Hôm nay,  

Chuyện Của Robby

05/01/201100:00:00(Xem: 7837)

Chuyện Của Robby

Cung Nhật Thành lược dịch
Tôi kể lại câu chuyện này một phần do các bạn và người thân của tôi dục dã và khuyến khích khuyến, một phần để nhớ tới Robby, nhân vật chính của câu chuyện, đã không còn sống chung với chúng ta trong cõi đời này.
Tôi tên là Mildred Hondorf, cựu giáo viên dậy nhạc cho trường tiểu học tại thành phố Des Moines, tiểu bang Iowa. Để phụ thêm vào lương giáo viên, tôi thường dậy thêm  về piano ở nhà, và đây là việc mà tôi đã làm trên ba mươi năm. Qua hơn ba mươi năm,  tuy rằng có khá nhiều học trò có năng khiếu bẩm sinh về âm nhạc nhưng tôi chưa  hề được vinh dự và hãnh diện là đã có một học sinh trở thành một cầm thủ nổi tiếng…Dĩ nhiên là cũng có một số học sinh khác mà khả năng học và chơi đàn rất giới hạn và đó cũng là một thử thách lớn lao cho công việc dậy nhạc của tôi. Một trong số những học sinh đó là Robby.
Robby được 11 tuổi khi mẹ cậu bé, một phụ nữ độc thân thả Robby xuống nhà tôi cho bài học đầu tiên. Tôi có nói một cách khéo léo với Robby là nếu học nhạc sớm vào lúc nhỏ tuổi thì sẽ khá và có lợi hơn nhiều….Sau cùng tôi nhận dậy vì Robby cho biết rằng mẹ Robby luôn ước ao được nghe con trình diễn piano trong một buổi hoà nhạc.
Ngay từ những nốt nhạc của bài học đầu tiên, tôi đã thấy tức khắc là cậu bé không có  chút ý niệm gì về  âm nhạc cả, vì Robby không hiểu được  căn bản thông thường cả về nhịp điệu lẫn giọng cao thấp của các nốt nhạc. Tuy vậy, Robby rất nhẫn nại tập đi tập lại không chán các bài học vỡ lòng cho dương cầm mà mọi học sinh dều phải học. Thường phải…..nghiến răng nghe, nhưng tôi vẫn khuyến khích khi thấy Robby cố gắng tập dợt hàng tháng trời với các bài học ấy, dù ngay chính tôi cũng phát …ngấy lên với những giai điệu lập đi lập lại cả trăm lần…Cuối mỗi bài học hàng tuần, Robby luôn luôn  nói: “Ngày nào đó, mẹ em sẽ được nghe em trình diễn.”
Dường như chuyện này rất khó  vì thật sự Robby không có chút năng khiếu nào hết về âm nhạc cả. Tôi cũng chỉ thoáng thấy mẹ Robby khi bà thả cậu bé hay chờ trước nhà tôi trong chiếc xe khá cũ. Tuy chưa bao giờ xuống xe và ghé vào nhà nhưng bà luôn vẫy tay chào với nụ cười mỗi khi thấy tôi.
Rồi một ngày Robby không còn tới học nữa. Nhiều lần tôi đã nghĩ đến việc gọi Robby nhưng rồi lại nghĩ xa hơn, có thể cậu bé đã nhận ra khả năng của mình và quyết định theo đuổi một sở thích khác. Thú thật là tôi cũng cảm thấy nhẹ nhõm hơn khi Robby không còn học với tôi nữa vì “ tài năng “ của cậu bé không có lợi chút nào trong việc quảng cáo về khả năng dậy đàn piano của tôi cả !
Vài tháng sau đó, tôi gửi tới từng nhà các học sinh thông báo về cuộc trình diễn sắp tới mà tôi tổ chức cho các em. Tôi rất ngạc nhiên khi nhận được hồi báo của Robby, xin tôi, nếu có thể được, cho em trình diễn trong đêm đó. Tôi nhẹ nhàng nói với Robby là buổi trình diễn chỉ dành cho các học sinh đang học với tôi hiện nay mà thôi, Robby đã ngừng học khá lâu rồi nên e rằng không còn chỗ để sắp xếp cho em trình diễn… Robby trả lời tôi là em vẫn tập đàn đều đặn, sỡ dĩ em không đến học với tôi vì mẹ em đang bệnh không thể chở em tới được. Robby khẩn khoản: “Thưa cô Hondorf, xin cô cho em trình diễn….” Tôi cũng không biết vì sao mà tôi lại đồng ý để cho Robby trình diễn, có thể một phần vì thái độ cương quyết của em, một phần là có cái gì đó trong tôi cho biết là mọi việc rồi sẽ xuông xẻ…


