã tỏa hương nhờ sức mạnh Thánh Linh làm cho những ai chán ghét mùa đông tội lỗi, lạnh giá, sẽ thấy lòng mình xuất hiện một niềm vui bí ẩn, hy vọng tràn trề vào tương lai, và khắc sâu vào tâm khảm hình ảnh mùa xuân vĩnh cửu"

Cuối mùa đông, những bờ đất đá hay cành khô trơ trụi đang bật lên cả triệu triệu mầm nụ mới. Đã qua một thế kỷ, đã qua một ngàn năm, tất cả đều biết "lấp kỹ tội hèn" trong những "nấm mồ" của những gì đang qua đi để tin vào sức sống bao la của đất trời. Mùa xuân của ngàn năm mới đã mở ra đây rồi, chuyển mình vào một khúc vũ trong nhịp sống thần linh. Chả lẽ mình cứ tiếp tục khư khư giữ lại những gì đã tàn tạ một cách tội nghiệp"

Cám ơn đất đá trổ hoa.

U mê hạt bụi hồn ta bám hoài"

Lm. Trần Cao Tường

(từ tác phẩm Khúc Sáo Ân Tình, Thời Điểm xuất bản)

  Mời thăm Mạng Lưới Dũng Lạc http://www.dunglac.org  và www.dunglac.net, góp tư liệu xây nhà Văn Hóa & Niềm Tin.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Cuối năm là lúc con người nhìn lại về giá trị cuộc sống. Một bài viết trên trang mạng The Conversation nêu vấn đề về những vực thẳm chính trị, các cuộc chiến tranh, áp bức… và con người vì thế cảm thấy vô vọng và bất lực khi chứng kiến những thế lực đen tối diễn ra khắp nơi trên thế giới. Liệu chúng ta có thể làm được điều gì đem lại thay đổi trước những bi hoại này hay không?
Danh hiệu “Nhân Vật Của Năm” do TIME bắt đầu từ năm 1927 – theo truyền thống được trao cho những người có ảnh hưởng đáng kể trong các sự kiện toàn cầu, từ chính trị đến văn hóa, môi trường, nghệ thuật. Những người được chọn đóng vai trò như một “thước đo phong vũ” về sức lan tỏa trong xã hội đương đại. Ảnh hưởng đó, theo tiêu chuẩn do chính TIME đề ra, có thể là “for better or for worse – làm cho thế giới tốt đẹp hơn hoặc tệ hại hơn.”
Tiễn 2024, thế giới sẽ chào đón một năm mới 2025 mang theo cả bóng tối lẫn ánh sáng. Các cuộc xung đột, sự phân cực chính trị và những rủi ro khôn lường là lời nhắc nhở về sự bất ổn của thời đại. Nhưng đồng thời, khả năng phục hồi kinh tế, sự phát triển công nghệ, tinh thần hợp tác quốc tế, hơi thở và sự sống còn bất khuất của từng người mẹ, từng đứa trẻ vực dậy và vươn lên từ những đống gạch vụn đổ nát ở Ukraine, ở Gaza, ở Syria… cũng là cảm hứng và hy vọng cho tương lai nhân loại. Nhà văn Albert Camus đã viết: “Giữa mùa đông lạnh giá nhất, tôi tìm thấy, trong mình, một mùa hè bất khả chiến bại.”* Thế giới năm 2025, với tất cả những hỗn loạn, vẫn mang đến cơ hội để con người vượt qua và xây dựng một cuộc sống tốt đẹp, tử tế hơn. Đó cũng là lời chúc chân thành cuối năm của toàn ban biên tập Việt Báo gửi đến quý độc giả: một năm 2025 tràn trề cơ hội và hy vọng.
Trong ba năm học gần đây, PEN America đã ghi nhận hàng loạt trường hợp cấm sách xảy ra trên toàn nước Mỹ, đặc biệt trong các trường công lập. Những nỗ lực xóa bỏ một số câu chuyện và bản sắc khỏi thư viện trường học không chỉ gia tăng mà còn trở thành dấu hiệu của một sự chuyển đổi lớn hơn, đặt ra câu hỏi nghiêm trọng về tương lai của giáo dục công lập. Việc kiểm duyệt này phản ánh một xu hướng đáng lo ngại: sự tập trung vào việc kiểm soát nội dung văn hóa và giáo dục, thay vì khuyến khích học sinh tiếp cận kiến thức đa chiều.
