Hôm nay,  

Họ Là Ai?

09/12/201000:00:00(Xem: 13334)

Họ Là Ai"

Trang Hien Vo
Ca dao Việt-Nam có câu: 
"Trai khôn tìm vợ chợ đông.  Gái khôn tìm chồng giữa chốn ba quân."
Trong văn học của Việt-Nam, cụ Nguyễn Công Trứ cũng có để lại:
“Ví phỏng cuộc đời bằng phẳng cả
Anh hùng hào kiệt có hơn ai”.
Xem ra anh hùng thường chỉ xuất hiện khi có vấn đề…  Nhưng trong khi cái chính danh của anh hùng vẫn còn là vấn đề của tranh luận thì những hệ luận của nó lại đặt để những câu hỏi khác xa hơn, thậm chí còn được dùng để chứng minh cho chính danh của anh hùng.  Có nhiều người đã nói rằng luận anh hùng không căn cứ trên thành công hay thất bại.  Nhưng chính lúc thất bại là lúc để tỏ rõ khí anh hùng – vì trong chói lòa hào quang của chiến thắng, người nào mà chẳng vỗ ngực được để xưng anh hùng"
Các chiến binh hải quân của Việt-Nam biết sẽ thua mà vẫn đánh quyết tử để giử gìn lảnh hải của Tố Quốc Việt-Nam là vì cái gì" Vào cuối tháng Tư năm 1975, trong giờ phút hấp hối của chế độ Việt-Nam Cộng Hòa, có người biết là đã bại rồi mà nhất quyết không chịu ra đi.  Có người chịu chết chứ không đầu hàng thế mà danh lưu muôn thuở thì nghĩa anh hùng nào đâu phải dựa trên thắng bại"  Cựu Phó Tổng Thống VNCH Trần văn Hương từ chối không chịu di tản theo lời yêu cầu của Đại Sứ Martin để chịu chết âm thầm trên quê hương mình.  Các vị tướng, tá, binh sĩ VNCH - kẻ tự tử, người chiến đấu cho đến phút cuối để đến bị xữ tử là vì cái gì" - nếu không phải vì hai chữ anh hùng mà chính họ cũng chưa bao giờ tự nhận" Có chăng là do những người còn sống, hậu thế đã dành cho họ một vị trí trang trọng trong lòng dân tộc.  Nhưng tại sao phải đánh đổi bằng cả sinh mạng, không phải chỉ của một người mà có khi còn liên lụy đến cả gia đình, giòng họ nhiều đời để chỉ cho hai chữ anh hùng"  - hai chữ mà đối với một số người, cho những trao đổi thiệt thòi như thế  chỉ là uổng công, phung phí, thậm chí là dại dột, ngu dốt!  Ngay giờ đây, có bao nhiêu người quan niệm rằng nếu có người Việt-Nam nào thấy cần phải đương đầu với Trung Cọng thì chỉ là làm anh hùng dổm, anh hùng rơm"
Không ai phê phán những người đã bỏ đi trong những giờ phút của cuối tháng Tư 1975.  Nhưng không vì thế mà những người ra đi có lý khi chỉ trích những người ở lại là dại dột, hy sinh vô ích.  Đã thế, giờ đây họ còn cổ động cho những người như họ hãy quên quá khứ để trở về hợp tác với nhà cầm quyền CSVN hiện nay - như là một chứng minh cho  lòng yêu nước.  Và đối với thế hệ kế tiếp, những người phần lớn không kinh nghiệm gì về CSVN, là môi trường tốt nhất để họ thuyết phục hãy vì quê hương mà phục vụ cho cái chế độ phi nhân này.   Những người này, nếu họ cho rằng việc tháo chạy của ngày xưa là sai lầm như là vì một sự sợ hải vô lý thì những gì họ làm ngày nay sẽ hoàn toàn có nghĩa, dù khác chính kiến.  Nhưng không!  Họ vẫn mang căn cước tị nạn, vẫn sống và phát triễn trên cái căn cước này.  Thật ra họ là ai"  Trong Tâm Lý Học, người ta đã phân tích rõ ràng những kẽ phạm tội thường có xu hướng kéo theo kẻ khác cũng phạm tội như mình – như một chứng minh rằng những chuyện tội lỗi ấy là chuyện bình thường của con người, không phải chỉ riêng của họ.  Tệ hại hơn nữa, không hiểu ví  lý do gì, những hình ảnh tội phạm có khi lại được thấy dưới lăng kính của điện ảnh, trình bày như là một hình ảnh của lòng “can đảm”! 
