Hôm nay,  

Câu Chuyện Nợ Tình

20/07/201300:00:00(Xem: 9622)
Cảm Nghĩ sau khi nghe bài giảng “Nợ Tình” của Thầy Hằng Trường.

Nước Mỹ ngụp lặn trong nợ nần. Âu châu vì công nợ cũng đang trên bờ vực thẳm.

Khi yêu nhau, hai người hứa hẹn một cuộc sống lứa đôi, ấy là “Nợ Tình”. Nợ tình trinh nguyên, nhẹ gánh lúc ban đầu nhưng khi ở chung một nhà, nằm chung một giường, cán cân tình yêu và trách nhiệm mất thăng bằng... Đợi đến lúc ngoài vòng kiểm soát thì nợ tình chồng chất, có thể không bao giờ trả nổi.

Nợ tiền, nếu biết thu vén việc chi tiêu mua bán sẽ hy vọng trả hết dù là chuyện cá nhân hay quốc gia. Nợ tình khó khăn hơn nhiều, theo Phật giáo có khi phải trả bằng cả đời mình từ kiếp này sang kiếp sau nếu không biết tu tập để sửa đổi (?).

Trong cộng đồng người Việt ở miền Tây nước Mỹ vào những năm gần đây, vài khuôn mặt ưu tú thuộc lãnh vực tâm linh mà tư tưởng thâm thuý đã tạo ảnh hưởng vào nếp sinh hoạt của xã hội. Họ và đạo hữu tập luyện bên nhau, trao đổi lối sống mới, tất cả đều là chúng sanh, trải rộng tình thương đến muôn loài từ gia đình sang cộng đồng để không còn chiếm hữu và áp bức. Một trong những vị đó là Thầy Hằng Trường.

Thầy là con trai út của Ông Bà bác sĩ Lê Khắc Quyến. Thầy có khuôn mặt khôi ngô tuấn tú, vóc dáng điển trai. Đôi mắt long lanh như chiếu thẳng vào tâm người đối diện. Ai gặp Thầy lần đầu cũng có những nhận xét sơ khởi ấy. Chẳng ai muốn khen Thầy nhưng vẫn vô tình hay tự nhiên nói lên những điều không thích hợp với cửa nhà Phật!

Thầy lớn lên trong một gia đình quyền quý ở miền Trung. Tốt nghiệp đại học Mỹ rồi thọ giới tỳ kheo theo truyền thống Trung Hoa. Thời Đệ Nhất Cộng Hoà, thân phụ Thầy đã được bổ nhiệm chức Khoa trưởng Đại Học Y Khoa Huế. Thầy cũng có thể nối nghiệp cha nhưng khi lớn lên, tự nghĩ Thầy thuốc chỉ chữa nghìn người (?) còn Thầy tu đắc đạo sẽ giúp được vạn người hay cả một thế hệ mai sau. u cũng là nghiệp dĩ nên Thầy đã chọn con đường tu hành khó khăn.

Chiều nay đến thăm người Bố già.

Bố ở với chị tôi vì đã trăm tuổi nên luôn cần sự chăm sóc.

Anh em chúng tôi thay phiên giúp Cụ sống những ngày chật vật cuối đời. Gặp lại nhau, chị khoe có bài giảng “Hiếu Dưỡng Cha Mẹ” của Thầy Hằng Trường và khuyên tôi nên để ý vào xem ở internet...

Đêm về khuya, Bố ngủ say, tôi yên lặng nghe Thầy thuyết giảng. Có nhiều đề tài khác nhau chẳng hạn: “Chướng Ngại Lúc Vãng Sanh”, “Thái Độ Ta Biết Rồi”, “Giáo Dục Ở Trường” và “Cha Mẹ Ở Nhà”...

Một bài giảng mà tôi thấy thú vị đó là “Nợ Tình”*. Thầy kể lại chuyện thật của đôi vợ chồng có hai con. Chị vợ yêu thương gia đình trong khi anh chồng rượu chè say sưa, bỏ nhà theo bạn bè không tin tức. Đó là hình ảnh “chồng chúa vợ tôi” thường sẩy ra ở quê nhà. Người vợ vượt biên với các con đến nước Mỹ, tạo dựng lại cuộc đời nhưng vẫn ngóng tin chồng dù không có hồi âm. Chị quen người đàn ông khác, điểm đặc biệt của người này là “biết lắng nghe và thương yêu hai đứa con” nhưng chị vẫn giữ tiết chờ chồng, lửa gần rơm mà không cháy (?). Đợi đến khi xum họp, chị mới hiểu tính tình anh vẫn thế, chứng nào tật đó, lạnh nhạt và quen thói hà hiếp. Chuyện gì phải đến đã đến và chỉ ba tuần sau ngày đoàn tụ, chị xin ly dị để về với người yêu mới! Từ đó anh cô đơn lạc lõng nơi xứ lạ, căm thù hai người, nói xấu họ là kẻ dụ dỗ và người phản bội. Tình yêu cũ trở thành thù hận... “Nợ Tình” chồng chất từ đây.

