Hôm nay,  

Cho Hết Nửa Đời Sau...

27/10/201200:00:00(Xem: 7094)
Ngồi lại bên nhau.

Cách đây trên dưới 35 năm. Coi như một phần ba thế kỷ, tại miền Bắc California anh em chúng tôi gặp nhau. Cấp bậc và chức tước bỏ lại sau lưng. Tuổi tác sàn sàn như nhau. Chúng tôi là những ai ? Tôi là Vũ văn Lộc. Có bác Mã sanh Nhơn, có nhạc sĩ Anh Việt Trần văn Trọng. Ba anh em cùng làm cho học khu San Jose. Chức vụ cố vấn thì to lắm nhưng thực sự chỉ ăn lương phụ giáo nửa ngày.

Đi lên phía San Francisco anh em lại gặp các bạn Huỳnh Khắc Minh, Nguyễn Thanh Tâm ngồi chung với Trần Ngọc Nhuận. Ở San Jose còn có cả Nguyễn Xuân Phác và Đỗ Ngọc Phú. Tại ngay cơ quan IRCC nơi tôi làm việc chính sau cái job học khu, còn có các bạn Nguyễn Xuân Kỳ, Vũ Khiêm, Lê Đình Lãm, Phan Thế Ngọc, Phan Tùng Mai, Đinh thành Châu, Nguyễn Hữu Thống, Yklong Adrong .. toàn là những tên tuổi của thời dĩ vãng… Rồi bác sĩ Trần xuân Ninh vượt biên vừa tới. Các bạn không quân, hải quân, nhẩy dù và bạn cùng khóa. Và phải kể đến bác sĩ Nguyễn Tuấn Anh. Có thể tôi còn quên một số anh em nhưng hôm nay xin kể riêng chuyện bác Tuấn Anh. Vì bác vừa từ xa về chưa kịp gặp anh em, đã lại đi thật xa.Cũng như nhiều bạn khác đã đi từ lâu.
bac_si_tuan_anh_di_anh_trai_ty_nan_thoi_xua
Hàng trên: Từ trái, di ảnh Bác sĩ Nguyễn Tuấn Anh; Hình tỵ nạn Tuấn Anh thứ ba, tay phải. Hàng dưới: hình sinh viên Tuấn Anh bên trái, hàng đứng thứ ba.
Vào thời kỳ 75-80 quả thực là chưa ai ổn định. Nhà thì ở thuê, phần sống bằng trợ cấp. Đi làm lương ba cọc ba đồng. Tinh thần còn giao động. Chúng tôi lập hội cựu chiến sĩ, cũng có quốc ca quốc kỳ nhưng đường lối hợp tác với Mỹ và đương đầu với cộng sản thì còn phức tạp. Tuy chính trị chưa sáng tỏ, nhưng tổ chức biểu tình chống Cộng thì đã hăng say lắm.

Thời đó người Mỹ địa phương chẳng biết rõ quốc cộng Việt Nam ra sao. Phe phản chiến vịnh Cựu Kim Sơn đầu độc người dân Cali nên họ rất khâm phục cộng sản Hà Nội. Phe ta thì anh em ở lại bị tù đày nên các chiến hữu tại Hoa Kỳ họp mặt cũng có phần mang nặng hình ảnh lưu vong như bài thơ Hồ Trường của Nguyễn Bá Trác ngày xưa. Đó cũng là thời kỳ Nguyễn Tuấn Anh và Trần Xuân Ninh vượt biên đến với anh em đem theo ngọn lửa đấu tranh hết sức quyết liệt.

Cho hết nửa đời sau...

Giữa hoàn cảnh đó, tạp chí Bút Lửa của Cao Tần phát hành đăng những bài thơ vô cùng cảm khái. Thơ có câu rằng:

Ta biết làm gì cho hết nửa đời sau?

Bài thơ này có những đoạn mở đầu rất nản chí anh hùng, nhưng thấm thía. Anh em chúng tôi họp mặt mà thi sĩ lại tả như thế này.