Bên cạnh những mập mờ trong hành động, họ mập mờ trong danh xưng để đồng hóa họ với những người tị nạn chân chính.  Không đấu tranh trực diện, CS và tay sai bám vào người Việt hải ngoại như là một loại “Ký Sinh Trùng”.  “Việt kiều”  theo định nghĩa giáo khoa là những kiều bào người Việt, những người Việt sống ở nước ngoài.  Những người Việt tị nạn nhập quốc tịch Hoa Kỳ không còn là “Việt Kiều” nữa.  Có chăng là vì trong lòng của những người Việt tị nạn, chính họ vẫn tự coi mình là người Việt.  Đó là cái đẹp, cái cao quí của những người Việt tị nạn tha phương chứ không phải là người Việt cần được che chở bởi nghị quyết 36 của Bộ Chính Trị CSVN.  Cái danh từ “người Mỹ gốc Việt” lại càng mù mờ hơn nữa.  Trên phương diện pháp lý, không có gì khác biệt giữa người Việt tị nạn và cán bộ CS nằm vùng có cùng quốc tịch Hoa Kỳ.  Vậy thì làm sao phân biệt được ai là CS"  Vấn đề là người Việt tự do đang đứng ở vị trí nào"  Người CS lợi dụng tất cả những lảo đảo của người Việt Quốc Gia như là hoạt động có lợi cho họ thì người Việt tị nạn muốn đấu tranh cho một Việt-Nam tự do cũng phải hiểu những hoạt động nào có hại cho phong trào đấu tranh nói chung.   Còn nếu như họ không thấy được thì dù với giải thích gì, chúng ta cuối cùng vẫn chưa đủ trình độ để đấu tranh với CS mà thôi.  Một tổ chức mạnh là một tổ chức có đường lối hoạt động và cương lĩnh rõ ràng, có cán bộ trung kiên và dám hy sinh vì lý tưởng.  Một đám đông rời rạc, phân hóa thì cũng chỉ như một bức tường xiêu vẹo mà lại mục nát bên trong, chỉ cần đạp nhẹ là đổ ngay lập tức.   Trên mạng BBC, chương trình tiếng Việt tôi cũng có dịp đọc được một bài nói về một hoạt động có tên là Hiệp Hội Doanh Nhân Người Việt"  Nếu những vị chủ tịch (vùng) của Hiệp Hội này quả là những người đã chụp hình chung với Thủ Tướng Việt-Cộng Nguyễn Tấn Dũng trong lần ông công du Hoa Kỳ năm rồi mà tấm hình đã được phát tán rộng rãi trên Internet thì những hoạt động của hội cho  những “Người Mỹ gốc Việt”, dù là phù hợp với cương lĩnh đã được giới thiệu, cũng cần được kiễm nghiệm bởi những “Người Mỹ gốc Việt” còn lại" Ván bài cũ, ván bài “vàng thau lẫn lộn”  CSVN đem ra đánh lại mà vẫn còn hiệu nghiệm thì xướng máu của hơn 30 năm qua quả là vẫn chưa đủ để cảnh tỉnh những người Việt mù lòa…
Gần đây, trước hiểm họa xâm lăng của chủ nghĩa bành trướng bá quyền Trung Quốc, một số người đã khéo léo lèo lái lòng yêu nước với thuyết phục người Việt-Nam hãy đứng sau lưng đảng CSVN để chống lại hiểm họa xâm lăng này.  Họ cho rằng người Việt vẫn chưa trưởng thành để chấp nhận tiếp tục hà hơi tiếp sức cho sự cai trị độc tài và ngu xuẩn này"  Lịch sử Việt-Nam đã chứng minh rõ ràng rằng, vì là một nước nhỏ và yếu,  những cuộc chống xâm lăng từ phương Bắc của người Việt là cuộc chiến của một dân tộc phải biết bất khuất và phải cần sự đồng thuận của toàn dân.  Trước những khiếp nhược đến độ hèn hạ của lảnh đạo CSVN mà chứng cớ còn cho thấy là cả một sự bán đứng tổ quốc thì CSVN không có và không thể tập hợp được sức mạnh nào. Trong ngấm ngầm, Trung Cộng đang lũng đoạn lảnh đạo CSVN để thao túng xã hội Việt-Nam.  Trong lảnh đạo cho chính Việt-Nam, CSVN đang hủy hoại tất cả các sức mạnh của dân tộc như là nguy cơ chống lại chế độ của họ…Cho nên CSVN không còn là đại diện cho người Việt-Nam nữa.  Ngược lại, chính họ là mầm mống của tại họa và để đủ sức chống lại xâm lăng của phương Bắc, việc làm trước tiên hết cả là phải thay đổi cái chế độ độc tài, phá hoại nhưng vô dụng và hèn nhác này. 


