Hôm nay,  

Lòng Mẹ

09/04/201100:00:00(Xem: 8869)

Lòng Mẹ 

long_me_vietnam-large-content: Hình ảnh bà mẹ Việt Nam.

Trương Phú Thứ

Nước Mỹ dành riêng ngày "8 tháng 5" để tôn vinh các Bà Mẹ. Một ngày trong năm hay cả 365 ngày trong năm cũng không đủ để những người con có lòng hiếu thảo bầy tỏ tấm của họ đối với những người Mẹ đã mang nặng đẻ đau và dưỡng dục đàn con. 

Có bút mực nào nói lên công ơn của các Bà Mẹ cho được tron vẹn" Một bài hát rất quen thuộc của nhạc sĩ Y Vân "Lòng mẹ bao la như biển Thái Bình dạt dào…" cũng chỉ diễn tả được một tiếng lòng rất đơn sơ của đứa con với mẹ hiền, còn triệu triệu tiếng lòng từ trái tim nhỏ bé của con muốn được tuôn trào ra khỏi lồng ngực, muốn được bốc hơi ra từ tâm tưởng để đền đáp công ơn và tình yêu vô tận của mẹ. Chẳng có bài văn, áng thơ hay câu hát nào có thể nói lên được tình mẹ con thiêng liêng như hương hoa của đất trời. Công lao dưỡng dục sinh thành của Mẹ như núi cao biển rộng.

Từ ngày mẹ mang con trong lòng đến những ngày mẹ mỏi mắt dong duổi với từng bước chân phong trần của con trên những lối đi gập ghềnh của cuộc đời. Hình bóng mẹ lúc nào cũng ôm ấp con, lúc vui buồn khi vinh nhục. Mẹ luôn là điểm tựa vững chắc của con. Lúc con ốm đau cũng như khi con khoẻ mạnh thì bát cháo đầy, ly nước ngọt của mẹ đã nuôi sống con và giúp con mạnh tiến trên đường đời. Mẹ là hơi ấm trong đêm giá lạnh. Mẹ là bóng mát giữa trưa hè nóng nực. Mẹ đã gánh chịu những mọi đau khổ gian truân để chỉ vì tương lai của đời con. Mẹ bóp bụng chịu đói, quần áo mẹ vá chằng vá đụp nhưng con luôn được no đủ áo quần lành lặn bằng tình thương không bờ không bến của mẹ. Mẹ là tất cả và con yêu mẹ hơn chính sự sống của con vì mẹ đã hy sinh đời sống mình cho con.

Tôi đã ngồi lặng người trong bóng tối của một đêm đầu Xuân để tìm kiếm những từ ngữ đâu đó trong tâm khảm và cái vốn liếng văn chương hạn hẹp của tôi để viết ra những lời ca tụng những Bà Mẹ Việt Nam. Những Bà Mẹ đã dằn bụng chịu cơn đói hành hạ nhưng vẫn tươi cười vun đầy bát cơm cho con. Những Bà Mẹ quần áo vá lớp trên lớp dưới âu yếm nhìn con lành lặn chạy nhẩy vui chơi với chúng bạn. Những Bà Mẹ đã tháo chiếc nhẫn cưới vội chạy vào nhà thương đổi lấy những viên thuốc cho con trên giường bệnh. Những Bà Mẹ khóc không ra tiếng ôm xác con bọc trong tấm vải nhựa trên chiếc xe thồ chậm chạp lăn bánh giữa đêm khuya. Bà Mẹ Việt Nam ơi! Chẳng có chữ nghĩa nào có thể diễn tả được lòng mẹ thương con; chẳng có lời văn áng thơ nào nói lên đươc những gian nan khổ cực mẹ đã vì con mà phải gánh chịu. Mẹ đã khô cạn nước mắt vì con; mẹ đã vắt kiệt sức lực còm cõi vì bát cơm manh áo cho con; và trái tim mẹ đã khô héo vì những chông gai con vấp ngã trên đường đời. Con đã làm gì để đền đáp công lao sinh thành dưỡng dục. Con đã có lần nào mang đến cho mẹ một nụ cười, một niềm vui. Đã lần nào con bưng hầu mẹ một ly nước mát giữa trưa hè oi bức, một bát cháo nóng vào buổi tối mưa gió bão bùng. 

