Hôm nay,  

Tạ Từ

09/07/201300:00:00(Xem: 8986)
Anh Chị Vân

“Một lần giã biệt, nói mấy cho vừa?!”

Thiệp ơi!

Từ rất nhiều năm trước, -có lẽ đến vài chục năm-, anh đã nghe câu nói này thốt ra từ cửa miệng của một ai đó. Nhưng, trải qua một thời gian dài, chưa một lần anh cảm nhận được hết ý nghĩa thâm sâu của nó.

1 giờ 15 phút sáng sớm hôm 20 tháng 3 năm 2006, Bảo Châu, con gái đầu lòng anh chị vĩnh viễn đi ra khỏi cuộc đời vì căn bệnh ung thư quái ác, lúc mới 40 tuổi 3 tháng 21 ngày, bỏ lại sau lưng chồng và ba con trai, đứa lớn nhất 13, đứa út mới lên bốn! Chính lúc gục đầu trên thi thể lạnh ngắt của cháu anh mới thực sự nhận ra sự bất lực của ngôn ngữ loài người trong phút giây tử biệt!

Trưa hôm nay, anh Uyên Thao kêu điện thoại cho hay: Thiệp vừa trút hơi thở cuối cùng! Cho dẫu mấy ngày qua, Trường, Liêm, Thao và cả Phạm Trần đã liên tiếp thông báo về những chỉ dấu không vui hiện dần nơi Thiệp, nhưng khi biết tin Thiệp thật sự giã biệt vợ con, bằng hữu về nơi miên viễn,… anh không khỏi xót xa, hụt hẫng.

“Một lần giã biệt, nói mấy cho vừa?!”

Cách đây hơn mười ngày, nhận được Email Phạm Trần, anh đã có phản ứng của một kẻ muốn trốn chạy sự thật. Như anh đã từng trốn chạy sự thật chiều Chúa Nhật 24 tháng 4 năm 2013, khi nghe Thiệp chính thức loan báo cho anh em và công luận biết: bệnh chứng của Thiệp đã bước vào giai đoạn chót!

Vì muốn trực tiếp chia sẻ đôi điều với Thiệp, ngày 25 tháng 6-2013 anh đã viết một lá thư dài gửi Express cho Thiệp. Trong đó có đoạn:

“Buổi chiều Chúa Nhật 24-4 vừa qua, trong buổi giới thiệu mấy tác phẩm mới của TQH (trong đó có TT của anh), anh muốn chết lặng khi Thiệp công bố bệnh trạng của em đã bước vào giai đoạn cuối! Anh xót xa nhìn Thiệp mà không dám bước tới để bắt tay em. Anh sợ khi nhìn vào mắt Thiệp, anh sẽ không cầm được sự xúc động thường tình chỉ gây nên những xáo động không cần thiết có hại cho sức khoẻ của em.

Nhớ lại cái chết của cháu Bảo Châu, như con chim sợ làn cây cong, anh đã nắm tay Mai, mắt rưng rưng khiến Mai phải an ủi anh, một điều vừa khôi hài vừa nghịch lý. Sau ngày trở lại miền nam California, hơn một lần anh muốn kêu cho Thiệp, nhưng rồi lại thôi, vì tự nghĩ: biết nói gì với Thiệp trong cảnh ngộ này? Anh hiểu rằng tất cả mọi lời yên ủi với em đều vô ích!”

Trong thư anh cũng đã nhắc lại cử chỉ thật đẹp và cũng thật cảm động của Thiệp năm ngoái khi vợ chồng em cùng Lê Phú Nhuận về nam California tổ chức mừng sinh nhật 80 của anh cùng với anh Thái Lân (86) và Thanh Thương Hoàng (82). Hành động bất ngờ của Thiệp và Nhuận hôm ấy đã làm cho chị, nhất là các cháu vô cùng cảm kích luôn miệng hỏi chú Thiệp, cô Mai là ai?, liên hệ với Bố Me (Ông Bà) như thế nào?

Điều này cho thấy: so với những bạn bè đồng trang lứa với Thiệp, anh không phải là người có mối liên hệ gần gũi thân cận từ lâu với em, dù ngay từ thuở còn ở Sàigòn anh em mình từng một thời làm việc ở báo Sóng Thần. Phải chăng vì lý do chênh lệch tuổi tác? Nhưng tuồng như do một căn duyên thầm kín nào đó đã đẩy chúng ta ngày càng gần nhau. Ngày Thiệp mới từ Nhật qua Mỹ, Thiệp đã yêu cầu Trần Nguyên Thao đưa em tới nhà thăm anh. Rồi một buổi sáng năm nào, người đưa thư gõ cửa trao cho anh bản thảo cuốn Chân Ướt Chân Ráo, tác phẩm đầu tay Thiệp gửi Express đến cho anh với lá thư ngắn yêu cầu viết bài giới thiệu.

Sau khi tác phẩm Đỗ Lệnh Dũng được tủ sách Tiếng Quê Hương ấn hành, Thiệp lại Email yêu cầu anh lên DC tham dự buổi ra mắt.