Dăm thằng khùng họp nhau bàn chuyện lớn,
Gánh sơn hà toan chất thử lên vai.
Chuyện binh lửa anh em chừng cũng ớn,
Dọn tinh thần: cưa nhẹ đỡ ba chai ...
bac_si_tuan_anh_kinh_den_hop_benh_vien_bua_tiec_cuoi
Hàng trên: Hình BS Tuấn Anh đeo kính đen đứng giữa, nói chuyện. Hàng dưới: trái, Bác sĩ Tuấn Anh hội họp tại bệnh viện; phải, Bác sĩ Tuấn Anh dự đêm Việt Museum San Jose, hình cuối cùng.
Thực vậy, anh em chúng tôi trên dưới 40 tuổi. Phần lớn có 20 năm làm tuổi trẻ và 20 năm trao thân gởi phận cho quân đội suốt 2 nền Cộng Hòa miền Nam. Bây giờ vào đất Mỹ với tư cách kẻ bại trận và Anh ngữ ăn đong. Rõ ràng là những kẻ mà Vũ hoàng Chương đã viết : Đầu thai nhầm thế kỷ. Xem ra đám anh em chạy 75 tuy họp đoàn nhưng vẫn còn loạng quạng. Đến 78-80 cánh vượt biên chèo thuyền qua với tinh thần mạnh mẽ bèn lôi kéo anh em.

Trong giai đoạn đó chúng tôi tổ chức ra quân ngày 5 tháng 7-1980 biểu tình chống Hà Văn Lâu đại sứ Hà Nội tại Liên Hiệp Quốc. Tay này về nói chuyện tại đại học Berkley. Qua tháng 6-81 tôi tổ chức ngày quân lực lần đầu tiên tại San Jose. Mới đây anh Bùi Đức Lạc nhắc lại kỳ đó chúng ta làm ở nhà thờ cha Bích. Trong cả hai lần, anh em họp mặt đều có bác sĩ Tuấn Anh tham dự. Cùng với Trần Xuân Ninh, Tuấn Anh là các bác sĩ thuyền nhân đợt đầu đến bến tự do và tham dự đấu tranh ngay tức thời.

Bác sĩ Tuấn Anh, vài nét về cuộc đời.

Chúng tôi gặp nhau lần đầu là thời gian ông làm tại phòng ngoại chẩn trung ương ở Sài Gòn thập niên 70. Nhưng cũng chẳng còn nhớ được bao nhiêu. Đại tá Hà Mai Việt từ Texas kể lại rằng ngày xưa có hô hào anh em thiết giáp bên Gia Định bỏ phiếu cho liên danh bác sĩ Tuấn Anh khi ông ra tranh cử dân biểu. Rồi chúng tôi có dịp ngồi bên nhau kỳ biểu tình ở Berkeley năm 80 cho đến ngày quân lực 81 tại San Jose.

Hơn 25 năm sau anh em mới gặp lại tại Bắc California vào dịp đại hội y nha dược khoa. Sau cùng, hai tháng qua gặp lại bác sĩ Tuấn Anh từ miền Louisiania về Cali nghỉ hưu. Anh em có dịp ôn lại chuyện cũ. Rồi bỗng ông ra đi gấp rút, nhưng rất nhẹ nhàng. Bao nhiêu chuyện cũ chưa kể hết. Tuấn Anh thường nói, ba hồi còi gọi là ta lên tầu. Sẵn sàng về nơi vĩnh cửu. Gia đình bác Anh vượt biên nên chẳng đem được tài liệu về tiểu sử và hình ảnh. Tôi bèn hỏi anh em và được biết thêm vài nét về cuộc đời. Đại tá Nguyễn Mạnh Đĩnh là bạn học thuở nhỏ nói về thời trung học ở Hà Nội.

Bác sĩ Vũ Quí Đài cho tin tức về thời gian cả 2 người học năm thứ nhất y khoa ngoài Bắc rồi di cư vào tiếp tục tại y khoa Saigon. Bác sĩ Nguyễn Hoàng Hải lục ra được 2 tấm hình. Bức hình rất quý của các sinh viên y khoa đại học Saigon mà còn nhận ra chàng tuổi trẻ Tuấn Anh đứng hàng thứ ba từ cánh trái.