Trong đêm trình diễn, cha mẹ, bà con và bạn bè cùng  học trò của tôi chen chúc trong thính đường trường tiểu học tôi dậy. Tôi đã sắp xếp để Robby trình diễn chót, trước khi tôi ra sân khấu cám ơn sự tham dự của tất cả mọi người và kết thúc  chương trình bắng một tấu khúc do chính tôi trình diễn.  Như vậy, nếu phần trình diễn của Robby không được…êm xuôi thì cũng không bị chú ý nhiểu vi đó là phần chót và tôi có thể…xí xóa chuyện này bằng phần trình diễn của tôi.
Không có một trở ngại nào cho đêm trình diễn cả, do đã tập luyện không ngừng nên các em đàn rất hay. Tim tôi gần như là ngừng đập khi đến lượt Robby bước lên sân khấu…. với bộ quần áo sộc xệch nhăn nhúm và mái tóc xơ xác, rũ rượu như vừa qua một cuộc chạy đua…”Sao Robby không ăn mặc tử tế như mọi người nhỉ..” tôi thầm hỏi, “ít nhất, mẹ cậu bé cũng phải chải đầu cho con tươm tất trong một đêm quan trọng như đêm nay chứ…”  Robby tự giới thiệu trình diễn tấu khúc cung Đô trưởng số 21 của Mozart, và sau đó tôi không còn tin ở đôi tai của mình nữa.
Với hai bàn tay như muá trên phím ngà, Robby dìu thính giả từ nhịp khoan thai nhẹ nhàng sang tiết tấu dồn dập rất thuần thục, trôi chẩy và chính xác như một cầm thủ thượng thặng. Robby đã thực sự lôi cuốn thính giả trong phần trình diễn của em, và các nốt cuối cùng của bản nhạc được kết thúc một cách đột ngột đúng như Mozart đã viết. Trong đời, tôi chưa bao giờ được nghe một người cùng lứa tuổi với Robby đàn Mozart hay đến thế. Mọi người trong thính đường đều đứng lên vỗ tay không ngớt để bày tỏ xúc cảm của mình với cậu bé… Nước mắt nhạt nhoà với niềm hãnh diện, tôi chạy lên sân khấu, sung sướng ôm choàng lấy Robby….” Cô chưa bao giờ nghe em đàn hay như thế…. Làm sao em có thể đàn hay đến vậy được.." “
Qua microphone, Robby giải thích : “Thưa cô Hondorf, cô còn nhớ em có nói với cô là mẹ em bệnh không " Mẹ  bệnh ung thư và mới qua đời trưa hôm nay... Thật sự mẹ bị điếc, không nghe được từ lúc lọt lòng, nên tối nay em nghĩ đây là lần đầu tiên mẹ được nghe em đàn…”
Không ai cầm được nước mắt trong thính đường buổi tối hôm đó. Tôi không thể nói mình hãnh diện có được học trò như Robby mà Robby là người đã cho tôi thấy chính thương yêu và lòng tự tin tin đã giúp em khắc phục nghịch cảnh để thành công. Cũng chính Robby đã cho tôi thấy đôi lúc mình phải tin vào con người và tạo cơ hội cho họ thành công.
Vài năm sau, Robby gia nhập quân đội. Sau thời gian phục vụ tại Iraq, Robby làm việc trong Toà Hành Chánh Liên Bang Alfred Murrah thành phố Oklahoma và chết tại đây khi toà nhà bị khủng bố gài bom vào tháng tư năm 1995.
Cung Nhật Thành lược dịch

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.