Cũng gần đây thôi, khi chính phủ Hoa Kỳ chính thức những họat động để trở lại Đông Nam Á thì một số(") chính trị gia tỏ ra đã thấy ngay cơ hội  khuyến khích cọng đồng tị nạn hợp tác với nhà cầm quyền CSVN, nhất là mượn danh cho cơ hội để thúc đẩy dân chủ tại đây…  Người Mỹ đã nói họ trở lại Châu Á là vì quyền lợi của họ. Tuần trước, cựu Tổng Thống Hoa Kỳ đến Hà Nội tuyên bố hợp tác Mỹ -Việt là một kế hoạch lâu dài... là hợp tác với ai" Diễn dịch khác đi là tự lừa dối mình rồi có ngày lại hờn oán người Mỹ không giữ lời hứa"  Những hồ hởi và hoạt động cho sự trở lại này tại Việt-Nam, nếu chỉ vì quyền lợi của Hoa Kỳ thì cũng đã tạo thêm niềm tin cho lảnh đạo CSVN về uy tín và sự thừa nhận đó để họ thẳng tay đàn áp các hoạt động đấu tranh cho dân chủ và nhân quyền tại Việt-Nam - một hậu quả tức thì trái ngược với suy diễn của những người ủng hộ khuynh hướng này.  Một số người khác, dù là nạn nhân của chế độ, chống đối nhà cầm quyền nhưng cuối cùng vẫn tin tưởng vào chủ nghĩa và lý tưởng cộng sản.  Có một ông Tướng, một người hùng được dựng lên trong chế độ CSVN sau một trận đánh nổi tiếng đã để lại trong tự điển tiếng Pháp một động từ mới có tên là “Dienbienfuser”.  Sau “Đại Thắng Mùa Xuân” năm 1975, ông này đã được sắp xếp để quản lý chương trình kiễm soát Sinh Đẻ Có Kế Hoạch của chính phủ Cộng Sản Việt-Nam, Độc Lập - Tự Do - Hạnh Phúc!  Có ai còn hoài nghi về sự hạ nhục lộ liểu này"  Dù chỉ được đánh bóng để lợi dụng, huyền thoại về giá trị của người hùng Điện Biên Phủ này trở thành nghi vấn trong chính những đồng chí của ông ta về thái độ không mấy tự tin vào sự thành công của cuộc tiến công vào Nam.  Và khi mà CSVN đã thật sự đặc chân lên được những bậc thềm của dinh Độc Lập ở Sài Gòn thì những ai đã không quả quyết từ đầu còn có giá trị gì"  Một anh hùng, dĩ nhiên vẫn có thể bị bôi nhọ như tất cả mọi người khác.  Vấn đề là thái độ của người đó đối với những bôi nhọ này:  ông vẫn cung cúc tận tụy đóng góp ý kiến để mong đảng sữa đổi.  Ông không muốn mất những huyền thoại mình đã có hay ông thật tin vào những tốt đẹp của chế độ mà mình đã lỡ hiến thân phục vụ cả một đời người"
-----
Lần đầu tiên tôi biết đến ông Cao Quang Ánh là vào một buổi sáng ngay tại sở làm việc, khi khung hình nhỏ (một windows) của trang chính Yahoo.com đưa tin ông thắng cử Dân Biểu tại Tiểu Bang Louisiana.  Dù hiểu được những khó khăn mà ông Ánh phải đương đầu tại một địa phương như vậy, tôi cũng không khỏi khó chịu  khi nghe những lời bình luận nặng phần ác ý của giới truyền thông trước chiến thắng đột ngột nhưng không ngạc nhiên khi người ta so sánh ông với đối thủ  Dân Chủ của ông.  Những khó khăn cho ông có lẻ còn sâu xa hơn khi ông phát biểu (") ông chấp nhận hy sinh sự nghiệp chính trị cho tiếng nói của lương tâm mình .  Trong thực tế, ông đã biểu quyết ngược lại với khuynh hướng của chính đảng mình.  