Hôm nay,  

Phong Trào Con Đường Việt Nam

12/07/201200:00:00(Xem: 13307)
Vừa qua dư luận trong và ngoài nước có một số ý kiến bàn luận về Prong trào Con đường Việt Nam (PTCĐVN). Người đưa ra sáng kiến này vừa ở tù ra, cùng trao đổi với 2 bạn còn ở trong tù, trong hoàn cảnh không bình thường, nên không được đón nhận một cách thuận lợi và sôi nổi.

Có ý kiến cho rằng Dự thảo PTCĐVN đưa ra có phần vội vã, đơn giản, chưa chín chắn. Lại có ý kiến hoài nghi, cho rằng đây là một phương án thực hiện “một chế độ đa nguyên đa đảng dỏm” nhằm lừa dối nhân dân và thế giới, giúp cho đảng cộng sản thoát hiểm. Dù sao đây cũng là dịp để mọi người quan tâm đến vận nước nói lên suy nghĩ của mình về một vấn đề sinh tử của đất nước. Vì con đường cứu nước và dựng nước đúng hay sai luôn là vấn đề liên quan đến thành hay bại, suy vi hay hưng thịnh của quốc gia.

Trước đây, đã có con đường Cần Vương, Duy Tân, con đường Đông Du, nâng cao dân trí của các chí sỹ Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, rồi đến cuộc vận động cách mạng của các đảng phái quốc gia như Quốc Dân đảng, đảng Đại Việt, cùng với đường lối khởi nghĩa và bạo lực của đảng Cộng sản Đông dương, sau này là đảng Lao động, rồi nay là đảng Cộng sản VN. Hiện nay con đường của đảng CS thực hiện suốt gần 70 năm lâm vào tình trạng hoàn toàn phá sản và bế tắc cả về lý luận và thực hành. Điều này đã rõ như ban ngày không ai có thể che dấu nổi.

Mọi người Việt Nam yêu nước luôn ghi nhớ hiện nay Liên Hiệp Quốc đang xếp Việt Nam về quyền dân chủ vào nhóm đèn đỏ, gồm 20 nước độc đảng toàn trị tận cùng lạc hậu của thế giới, thứ 172 trên 198 nước về tự do báo chí, thứ 112 trên 198 nước về thu nhập tính theo đầu người. Đó là thành tích đen hiển nhiên, thất bại mọi mặt rõ ràng của đảng CS, phản ánh vào cuộc sống đầy bất công, cực nhọc, khốn khó hàng ngày của số đông dân cư.

Tháng 10-2010, gần 40 trí thức cao cấp của đảng CS đã họp góp ý kiến cho dự thảo cương lĩnh trình Đại hội XI, trong đó có 2 nguyên phó thủ tướng, nhiều nguyên bộ trưởng, thứ trưởng, giáo sư, viện sỹ… - tinh hoa trí tuệ của đảng CS –, bác bỏ hoàn toàn với lập luận sắc bén mọi học thuyết làm cơ sở cho cương lĩnh, bác bỏ triệt để học thuyết Mác – Lênin, loại bỏ dứt khoát chuyên chính vô sản, phê phán nghiêm chế độ độc đảng quan liêu tham nhũng, đòi thực hiện chế độ đa đảng trong luật pháp, đòi từ bỏ phương châm lấy quốc doanh làm chủ đạo cho nền kinh tế. Họ đòi viết hẳn lại cương lĩnh dự thảo theo con đường mới.

Bộ chính trị đã bỏ ra ngoài tai tất cả mọi ý kiến khác biệt trên, khinh thị ngay trí tuệ và dũng khí trong đảng mình, tuyên chiến về lý luận ngay với một bộ phận khá đông trí thức đảng viên đã thức tỉnh đang đi tìm một con đường khác để cùng nhau cứu dân cứu nước.

