Hôm nay,  

Trí Thức Dấn Thân

01/01/201300:00:00(Xem: 8299)
Trên các blog tự do trong và ngoài nước đang truyền đi một tài liệu quý. Đó là ghi âm cuộc họp của gần 30 trí thức trụ cột của đảng CS, dưới danh nghĩa Hội kinh tế Việt Nam và Trung tâm thông tin dự báo kinh tế - xã hội quốc gia. Cuộc họp này diễn ra trong tháng 10/ 2010 ở thủ đô Hà Nội để góp ý với đảng về các văn kiện dự thảo cho Đại hội XI.

Hầu hết những người tham dự là đảng viên CS, lại là đảng viên cao cấp, một số từng là ủy viên Ban Bí thư, ủy viên Trung ương đảng, từng là phó thủ tướng, bộ trưởng, thứ trưởng, giáo sư, phó giáo sư - toàn là cán bộ thuộc diện quản lý của Bộ Chính trị.

Chỉ cần nêu tên một số người tham gia cuộc họp để thấy giá trị cuộc họp thật là quý hiếm trên đất nước ta. Đó là giáo sư Trần Phương, từng là phó thủ tướng; ông Vũ Khoan, từng là phó thủ tướng; giáo sư Trần Việt Phương, từng là trợ lý lâu năm cho thủ tướng; giáo sư Trần Đình Thiên, viện trưởng Viện Kinh tế, giáo sư Võ Đại Lược, viện trưởng Viện Kinh tế Thế giới; giáo sư Nguyễn Đình Hương, nguyên bí thư Trung ương đảng; các giáo sư Lê Đăng Doanh, Phan Văn Tiệm, Đào Xuân Sâm, Nguyễn Mại… Trí thức trẻ hơn là các giáo sư Duy Phong, Lưu Bích Hổ, Vũ Huy Từ, Đào Công Tiến. Có 2 phụ nữ có bài tham luận rất đặc sắc là bà Phạm Chi Lan, từng làm cố vấn cho 2 thủ tướng Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải, và bà Dương Thu Hương, phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước. Bà Hương tương đối trẻ, phát biểu chân thật, sống động, đầy thực tế, có thể là người tham luận hay nhất.

Hầu hết các nhân vật trên tôi đều quen biết trực tiếp và từng có dịp làm việc với nhau. Anh chị em đều là trí thức chân chính, có thực chất, có thực học, có tư duy khoa học, có tác phong suy nghĩ độc lập, khác hẳn một số tiến sỹ, giáo sư dỏm, hữu nghị, chiếu cố, thừa mứa ở Hà Nội, chuyên nói theo, phát ngôn như vẹt, đầu óc rỗng tuếch.

Cuộc họp thật phong phú và bổ ích. Nổi bật là tinh thần trách nhiệm với dân, với nước. Anh chị em đặt quyền lợi của của đất nước, của dân tộc, của toàn dân lên trên đảng của mình. Sau cũng là để cứu đảng thoát khỏi sai đường lạc lối kéo dài và suy thoái nặng nề chưa có biện pháp khắc phục.

Có thể nói tinh thần cuộc họp là tinh thần kiên cường bất khuất, cường quyền không đe dọa được, tiền bạc không mua chuộc nổi, lương tâm ngay thẳng, nghĩ cho đúng rồi nói thẳng ra, không rào đón quanh co.

Trên tinh thần đó, nhóm trí thức quý hiếm này đã bác bỏ thẳng thừng toàn bộ cơ sở lý luận và nội dung cơ bản của các văn kiện do Bộ Chính trị đã duyệt, từ Báo cáo Chính trị đến Cương lĩnh của đảng, đến Chiến lược 10 năm. Tất cả những điều kiên định của Bộ Chính trị như kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, kiên định nền chuyên chính độc đảng, kiên định chủ nghĩa xã hội, kiên định lấy kinh tế quốc doanh làm chủ đạo… đều bị bác bỏ triệt để với những lập luận chặt chẽ.

Nội dung phát biểu của các anh chị em rất súc tích, tâm huyết, công phu, rất nên được phổ biến rộng rãi trên các phương tiện truyền thông, vì nay vẫn còn nguyên tính thời sự nóng bỏng.

Nhà xuất bản Trí Thức nên làm một việc đại nghĩa, có giá trị khai trí lớn, bằng cách in lại biên bản cuộc họp của các trí thức trong tháng 10/2010 ấy, của cuộc họp đầu Xuân Nhâm Thìn của trí thức thủ đô tiếp theo, cùng những phát biểu có chọn lọc khác của các trí thức dấn thân, hoặc phát hành các vidéo tương tự làm quà Tết cho bà con cả nước ta.