Để minh bạch thế đứng của mình, ông đến hòa đồng với những người biểu tình chống chiến dịch văn công ở hải ngoại của cộng sản Việt-Nam, ngay sau vụ ông Lý Tống xịt hơi cay vào mặt một ca sĩ Việt-Cộng tại San José.  Khi được yêu cầu làm trung gian để “hòa giải” những “ngộ nhận” của cọng đồng tị nạn, thái độ bất hợp tác, dứt khoát, gần như tạt gáo nước lạnh vào mặt những dụ dỗ của CSVN, ông đã không làm hài lòng với chính cái chính quyền và những ai đang muốn bắt tay với chế độ này.  Trong khoảng thời gian ngắn ngủi hai năm mà thường thì những chính trị gia đã phải bắt tay, ngay từ ngày đầu thắng cử, cho những quỷ vận động tranh cử nhiệm kỳ kế tiếp, ông lại dành quá nhiều thì giờ cho những hoạt động ngoại tiểu bang của mình mà cụ thể là những hoạt động cho người tị nạn chống cộng.  Không mấy ngạc nhiên khi ông bị bỏ rơi bởi chính đảng của mình.  Và rồi trong những tuần cuối cùng trong chức vụ, ông vẫn nỗ lực thúc đẩy hai dự luật nhân quyền cho Việt-Nam tự do, mạnh mẽ hơn trong những biện pháp chế tài.   Ông chứng minh ông đã tận sức mình ngay với những kẻ có thể còn cho ông là … dại. 
Luận về anh hùng có lẽ có nhiều tiêu chuẩn để xét đoán.  Có những nhân vật dù nổi tiếng trên thế giới hình như vẫn chưa bao giờ được mang tiếng anh hùng, như  Hitler, Stalin"  Ngược lại, có thể nào không cần phải nỗi tiếng mà vẫn  được ca tụng là anh hùng".  Những người lính Hải Quân bình thường của Việt-Nam vẫn đã để lại những gương anh hùng cho muôn đời hậu thế.  Thuở còn là một học sinh Trung Học Đệ Nhất Cấp  tôi đã học tiếng Pháp qua những bài học luân lý và có lần người thầy đã chọn một bài nói về cuộc sống can đãm của người thợ rèn làm việc bên ánh lữa hồng với mồ hôi nhuể nhại toàn thân…  Rồi thầy hỏi cả lớp tại sao người thợ rèn này là can đãm" -  Thôi thì các triết gia tí hon này, bao gồm cả tôi,  trổ hết tài giải thích, tranh luận, thậm chí có bạn còn cho rằng can đãm là vì làm việc mệt nhọc,  nguy hiễm đến thế mà vẫn không sợ hãi….  Cho đến bây giờ dù tóc đã 2 màu tôi hiễu được bao nhiêu về lòng can đãm, tính anh hùng của những con người, dù gian khổ đến đâu cũng phải sống một cuộc đời có khí phách, lương thiện" – rồi nhìn lại quanh mình, tôi thấy lòng ấm áp và thêm tự tin hơn khi hiểu được xung quanh tôi thật ra đã có lắm anh hùng.
“Nổi tiếng” và “anh hùng” là hai giá trị  rất chênh lệch.  Như Thành Cát Tư Hản trong Anh Hùng Xạ Điêu có phải là một anh hùng hay không thì Kim Dung để dành cho đọc giả tự phán xét.  Nhưng có một danh từ rất gần “anh hùng” mà người ta có thể lèo lái để ngộ nhận đó là danh từ “Gian Hùng”.  Dù cố gắng thế nào thì những người như Hồ Chí Minh, Tào Tháo cùng lắm cũng chỉ đạt được đến mức độ này mà thôi là tại sao"  Có thể nào một Việt gian, một Hán gian, một … “Mỹ gian” trở thành anh hùng"  Đối với một số người, hai chữ anh hùng dĩ nhiên là quá xa vời vì ngay cả hai chữ liêm sĩ cơ bản cũng đã không hề nằm trong một cảm nhận nào cả của chính họ.
