Hôm nay,  

Câu Thơ Chúc Đầu Năm

02/01/201200:00:00(Xem: 11029)
Bùi Tín Viết Riêng Cho VOA, Thứ Bảy, 31 Tháng 12 Năm 2011: Câu Thơ Chúc Đầu Năm

Bùi Tín
Đầu năm 2012 đã đến. Qua thời sự trong nước và thế giới, nên chúc nhau điều gì là thích hợp, thiết thực nhất?
Đọc lại những bài thơ chúc Tết xa xưa và hiện tại, tôi nghĩ nên nhắc lại mấy câu thơ đầu năm của nhà thơ dân tộc và dân dã Tú Xương. Thơ rằng:
Bắt chước ai ta chúc mấy lời,
Chúc cho khắp hết cả trên đời
Vua, quan, sỹ, thứ, người muôn nước
Sao được cho ra cái giống người.
Vậy là nhà thơ từ cuối thế kỷ 19 đã có tinh thần quốc tế, nghĩ và lo cho cuộc sống có nhân phẩm của người muôn nước, của mọi thành viên của cộng đồng thế giới.
Năm qua, đã có lần Tổng thống Barack Obama tỏ ý mong cho chính quyền Trung Quốc hãy tỏ ra là những người đã trưởng thành. Đã trường thành là gì? Phải chăng là những con người tử tế, biết điếu, hiểu rõ phải trái trong quan hệ trong nước và quan hệ quốc tế? Sao lại mong muốn ở Trung Quốc điều ấy? Phải chăng vì cung cách đối xử với nghệ sỹ yêu nước Ngải Vị Vị và biết bao tinh hoa dân tộc có hoài bão dành lại tự do cho nhân dân là không tử tế ? Phải chăng Bắc Kinh hung hăng ở biển Đông của Việt Nam, giết hại và xua đuổi ngư dân Việt, nhận vơ cả một vùng biển đảo rộng là thuộc chủ quyền cốt lõi của Trung Hoa là không tử tế, là tỏ ra chưa trưởng thành? Phải chăng Bắc Kinh đặt 400 tên lửa mang đầu đạn có sức công phá lớn chĩa thẳng vào đảo Đài Loan nơi sinh sống của 23 triệu đồng bào ruột thịt của mình và tự cho quyền thống nhất đất nước bằng sức mạnh càng là điều rất không tử tế?
Cụ Tú Xương cứ như đoán trước được những chuyện diễn ra sau này trên mọi vùng của thế giới. Có những sự kiện mới xảy ra năm nay, lại rất hợp với lời chúc của cụ. Ben Ali ở Tunisia cùng vợ đã vơ vét hơn 4 tỷ đôla tài sản quốc gia, đàn áp bằng xe tăng và máy bay ném bom xuống quần chúng tay không, đã tỏ rõ không ra cái giống người. Mubarak và Gadhafi ở Ai Cập và Libya cũng tỏ ra không ra cái giống người. Và nay al-Assad ở Syria cũng y như vậy, khi bộ hạ ông ta đã giết đến 4.000 lương dân, mà vẫn coi là chưa đủ.
Nhìn vào tình hình trong nước, sao mà 4 câu thơ của cụ Tú Xương cũng thích hợp đến thế. Cụ nhắn nhà Vua – cứ như là nhắm thẳng vào nhà vua tập thể 14 vị trong Bộ Chính trị CS, theo cách gọi của chính nguyên chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An. Năm nay, họ vẫn giữ những bản án cực kỳ nặng nề với các công dân tận trung với nước, tận hiếu với dân như Trần Huỳnh Duy Thức, Cù Huy Hà Vũ, Phạm Thanh Nghiên, Nguyễn Tiến Trung… lại còn bắt cóc giam giữ không xét xử nhà báo Điếu Cày Nguyễn Văn Hải và cô Bùi Minh Hằng.