Một số anh chị em dự họp cho rằng Bộ Chính trị yêu cầu giới trí thức góp ý, ta đã chân thành góp ý xong, thế là ta làm tròn trách nhiệm rồi. Việc tiếp nhận đến đâu, ra sao là việc của đại hội. Có người còn nói: Để mười năm sau, sẽ có người chỉ ra rằng tại sao lại để cho tình hình xấu tệ đến thế, tại sao không biết nghe lời hay lẽ phải mười năm trước.

Tôi nghĩ rằng trí thức vì dân, vì sự thật, vì lẽ phải không thể nhận trách nhiệm nửa vời như thế. Trí thức chân chính phải dấn thân đến cùng, để chính nghĩa và lẽ phải phải được thực thi, đường lối đúng phải được thành hiện thực, mọi lỗi lầm sai trái cổ hủ phải bị gạt bỏ sớm nhất. Chờ vài tháng đã nguy, vài năm là đại nguy, mười năm thì còn gì nữa để mà tiếc. Đây không phải là cuộc sống của vài người, của vài gia đình, mà là cuộc sống của gần một trăm triệu con người, cùng thế hệ tương lai.

Khi nghe lại bản ghi âm audio cuộc họp tháng 10/2010, tôi chú ý mấy đoạn. Như khi các anh các chị đặt vấn đề hiện nay đảng CS dựa vào tầng lớp hay giai cấp nào? Lao động ư? Giai cấp vô sản ư? Hay giai cấp công nhân? Hay nông dân? Có ý kiến cho rằng phải là tầng lớp trí thức, vì ngày nay nhân loại đã bước sang nền văn minh của trí tuệ, của kiến thức. Do đó vị trí của trí thức Việt Nam hiện nay là cực kỳ hệ trọng. Vận mệnh nước ta chủ yếu là nằm trong tay trí thức tiên tiến mà gần 30 trí thức trụ cột trên đây là tiêu biểu.

Nhân đây cần chỉ ra 120 trí thức tạo nên lực lượng nghiên cứu và giảng dạy chính trị - kinh tế - triết học ở Học viện Chính trị Quốc gia trong nước hiện nay rất cần sàng lọc tách ra bộ phận trí thức chân chính, loại bỏ không ít trí thức giả hiệu, viết thuê các văn kiện của đảng để được chia tiền, đến nay vẫn còn ê a tụng niệm chủ nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng, là kim chỉ nam, là đuốc soi đường. Không chấn chỉnh sớm, cái học viện to xác, tiêu tiền vô tội vạ này sẽ là vụ «Vinashin lý luận» đang chìm nghỉm. Từ thời ông Tô Huy Rứa làm hiệu trưởng, cơ sở lý luận này trở thành tê hại, cổ hủ hết mức, mất hết liên hệ với cuộc sống, với thế giới đổi mới. Học viện này đã trở thành một ung bướu của chế độ, cực kỳ độc hại.

Các trí thức này ăn lương lớn, nhà cao cửa rộng, đi xe mới, vênh mặt dạy dỗ sinh viên, nhưng thật ra là những kẻ tăm tối, kiến thức hẹp hòi, truyền bá tà thuyết phi nhân tính, và là những kẻ phản văn minh, phản trí thức. Tôi nói không ngoa. Tôi đã trở lại nước Nga và nhiều lần sang Đức, gặp vài chục thầy cũ, toàn là viện sỹ, giáo sư ngoại hạng, từng là đại giáo sư của hàng trăm viện sỹ, tiến sỹ ở Học viện Chính trị Quốc gia và Hành chánh Hà Nội hiện nay. Họ nói gì? Một số chùi nước mắt, tự trách mình đã ngu muội một thời, nay phải học lại, làm lại cuộc đởi của một trí thức chân chính, tuy quá muộn.

Đúng vào lúc này, gần 200 người người yêu nước ở Hà Nội và Sài Gòn tham gia biểu tình ngày 9/12 bị đàn áp; các nhà trí thức Huỳnh Tấn Mẫm, Hồ Ngọc Nhuận, Tương Lai, Lê Công Giàu, Lê Hiếu Đằng...lên tiếng mạnh mẽ quyết liệt, khẳng định lòng yêu nước là thiêng liêng, không ai được xúc phạm. Trên thực tế họ tự hào là lực lượng đối lập chống cường quyền chuyên chế tham nhũng, tiếp tay cho bành trương tham tàn.

Trí thức Việt Nam đang tự khẳng định là nền tảng của dân tộc, là người dương cao nhất lá cờ yêu nước, là bó đuốc soi đường cho đổi mới và hòa nhập, là lực lượng tiêu biểu cho nền văn minh kiến thức của nhân loại mới. Trí thức tiền tiến mang tư duy gắn bó máu thịt với nhân dân, là rễ cội cắm sâu trong lòng dân tộc. Hãy tuyên chiến với mọi thế lực hủ lậu, già cỗi, bất lương, quá thời, kìm hãm dân tộc, phản bội nhân dân, tước đoạt thành quả phát triển riêng cho phe nhóm. Thật không may là cả Bộ Chính trị hiện tại đang là loại trí thức giả hiệu, giáo điều, lý sự cùn đến thậm tệ.

