Hôm nay,  

Phạm Duy Ngàn Lời Ca

05/02/201300:00:00(Xem: 10763)
01-30-13_pham_duy
Nhạc sĩ Phạm Duy Sinh ngày 5 tháng Mười 1921, mất ngày 27 tháng Một 2013.
Họp mặt tại Việt Báo Gallery Chiều 30 tháng Một 2013. Nhiều nghệ sĩ và thân hữu quây quần cùng nhau hát Phạm Duy như lời tiễn biệt....

“Tôi yêu tiếng nước tôi Từ khi mới ra đời...”
(Tình Ca)

“Việt Nam, hai tiếng nói sau cùng khi lìa đời”
(Mẹ Việt Nam)
con_duong_cai_quan
Mở đầu với trường ca Con Đường Cái Quan, từ Ải Nam Quan đến Cửu Long Giang...
ngan_khoi_me_trung_duong
Và cuối cùng là bài Mẹ Trùng Dương trong trường ca Mẹ Việt Nam do tốp ca Ngàn Khơi trình bày.
doan_hung-phuong_ha
Doãn Hương, Phương Hà.
le_uyen-tuan_cuong
Tuấn Cường - Lê Uyên.
dsc_0132
Mộng Thuỷ
le_hong_quang
Lê Hồng Quang
tu_ca_ngan_khoi
Tứ ca Ngàn Khơi
ba_thanh_-_doan_hung
Bá Thành và Doãn Hưng
pham_dang_khoa-doan_hung
Phạm Đăng Khoa và Doãn Hưng
pham_ha
Phạm Hà
bichvan_huynh_c_luan
Bích Vân hát với dưong cầm và vỹ cầm Huỳnh Công Luận
quynh_giao
Quỳnh Giao hát “Kỷ Niệm”
bich_lien
Bích Liên hát “Tình Ca”.
dsc_7268
Y Sa -Đinh Quang Anh Thái
trandatu
Trần Dạ Từ
Mùa Thu 1987, khi xuất bản một tuyển tập hơn 300 ca khúc do chính ông viết lời, Phạm Duy liên tưởng tới cuốn tiểu thuyết Ngàn Cánh Hạc của nhà văn Nhật Bản Ysunari Kawabata mà đặt tên cuốn sách mấy trăm trang là Ngàn Lời Ca.

Cánh hạc đã bay mất rồi, nhưng ngàn lời ca vẫn đọng trên môi những người còn lại....

Một ngày sau khi được tin ông mất, một số người thuộc thế hệ con cháu đã gọi nhau, text nhau trên máy: "sao không cùng hát với nhau cho nhau những ca khúc Phạm Duy?" Có cái gì đó thôi thúc mọi người cùng bắt tay vào việc. Kết quả là một buổi họp mặt nghệ sĩ và thân hữu với tiếng ca hát chen tiếng cười mà chan hòa nước mắt.

Tối Thứ Tư 30 Tháng Giêng, Việt Báo Gallery hoàn toàn đổi dạng. Không có sân khấu, chỉ một dương cầm đặt giữa nhiều hàng ghế quây tròn. Trên tường, một bích chương đơn giản với hai tấm hình và chữ in PHẠM DUY NGÀN LỜI CA và ánh nến lung linh.

Đúng bảy giờ, giữa các thân hữu và nghệ sĩ, Trần Dạ Từ phát biểu về Phạm Duy. Ngày nào nơi nào mà lời ca Phạm Duy còn ở trên môi chúng ta thì ông vẫn sống.... Như Phạm Duy đã nói trong tiếng cười năm xưa. Và tối hôm nay ông sống với mọi người.

Con gái nhà báo Lê Đình Điểu là Ysa của VAALA, con gái nhà thơ Trần Dạ Từ là Hoà Bình của Việt Báo, con trai nhà văn Doãn Quốc Sĩ là Doãn Hưng, cùng Bích Liên và Quỳnh Giao đã hợp sức cho buổi gặp gỡ. Dương cầm thì có Diễm Uyên, Quốc Vũ, Hoàng Công Luận, guitar là Doãn Hưng, vĩ cầm là Hoàng Công Luận. Góp tiếng giới thiệu là Ysa và Đinh Quang Anh Thái, linh hoạt như thời Du Ca hay lãng mạn như quán Anh Vũ năm xưa.

Tiếng hát thì của mọi người.

Chỉ vì từng người đều lâm râm hát theo Bá Thành, Bích Vân, Doãn Hương, Phương Hà, Mộng Thủy, Lê Uyên, Lê Hồng Quang, Phạm Hà, Phạm Đăng Khoa, Bích Liên, Quỳnh Giao và nhóm hợp ca từ đoàn Ngàn Khơi. Có vài người giờ chót không đến kịp thì chắc là đang xem lại trên You Tube....