Những người theo đóm ăn tàn thì dĩ nhiên sẽ không bao giờ xứng đáng để được đề cử trong danh sách những anh hùng.  Những kẻ theo “cơ hội chủ nghĩa” thì cùng lắm cũng chỉ thành tựu ở mức độ của một Tôn Thọ Tường.  Với sự trở lại của Mỹ tại Đông Nam Á, trong tình hình chính trị hiện nay, từ nhiều góc độ, người ta vẫn nhận ra một khuynh hướng thuyết phục người Việt hợp tác với chính quyền CSVN. Họ thuộc thành phần nào thì mọi người đều có thể biết.  Chỉ có họ là không có cam đảm tự nhận mình là ai đó thôi.  Xa hơn nữa, cái giá trị của những anh hùng, của thắng bại thật ra không nằm trong tầm tay của cả những người đương cuộc vì đó là một giá trị ngoại hạng của lương tâm loài người - như bản chất trong sáng của một viên ngọc và những bôi nhọ, bịp bợm là hai phạm trù hoàn toàn khác biệt.  Khi đấu tranh vì một lý tưởng, người ta khởi đầu và hy sinh vì cái lý tưởng ấy chứ không vì một sự thành công phải được thấy trước .  Chính niềm tin, dù là mù quáng, đã giúp cho những nhà lảnh đạo CSVN thành công  trong hai cuộc chiến chống Pháp và chống Mỹ.  Giờ đây, khi Chủ Nghĩa Xã Hội đã hiện rõ  trong những biểu hiện cực kỳ phản động và không tưởng thì tuổi trẻ Việt-Nam, những người “quốc gia” đã trang bị được cho mình lý tưởng gì trong hành trình đầy chông gai này" – vì ngày trước người cọng sản hiểu rõ họ phải ca tụng những lý tưởng độc lập, tự chủ và công bằng, giàu mạnh cho thế hệ thanh niên Việt-Nam, trong đó có cả cha của tôi, như là sức mạnh của cách mạng thì ngày nay, hơn ai hết, họ phải triệt tiêu mọi lý tưởng ngoại trừ lý tưởng phục vụ cho đảng để bảo vệ chế độ này.
Sống vì lý tưởng tự do nhân bản, giải phóng và khai phóng con người là cuộc sống đẹp. Trước những cám dổ của tham vọng, nhất là trước những khó khăn của đời sống hiện nay, đấu tranh cho một lý tưởng không phải dễ dàng.  Nhưng chính tại cái quốc gia dư ăn dư mặc như tại Hoa Kỳ này, người ta vẫn  thấy những bế tắc và thao thức về một đời sống tâm linh, hướng thượng cho con người.  Tùy vào vị trí của mỗi người mà bước khởi hành và thành tựu có thể khác nhau.  Nhưng đừng tuyệt vọng.  Hãy nuôi cái tâm nguyện vì đời mà cũng là vì mình, dù chỉ là ánh sáng của một ngọn nến trong bóng đêm nhưng sẽ dẫn dắt chúng ta qua bao trầm luân của kiếp người - như lời đại nguyện cứu độ chúng sinh của đức Phật, ngay từ đáy của địa ngục.
Trang Hien Vo

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trật tự thế giới là một vấn đề về mức độ: nó thay đổi theo thời gian, tùy thuộc vào các yếu tố công nghệ, chính trị, xã hội và ý thức hệ mà nó có thể ảnh hưởng đến sự phân phối quyền lực trong toàn cầu và ảnh hưởng đến các chuẩn mực. Nó có thể bị thay đổi một cách triệt để bởi các xu hướng lịch sử rộng lớn hơn và những sai lầm của một cường quốc. Sau khi Bức tường Berlin sụp đổ vào năm 1989, và gần một năm trước khi Liên Xô sụp đổ vào cuối năm 1991, Tổng thống Mỹ George H.W. Bush đã tuyên bố về một "trật tự thế giới mới". Hiện nay, chỉ hai tháng sau nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Donald Trump, Kaja Kallas, nhà ngoại giao hàng đầu của Liên minh châu Âu, đã tuyên bố rằng "trật tự quốc tế đang trải qua những thay đổi ở mức độ chưa từng thấy kể từ năm 1945". Nhưng "trật tự thế giới" là gì và nó được duy trì hoặc phá vỡ như thế nào?