Trí thức chân chính, trí thức đối lập sau tháng10/2011 đã lại tụ nghĩa nhân dịp Tết Nhâm thìn tại tòa soạn báo Tia Sáng trên đường Điện Biên Phủ, Hà Nội, nay lại tụ nghĩa qua các cuộc xuống đường ngày Chủ Nhật 9/12/2012.

Giờ của trí thức, già, trẻ, gái trai, của trí thức chân chính cả trong lẫn ngoài nước, vẫy gọi nhau dấn thấn tụ nghĩa đang điểm.Trên thực tế họ không ngồi chờ mười năm để cuộc sống chứng minh mình là đúng. Họ đang thuyết phục nhau, vẫy gọi nhau, khuyến khích nhau chung lòng chung sức huy động toàn dân nhằm thay đổi hẳn hệ thống lãnh đạo, cai trị, cầm quyền, nhằm đạt mức phát triển đồng bộ, hài hòa, vững bền, với thành quả được chia chung một cách hợp lý, cho toàn dân chung hưởng.

Bùi Tín

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hôm Thứ Sáu 26/9, Tổng Biên Tập JEFFREY GOLDBERG của tạp chí The Atlantic gửi ra tuyên bố phản đối lệnh của Ngũ Giác Đài về việc áp đặt, kiểm duyệt báo chí. Tuyên bố ghi rõ: “Về cơ bản, The Atlantic phản đối những hạn chế mà Ngũ Giác Đài đang cố gắng áp đặt đối với các nhà báo đưa tin về vấn đề quốc phòng và an ninh quốc gia. Những yêu cầu này vi phạm quyền Tu Chính Án Thứ Nhất của chúng ta, và quyền của người Mỹ muốn biết hình thức khai triển nguồn lực và nhân sự vốn do tiền thuế của người dân tài trợ. Những quy định này cũng phá vỡ các thông lệ lâu đời - dưới thời tổng thống của cả hai đảng, trong suốt thời kỳ chiến tranh và khủng hoảng quốc gia - vốn cho phép các phóng viên Ngũ Giác Đài thực hiện công việc của mình mà không bị can thiệp chính trị.” The Atlantic đăng tuyên bố này trên trang mạng xã hội chính thức của tạp chí.
Chuyện phải, trái ở đây không hẳn là chuyện đúng, sai mà đúng ra là chuyện bên phải (khuynh hữu hay thiên hữu) và bên trái (khuynh tả hay thiên tả) trong chính trị Mỹ. Tất nhiên, trên đời này mọi chuyện đều có hai mặt của nó. Trong chính trị cũng thế, đã có cánh phải thì ắt có cánh trái, vì đó không những là bản chất tương đối của mọi sự mọi vật mà còn là hiện tượng phải có trong một nền dân chủ. Tuy nhiên, nền chính trị Mỹ trong những năm gần đây đã bị phân cực và phân hóa trầm trọng. Thể chế dân chủ kiểu mẫu của Mỹ xưa nay đương nhiên chấp nhận sự khác biệt vì đó là một trong những yếu tính ắt có của một nền dân chủ thật sự. Nhưng đẩy sự khác biệt của mình đến mức cực đoan và biến sự khác biệt của người khác thành kẻ thù bất dung thì là hiện tượng biến dạng nguy hiểm báo hiệu sự sụp đổ của nền dân chủ. Nước Mỹ trong những năm gần đây đã chứng kiến nhiều hiện tượng cực đoan như thế.
Với sự tham gia của khoảng 100.000 binh sĩ, cuộc diễn tập quân sự Nga-Belarus mang tên “Zapad 2025” đang được khối NATO theo dõi chặt chẽ và các quốc gia phía đông của liên minh cực kỳ lo ngại, đặc biệt nhất là sau khi các máy bay không người lái của Nga xuất hiện trên bầu trời Ba Lan. Cuộc tập trận này vẫn diễn ra theo chu kỳ bốn năm một lần, nhưng lần này, chính giới và công luận xem đây là phép thử đối với khả năng phản ứng của NATO trong bối cảnh địa chính trị mới. Để đối phó, NATO và Ukraine đang tăng cường các biện pháp an ninh, khi nguy cơ chiến tranh được đánh giá là ngày càng leo thang. Kinh nghiệm từ năm 2022 cho thấy Nga đã tiến hành các cuộc tập trận trước khi mở cuộc tấn công vào Ukraine. Câu hỏi đặt ra là liệu lịch sử có lặp lại không và tình hình hiện nay nghiêm trọng đến mức nào?
