Hôm nay,  

Cao Sơn: Một Đời Vất Vả

28/12/201300:00:00(Xem: 4858)
Những người ra đi

Tại miền Nam vừa có tin ca sĩ Việt Dzũng qua đời thì kế tiếp đến miền Bắc Cali ký giả Cao Sơn cũng ra đi. Lẽ dĩ nhiên 2 con người khác biệt, 2 hoàn cảnh khác biệt và 2 sự nghiệp khác biệt nên không thể so sánh. Tuy nhiên vẫn có 1 vài điểm tương đồng. Cả 2 anh đều được biết rằng sẽ ra đi bất cứ lúc nào. Định mệnh đã xác nhận ngày tháng đo bằng gang tấc. Cả 2 đều được bà con anh em địa phương biết đến. Và cả hai chưa được đăng báo ghi rằng hưởng thọ ở tuổi cao niên. Một người ngoài 60 và một anh mới trên 50. Dường như toàn thể hải ngoại đều nhắc nhở đến nghệ sĩ đấu tranh Việt Dzũng. Ở vùng San Jose khiêm tốn, tôi chỉ viết đôi hàng về Cao Sơn. Hãy nói về chuyện ra đi. Hôm trước Việt Dzũng chết ở miền Nam. Hôm sau, anh chị em báo chí Bắc Cali đến nhà thăm Cao Sơn. Ông nhà báo Tin Việt News vẫn còn mạnh mẽ phán rằng:"Tội nghiệp, tuổi Dzũng còn quá trẻ." Sáng chủ nhật, đến lượt Cao Sơn lên đường theo Việt Dzũng. Tội nghiệp, tuổi cũng chưa già.

Con người chẳng hề thấy niềm vui

Sống ở San Jose trong làng truyền thông, trong giới thương mại, trong sinh hoạt cộng đồng, chẳng ai là không biết Cao Sơn. Gặp mặt là ồn áo, ca cẩm, phàn nàn và dung mạo luôn luôn khó khăn. Có thể chắc chắn rằng trong làng báo chí hải ngoại không ai vất vả hơn Cao Sơn. Vừa viết báo, vừa bỏ báo thiếu gì chủ báo làm cả hai nghề. Vừa quản lý, vừa thu tiền, thiếu gì chủ nhiệm kiêm cả hai việc. Vừa lấy tin vừa gây lộn, thiếu gì ký giả đóng cả hai vai. Vừa chụp hình, vừa chạy bàn, thiếu gì nhiếp ảnh gia bao cả 2 chức vụ. Riêng Cao Sơn làm cả tám nghề. Tuy nhiên anh chàng lại có tinh thần của anh hùng Lương Sơn Bạc. Chơi toàn bài võ anh em. Đã là hảo hán, đã là anh em thì phải chơi hết mình với anh em. Chẳng phải là thời kỳ bây giờ ở ngoài hải ngoại. Ngay trong nước ngày xưa, Cao Sơn đã chơi trò chính chị, chính em. Đấu tranh bên trong bên ngoài. Giang hồ từ Pleiku xuống Saigon. Để rồi dù chẳng phải là chiến binh, chẳng phải là chính trị gia, cậu Nguyễn văn Tấn cũng bị cộng sản cho vào tù cùng với các can phạm lừng danh Saigon. Cao Sơn Nguyễn văn Tấn tự Tấn Mốc hân hạnh mang tội biệt kích văn nghệ để vào nằm Chí Hòa với Hoàng Hải Thủy, Trần Dạ Từ, Doãn Quốc Sỹ, Thanh Thương Hoàng...

Trước khi vào tù, thời VNCH, Cao Sơn đã là 1 tay nổi danh vì hết lòng với anh em. Đến khi vào tù, tinh thần huynh đệ vẫn tiếp tục. Vì vậy tội tình chẳng ra sao mà cậu Tấn Mốc cũng đã bóc cả chục cuốn lịch. Ai sao ta vậy. Tấn Mốc là hỗn danh anh em đã đặt ra cho Cao Sơn từ thời còn làm báo ở Sài Gòn.