Syria đang sống trong một bước ngoặt lịch sử sau khi chế độ độc tài sụp đổ nhanh chóng và Bashar al-Assad trốn sang Nga để tị nạn. Các nhóm nổi dậy chiến thắng đang cố gắng duy trì trật tự công cộng và thảo luận về các kịch bản cho tương lai. Lòng dân hân hoan về một khởi đầu mới đầy hứa hẹn pha trộn với những lo âu vì tương lai đất nước còn đầy bất trắc. Trong 54 năm qua, chế độ Assad đã cai trị đất nước như một tài sản riêng của gia đình và bảo vệ cho chế độ trường tồn là khẩu hiệu chung của giới thân cận.
Các số liệu gần đây cho thấy những thách thức mà nhà lãnh đạo Trung Quốc phải đối mặt để phục hồi kinh tế cho năm 2025, khi quan hệ thương mại với thị trường xuất khẩu lớn nhất của Trung Quốc có thể xấu đi cùng lúc mức tiêu thụ trong nước vẫn sụt giảm. Và thật sự thì nền kinh tế Trung Quốc tệ đến mức nào? Việc đặt câu hỏi này ngày càng trở nên hợp lý khi Trung Quốc đang đối mặt với tình trạng sản xuất trì trễ và tiền tệ mất giá kéo dài trong những năm gần đây. Đặc biệt, chính quyền Bắc Kinh dường như không muốn công khai toàn bộ thực trạng.
Chiều ngày Thứ Ba 17/12, tòa án New York kết án Luigi Mangione 11 tội danh, bao gồm tội giết người cấp độ 1, hai tội giết người cấp độ 2 cùng các tội danh khác về vũ khí và làm giả danh tính. Theo bản cáo trạng, một bồi thẩm đoàn ở Manhattan đã truy tố Mangione về tội giết người cấp độ hai là tội khủng bố. Tòa đã kết tội hành động của Luigi Mangione – một hành động nổi loạn khó có thể bào chữa dù đó là tiếng kêu cuối cùng của tuyệt vọng.
Ngay từ thời điểm này, cho dù chưa chính thức bước vào Tòa Bạch Ốc, tổng thống đắc cử Donald Trump đã hứa hẹn một chiến dịch bài trừ di dân lớn nhất lịch sử Mỹ. Những cuộc kiểm soát, bắt bớ, trục xuất di dân dự kiến sẽ diễn ra với qui mô lớn trong vài năm tới. Nhiều sắc dân nhập cư ở Mỹ sẽ phải lo lắng, nhưng cộng đồng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất sẽ là cộng đồng di dân gốc Mỹ Latin. Lời hứa này đang làm hài lòng những người Mỹ xem dân nhập cư là kẻ cướp đi việc làm và quyền lợi của mình. Rất đông trong số này thuộc các cộng đồng di dân, trong đó có cộng đồng gốc Việt. Tuy nhiên, có bao nhiêu người thấy được toàn cảnh ảnh hưởng của những chính sách bài trừ di dân đến nền kinh tế và xã hội Hoa Kỳ?
Trong tài liệu của Thư Viện Quốc Hội ghi rằng, nguồn gốc của quyền ân xá trong Hiến Pháp Hoa Kỳ đến từ lịch sử Anh quốc. Quyền ân xá xuất hiện lần đầu tiên dưới thời trị vì của Vua Ine xứ Wessex vào thế kỷ thứ bảy. Mặc dù tình trạng lạm dụng quyền ân xá ngày càng tăng theo thời gian, dẫn đến những hạn chế sau đó, nhưng quyền ân xá vẫn tồn tại trong suốt thời kỳ thuộc địa của Mỹ.
Tôi cộng tác với tuần báo Trẻ (tờ báo có nhiều ấn bản nhất tại Hoa Kỳ) gần hai chục năm qua. Sự gắn bó lâu dài này không chỉ vì tấm lòng yêu nghề (và thái độ thân thiện cởi mở) của ban biên tập mà còn vì chút tình riêng. Mỗi tuần Trẻ đều dành hẳn một trang báo, để trân trọng giới thiệu đến độc giả hai ba vị thương phế binh (Việt Nam Cộng Hòa) đang sống trong cảnh rất ngặt nghèo ở quê nhà. Nhìn hình ảnh đồng đội của mình đang ngồi trên xe lăn, hay nằm thoi thóp trong một gian nhà tồi tàn nào đó – lắm lúc – tôi không khỏi băn khoăn tự hỏi: “Liệu có còn ai nhớ đến những kẻ đã từng vì đời mà đi không vậy?


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.