Các bạn trí thức trên đây đã biết rõ rằng khi bức tường Berlin đổ sập, khi Liên bang Xô viết tan tành, khi đảng CS Liên Xô tan vỡ, rồi nước Nga và hàng chục nước Đông Âu đi vào nền dân chủ đa đảng, đó là sự tiến lên tất yếu rất đẹp đẽ của lịch sử nhân loại. Sớm muộn gì Việt Nam cũng sẽ phải đi theo con đường sáng ấy, với những đặc điểm, bước đi thích hợp riêng. Các bạn cũng biết rõ tại trung tâm thủ đô Hoa Kỳ Washington đã dựng lên một tượng đài lớn kỷ niệm hơn 100 triệu nạn nhân của chủ nghĩa cộng sản hiện thực trên toàn thế giới, trong đó có những người Việt Nam nạn nhân của đảng CS. Các bạn hẳn cũng biết Nghị viện châu Âu đã ra nghị quyết lịch sử lên án chủ nghĩa Mác - Lênin và chủ nghĩa xã hội kiểu Mác-xít cộng sản là tà thuyết chống nhân loại, bị đặt ra ngoài vòng pháp luật của toàn lãnh thổ châu Âu.

Cho nên không có một lý do nào để duy trì dù thêm một ngày chế độ độc quyền đảng trị tệ hại. Không bao giờ, không ở đâu có nền dân chủ một đảng cả. Chế độ một đảng sáng suốt trong sạch là một ảo tưởng tuyệt đối, như mò kim đáy biển vậy. Trên thế giới, tất cả các nước phát triển cao nhất, xã hội hài hòa, nhân dân tự do, hạnh phúc đều theo chế độ dân chủ đa đảng. Không có ngọai lệ. Ngay ở Singapore, trong quốc hội bên cạnh đảng PAP - đảng Nhân dân Hành động – nay có thêm đại biểu đảng công nhân (Workers Party), ngoài ra còn có đảng xã hội (Socialist Front). Hầu hết 10 nước ASEAN đều theo nền dân chủ đa đảng, chỉ trừ 2 nước Việt Nam và Lào.


Cho nên vấn đề cơ bản nhất, bức thiết nhất của đất nước ta là sớm chuyển hóa cả hệ thống từ độc đảng sang đa đảng trong trật tự và pháp luật. Đây là vấn đề then chốt thử thách bản lãnh của đảng CS, nhất là của Bộ Chính trị hiện nay.

Phương cách tốt nhất là lãnh đạo đảng nên chủ động nêu vấn đề cho toàn dân thảo luận trong một cuộc trưng cầu dân ý, rồi cùng nhân dân thực hiện. Hãy tự tin, quyết tâm theo gương yêu nước thương dân của những nhà cầm quyền sáng suốt có nhân cách, như Gorbachev, như Havel, như Walésa, như Mandela, hay như bà Aung San Suu Kyi, cả như tướng Thein Sein… Họ đi vào lịch sử như những nhân vật khai phá con đường mới, biết sử dụng đúng lúc có hiệu quả quyền lực trong tay, dựa vững vào đông đảo nhân dân để xoay chuyển tình thế.

Nếu như trong lãnh đạo không có những con người sáng suốt và dũng cảm như thế thì sẽ đến lúc tức nước ắt vỡ bờ, thế cùng tất biến, quần chúng xuống đường đông đảo như hải triều sóng cuốn. Quần chúng thức tỉnh và phẫn nộ luôn làm nên lịch sử. Nâng thuyền hay lật thuyền đều là nhân dân.

Chuyển biến ở Tunisia là vậy, ở Ai Cập và Libya cũng là vậy. Ở Syria đang diễn ra là vậy.

Trước đó ở Ấn Độ, ở Nam Phi cũng là vậy. Quần chúng tay không sát cánh chung lòng là tất thắng. Ở Moscow, tháng 8 năm 1990 cuộc đảo chính phản cách mạng phản dân chủ nhằm lật đổ tổng thống Gorbachov đã bị đập tan do sức mạnh hùng hậu của nửa triệu quần chúng tay không cùng bộ đội cách mạng tập trung trước trụ sở Quốc hội Nga, quyết tâm đưa đất nước vào kỷ nguyên dân chủ đa đảng.

Vấn đề có tổ chức để lãnh đạo phong trào dân chủ của quần chúng đông đảo đang được đặt ra cấp bách. Hiến pháp hiện hành khẳng định quyền lập hội của công dân. Do đó việc nhà dân chủ Lê Thăng Long đưa ra sáng kiến dự thảo Phong trào Con đường Việt Nam là một việc làm có ích, theo hướng đi tích cực. Ít ra việc này có tác dụng gợi lên một vấn đề cấp bách hệ trọng, kích thích suy nghĩ của mọi người, nhất là của anh chị em dân chủ trong và ngoài nước. Nó có thể là đầu đề bàn thảo cởi mở và rộng rãi, để có thêm nhiều sáng kiến phong phú thiết thực hơn.