Một bài thơ dàn dụa nước mắt của nữ sĩ Nguyễn Thị Mai, "Qua hàng trầu nhớ mẹ" mà người đọc chắc không khỏi nước mắt ngắn dài. Nhân dịp lễ Tôn Vinh các Bà Mẹ, tôi xin được đọc bài thơ dấu yêu như một bó hoa hồng trắng của những người không còn mẹ và bó hoa hồng đỏ của những người con đang được ấp ủ dưới bàn tay yêu thương của mẹ. 

Gian hàng trầu vỏ quen một thưở

Cau tươi vỏ thắm, lá thơm cay

Đi chợ con bớt dăm đồng vặt

Mua để mẹ ăn mỗi thường ngày

*

Quết trầu đỏ thắm làn môi mẹ

Sau bữa cơm đèn trải chiếu hoa

Mẹ ngồi thong thả bên hè mát

Hàng xóm sang chơi, ấm cửa nhà

*

Nhưng rồi hình bóng về xa khuất

Mẹ chẳng còn ăn những miếng trầu

Chiếc cơi trống vắng hơi đồng lạnh

Con đặt tay vào ngón buốt đau

*

Mẹ ơi! Thơm cay một miếng trầu xưa

Mà con phải bớt tiền mua vì nghèo

Bây giờ đã bớt gieo neo

Lại không còn mẹ mà chiều. Khổ không"

*

Từ ngày đưa mẹ ra đồng

Qua hàng trầu vỏ con không dám vào.

(Nguyễn Thị Mai - "Qua hàng trầu nhớ mẹ)

Vần thơ êm ái nhẹ nhàng, tiếng thơ thanh thoát như hương hoa của buổi sớm mai đầu Xuân nói lên lòng yêu thương khôn nguôi của người con gái khóc nhớ mẹ. Những kỷ niệm chất ngất dạt dào của mẹ và con đã đi vào dĩ vãng như trầm hương bay lên trong cõi không gian vô tận. 

Nhưng miền dấu ái mặn nồng với bao vui buồn vẫn còn vướng vất đâu đây, lãng đãng trên giàn thiên lý, dật dờ nơi khay trầu của mẹ. Ngày còn mẹ, vì gia cảnh "gieo neo" cô con gái thi sĩ của chúng ta đã không phụng dưỡng cho thoả tình hiếu thảo. "Bây giờ đã bớt gieo neo. Lại không còn mẹ mà chiều. Khổ không""

Nhân dịp ngày lễ Tôn Vinh các Bà Mẹ, tôi xin kính cẩn dâng lên bó hoa muôn ngàn hương sắc đến tất cả các Bà Mẹ Việt Nam. Những Bà Mẹ đang "bán mặt cho đất, bán lưng cho trời" ở những vùng đất sỏi đá miền Trung nước Việt, nhặt mót từng nắm lúa để đóng tiền trường cho con. Những Bà Mẹ đang vật vờ giữa đêm khuya, lượm nhặt miếng giấy mảnh chai để mua cho con tập giấy, cái bút; mong con yên tâm học hành cho nên người. Công lao và tình yêu vô tận của những Bà Mẹ Việt Nam đã bay lên trên giới hạn chữ nghĩa của tôi và đàn con của các Bà Mẹ. 

Chúng con muôn đời khắc ghi công ơn trời biển của các Bà Mẹ Việt Nam vô cùng yêu mến.