Chưa hết. Chẵn 70 ngày trước khi Thiệp nhắm mắt xuôi tay, lại cũng chính em đã lên tiếng đầu tiên khai mạc buổi sinh hoạt văn học ở DC giới thiệu những tác phẩm mới của tủ sách TQH, trong đó có tuyển tập thơ văn của anh.

Giây phút này, do sáng kiến của Phạm Trần, cùng với những bạn bè thân thiết của Thiệp, anh viết mấy giòng này tâm tình với em.

Với cơn đau ngút ngàn hơn 7 năm trước khi cháu Bảo Châu dứt áo ra đi, anh muốn nói lời giã biệt Thiệp mà lòng bâng khuâng tự hỏi:

“Một lần giã biết, nói mấy cho vừa?!”

Phương Mai và các cháu!

Những gì anh muốn nói với Mai và các cháu anh đã viết hết trong lá thư dài gửi hai em chẵn 10 ngày trước đây rồi. Anh thấy không cần viết thêm gì nữa. Điều anh muốn nói với Mai và các cháu gói ghém trong mấy giòng chót trước khi kết thúc là thư hôm 25-6. Anh xin một lần nữa nhắc lại đây:

“… Anh chị vẫn không quên cầu nguyện cho Thiệp và Mai mỗi ngày, không phải cầu nguyện để xin một điều gì xa xôi, ngoài tầm tay với, mà giản dị chỉ xin cho hai em có đủ can đảm và quyết tâm thay đổi những gì có thể thay đổi được, biết chấp nhận những gì không thể thay đổi… và nhất là xin ơn Trên soi sáng để nhận biết những gì có thể thay đổi và những gì không thể thay đổi.

Thiệp đã sống xứng đáng là người chồng, người cha, người bạn, người công dân cho đến phút chót, đồng thời đã can đảm chấp nhận cái định mệnh của lẽ tử sinh trong kiếp người hữu hạn.

Chắc chắn người ra đi biết rất rõ tâm tình nhớ thương, luyến tiếc của người ở lại, nhất là với Mai và các cháu. Nhưng anh cũng tin rằng nếu có điều gì người ra đi mong mỏi nhất thì chính là phúc lợi và sự bình an trong tâm hồn của em và các cháu trong những tháng ngày khó khăn trước mặt.

Bóng tối sẽ qua và ngày mai trời lại sáng.