Khi ra đến hải ngoại, tính tình nóng nẩy bộp chộp, ngôn ngữ thẳng thừng đã tiếp tục gây nhiều sóng gió. Đám người ghét bỏ không hề biết rõ đầu đuôi lại còn có lần chụp mũ Cao Sơn là cộng sản.
resized-cao-son-tu-biet
Hình ảnh về Cao Sơn.

Cao Sơn và Tin Việt

Đối với làng báo San Jose, báo Tin Việt của Cao Sơn là tờ báo ra sau, tờ báo đàn em so với các tờ báo khác có trên 30 tuổi thọ. Tuy nhiên nhờ Cao Sơn tả xung hữu đột nên tờ báo vẫn còn sống. Khi trồi, khi sụt. Trời nắng, trời mưa. Đã nhiều lần báo chết cả tháng, rồi sống lại. Thiếu tiền đóng cửa một tuần là chuyện thường. Cãi cọ vốn là chuyện dài thường trực. Có lần, cũng tại Paloma ông Tin Việt News tranh cãi với Huỳnh Lương Thiện, Mõ San Fran. Thiện lớn tiếng nói rằng: Cao Sơn, anh tưởng anh ngon? Anh có biết ai đẻ ra Tin Việt News không. Chính Huỳnh Lương Thiện đây này. Cao Sơn không chịu thua. Mặt nghênh lên phán rằng: Đẻ mà không nuôi được còn khoe nỗi gì. Tiếp theo ông chủ biên, ông ký giả, ông chụp hình, tức là Cao Sơn vừa ôm báo vừa đeo máy hình. Vừa bỏ báo vừa loan tin để nuôi Tin Việt gần 18 năm qua. Cao Sơn không làm TV, không làm radio, nhưng anh chàng tự mình luôn luôn là 1 đài TV và radio lưu động. Tin hiếu hỷ trong cộng đồng, Cao Sơn luôn luôn biết trước. Dù tin vui hay buồn. Việc thông báo rất ồn ào."-Tướng Đạm chết hồi khuya. Ông Nguyễn Bá Cẩn vào nhà thương chắc không qua khỏi. Bên hội IRCC niên trưởng có chia buồn 1 trang không? Kỳ này bên hàng Vàng và bên ái ữu cùng tổ chức 1 ngày, em đi 2 nơi chụp hình, mệt muốn chết. Tưởng là viết tin đã mệt nên đi chụp hình cho khỏe hơn. Nào ngờ chụp hình layout cũng quá vất vả. Tưởng đi đòi tiền mà dễ à. Khó lắm."


Tuy vậy, trong các kỳ hội đoàn tổ chức gây quỹ từ thiện Cao Sơn thường là người đạt thành tích vận động cao nhất.

Tháng trước, khi bệnh tình đến giai đoạn các ông bác sĩ lắc đầu cho về nhà nghỉ để chờ .. bệnh nhân Nguyễn văn Tấn quay ra uống thuốc Bắc. Gọi là vừa dưỡng bệnh vừa nuôi dưỡng niềm tin.

Anh Chinh Nguyên của Lạc Việt tổ chức bửa tiệc thân hữu tại gia dành cho Cao Sơn. Rõ ràng đây là ghi dấu chia tay lần cuối. Ai cũng biết là tiệc dành cho người sắp ra đi. Cao Sơn có dịp tâm sự về cuộc đời. Nhớ về thuở xa xưa còn làm báo ở Saigon. Rồi anh em góp lời, góp rượu. Ông Chu Tấn rất trịnh trọng cho biết mấy năm trước có lần không biết rõ đã chống đối Cao Sơn quyết liệt. Bây giờ đã hiểu rõ và xin có lời cáo lỗi.

Thực ra, ai cũng biết. Dù sơn cao hay núi thấp người quen biết Cao Sơn ai cũng biết tính nết anh em. Đã đến giai đoạn còi tầu kéo đủ ba lần thì mọi sự miễn chấp hết. Khi tửu hậu trà dư ai cũng có lúc nhận xét thiên hạ sai lầm. Nhận xét chính mình cũng sai lầm. Chỉ không có dịp xin lỗi nhau mà thôi. Nói ra lời, viết ra chữ phê phán anh em, quả thực là tai vạ. Chúng ta ai cũng vậy. Cao Sơn cũng vậy. Vì thế nên chủ báo Tin Việt News, dù ghi rõ là tờ báo trung thực nhất thiên hạ, cũng đã nhiều phen ra hầu tòa.