Hãy bắt đầu niềm tin này với câu nói của John Kelly, tướng thủy quân lục chiến hồi hưu, cựu Bộ trưởng Nội an, cựu chánh văn phòng của Donald Trump (2018): “Người phát điên vì quyền lực là mối đe dọa chết người đối với nền dân chủ.” Ông phát biểu câu này tại một hội nghị chuyên đề về nền Dân chủ ở Mount Vernon vào tháng 11/2024, ngay tại ngôi nhà của George Washington, vị tổng thống đầu tiên, người mở ra con đường cho nền dân chủ và tự do của Hoa Kỳ. Không đùa đâu! Tướng Kelly muốn nói, những người phát điên vì quyền lực ấy có thể giữ các chức danh khác nhau, thậm chí là Tổng Thống, nhưng trong thâm tâm họ là bạo chúa, và tất cả các bạo chúa đều có cùng một đặc điểm: Họ không bao giờ tự nguyện nhượng quyền lực.
Gần đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố áp dụng chính sách áp thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu vào Mỹ, trước đó Trump cũng đã áp đặt biện pháp trừng phạt chung đối với Liên Âu, Canada, Mexico và Trung Quốc, nhưng lại tạm hoãn trong 30 ngày để cho Canada và Mexico thương thuyết. Các biện pháp bất nhất này gây nhiều hoang mang cho chính giới và doanh nghiệp các nước đối tác.
Trong buổi phỏng vấn ngày 31 tháng 10 năm 2024 với bình luận gia cánh hữu Tucker Carlson, Tổng thống Donald Trump khẳng định rằng dưới thời Joe Biden, Hoa Kỳ đã mắc sai lầm nghiêm trọng khi vô tình đẩy Nga và TQ lại gần nhau. Theo Trump, một trong những ưu tiên hàng đầu khi ông quay trở lại Tòa Bạch Ốc sẽ là phá vỡ liên minh này. Khi đó, Trump tự tin tuyên bố: “Tôi sẽ phải tách họ ra, và tôi tin mình sẽ làm được.” Và ngay từ những ngày đầu của nhiệm kỳ thứ hai, Trump đã tỏ rõ mong muốn đàm phán với Nga nhằm nhanh chóng kết thúc chiến tranh ở Ukraine. Một cách giải thích cho chính sách này là: Trump đang làm đúng những gì từng nói trong cuộc trò chuyện với Carlson. Việc rút Hoa Kỳ khỏi cuộc xung đột tại Âu Châu và khôi phục quan hệ với Moscow, kể cả khi phải bỏ rơi Ukraine, là một phần trong chiến lược tập trung đối phó với TQ.
Cuộc đua vào Tòa án Tối cao Wisconsin rất quan trọng vì nó ảnh hưởng lớn đến các vấn đề pháp lý và chính sách trong tiểu bang. Wisconsin là một bang chiến địa quan trọng trong các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Tòa tối cao tiểu bang có thể đóng vai trò lớn trong các tranh chấp liên quan đến luật bầu cử, quyền tiếp cận lá phiếu và các thách thức đối với kết quả bầu cử. Cuối cùng, sự lo lắng có cơ sở của người dân cuối cùng đã được hóa giải. Số tiền “đầu tư” $20 triệu của Musk đã không thắng được sự lựa chọn của Wisconsin.