Thân mến,
Anh chị Vân (TPVũ)
05 tháng 7 năm 2013
(Do Nhà báo Phạm Trần, đại diện thân hữu của Lê Thiệp tiềp nhận và phổ biến để tưởng nhớ đến một Ký giả có lòng với mọi người.)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
“Luật Phòng Chống tham nhũng ở Việt Nam năm 2005 nêu rõ: Tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó để vụ lợi.”
Kể từ khi tổ chức khủng bố Hamas tấn công vào Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, các vụ xung đột đẫm máu xảy tại Dải Gaza cho đến nay vẫn chưa kết thúc. Nhưng gần đây, cộng đồng quốc tế còn tỏ ra lo ngại nhiều hơn khi giao tranh giữa Israel và lực lượng dân quân Hezbollah ở Lebanon đang gia tăng. Bằng chứng là sau cái chết của thủ lĩnh Hamas Ismail Haniya và thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah, tình hình càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Trong vài tháng qua, người dân Mỹ, dù muốn hay không muốn, cũng đã có nhiều cơ hội để nhìn về một bức tranh mà trong đó có quá nhiều sự tương phản. Những mảnh ghép từ hai tầm nhìn, hai chiến lược, hai mục đích hoàn toàn khác biệt đã dần dần rơi xuống, để lộ ra hai con đường hoàn toàn khác biệt cho người Mỹ lựa chọn. Dù có một bức màn đã rơi xuống (như nữ hoàng Oprah Winfrey đã ví von) cho một thuyền trưởng bước ra, trao lại cho người dân sự hy vọng, lòng tin, trách nhiệm, thì sâu thẳm bên trong chúng ta vẫn muốn biết, những giá trị thực của một triều đại đã mang lại. Từ đó, niềm tin sẽ được củng cố.
Bi hài kịch “ngoại giao cây tre”, với hoạt cảnh mới nhất là “cưỡng bức đặc xá”, đã giúp chúng ta nhận ra rằng, dẫu khác nhau nước lửa, “phóng sinh” và “hiến tế” vẫn có thể hội tụ ở ý nghĩa “triều cống” khi phải chiều lòng hai cường quốc ở hai đầu mút của hai hệ tư tưởng trái ngược nhau. Để đẹp lòng bên này thì phải nhẫn tâm “hiến tế”, mà để làm hài lòng bên kia thì phải diễn tuồng “phóng sinh” để có một dáng dấp khai phóng, cởi mở. “Chiến lược ngoại giao” này, phải chăng, là một trò chơi “ăn bù thua” mà, diễn đạt bằng ngôn ngữ toán học của Game Theory, là có tổng bằng không?
Trận Điện Biên Phủ kết thúc vào hôm 7 tháng 5 năm 1954. Bẩy mươi năm đã qua nhưng dư âm chiến thắng, nghe chừng, vẫn còn âm vang khắp chốn. Tại một góc phố, ở Hà Nội, có bảng tên đường Điện Biên Phủ – cùng với đôi dòng chú thích đính kèm – ghi rõ nét tự hào và hãnh diện: “Tên địa danh thuộc tỉnh Lai Châu, nơi diễn ra trận đánh quyết liệt của quân và dân ta tiêu diệt tập đoàn cứ điểm thực dân Pháp kéo dài 55 ngày đêm”.
JD Vance đã chứng tỏ một “đẳng cấp” khác, rất “Yale Law School” so với thương gia bán kinh thánh, giày vàng, đồng hồ vàng, Donald Trump. Rõ ràng, về phong cách, JD Vance đã tỏ ra lịch sự, tự tin – điều mà khi khởi đầu, Thống đốc Walz chưa làm được. Vance đã đạt đến “đỉnh” của mục tiêu ông ta muốn: lý trí, ôn hoà, tỉnh táo hơn Donald Trump. “Đẳng cấp” này đã làm cho Thống Đốc Tim Walz, người từng thẳng thắn tự nhận “không giỏi tranh luận” phải vài lần phải trợn mắt, bối rối trong 90 phút. Cho dù hầu như trong tất cả câu hỏi, ông đã làm rất tốt trong việc phản biện lại những lời nói dối của JD Vance, đặc biệt là câu chất vất hạ gục đối thủ ở phút cuối: “Trump đã thua trong cuộc bầu cử 2020 đúng không?” JD Vance đáp lại câu hỏi này của Tim Walz bằng hàng loạt câu trả lời né tránh và phủ nhận sự thật. Và dĩ nhiên, rất “slick.” “Trump đã chuyển giao quyền lực rất ôn hoà.” Cả thế giới có thể luận bàn về sự thật trong câu trả lời này.
Phải nhìn nhận rằng chuyến đi đầu tiên của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đến Mỹ đã được giới chức ngoại giao Việt Nam thu xếp để ông gặp được nhiều lãnh đạo, xem như xã giao ra mắt để hợp tác, hỗ trợ Việt Nam trong nhiều lãnh vực trong tương lai. Bài diễn văn của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm trước diễn đàn Liên Hiệp Quốc chỉ lặp lại các chính sách đối ngoại của Hà Nội, nên không được truyền thông quốc tế chú ý nhiều như các diễn văn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, là đại diện cho những quốc gia trực tiếp liên can đến các xung đột ở Trung Đông, ở Ukraine mà có nguy cơ lan rộng ra thế giới. Ông Lâm mới lên làm chủ tịch nước kiêm tổng bí thư Đảng Cộng sản được vài tháng, sau khi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng qua đời, nên ông muốn dịp đến Liên Hiệp Quốc là dịp để thể hiện vai trò lãnh đạo của mình và nhấn mạnh đến chính sách ngoại giao du dây của Hà Nội.
Sự bất mãn lan rộng với các hệ thống thuộc chủ nghĩa tư bản hiện tại đã khiến nhiều quốc gia, giàu và nghèo, tìm kiếm các mô hình kinh tế mới. Những người bảo vệ nguyên trạng tiếp tục coi Hoa Kỳ là một ngôi sao sáng, nền kinh tế của nước này vượt xa châu Âu và Nhật Bản, các thị trường tài chính của nước này vẫn chiếm ưu thế hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, công dân của nước này cũng bi quan như bất kỳ công dân nào ở phương Tây.
Sau 38 năm quyết định “đổi mới hay là chết” (1986-2924) CSVN vẫn còn là quốc gia do một đảng độc quyền lãnh đạo; không có bầu cử tự do; không cho lập đảng đối lập và không có báo chí tư nhân. Vì vậy, những khẩu hiệu “nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân”, hay “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” được Đại hội lần thứ X khẳng định là những khoe khoang nhàm chán...
Việc Donald Trump được gần phân nửa người Mỹ chấp nhận và ủng hộ trong những năm gần đây đã khiến nhiều người trí thức trong xã hội Hoa Kỳ đặt câu hỏi về sự tồn tại của “human decency”, hay dịch nôm na là “sự đàng hoàng, sự tử tế, đạo đức nhân tính của con người”. Liệu xã hội ngày nay đã hạ thấp chuẩn mực “đàng hoàng”, hay có thể nào sự đàng hoàng, tử tế giờ đây không còn là một nhân tính cần thiết trong giá trị nhân bản? Dĩ nhiên trong mỗi xã hội, mỗi người có mỗi “thước đo” riêng về mức độ của “đàng hoàng”, nhưng từ ngữ tự nó phải phần nào nói lên một chuẩn mực nhất định. Theo một số tự điển tiếng Việt, chúng ta có thể đồng ý rằng: 1. Đàng hoàng là một tính từ tiếng Việt mô tả cuộc sống đầy đủ, đáp ứng được các nhu cầu chung của xã hội. Ví dụ: cuộc sống đàng hoàng, công việc đàng hoàng, nhà cửa đàng hoàng. 2. Đàng hoàng còn được dùng để chỉ những biểu hiện về tính cách mẫu mực, hay tư cách con người tử tế đáng được coi trọng.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.