Khi chính phủ liên bang đe dọa cắt hàng tỷ đô la tài trợ nghiên cứu cho Harvard, đó không chỉ là một quyết định ngân sách. Đó là một phép thử cho chính nền tảng dân chủ: liệu chính quyền có thể dùng sức mạnh tài chính để định đoạt tư tưởng hay không. Tòa án liên bang vừa trả lời dứt khoát: không.
Ở với cộng sản, tuy còn trẻ con, chúng tôi đã hiểu thấu bài học: không nói theo là có tội, mà nói khác đi lại càng là trọng tội. Bước sang Mỹ, cứ tưởng rằng mọi chuyện sẽ khác vì đây là đất tự nhận là xứ sở tự do, nơi hiến pháp bảo đảm quyền được nói. Nhưng tuần qua, sau mấy chục năm ở Mỹ, tôi bỗng bắt gặp chính mình ngập ngừng muốn nói điều thật: tôi không thích Charlie Kirk, và tôi không muốn “celebrate his life” (tôn vinh cuộc đời ông).
Không rõ ABC có lường trước được phản ứng của cộng đồng, khán giả đối với hành động cúi đầu trước áp lực và quyền lợi, dẫn đến dừng ngay lập tức Jimmy Kimmel Live! hay không, nhưng thực tế đã cho thấy một làn sóng tức giận đã bùng nổ. Viên đạn dường như quay ngược lại, xé gió, đâm thẳng vào ba ký tự khổng lồ của đế chế truyền thông. Các cuộc tẩy chay Hulu và Disney+ bắt đầu. Trang mạng Disney+ bị sụp đổ vì lượng khán giả đăng nhập để “cancel subcription” trong đêm họ ra lệnh tắt đèn sân khấu; Disney mất gần $4 tỷ trên thị trường. Hàng loạt cuộc biểu tình phản đối trước trụ sở của ABC và Disney. Về phía các nhà báo, nghệ sĩ giải trí, các nhà lãnh đạo chính trị – từ Stephen Colbert đến David Letterman đến cựu Tổng thống Barack Obama – cùng lên án việc làm của ABC, coi đó là sự đầu hàng nguy hiểm trước áp lực chính trị và là phép thử đối với quyền tự do ngôn luận.
Nhìn vào những gì đang diễn ra tại nước Mỹ hiện nay, người ta không thể không liên tưởng đến cuộc cách mạng văn hóa tại Trung Quốc như vậy. Cũng là cuộc tấn công vào những gì bị cho là khuynh tả, là sự tập trung quyền lực vào một cá nhân qua phong trào cuồng lãnh tụ với những vệ binh trung thành chưa từng thấy tại Hoa Kỳ.
Người ta thường có nhiều cách định nghĩa về hy vọng. Hy vọng là một cảm xúc lạc quan, một niềm tin tươi sáng rằng mọi thứ chắc chắn sẽ được cải thiện. Hy vọng có thể đến từ một tiếng nói cá nhân xa lạ nào đó trong triệu triệu người trên thế giới này. Hy vọng có thể đến từ một bản tuyên bố chung của hai phong trào đối lập. Hy vọng là phải nhận ra rằng cái ác và sự bất công có thể chiếm ưu thế ngay cả khi chúng ta đang đối đầu với nó. Hy vọng là khi nhìn thấy rõ một bên sáng và một bên tối, thấu hiểu rằng vòng cung của vũ trụ đạo đức có thể không uốn cong về phía công lý – nhưng chúng ta không tuyệt vọng. Hy vọng, là khi một đêm vinh danh nghệ thuật trở thành nơi hàng trăm người giơ cao ngọn đuốc tôn vinh sự kiên cường, tiếng nói dũng cảm, như một lời nhắc nhở với thế giới rằng nghệ thuật và nhân văn là không thể tách rời.
Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.
Bạn, tôi, chúng ta, không ai an toàn trước bạo lực súng đạn ở Mỹ. Chắc người Mỹ chưa kịp quên hình ảnh người mẹ tất tả chạy trên đôi chân trần, tìm con trong vụ xả súng mới nhất ở Annunciation Catholic School in Minneapolis tháng vừa qua. Những đứa trẻ xứng đáng có đời sống an toàn để đến trường mỗi ngày và trở về an toàn trong vòng tay cha mẹ. “Thay vì kích động thêm bạo lực, các nhà lãnh đạo chính trị nên tận dụng thời điểm này để đoàn kết chúng ta hướng tới những thay đổi hợp lý về súng đạn mà đa số người Mỹ ủng hộ,” Giáo sư Robert Reich đã nói như thế.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.