Trương Phú Thứ

(Ngày Các Bà Mẹ 2011)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tháng Năm, 2024, trong phiên tòa xét xử bị cáo, tức cựu Tổng thống Donald Trump, liên quan các khoản chi phí cho nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels dưới dạng tiền bịt miệng, có một cựu công tố viên, bộ trưởng tư pháp từ Flordia đến tòa New York. Bà ngồi bên dưới theo dõi để ủng hộ Trump. Đó là Pam Bondi. Sau khi bồi thẩm đoàn phán quyết Trump có tội trong 34 tội danh, Bondi đã xuất hiện trên Fox News, cùng với Kash Patel, phát biểu rằng “một niềm tin rất lớn đã bị mất vào hệ thống tư pháp tối nay.” Bà còn nói thêm: “Người dân Mỹ đã nhìn thấu điều đó.”
Chiều thứ Sáu, chúng tôi ăn trưa với một người bạn mới ở Huntington Beach. Không biết vì men bia hay vì chọn quán giữa một thành phố “đỏ”, câu chuyện đang nhẹ nhàng bỗng rẽ thẳng vào chính trường. Nhắc đến những gì xảy ra kể từ ngày tổng thống Trump nắm quyền sinh sát, cô bạn tôi đề cập đến vật giá leo thang, vừa lạm phát vừa thuế quan, kinh tế bất ổn, đời sống bất an… Anh bạn mới của chúng tôi nghe đến đây lên tiếng cắt lời: “Dẫu có thế, so với nhiều người, nhiều xứ khác, người Mỹ vẫn còn đang sống trong may mắn. Và chúng ta nên biết ơn điều đó.” Anh khiến tôi liên tưởng đến thuyết “dân túy tàn bạo”, được Jay Kuo nhắc đến trong bài báo mới đăng của Ông trên Substack tuần qua.
Tuần trước, tình cờ tôi đọc được một bài viết của tác giả Vũ Kim Hạnh được chia sẻ lại qua Facebook. Bài viết có tựa đề là "Cơ hội vàng ở Mỹ sau mức thuế đối ứng 20%", trong đó bà nhắc riêng về kỹ nghệ xuất cảng gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ và thế giới. Trước khi đi vào chi tiết của bài viết, có thể nhắc sơ về bà Vũ Kim Hạnh ắt đã quen thuộc với nhiều người trong nước. Bà từng là Tổng Biên Tập báo Tuổi Trẻ, cũng như nằm trong nhóm sáng lập tờ tuần báo Sài Gòn Tiếp Thị, từng là những tờ báo khá thành công tại Việt Nam.
Franklin D. Roosevelt (1882-1945), Tổng Thống Hoa Kỳ thứ 32 và là vị tổng thống Mỹ duy nhất phục vụ hơn 2 nhiệm kỳ, đã từng nói rằng, “Tự do của nền dân chủ không an toàn nếu người dân dung túng sự gia tăng của quyền lực cá nhân tới mức trở thành mạnh hơn chính nhà nước dân chủ đó. Điều đó trong bản chất là chủ nghĩa phát xít: quyền sở hữu của chính phủ thuộc về một cá nhân, một nhóm người, hay bất cứ thế lực cá nhân nào đang kiểm soát.” Lời cảnh giác đó của TT Roosevelt quả thật đã trở thành lời tiên tri đang ứng nghiệm trong thời đại hiện nay của nước Mỹ. Tổng Thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu và gần 8 tháng của nhiệm kỳ hai đã thể hiện rõ ý chí và hành động của một nhà lãnh đạo muốn thâu tóm mọi quyền lực trong tay mình bất chấp những việc làm này có phá vỡ nền tảng tự do và dân chủ mà nước Mỹ đã nỗ lực không ngừng để tạo dựng và giữ gìn trong suốt hai trăm năm mươi năm qua hay không!
Từ lâu trong chính trị Mỹ vẫn tồn tại một quy tắc bất thành văn, khi thì nói lên to rõ “chúng ta tốt đẹp hơn như thế này,” hoặc có khi chỉ thì thầm, nhẹ nhàng, rằng đảng Dân Chủ không nên sa vào bùn lầy. Nhiều thập niên qua, “quy tắc” này đã định hình cả vận động tranh cử lẫn cách cầm quyền lãnh đạo. Tổng thống Barack Obama, bằng sự điềm tĩnh, được xem là bậc thầy về nghệ thuật này, ngay cả khi Donald Trump mở màn thuyết âm mưu “giấy khai sinh giả.” Tổng thống Joe Biden cũng vậy. Ông lèo lái đất nước sau đại dịch bằng chiến lược đặt niềm tin vào sự văn minh, đoàn kết, tin rằng lời kêu gọi phẩm giá có thể giữ thăng bằng cho con thuyền trong cơn chao đảo vì sóng dữ.