Cãi nhau lần cuối

Hầu tòa thì chỉ có năm bẩy lần, nhưng cãi cọ thì cả trăm lần. Hôm văn nghệ gây quỹ cho Phi luật tân tôi đến tham dự. Được biết khai mạc buổi trưa khá đông đảo. Nhưng lúc tôi đến nơi thì chợ đã về chiều. Trời gió lạnh, phía trước sân khấu hơn 200 ghế xếp hoàn toàn không có người ngồi. Ban tổ chức đông đảo đứng nấp phía sau khán đài. Khán giả cũng núp gió phía sau. Ca sĩ Đồng Thảo được long trọng giới thiệu đã bình tĩnh cất tiếng. Cô ngó lên trời mà hát. Rồi ngó sang 2 bên. Chúng tôi giơ tay cho cô ca sĩ biết là gió lạnh quá, bác đứng phía trong này, cháu cứ hát đi.

Cô ca sĩ tiếp tục gửi lời ca về Phi Luật Tân. Nghe hết bài ca, chúng tôi bước vào quán cà phê Paloma. Cô Trương gia Vy mệt mỏi ngồi 1 góc. Cô Thái Hà vừa xong nhiệm vụ MC cũng ngồi một bên. Cao Sơn từ ngoài bước vào tiếp tục la lối om sòm: "Thế có chết không. Thằng lính này chạy tới chạy lui. Người ủng hộ mang check 10 ngàn đến mà tổ chức không có người giới thiệu để nhận. Làm ăn thế này có chết không. Ai làm chương trình. Ai là tổ chức mà không có mặt để nhận. Toàn là các quan không. Chỉ vẽ ra mà không làm. Để thằng lính sắp chết này phải chạy." Cô Vy cố tránh cơn tức giận của Cao Sơn nên nói rằng: "Chị đâu có biết giờ nào ai đến cho tiền."

Nhà tôi bèn chuyển đề tài. Thôi, để mời ban tổ chức vào trong kia ăn cháo vịt cho lại sức. Chợt bên sân khấu có người gọi cô Vy ra nhận check. Vy khó khăn chậm chạp lết ra. Chúng tôi và cô Thái Hà dẫn Cao Sơn vào quán Thanh Đa. Cao Sơn nói với nhà tôi bây giờ em chẳng còn sợ Cô-lết-tê rôn gì cả. Kiêng cữ bao nhiêu năm cũng thế thôi. Chị cho em 1 tô cháo nhỏ với toàn da. Em cứu lụt kỳ này là kỳ chót.

Cao Sơn ăn hết nửa tô cháo vịt với toàn da. Có thể là bữa cháo cuối cùng.

Chủ nhật vừa qua, ban tổ chức cứu lụt báo cáo tổng kết gần được 100 ngàn Mỹ kim. Có mấy người khác đi ăn nhà hàng ngồi xa xa lắng nghe kết quả đã đến góp tổng cộng thêm được 60 đồng.

Lê văn Hải loan báo kết quả khả quan nhưng có người thầm nhỏ lệ. Không có mặt hai thành viên quan trọng của ban tổ chức. Cao Sơn Tin Việt News mới mất sáng nay. Chủ biên Việt Tribune Trương gia Vy không đến được vì cô đang ở bên cạnh tang gia. Anh Nguyễn văn Tấn ra đi để lại người vợ cô đơn trẻ trung và 1 con gái duy nhất rất xuất sắc. Nhà tôi vẫn nói là sao trông Cao Sơn lề mề vất vả thế mà có cô vợ trẻ trung nhẹ nhõm như nữ sinh Sài Gòn. Duyên số mà em, tôi trả lời. Nhà này còn có cô con gái học hành xuất sắc lắm. Đó là hạnh phúc Cao Sơn để lại sau một đời báo chí vô cùng vất vả.