Chương trình mở đầu với trường ca Con Đường Cái Quan, từ Ải Nam Quan đến Cửu Long Giang và Đường Đi Đã Tới, rồi mọi người cùng hát chung bài Hát Với Tôi Nào. Ai cũng muốn giơ tay đánh nhịp mà thật ra để dằn xuống sự xúc động của con tim. Đến bài Kỷ Niệm do Quỳnh Giao giới thiệu và trình bày thì người ta lặng im vì thổn thức. Đây đó có những khuôn mặt đẫm lệ do những kỷ niệm từ thuở ấu thơ cứ trào dâng từ lời ca.

Rồi tiếng hát Bá Thành trong Tình Hoài Hương đầy chất dân ca cải biên hòa nhập cùng Nghìn Trung Xa Cách theo lối diễn tả rất mới lạ của Bích Vân, và Nương Chiều u uẩn hùng vĩ đã tỏa khói lam từ giọng ngân của Phạm Hà. Mộng Thủy hát câu Tạ Ơn Đời và lời Hẹn Hò với tiếng dương cầm Quốc Vũ.

Mọi người đều cúi đầu với bài Đại Nguyện trong loạt Đạo Ca rồi vùng lên hát Giọt Mưa Trên Lá. Trong gian phòng ấm áp, người người cùng ngây ngất hát tiếng Xuân Ca, Bà Mẹ Quê....

Ngay giữa chương trình, một đoạn phim ngắn đầy hình ảnh cảm động về Người Tình Già được chiếu thẳng lên tường. Đoạn phim này, nhiều người muốn giữ để xem lại mãi con đường sáng tác rầt dài, đến 70 năm, của một người nghệ sĩ đã nổi trôi cùng mệnh nước trong 93 năm.... Ở Phạm Duy thì không chỉ có cả ngàn lời ca hay ngàn bài ca mà một khối lượng đồ sộ những ca khúc nghệ thuật đa dạng và nhất là cách sử dụng chữ nghĩa mà nhiều nhà thơ vẫn còn muốn học.

Tối hôm đó, một số tác phẩm nghệ thuật như Áo Anh Sứt Chỉ Đường Tà với lời thơ Hữu Loan, Quán Bên Đường với lời thơ Trang Thế Hy do Bình Nguyên Lộc giới thiệu cho Phạm Duy, và hai tuyệt chiêu Đường Chiều Lá Rụng cùng Tình Ca đã được Lê Hồng Quang, Phạm Đăng Khoa, Quỳnh Giao và Bích Liên lần lượt trình bày.

Cuối cùng bài Mẹ Trùng Dương trong trường ca Mẹ Việt Nam do tốp ca Ngàn Khơi trình bày đã bắt đúng nhịp tim mọi người khi chung khúc Việt Nam Việt Nam nở tung từ lồng ngực từng người. Người viết này không thuộc hết tên của các anh chị em Ngàn Khơi, như Nhuận, Sương, Hiển, Phan Uyển Nghi,…. Chương trình kết thúc trong ba giờ đồng hồ, nhưng lời ca Phạm Duy vẫn theo đuổi và váng vất suốt đêm....

Ngày xưa, hỏi ông vì sao chung khúc của Mẹ Việt Nam lại hai lần "Việt Nam Việt Nam" như vậy? Phạm Duy trả lời, cứ nửa đùa nửa thật theo lối của ông. Rằng vì có hai nước Việt Nam ở hai miền! Bây giờ có lẽ chỉ còn một, duy nhất, ở trong tim từng người. “Nhạc xây tình người” là như vậy...