Trước khi giảng bài, Thầy hỏi một nữ đệ tử nghĩ sao về thái độ của người vợ, bỏ chồng để kết hợp với người yêu mới? Cô trình bầy ngập ngừng kiểu hai hàng:

- If I were in her shoes con sẽ làm y như thế! (có tiếng Thầy và môn đệ tỏ sự ngạc nhiên hãi hùng) nhưng nếu chính bản thân con gặp trường hợp này thì sẽ khác vì khi xưa, bà ngoại không tái giá mà ở vậy nuôi mẹ và cậu của con vì thế người phụ nữ nên giữ nề nếp cũ không nên đi quá xa làm mất những nét đẹp của văn hoá Việt. (Thầy khen hay và xin mọi người vỗ tay)

Dù biết rằng, mỗi người một ý tưởng tùy theo hoàn cảnh gia đình và môi trường xã hội nhưng câu trả lời của một cô gái ở thời đại mới, ảnh hưởng giáo huấn cổ truyền, lại được Thầy tán đồng trong một bài giảng... Sự kiện ấy đã ghi lại trong tôi vài nhận định khách quan:

1. Mối quan hệ vợ chồng thường có sẵn sự tranh chấp vì lòng người ích kỷ, dùng thế áp đảo để chiếm đoạt. Khi ta lùi thì có kẻ tiến! Mỗi khi vì tình yêu ta sẵn sàng nhường nhịn lại là lúc bị lợi dụng vì hiểu lầm. Có ai bị hiếp đáp mà không cảm thấy tủi nhục? Phụ nữ giữ mãi tính hiền hòa vô điều kiện sẽ có lúc bị “nuốt chửng”, đó là cảnh “chồng chúa vợ tôi”.

Đời sống lứa đôi bây giờ đã khác xưa vì tình yêu và lý trí công minh, đúng sai rõ rệt. Chuyện đời là vô thường, thay đổi theo từng thời đại, lý thuyết thờ “một chồng một đời” không còn thích hợp vì thế quyết định bỏ chồng của người vợ đau khổ không thể trở thành đề tài chê trách. Tại sao người đàn bà phải chung tình với ông chồng coi mình như nô lệ? Cách đây hơn nửa thế kỷ, năm 1946 thi sĩ Jacques Prevert xuất bản tuyển tập “Paroles”. Bài “Pour toi, mon amour” từ lâu đã thức tỉnh nhân thế qua vần thơ: “Je suis allé au marché aux esclaves, et je tai cherchée mais je ne tai pas trouvée, mon amour” ( Anh đi chợ bán nô lệ để tìm em, người yêu dấu... nhưng không thấy em đâu ).

Tình yêu không thể thúc thủ vì tôn trọng một tập quán cổ hủ có tên gọi hoa mỹ là “nét đẹp văn hoá” để người đàn bà tiếp tục bị hà hiếp! Ngược lại nên nhìn mối tình trọn vẹn của bà ngoại chỉ là câu chuyện cũ kỹ năm xưa cần thay đổi. Thế giới ngày nay đòi hỏi công bằng lẽ phải... Tình yêu cũng sống trong tự do để khai mở và tiến hoá nên việc tái giá không thể hiểu là mất đi sự cao quý.

2. Tiếp tục bàn đến mối tình của người vợ với chàng trung niên. Theo lời Thầy giảng vì anh chàng này “có học nên biết lắng nghe”. Sự lắng nghe được coi như một nghệ thuật tâm lý nhưng nếu chỉ những người có học mới biết “văn hoá lắng nghe...” thì không hoàn toàn thuyết phục bởi lẽ trong xã hội, trí thức và bình dân, số người “biết lắng nghe” bao giờ cũng là thiểu số. Kẻ ít học thì hay đặt chuyện nổ như pháo, người có học thì độc thoại coi mình như đấng tiên sinh. Những người nắm vận mạng của cả một quốc gia đã từng có học và đậu những bằng cấp giá trị nhưng sao vẫn u mê mà không “biết lắng nghe” lòng dân đói khổ than khóc ở khắp năm châu? Đơn vị nhỏ bé như gia đình, nhiều ông chồng có trình độ đại học nhưng bản tính độc đoán thì cũng chỉ “biết lắng nghe” cõi lòng tham ô của riêng mình!