Cụ Tú Xương không quên nhắc đến hàng ngũ quan lại, làm các quan cộng sản lớn nhỏ không khỏi giật mình, vì các vị đã đua nhau vơ vét, múc lấy múc để của công và ngân sách quốc gia, chia chác cho nhau không hạn độ. Hình như cụ Tú Xương cũng biết ý kiến sâu sắc của một nhà kinh tế Nhật Bản là nhà cầm quyền Việt Nam chểnh mảng về chất lượng sản xuất bao nhiêu, - đến công nghệ làm ra đinh ốc các loại cho phụ tùng máy móc cũng còn nham nhở - thì họ lại càng tập trung hầu toàn bộ tinh lực vào tiền, tiền và tiền, nghĩa là những người lãnh đạo chỉ lo thu ở trên ngọn mà bỏ lơi gốc gác của nền kinh tế. Họ là cái giống người gì kỳ lạ, không bình thường vậy?
Với tầng lớp sỹ và thứ, nghĩa là sỹ phu và thứ dân, cụ Tú Xương muốn nhắn nhủ, bước vào năm mới tất cả hãy ngẩng cao đầu để thực sự là người, là con người chân chính, là thuộc về giống người có lương tri, nhân ái, có tài trí và lý tưởng. Hãy đứng thẳng cả dậy, một lòng một dạ yêu nước mình thương dân mình, chống bành trướng tham lam, chống tham nhũng tệ hại, dành lại dân chủ, tự do, dành lại cuộc sống có nhân phẩm, Hãy một lòng dành lại bằng được tự do cho các chiến sỹ yêu nước đang bị giam cầm phi lý và phi pháp.
Theo đánh giá của Tổ chức minh Bạch quốc tế, trong năm 2011 Việt Nam vẫn đứng thứ 112 trong số 183 nước về nạn tham nhũng, trong khi Tân Tây Lan là nước trong sạch nhất đứng hàng đầu, Phần Lan thứ hai và Đan Mạch đứng thứ ba. Như thế là Việt Nam vẫn đứng ở hàng rất thấp, một thứ bậc ô nhục, trái với lời hứa của người đứng đầu chính phủ, từng cam kết bằng danh dự là sẽ chống tham nhũng quyết liệt, nếu không đạt thì sẽ từ chức.
Chỉ mong rằng năm 2012 thứ hạng chống tham nhũng của nước ta sẽ được cải tiến một mức tích cực, có thực chất, để đứng trong số 50 nước khá nhất chẳng hạn, chưa cần nói đến thứ hạng cao hơn. Như thế cũng là vươn lên theo hướng
Sao được cho ra cái giống Người.
Thực hiện được lời chúc ấy, sang năm 2012 mỗi người Việt Nam ta là một con người chân chính. Cả dân tộc - vua, quan, sỹ, thứ - đều sống cho ra cái giống Người.
Quá đẹp vậy.
Bùi Tín