Bây giờ anh ký giả ồn ào nhất San Jose mới thực sự nằm yên nghỉ. Sau khi cẩn thận viết di chúc để lại cho anh em. Chỉ dẫn công việc ma chay đâu ra đấy. Nhưng không biết chàng chỉ định ai chụp hình, ai viết tin. Cũng chẳng ai biết tương lai Tin Việt News sẽ ra sao. Vĩnh biệt Cao Sơn, rồi đây nhớ mãi không quên...

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Từng là một trung tâm thương mại sầm uất và biểu tượng cho niềm hy vọng đang dâng cao về tương lai dân chủ trong khu vực, Hồng Kông hiện đang đối mặt với các biện pháp kiểm soát ngày càng siết chặt của chính quyền Bắc Kinh. Từ năm 2019 cho đến nay, khoảng hơn 200.000 người đã ra đi để cố thoát khỏi bầu không khí chính trị ngày càng ngột ngạt. Với việc áp dụng Luật An ninh Quốc gia, quyền tự trị của Hồng Kông từng được cam kết trong mô hình “một quốc gia, hai chế độ” đã bị gần như hoàn toàn xoá bỏ. Xu hướng toàn trị của chính quyền Trung Quốc không những ảnh hưởng trực tiếp đến số phận nghiệt ngã của Hồng Kông mà còn gián tiếp đến trào lưu dân chủ hoá của Việt Nam.
Ở New York, khoảng 2 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu cho cuộc bầu cử thị trưởng lần này, cao nhất từ năm 1969, theo dữ liệu của NBC. Tất cả người dân hiểu được tầm quan trọng của lá phiếu lần này. Mười tháng qua, có vẻ họ hiểu được mức an toàn cuộc sống của họ ra sao, và sức mạnh của nền dân chủ hơn 200 năm của Hoa Kỳ đang lâm nguy như thế nào.
Mamdani không bán mộng. Anh bán khả thi. Và cử tri, sau nhiều lần bị dọa nạt, có vẻ đã chọn đúng thứ cần mua. Hy vọng, khi ấy, không phải lời hứa. Nó là hóa đơn thanh toán mỗi cuối tháng, nhẹ hơn một chút — và là bằng chứng rằng lý trí vẫn chưa bị bôi xóa.
Hiến pháp là văn bản pháp lý tối cao quy định các nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước, xác lập thẩm quyền của các cơ quan công quyền, đồng thời quy định các chế độ kinh tế, văn hóa, xã hội và những quyền cơ bản của công dân. Tất cả các cơ quan nhà nước và công dân đều có nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp...
Trong bài phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm 23 tháng 9 năm 2025, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng, “Biến đổi khí hậu, bất kể điều gì xảy ra, các bạn đã bị cuốn hút vào đó rồi. Không còn việc hâm nóng toàn cầu nữa, không còn chuyện toàn cầu lạnh cóng nữa. Tất cả những tiên đoán này được thực hiện bởi Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức khác, thường là những lý do tồi và đều sai lầm. Chúng được tiên đoán bởi những kẻ ngu mà dĩ nhiên là số phận của đất nước họ và nếu tiếp tục thì những quốc gia đó không có cơ hội để thành công. Nếu các bạn không tránh xa khỏi trò lừa đảo xanh này thì đất nước của các bạn sẽ thất bại.” Đó là lời chứng rõ ràng được đưa ra trước cộng đồng quốc tế về quan điểm và hành động của chính phủ Trump chống lại các giá trị khoa học mà nhân loại đã, đang, và sẽ tiếp tục giữ gìn và thực hiện để làm cho cuộc sống ngày càng văn minh tiến bộ và hạnh phúc hơn.