Gặp nhau buổi ban đầu, chiều ý trung nhân là khôn ngoan nên ai cũng sẵn sàng “biết lắng nghe” giống như anh chàng trung niên này. Khi lấy nhau, nằm chung giường rồi sẽ biết đêm dài và lòng người nông sâu... “Biết lắng nghe” phải chăng là cử chỉ trưởng thành trong mọi thành phần xã hội mà không phân biệt tuổi tác hay học vấn?

3. Khi nghe Thầy đề cao người tình trung niên đã “thương hai đứa con trước cả tình yêu đối với người mẹ” thì tôi bàng hoàng đến ngỡ ngàng! Người đàn ông từng trải “biết lắng nghe” hiểu rõ hơn ai hết con đường ngắn để “hớp hồn”, lấy điểm với phụ nữ đã có con là thoả mãn những gì nàng trân quý nhất: nôm na phải là những đứa con và hột soàn! Hột soàn quyến rũ đàn bà là chuyện thường tình, ta không bàn đến nhưng chiếm hữu được tình yêu của đám trẻ nhỏ thì coi như đã mở được cánh cửa bước vào trái tim người mẹ. Muốn yêu mẹ phải yêu con, nếu muốn sớm thấy kết quả! Mối tình đi từ con đến mẹ một cách “chân tình không mảy may tính toán” của người tình trung niên như Thầy giảng là không thực tế và trước khi đề cao, cần xét lại hành động cao thượng ngẫu nhiên ấy...

4. Câu chuyện được tiếp nối: vào lúc lên tầu vượt biên, người vợ để lại bức thư ướt đẫm nước mắt cho chồng nhưng chỉ một tuần sau thời gian đoàn tụ thì vỡ lẽ sự thật phũ phàng... Người cũ vẫn mang tật cũ và đúng ba tuần là “anh đường anh, tôi đường tôi, tình nghĩa đôi ta có thế thôi”. Tình cảnh này sẩy đến với nhiều gia đình di dân Việt Nam sang Mỹ gần đây. Vợ chồng bị phân tán sau một thời gian dài rồi lại kết hợp, người vợ sống ở xứ người thay đổi dễ dàng theo xã hội mới bởi vì thân phận phụ nữ được đề cao trong khi tâm hồn người chồng thì vẫn u mê chưa tỉnh.

Sự chịu đựng của người vợ dĩ nhiên không còn kiên nhẫn như lúc ở quê nhà...Trên tất cả, bây giờ nàng có thêm sự so sánh và chọn lựa vì dù có đón chồng về, người tình mới vẫn đang chờ đợi. Làm sao có thể thay đổi cá tính của chồng mình chỉ sau vài tuần? Thiết tưởng chị đã biết điều đó khi bảo lãnh chồng sang đoàn tụ với gia đình nhưng tại sao vài ngày chưa đủ ấm áp thì đã dứt tình đứt gánh chia tay?

Xét kỹ thì người chồng có phải là nạn nhân? Ngây ngô... lỗi phải cũng như xưa mà chẳng hiểu vì sao bây giờ lại ra nông nỗi này? Tối hậu thư vỏn vẹn chỉ ba tuần sau khi đến Mỹ là mất cả vợ lẫn con! Thời xưa, chồng nhẫn tâm, vợ cũng âm thầm chấp nhận, bây giờ sống ở quốc gia văn minh, đàn bà sớm thay đổi tính nết... vậy ai là người phản bội? Qua những gì sẩy đến, “Nợ Tình” lại càng chồng chất.

5. Nợ tình theo lời giảng của Thầy cũng có nhiều “cấp bực”. Thầy khuyên lễ cưới không nên thề thốt vì sự trói buộc ấy có thể dẫn nợ đến kiếp sau. Đây cũng chỉ là giả thuyết vì kiếp sau...? “Que sera, sera...” làm sao biết được ngọn nguồn!

Thầy kể lại câu chuyện tình của hai kẻ yêu nhau say đắm kiếp này. Khi chia ly, hai người thề sẽ gặp lại vào lúc tái sinh nên “ái ân triền miên mà trở thành ràng buộc”. Đến kiếp sau, người con gái trở thành đàn ông đã có vợ con, người con trai hoá thành cô gái trẻ. Một hôm, hai người tình cờ gặp nhau ở Rice University bên Texas. Cô sinh viên tức thì trở thành vợ bé của ông già mà chính họ ngỡ ngàng vì yêu mà không rõ từ đâu cơ duyên vướng mắc? Hậu quả là hạnh phúc của người đàn ông này tan vỡ, sự nghiệp tan tành chỉ vì một lời hẹn năm xưa mà không gỡ ra được!