Đầu Xuân năm nay, tôi đã kỳ vọng anh em dân chủ trong nước đã phát triển khá đông đảo, rải khắp mọi miền đất nước, thuộc mọi tầng lớp trí thức, văn nghệ sỹ, thanh niên, sinh viên, nông dân, nhà báo,nhà giáo, nhà khoa học, nhà kinh doanh, cựu binh sỹ cùng một bộ phận đảng viên cộng sản lão thành hoặc ở cơ sở có lập trường dân chủ… chung sức dấy lên một phong trào yêu nước yêu dân chủ đông đảo, mang tên thí dụ như Tập họp Công dân Việt Nam, làm đối trọng, ganh đua phục vụ đất nước với đảng Cộng sản, lấy lá phiếu tự do của công dân làm trọng tài.

Hàng ngàn công dân ký một loạt kiến nghị chống bành trướng Bắc Kinh, đòi chấm dứt khai thác bauxite, bênh vực luật sư Hà Vũ, nhà báo Điếu Cày, cô Trần Thanh Nghiên, cô Bùi Minh Hằng. Hàng ngàn công dân kiến nghị bênh vực nông dân bị cướp đất, ủng hộ nông dân Tiên Lãng, Văn Giang, Đak Nông, rồi 11 ngày Chủ nhật liên tiếp xuống đường hào hùng… là những sự kiện chưa từng có, những thử thách, tập dượt, tôi luyện rất thiết thực gắn bó phong trào trưởng thành với biết bao kinh nghiệm quý giá cho cuộc đấu tranh mạnh mẽ hơn sắp tới.

Lãnh đạo đảng CS không nên vừa quá kiêu ngạo để tự cho mình độc quyền lãnh đạo, không ai có thể thay thế, lại quá nhút nhát mất tự tin không dám ganh đua công bằng bình đẳng với một đảng khác, lấy nhân dân làm trọng tài. Một khi có ganh đua bình đẳng, đảng CS sẽ có thể trở nên trong sạch, khắc phục có hiệu quả tệ quan liêu, tham nhũng, nếu không có ganh đua quá trình suy thoái trầm trọng hiện nay của đảng CS là vô phương cứu chữa.

Trên đây là vài suy nghĩ liên quan đến con đường cứu và dựng nước xin được trao đổi với các bạn quan tâm đến vận nước, lại còn do tôi cũng được mời tham gia PTCĐVN. Có tham gia hay không, xin để ngỏ một thời gian để nghe ngóng, theo dõi ý kiến của đông đảo các bạn trong và ngoài nước.

Bùi Tín, VOAs Blog

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Năm 1895, Alfred Nobel – nhà khoa học bị ám ảnh bởi cái giá mà nhân loại phải trả từ phát minh của mình – đã để lại di chúc năm 1895 rằng tài sản của ông sẽ dùng để tài trợ các giải thưởng “mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại.” Đối với Nobel Hòa Bình, ông có phần đặc biệt: giải thưởng này sẽ được trao cho người đã “có nhiều hành động hoặc nỗ lực mang đến sự đoàn kết, hòa bình giữa các quốc gia, bãi bỏ hoặc giảm bớt quân đội thường trực, tổ chức và thúc đẩy các hội nghị hòa bình.” Sứ mệnh chọn lựa được giao cho Quốc Hội Na Uy, có lẽ vì ông tin rằng Na Uy – khi đó còn nhỏ bé và trung lập – sẽ ít bị cám dỗ bởi chính trị quyền lực.
Trung Hoa ngày nay như kinh thành giữa sa mạc, vẻ yên ổn bên ngoài chỉ là lớp sơn son thếp vàng phủ lên nền đá đã rạn. Thế giới đứng ngoài quan sát, vừa lo nó sụp, vừa biết nó trụ lại nhờ ảo ảnh quyền lực và niềm tin vay mượn. Dưới lớp hào nhoáng của “Giấc mộng Trung Hoa” là một cơ đồ quyền lực đang già nua trong chính tuổi trẻ của mình. Bởi sức mạnh của nó không khởi từ niềm tin, mà từ nỗi sợ — và nỗi sợ, tự thuở khai triều lập quốc, chưa bao giờ là nền tảng lâu bền.
Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.