Nguyễn-Xuân Nghĩa

Ý kiến bạn đọc
06/02/201302:56:46
Khách
Michael Jackson cua VN.
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Đến đây thì như nước vỡ bờ, hầu như tất cả chúng tôi cùng lao mình vào cuộc. Kẻ bênh cũng sôi nổi không kém người chỉ trích. Buổi gặp mặt của chúng tôi hôm ấy, đương nhiên, đã không tránh được nhiều căng thẳng. Riêng tôi, cho đến giờ vẫn khá ngạc nhiên trước sự phản đối mạnh mẽ mà ông Biden phải gặp phải trong quyết định ân xá con trai Hunter Biden. Điều gì đã khiến mọi người có phản ứng mãnh liệt như vậy? Tôi đi tìm câu trả lời...
Kể từ năm 2011 nội chiến đã bắt đầu bộc phát tại Syria và kết quả cuối cùng là chế độ độc tài của Tổng thống Bashar al-Assad đã bị Liên minh Hồi giáo do Hayat Tahrir Al-Sham (HTS) lãnh đạo lật đổ vào ngày 8/12...
Vài giờ sau khi Donald Trump dành chiến thắng cuộc bầu cử 2024, các tìm kiếm trên Google liên quan đến 4B – một “phong trào nữ quyền” ở Hàn Quốc nổi tiếng vào giữa đến cuối những năm 2010 – tăng vọt tại Hoa Kỳ. “B” là cách viết tắt của từ “No (비)” nghĩa là “Không,” theo tiếng Hàn Quốc. Phong trào 4B là một phong trào gồm bốn “Không”: Không tình dục (No sex); Không hẹn hò (No dating); Không cưới đàn ông (No marrying men); Không con (No children). Thành viên chính của phong trào 4B là các phụ nữ trẻ trên Instagram và TikTok.
Cuộc chiến tại Ukraine vẫn đang tiếp tục leo thang. Trong nhiều tháng, tình hình chiến sự diễn ra theo chiều hướng không mấy thuận lợi cho Ukraine. Khoảng cuối tháng 11/2024, chính quyền Tổng thống Joe Biden đã quyết định cho phép Ukraine sử dụng hệ thống phi đạn chiến thuật tầm xa Atacms do Hoa Kỳ cung cấp. Đây là lần đầu tiên Kyiv được phép sử dụng loại phi đạn này để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.
Theo mục đích ban đầu của Hiến pháp Hoa Kỳ, các tổng thống chỉ đóng vai trò là người thi hành pháp luật chứ không phải là hoàng đế có thể tự ý ra quyết định trong mọi việc. Nhưng theo thời gian, Quốc hội dần trao quyền lực cho nhánh hành pháp (tức là cho Tổng thống) nhiều hơn; và các tòa án, với tư cách là nhánh quyền lực thứ ba của chính phủ, cũng chấp nhận điều đó. Sự thay đổi thể hiện rõ nhất trong chính sách thương mại của Hoa Kỳ.
Về địa danh ở Việt Nam, thỉnh thoảng, tôi vẫn nghe thiên hạ than phiền. Nhà báo Nguyễn Thông càm ràm: “Khi người Pháp vào xứ này, họ đem theo nền văn minh phương tây ‘khai hóa” bản địa, trong đó có văn hóa, giáo dục, ngôn ngữ. Điều không thể phủ nhận là họ đã tổ chức cực tốt bộ máy hành chính, quản lý rất rành mạch, hợp lý các vùng miền, tỉnh thành, địa phương trên cả nước. Việc phân chia một cách có hệ thống khoa học các đơn vị hành chính, tên gọi các cấp độ từng đơn vị là ví dụ rõ nhất.
Trung Quốc, Mexico và Việt Nam hiện dẫn đầu thâm thủng mậu dịch với Hoa Kỳ với con số ấn tượng của mỗi nước vào năm 2023 là $279, $152, và $105 tỷ USD. Mexico và Việt Nam là hai nước hưởng lợi nhiều nhất trong chiến tranh thương mại Mỹ-Trung nhờ làm trạm trung chuyển cho Trung Quốc đầu tư sản xuất hay dán nhãn rồi xuất cảng sang Hoa Kỳ để tránh thuế Trump 1.0.
Nếu một năm trước, ai đó nói với tôi rằng Trump sẽ thoát tất cả tội trạng kể cả đại hình, tôi sẽ cười và nghĩ “ở Mỹ, không ai đứng trên luật pháp.” Rất nhiều người tôn trọng hiến pháp Hoa Kỳ cũng có niềm tin ấy. Nhưng giờ đây, kể cả khi Jack Smith có làm “Câu Tiễn” hay muốn “lùi một bước, tiến ba bước” thì hệ thống tam quyền phân lập của nền dân chủ Hoa Kỳ đã chết dưới thời Trump 2.0.
Kể từ khi Nga tấn công Ukraine vào năm 2022, chính giới phương Tây và các chuyên gia an ninh tranh luận sôi nổi về vấn đề liệu Nga có đe dọa khối NATO và khởi chiến chống châu Âu không. Cho dù đến nay, một cuộc tấn công như vậy chưa xảy ra, nhưng dựa theo tinh thần hiếu chiến và khả năng tiến hành chiến tranh của Nga tại Ukraine, chính giới và công luận cho là Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thử thách sức mạnh quân sự của phương Tây bằng cách tấn công vào một trong các quốc gia ở sườn phía đông của khối NATO. Theo các kịch bản được suy diễn thì diễn biến có thể sẽ hình thành trong 5 đến 8 năm tới.
Nếu bạn để dành một ngày nghỉ hoặc ít nhất, nửa buổi không làm gì, chỉ để suy nghĩ về bản thân. Hãy tự hỏi, sống trong xã hội, trong đất nước, trong nhân loại, bạn thuộc về thiểu số hay đa số? Quan niệm của bạn tương tựa quan niệm chung của đám đông hay bạn có quan niệm sống khác, thường xuyên không đồng điệu hoặc bất mãn với quan niệm tiêu chuẩn mà đám đông tin tưởng?


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.