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ngay từ thời điểm này, cho dù chưa chính thức bước vào Tòa Bạch Ốc, tổng thống đắc cử Donald Trump đã hứa hẹn một chiến dịch bài trừ di dân lớn nhất lịch sử Mỹ. Những cuộc kiểm soát, bắt bớ, trục xuất di dân dự kiến sẽ diễn ra với qui mô lớn trong vài năm tới. Nhiều sắc dân nhập cư ở Mỹ sẽ phải lo lắng, nhưng cộng đồng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất sẽ là cộng đồng di dân gốc Mỹ Latin. Lời hứa này đang làm hài lòng những người Mỹ xem dân nhập cư là kẻ cướp đi việc làm và quyền lợi của mình. Rất đông trong số này thuộc các cộng đồng di dân, trong đó có cộng đồng gốc Việt. Tuy nhiên, có bao nhiêu người thấy được toàn cảnh ảnh hưởng của những chính sách bài trừ di dân đến nền kinh tế và xã hội Hoa Kỳ?
Trong tài liệu của Thư Viện Quốc Hội ghi rằng, nguồn gốc của quyền ân xá trong Hiến Pháp Hoa Kỳ đến từ lịch sử Anh quốc. Quyền ân xá xuất hiện lần đầu tiên dưới thời trị vì của Vua Ine xứ Wessex vào thế kỷ thứ bảy. Mặc dù tình trạng lạm dụng quyền ân xá ngày càng tăng theo thời gian, dẫn đến những hạn chế sau đó, nhưng quyền ân xá vẫn tồn tại trong suốt thời kỳ thuộc địa của Mỹ.
Tôi cộng tác với tuần báo Trẻ (tờ báo có nhiều ấn bản nhất tại Hoa Kỳ) gần hai chục năm qua. Sự gắn bó lâu dài này không chỉ vì tấm lòng yêu nghề (và thái độ thân thiện cởi mở) của ban biên tập mà còn vì chút tình riêng. Mỗi tuần Trẻ đều dành hẳn một trang báo, để trân trọng giới thiệu đến độc giả hai ba vị thương phế binh (Việt Nam Cộng Hòa) đang sống trong cảnh rất ngặt nghèo ở quê nhà. Nhìn hình ảnh đồng đội của mình đang ngồi trên xe lăn, hay nằm thoi thóp trong một gian nhà tồi tàn nào đó – lắm lúc – tôi không khỏi băn khoăn tự hỏi: “Liệu có còn ai nhớ đến những kẻ đã từng vì đời mà đi không vậy?
Đến đây thì như nước vỡ bờ, hầu như tất cả chúng tôi cùng lao mình vào cuộc. Kẻ bênh cũng sôi nổi không kém người chỉ trích. Buổi gặp mặt của chúng tôi hôm ấy, đương nhiên, đã không tránh được nhiều căng thẳng. Riêng tôi, cho đến giờ vẫn khá ngạc nhiên trước sự phản đối mạnh mẽ mà ông Biden phải gặp phải trong quyết định ân xá con trai Hunter Biden. Điều gì đã khiến mọi người có phản ứng mãnh liệt như vậy? Tôi đi tìm câu trả lời...
Kể từ năm 2011 nội chiến đã bắt đầu bộc phát tại Syria và kết quả cuối cùng là chế độ độc tài của Tổng thống Bashar al-Assad đã bị Liên minh Hồi giáo do Hayat Tahrir Al-Sham (HTS) lãnh đạo lật đổ vào ngày 8/12...
Vài giờ sau khi Donald Trump dành chiến thắng cuộc bầu cử 2024, các tìm kiếm trên Google liên quan đến 4B – một “phong trào nữ quyền” ở Hàn Quốc nổi tiếng vào giữa đến cuối những năm 2010 – tăng vọt tại Hoa Kỳ. “B” là cách viết tắt của từ “No (비)” nghĩa là “Không,” theo tiếng Hàn Quốc. Phong trào 4B là một phong trào gồm bốn “Không”: Không tình dục (No sex); Không hẹn hò (No dating); Không cưới đàn ông (No marrying men); Không con (No children). Thành viên chính của phong trào 4B là các phụ nữ trẻ trên Instagram và TikTok.
Cuộc chiến tại Ukraine vẫn đang tiếp tục leo thang. Trong nhiều tháng, tình hình chiến sự diễn ra theo chiều hướng không mấy thuận lợi cho Ukraine. Khoảng cuối tháng 11/2024, chính quyền Tổng thống Joe Biden đã quyết định cho phép Ukraine sử dụng hệ thống phi đạn chiến thuật tầm xa Atacms do Hoa Kỳ cung cấp. Đây là lần đầu tiên Kyiv được phép sử dụng loại phi đạn này để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.
Theo mục đích ban đầu của Hiến pháp Hoa Kỳ, các tổng thống chỉ đóng vai trò là người thi hành pháp luật chứ không phải là hoàng đế có thể tự ý ra quyết định trong mọi việc. Nhưng theo thời gian, Quốc hội dần trao quyền lực cho nhánh hành pháp (tức là cho Tổng thống) nhiều hơn; và các tòa án, với tư cách là nhánh quyền lực thứ ba của chính phủ, cũng chấp nhận điều đó. Sự thay đổi thể hiện rõ nhất trong chính sách thương mại của Hoa Kỳ.
Về địa danh ở Việt Nam, thỉnh thoảng, tôi vẫn nghe thiên hạ than phiền. Nhà báo Nguyễn Thông càm ràm: “Khi người Pháp vào xứ này, họ đem theo nền văn minh phương tây ‘khai hóa” bản địa, trong đó có văn hóa, giáo dục, ngôn ngữ. Điều không thể phủ nhận là họ đã tổ chức cực tốt bộ máy hành chính, quản lý rất rành mạch, hợp lý các vùng miền, tỉnh thành, địa phương trên cả nước. Việc phân chia một cách có hệ thống khoa học các đơn vị hành chính, tên gọi các cấp độ từng đơn vị là ví dụ rõ nhất.
Trung Quốc, Mexico và Việt Nam hiện dẫn đầu thâm thủng mậu dịch với Hoa Kỳ với con số ấn tượng của mỗi nước vào năm 2023 là $279, $152, và $105 tỷ USD. Mexico và Việt Nam là hai nước hưởng lợi nhiều nhất trong chiến tranh thương mại Mỹ-Trung nhờ làm trạm trung chuyển cho Trung Quốc đầu tư sản xuất hay dán nhãn rồi xuất cảng sang Hoa Kỳ để tránh thuế Trump 1.0.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.