Lịch sử là sự lập lại, nhìn ngược về thời gian: Sau khi Tần Thủy Hoàng thống nhất Trung Quốc vào năm 211 (trước Công Nguyên) Ông đã nghe lời vị Tể Tướng Lý Tư đốt tất cả các ghi chép của Sử Gia không thuộc nước Tần, kể cả Kinh Thi. Bất cứ ai thảo luận về Kinh Thi và Kinh Thư sẽ bị xử tử. Trong Sử Ký của Tư Mã Thiên, vụ đốt sách chôn Nho được gọi là “Phần thư khanh nho”, bao gồm việc đốt sách và chôn sống hơn 460 học giả. (1) Năm 1958, Mao Trạch Đông đã liên hệ bản thân ông với Tần Thuỷ Hoàng. Khi ông ta chôn sống 460 học giả ông nói trong một bài phát biểu với các đồng chí của mình: “Các bạn (những nhà trí thức) căm ghét chúng tôi, coi chúng tôi là những Tần Thuỷ Hoàng. Các bạn nhầm rồi. Chúng tôi thậm chí còn vượt Tần Thuỷ Hoàng một trăm lần”.(2) Năm 1975 khi CS miền Bắc, chiếm Việt Nam Cộng Hòa, phong trào đốt sách cũng xảy ra ngay tại miền Nam, Việt Nam. Hàng trăm cuốn sách được người Cộng Hòa mang đi giấu hay mang ra nước ngoài và hàng ngàn cuốn sách bị đố
Hai tháng đã trôi qua. Trên những diễn đàn mạng xã hội và cả trong những cuộc đối thoại đời thường, rất nhiều người thổ lộ về một thói quen vừa xuất hiện: đếm xem còn bao nhiêu ngày nữa kết thúc nhiệm kỳ bốn năm của chính quyền hiện tại. “Đếm thời gian trôi” vốn không phải là một thói quen tích cực trong đời sống. Nó phản chiếu tâm trạng chán nản, buông xuôi, thậm chí là sợ hãi. Hàng loạt câu hỏi “Chúng ta phải làm gì?”; “Rồi chuyện gì nữa?”; “Chúng ta đang sống ở thời đại nào?”… Trong đó, câu hỏi lớn nhất, và biểu lộ sự phẫn nộ của người dân nhất, đó là: “Đảng Dân Chủ đang làm gì?”
Người tị nạn đã không còn được chào đón tại Hoa Kỳ kể từ ngày đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump. Ngay trong ngày nhậm chức 20 tháng 1 năm 2025, ông đã ký một sắc lệnh hành pháp đình chỉ Chương trình Tiếp nhận Người tị nạn của Hoa Kỳ (U.S. Refugee Admissions Program, USRAP) trong vòng 90 ngày. Dù vào tháng 2 năm 2025, tòa án liên bang đã ra phán quyết yêu cầu khôi phục chương trình tái định cư người tị nạn, chính quyền Trump vẫn khẳng định rằng không thể thực hiện điều đó ngay lập tức, do hệ thống tiếp nhận người tị nạn đã bị giải thể gần như toàn bộ.
Trong bài diễn văn dài 90 phút trước Quốc hội Hoa Kỳ, Donald Trump nhắc lại tham vọng “giành lấy” Greenland “bằng cách này hay cách khác.” Trump tuyên bố rằng Greenland có ý nghĩa “sống còn đối với an ninh quốc gia” của Hoa Kỳ. Dù nhấn mạnh rằng chính phủ của mình “hoàn toàn ủng hộ quyền tự quyết của Greenland,” ông vẫn không quên mời gọi “nếu các bạn đổi ý, chúng tôi sẵn sàng chào đón các bạn gia nhập Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ.”
Khi Ukraine từ bỏ kho vũ khí nguyên tử và tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT Nuclear Nonproliferation Treaty) với tư cách là một quốc gia phi hạt nhân vào năm 1994, họ đã thi hành một phần của Bản ghi nhớ Budapest (Budapest Memorandum), gồm một số các đảm bảo an ninh bởi Nga, Hoa Kỳ và Vương quốc Anh. Những đảm bảo này nhằm bảo vệ chủ quyền của Kyiv, và biên giới của họ sẽ được tôn trọng. Nhưng khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014 và tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022, những cam kết đó đã chứng tỏ là vô nghĩa. Ukraine thấy mình đơn độc, sự sống còn phụ thuộc vào thiện chí của phương Tây và nằm trong tay một kẻ thù được trang bị bằng chính những vũ khí mà Kyiv đã giao nộp. Những tác động này không dừng tại Ukraine mà lan rộng. Trên toàn cầu, các chính phủ đang đánh giá lại ý nghĩa thực sự của các bảo đảm an ninh.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.