Trong nhiều tháng qua, các tài khoản chính thức của Bạch Ốc và Bộ Nội An trên mạng X liên tục tung ra hình ảnh và video (meme) dị hợm: từ ảnh ghép kèm âm thanh chế giễu, những đoạn đăng kiểu TikTok, cho đến tranh vẽ bằng trí tuệ nhân tạo. Đây không phải trò vui của vài nhân viên rảnh rỗi, mà là một chiến dịch có chủ ý, lặp đi lặp lại, như muốn răn: ai mới thực sự được coi là người Mỹ. Trang NPR ngày 18 tháng 8 nhận định: “Các tài khoản chính thức của chính quyền Trump đang khai thác đủ kiểu meme, hình ảnh AI với giọng điệu đầy thách thức trong các bài đăng trên mạng xã hội.”
Trước khi quay lại cùng cuộc họp song phương giữa Trump và Putin tại Alaska, hãy quay lại những cuộc họp giữa Donald Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu của Donald Trump. Lần đầu tiên, một đương kim tổng thống Hoa Kỳ đã hạ mình sang Châu Á đến ba lần, lần đầu tại Singapore, rồi Việt Nam và cuối cùng ngay tại khu phi quân sự giữa Nam-Bắc Hàn, để gặp và nâng cao vị thế một tay "Chí Phèo" cộng sản mặt sữa nhưng khét tiếng độc ác lên vị thế chính thức ngang hàng với Hoa Kỳ trên chính trường quốc tế.
Trong căn phòng trắng, lổm chổm những mảng phù điêu mạ vàng trên trần nhà và tường, một người đàn ông mảnh khảnh, nhanh nhẹn bước ra giới thiệu trước ống kính báo chí món quà đặc biệt ông cố ý mang theo tặng Tổng thống Donald Trump. Đó là lần hiếm hoi CEO của hãng Apple, Tim Cook, xuất hiện trong trang phục sơ mi cà vạt vest đen. Ngay cả trong những lần ra mắt sản phẩm iPhone mới hàng năm, vốn được xem là sự kiện quan trọng bật nhất của Apple, người ta cũng không thấy Cook phải bó mình trong bộ lễ phục trịnh trọng như vậy. Tim Cook đã mang đến cho các tín đồ của trái táo một sự bất ngờ, giống như 15 năm trước, ông xuất hiện trên tạp chí Out ở vị trí đầu bảng xếp hạng Power 50, một danh sách xếp hạng những cá nhân đồng tính nam và đồng tính nữ có ảnh hưởng nhất vào thời điểm đó.
Trong những tháng qua, thảm họa đói của người Palestine ở dải Gaza đã làm thế giới rúng động. Tin tức về trẻ em Palestine bị bắn chết trong khi cố len lỏi tới rào sắt để nhận thức ăn viện trợ được truyền đi; nhiều người đặt câu hỏi về lương tri của những kẻ tổ chức “công tác nhân đạo” này (công ty Gaza Humanitarian Foundation do chính phủ Trump hậu thuẫn). UN ước tính có khoảng 1,400 người Palestine đã chết khi tìm cách nhận thực phẩm cứu trợ. Vào tháng 12 năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc quốc gia này phạm tội diệt chủng ở Gaza. Một số quốc gia khác tham gia hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với vụ kiện, bao gồm: Nicaragua, Bỉ, Colombia, Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Ai Cập, Maldives, Mexico, Ireland, Chile Palestine…
Trí nhớ của một cộng đồng không chỉ mất đi khi thời gian làm phai mờ, mà có khi có bàn tay cố tình tháo gỡ. Không cần nhiều bút mực, chỉ cần bỏ vài dòng, thay một chữ, hoặc xóa một đoạn – câu chuyện lập tức đổi nghĩa. Lịch sử hiện đại đã nhiều lần chứng kiến điều đó. Năm 1933, chính quyền Quốc xã Đức đốt sách giữa quảng trường, thay lại giáo trình, đặt viện bảo tàng và văn khố dưới quyền Bộ Tuyên Giám. Joseph Goebbels nói: “Chúng ta không muốn người dân sử dụng cái đầu. Chúng ta muốn họ hành xử theo cảm tính.” Tám thập niên sau, ở một góc khác của địa cầu, những bản thảo của Trương Vĩnh Ký – người khai sáng nền quốc ngữ Việt – bị loại khỏi thư viện vì bị gán là “tay sai thực dân”. Sau 1975, chính quyền cộng sản xét duyệt văn hóa trên toàn quốc: các tác phẩm học thuật bị cấm; bị đốt, tên tuổi các học giả và nhà văn miền Nam biến mất khỏi mọi tiến trình văn hóa. Tại Hoa Kỳ ngày nay, sự thật không bị đấu tố – nhưng bị biên tập lại.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.