Đây là đợt bác sĩ đàn anh của trường y khoa đệ nhất cộng hòa. Một số hiếm hoi ngày nay còn lại tại Nam Cali và riêng tại San Jose chỉ có 2 cựu sinh viên Vũ Quí Đài và Nguyễn Tuấn Anh. Bức hình kỷ niệm mới tìm thấy là thời gian bên trại tỵ nạn.

Nhắc đến những ngày đấu tranh đầu tiên ở miền Bắc, giáo sư Bùi văn Phú gửi đến bức hình anh em ta tổ chức biểu tình chống đại sứ Hà Văn Lâu tháng 7-1980 Bác sĩ Anh với tư cách là thuyền nhân mới đến bến tự do đang cầm micro pin nói chuyện với anh em. Hình ảnh của cuộc biểu tình 32 năm về trước hết sức đặc biệt.

Tiếp theo là 28 năm làm việc tại Jackson cũng còn được tấm hình ngồi chủ tọa tại nhà thương.

Ngày chủ nhật 7 tháng 10-2012 vừa qua bác Tuấn Anh nể lời mời của chúng tôi nên dù còn hơi mệt nhưng đã vui vẻ đến dự đêm bảo tàng tại Việt Museum. Bác đã ngồi xem các em thiếu nhi Việt Nam hát quốc ca, biểu diễn vỹ cầm và vũ dân tộc.Chúng tôi có được tấm hình cuối cùng của bác.

Những bức hình từ thời trung học đến trường y năm 1955. Hình bên trại tỵ nạn, hình biểu tình năm 1980, kỷ niệm 28 năm ở Jackson và cho đến hình chụp tại Museum 2012. Bác sĩ Tuấn Anh đều chưa từng nhìn thấy. Toàn là của thân hữu góp nhặt.Những hình ảnh vô giá của ông để lại cho mọi người. Đó chính là ý nghiã của tình bằng hữu trong cuộc đời bác Tuấn Anh.Từ bên Pháp bác sĩ Hoàng Cơ Lân không có hình ảnh để gửi về nhưng có lời tâm tình cảm động. Ông Lân viết rằng kỳ trước có lên tiếng phàn nàn anh em trí thức Việt Nam vì thiếu nhiệt tâm đã góp phần làm mất nước. Một số đồng nghiệp bất bình phản đối. Chỉ duy có Tuấn Anh lên tiếng bênh vực ông y sĩ nhẩy dù Paris. Vì vậy ông Hoàng cơ Lân thương tiếc tri kỷ Nguyễn Tuấn Anh biết chừng nào. Xa xôi nhất, từ Úc châu, Võ đại Tôn gửi lời phân ưu cùng tang quyến cùng một lần với nhiều thân hữu từ bốn phưong trời.

28 năm dài tại Jackson.

Trong câu chuyện hàn huyên 2 tháng trước, anh em nhắc đến thời kỳ trước 75 nhưng chúng tôi chưa kịp hỏi đến thời gian dài 28 năm bác sĩ làm việc bên Louisiana.

Bây giờ tôi phải tìm hiểu riêng mới thấy được. Ông bà có 4 con đều sống tại California. Hoàn cảnh đưa đẩy bác Tuấn Anh sau khi thi xong bằng bác sĩ tại Hoa Kỳ đã được tuyển dụng vào làm cho chính phủ. Ông là giám đốc điều trị cho 1 nhà thương dành cho các phạm nhân có bệnh tâm thần. Ông bà ở nhà chính phủ, bước qua đường là đến nơi làm việc, công việc hết sức bình dị và đơn giản. Bệnh tâm thần có bác sĩ chuyên khoa. Ông chỉ chữa bệnh thông thường. Thành phố Jackson nơi ông bà cư ngụ là 1 thị trấn rất nhỏ gần Baton Rouge dân số suốt mấy chục năm qua vẫn không lên trên con số 4,000 người. Riêng người Á Châu có lúc chỉ có một số gia đình đếm trên đầu ngón tay.

Con cái ở xa nên chỉ còn liên lạc điện thoại. Hai ông bà bằng lòng với cuộc sống êm đềm ở Jackson gần 1 phần 3 thế kỷ. Nơi ông ở và làm việc, bác sĩ Anh đã trở thành một người thâm niên hơn cả các bệnh nhân và nhân viên của bệnh viện. Ông được sự kính nể và thương mến của tất cả mọi người.