Thầy bảo đảm “Love Story” ở đại học Rice là chuyện thật nhưng tôi thấy có mùi “kim chi” của Đại Hàn tuy nhiên dù thật hay giả, xét về mặt nội dung thì chuyện tình ấy thuộc loại giả tưởng... bởi vì cốt chuyện dựa vào hai kiếp người. Mối tình này có tính tội lỗi, phản đạo đức và nếu chúng ta tin vào lời thề thốt có mãnh lực truyền kiếp ấy thì cũng vô tình phủ nhận câu nói của Blaise Pascal: “Con người là cây sậy, thực thể yếu đuối nhất trong thiên nhiên, nhưng là cây sậy biết suy nghĩ”

Để kết luận, tôi rất thích phần cuối trong bài giảng của Thầy. Đó là những lời khuyên có ý nghĩa dựa trên công bằng lẽ phải. “Nợ Tình” có thể tránh được nếu vợ chồng giúp nhau khai mở để cùng tiến hoá. Sống bên nhau không chiếm đoạt và luôn biết lắng nghe để trải rộng tình thương: Phải mở mà không cột, phải giải chứ không buộc. Theo bài giảng, “Khi ta chiếm hữu một bông hoa thì ta là con nợ và bông hoa là chủ nợ” vì thế đừng chiếm giữ bất kỳ người hay vật để tránh tạo nợ nần.

Nghe hết bài thuyết giảng, thiết nghĩ đa số đàn ông Việt Nam đều mắc phải “Nợ Tình” vì họ đều reo rắc cảnh “chồng chúa vợ tôi” ảnh hưởng “cha truyền con nối” từ một xã hội quê nhà chậm tiến. Có một thiểu số sớm thức tỉnh, cải tiến mối quan hệ nhanh chóng, còn lại đa số vẫn giữ lề lối bất công, chiếm hữu không tu sửa nên nợ tình vẫn y nguyên.

Tôi cũng xin được thô thiển góp ý trong phần cuối của bài viết này: Tình yêu giống như mọi vật trên thế gian cần sự chăm sóc định kỳ. Để bổ túc những điều Thầy giảng ở trên, chúng ta nên giúp đỡ nhau thường xuyên, tạo điều kiện cho tình vợ chồng cùng khai mở và thăng hoa, con cái cảm nhận được lòng nhân ái vị tha... truyền đạt đến thế hệ mai sau. Một yếu tố sẽ giảm bớt “Nợ Tình” khi gia đình có niềm tin yêu hạnh phúc.

Nợ tình không thơ mộng êm ái như ba chữ “Anh yêu Em” theo lời Thầy. Đó là cả một triết lý sống đem lạc quan đến cho cuộc đời vô thường này! Hấp thụ được những tư tưởng hay trong bài thuyết giảng của Thầy: Công bằng, bác ái, từ bi được ứng dụng trong tình cảm con người để tránh hay bớt được món “Nợ Tình”.

Tôi vẫn nghĩ Thầy là Phật, tu hành đắc đạo đang reo giảng điều hay lẽ phải cho nhân thế còn tôi chỉ là kẻ lang thang đi sát cuộc đời với những kinh nghiệm thực tế “ba xu”. Đạo và đời là hai thái cực. Đạo đẹp bao nhiêu thì đời ô trọc bấy nhiêu nên ai khôn ngoan thì biết dung hoà để cuộc sống lứa đôi hạnh phúc và hy vọng trả được món “Nợ Tình”.

* Quý độc giả có thể nghe bài giảng “Nợ Tình” phần 1 & 2 ở links:

www.youtube.com/watch?v=AZBciiIonwU
www.youtube.com/watch?v=yoTBvVqTDZ8

Cao Đắc Vinh

Ý kiến bạn đọc
24/07/201318:40:31
Khách
Thưa anh Vinh, Phật là bậc đã giác ngộ viên mãn. Người phàm so với thánh còn chưa tới vì một phẩm phiền não còn chưa đoạn. Cho nên xin anh hãy cẩn thận khi dùng chữ, vì bài đăng trên báo online có nhiều người đọc, sẽ gây ra nhiều việc hiểu lầm rất đáng lo ngại.
21/07/201305:22:32
Khách
Phật thì có tam thân, tứ trí, ngũ nhãn luc thông, không vọng ngữ, âm thầmgiu1p ngưới, vô ngã hoàn toàn và mọi người đều cảm nhận được từ bi lưc của Phật. Không nên tuỳ tiện cho người khác là Phật khi chưa biết rõ. Hồi trước Thầy này dạy mờ luân xa, không biết có ai mở chưa? Tôi chưa nghe Phật nào dạy mờ luân xa. Có vị nào biết xin cho biết nhé!
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.