Hôm nay,  

Mùa Thu Cuộc Đời

28/09/201300:00:00(Xem: 10779)
Cao Đắc Vinh
(Phóng tác theo lá thư của người bạn cũ từ Paris)

Anh yêu dấu,

Lâu lắm rồi không gặp lại nhưng vẫn nhớ anh.

Nhớ để lòng mà không viết thư... vì tuổi già thấy thời gian qua nhanh! Dạo này chậm chạp, không còn năng nổ như xưa nên thúc thủ chẳng còn ôm đồm được nhiều việc. Buổi sáng vừa thức dậy với ánh nắng bình minh, trang điểm qua loa rồi thu dọn công việc nhà, quanh quẩn đã đến bữa cơm chiều rồi đi ngủ sớm.

Paris đang vào thu, chỉ mấy hôm thôi mà lá trên cây ngả hết sang mầu vàng. Vườn Luxembourg mùa này có những pho tượng trắng lặng yên nhìn lá rụng chung quanh. Tội nghiệp quá vì phải đứng khỏa thân suốt ngày trong tiết thu giá lạnh! Mặt trời thường dậy trễ, có khi ngủ quên nên coi như nắng nóng mùa hè đã qua. Từ sáng đến chiều, thành phố một mầu xám, lúc nào cũng mơ màng trong sương khói. Dân Parisien bắt đầu mang áo len ra mặc cùng với khăn quàng cổ để tránh cảm lạnh. Chắc anh chẳng còn hình dung nổi trời mùa thu Paris ảm đạm như thế nào vì xa cách đã lâu? Nhớ lại khi xưa đã nói với anh, trong năm có hai mùa mà em thích nhất là xuân và thu, anh còn nhớ không?

Em vẫn thế... Anh ơi! Tuy bề ngoài có thay đổi nhưng tình cảm bên trong vẫn là cô em gái anh ngày xưa. Đôi khi ngồi một mình, em nhớ lại quãng đời đã qua từ khi biết yêu lần đầu đến bây giờ lên chức bà ngoại... Em kể anh nghe chuyện bốn mùa trong năm so với hai mùa trong đời người con gái, anh xem có đúng không?

Theo em, hai thời điểm nhiều hiện tượng nhất của người phụ nữ tựa như dấu ấn trên đường đời... đó là mùa xuân vào đời và tuổi già vào thu. Mùa xuân của tuổi trẻ lúc nào cũng linh hoạt, yêu đương chan hòa để hương đồng hoa nở ngập chân trời; chợt đến lúc tuổi vào thu thì cuộc sống trở nên tĩnh lặng trước cảnh “lá rụng về cội” của một ngày mai không xa. Từ xưa, con người chỉ mong mỏi chờ đợi mùa xuân và lạnh lùng nhìn thu đi không chút lưu luyến nhưng riêng em nhận thấy: “Có phải giữa cảnh thu cô liêu ấy, luôn luôn chất chứa hương xuân muộn màng mà người đời vô tình hay cố tình thờ ơ?”

Người con gái lúc còn trẻ ví như hoa xuân. Hoa đẹp nên dễ cảm lòng người giống chân dung cô thiếu nữ tuổi xuân thì. Em không nhớ hết tên của những chàng trai theo đuổi dạo đó vì nhiều lắm... nhưng rồi cũng chỉ chọn và sống với một người như anh thấy! Đời sống làm vợ, chăn gối với chồng dù bất mãn, bất hạnh hay hạnh thông, hạnh phúc... tất cả cũng đều quy vào cái mối duyên nợ đồng lần.

Đến tháng mười là gần cuối năm, mùa thu đang về trong cảnh vật u buồn. Lá đổi mầu vàng rồi la đà lìa cành chẳng khác gì hình bóng an phận của người đàn bà lúc tuổi vào thu và em cũng chẳng nghĩ rằng dịch vụ cắt mổ trong ngành thẩm mỹ là một giải pháp níu kéo thời gian hữu hiệu. Luật vô thường của tạo hóa, thay xác đổi hình là định đề chung cho cả con người và thiên nhiên nhưng tiếc thay trên thế gian ít có kẻ cảm nhận được vẻ đẹp nâu sòng... thiền tịch của mùa thu.

Thu đang về nên đường phố ngập lá vàng. Đi trong vườn Luxembourg, mỗi bước chân đạp trên lá khô... xào xạc nghe như tiếng mưa rơi! Những cặp tình nhân không còn ngồi ôm nhau trên ghế đá mà hẹn hò trong các quán cà phê sưởi ấm. Hình ảnh công viên với hàng cây trơ trụi, lá lìa cành lướt trên vai những pho tượng. Anh ơi! Hình như tình yêu con người ta cũng thế... hoàn toàn vô cảm và bất động trước cảnh thu cho nên họ thường mang tâm trạng chán nản đi tìm mùa xuân ở nơi khác. Thỉnh thoảng nghe tin có người bạn cũ ly dị vợ, trở về quê hương cưới cô gái trẻ mà thấy buồn cho tình đời anh ạ!

Tóm lại, nghe em kể chuyện chắc anh cũng đồng ý về nét đẹp diễm lệ của mùa thu. Nó không rực rỡ như lúc xuân về! Cái đẹp kín đáo phải để tâm vào mới thấy... trầm lắng, thơ thẩn như nai vàng ngơ ngác đạp trên lá khô, như trái chín trên cây nứt lớp vỏ ngoài tỏa mùi thơm vị ngọt, như lúa chín trên đồng nở rộ giữa mùa gặt ngạt ngào hương quê... Người nghệ sĩ thường cảm nhận mùa thu dễ dàng là vì thế phải không anh?

Nói đến tình yêu thì bao la vô cùng. Chuyện của ai cũng duy nhất, cũng đẹp và thơ mộng ở thuở ban đầu nhưng khi bước vào mùa thu cuộc đời mà trái tim vẫn tha thiết rộn ràng với tình yêu ấy thì mới là điều đáng kể! Lúc đó, không nhất thiết họ còn nhìn vẻ đẹp người tình trăm năm qua đôi mắt mà tất cả đều phát ra từ tiếng đập của con tim... Âm thanh này tựa như hơi thở sẽ theo họ đến giây phút cuối cùng để cùng sống, cùng chết và cùng mãn nguyện khi lìa trần. Người ấy quả thật may mắn... anh đồng ý không?

Đời người con gái cũng trải qua bốn mùa. Xuân là tuổi dậy thì, hè yêu đương đến thu thì trời đã chiều và khi đông về, mọi vật cô đọng để sửa soạn giã từ trong chuyến phiêu du một chiều và lẽ dĩ nhiên, anh sẽ không bao giờ còn nhận được thư em nữa!

Anh ơi! Tất cả đều âm thầm trôi nhanh và mùa xuân con gái luôn luôn vội vàng... vội vàng quá đến nỗi em cứ ngỡ mọi dư âm của dòng đời vừa qua mang ít nhiều xao xuyến lỡ làng. Không nói nhưng chắc anh cũng biết... Em đang thấy những tàn phai trong mùa thu đời mình!

Cuối thư, chúc anh một ngày vui vì... không vui cũng mất một ngày và nguyện cầu anh sẽ là “người đàn ông may mắn” trong câu chuyện “mùa thu cuộc đời” em vừa kể!

Em của anh,

Cao Đắc Vinh

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.