Tin bác sĩ Tuấn Anh từ giã Jackson về hưu tại San Jose rồi đột ngột qua đời đã làm cho thân hữu và đồng nghiệp tại nhà thương cũ phải sửng sốt và tiếc thương.

Sau 28 năm ở chốn bình yên, ông Tuấn Anh về đoàn tụ với con cháu tại San Jose chỉ mới được 2 tháng ngắn ngủi. Bây giờ số mệnh đã đưa ông đến 1 nơi có thể là thực sự bình yên hơn cả Jackson của miền Louisiania.

Câu chuyện nửa đời sau

Anh em chúng tôi ở lớp tuổi bẩy mươi tám mươi. Ngày xưa Anh Bằng đã viết lời ca Tôi xa Hà Nội năm lên 18 khi vừa biết yêu. Thời đó không anh nào nghĩ ra là mình sẽ có ngày cao niên như hôm nay. Ai cũng nghĩ là mình khó tồn tại trong chiến tranh. Khó tồn tại trong tủ đầy và khó tồn tại trong cảnh tha hương.

Chúng tôi thuộc về thế hệ phải trả lời cho câu hỏi: 30 tháng tư bác ở đâu? Dân biểu Tuấn Anh là những người hiếm hoi còn ở lại dự cuộc bàn giao giữa cụ Hương và tướng Minh trong dinh độc lập Sài Gòn. Sau đó là tủ đầy và vượt biên. Ông đã trả lời cho cuộc đời câu hỏi thứ nhất. 30 tháng tư bác ở đâu?

Năm 75-80 tại Hoa Kỳ, có câu thơ cay đắng đưa ra vấn nạn mới. Ta biết làm gì cho hết nửa đời sau. Bác sĩ Tuấn Anh đã hết sức may mắn trải qua nửa đời sau bình yên, tiếp tục làm ông thầy thuốc, chữa bệnh cho thành phần hẩm hiu của nước Mỹ ở nơi xa xôi hẻo lánh nhất. Tôi thường nghĩ rằng, làm người lưu vong lâu dài không phải là giải pháp hữu hiệu để giúp cho quê hương.Hãy trở thành công dân tốt của đất nước tự do, sẽ giúp rất nhiều công cuộc đấu tranh cho dân chủ và nhân quyền tại Việt Nam. Đó là con đường dân Do Thái lập quốc bằng cách trở thành người Mỹ xuất sắc. Đó cũng là con đường hàng trăm sắc tộc đã trải qua tại Hoa Kỳ. Chính là con đường bác sĩ Tuấn Anh đã đi 28 năm qua. Bây giờ chúng ta tự hỏi lòng. Ta đã làm gì trong suốt nửa đời sau.

Về phần bác Tuấn Anh ông đã hoàn tất bổn phận qua nửa đời sau. Với chuyện tử sinh, ông thường nói, bao giờ thấy ba hồi còi là ta lên tầu. Trầm tử Thiêng đã để lại lời ca định mệnh. Hôm nay, anh lên tàu đi, buồn kín các toa dài…

Sơ lược tiểu sử bác sĩ Nguyễn Tuấn Anh

- Đại úy, y sĩ trưởng, Lữ đoàn Liên binh Phòng vệ Phủ Tổng Thống.

- Y sĩ thiếu tá, phòng quân y quân đoàn II.

- Y sĩ trung tá, chẩn y viện trung ương, Sài Gòn.

- Dân biểu hạ viện, đệ nhị Cộng Hòa.

- Tù tập trung cải tạo rồi vượt biên khi được tự do.

- Bác sĩ điều trị, bệnh viện Feliciana tại Jackson- Louisiana.

Nếu quý vị nào có tin tức chính xác hơn xin cho biết để ghi lại.

[email protected]
GHI CHÚ: Xin các bạn tại San Jose vui lòng tham dự giờ thân hũu tiễn biệt 1100 am chủ nhật 28-10-2012 tại Lima 48800 WarmSpringsBlvd Fremont CA 94539.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.