Năm xưa, khi Benjamin Franklin rời khỏi Hội nghị Lập hiến năm 1787, một người phụ nữ hỏi ông: “Ngài Franklin, chúng ta có được chính thể gì, một nền quân chủ hay một nền cộng hòa?” Ông đáp: “Một nền cộng hòa, nếu các người còn giữ được nó.” Benjamin Franklin muốn nói, một nền cộng hòa, tức chính quyền của nhân dân, dựa trên luật pháp và trách nhiệm của người dân. Nền cộng hoà không tự bền vững, nó chỉ tồn tại nếu người dân có đủ phẩm hạnh, lý trí. Dân chủ không phải một thành quả, mà là thử thách liên tục. Câu nói ngắn gọn, đanh thép năm xưa của Franklin nay linh nghiệm, dưới thời Donald Trump.
Sáng nay, một post trên mạng xã hội của một người bạn làm tôi khựng lại: “Nếu không thích nước Mỹ, thì cuốn gói cút đi.” Câu đó khiến tôi nhớ về một buổi chiều hơn mười năm trước. Hôm ấy, nhóm bạn cũ ngồi quây quần, câu chuyện xoay về ký ức: Sài Gòn mất. Cha bị bắt. Mẹ ra tù. Chị em bị đuổi học, đuổi nhà. Và những chuyến tàu vượt biển không biết sống chết ra sao. Giữa lúc không khí chùng xuống, một người bạn mới quen buông giọng tỉnh bơ: “Các anh chị ra đi là vì không yêu tổ quốc. Không ai ép buộc dí súng bắt các anh chị xuống tàu cả.” Cả phòng sững sờ. Ở đây toàn người miền Nam, chỉ có chị ta là “ngoài ấy.” Vậy mà chị không hề nao núng. Ai đó nói chị “gan dạ.” Có người chua chát: “Hèn gì miền Nam mình thua.”
Trong cái se lạnh của trời Tháng Mười vào Thu, khi màu lá trên khắp nước Mỹ chuyển sang gam màu đỏ rực, vàng óng, thì một cơn bão đang âm ỉ sôi sục, len lỏi dưới bề mặt của cuộc sống người Mỹ. Gió càng thổi mạnh, cơn bão ấy sẽ càng nhanh chóng bùng nổ. Vỏn vẹn trong một tháng, nước Mỹ chứng kiến ba sự kiện chấn động, nức lòng những người đang dõi theo sự mong manh của nền Dân Chủ. Mỗi sự kiện diễn ra trong một đấu trường riêng của nó, nhưng đều dệt nên từ cùng một sợi chỉ của sự phản kháng kiên cường: bắt nguồn từ sự phỉ báng tính chính trực của quân đội; tước toạt thành trì độc lập, tự do của báo chí – ngôn luận; và những cú đánh tới tấp vào sức chịu đựng của người dân.
Hiểu một cách đơn giản, văn hoá là một khái niệm tổng quát để chỉ sự chung sống của tất cả mọi người trong cùng xã hội, bao gồm ngôn ngữ, phong tục tập quán, tôn giáo và luật pháp. Do đó, luật pháp là một thành tố trong toàn bộ các hoạt động văn hoá và có ảnh hưởng đến tiến trình phát triển xã hội, một vấn đề hiển nhiên...
Bất kỳ là ai, trẻ cũng như già, nữ cũng như nam, thật là tò mò, nếu chúng ta có thể biết được tương lai gần hoặc xa của mình, của người khác. Biết được tương lai là chuyện thú vị, hoặc căng thẳng, hoặc sôi nổi, hoặc sợ hãi. Ví dụ như bạn tiên đoán được ba tháng nữa sẽ gặp tai nạn hoặc cuối năm nay sẽ bị vợ ly dị. Nhưng có thể nào tiên đoán như vậy không? Làm gì có, chỉ là chuyện giả tưởng, chuyện phim ảnh và tiểu thuyết. Chuyện mấy bà phù thủy nhìn vào thau nước hoặc quả bóng kính trong thấy được chuyện mai sau, việc mấy ông thầy bói bấm tay nhâm độn, lật bài bói toán, v… v… chỉ thỏa mãn giấc mơ và tưởng tượng. Trong thực tế, chuyện đang xảy ra còn chưa giải quyết xong, nói chi chuyện ngày mai. Không đúng, nếu biết chuyện ngày mai thì chuyện hôm nay vô cùng dễ giải quyết. Ví dụ, “nếu biết rằng em sẽ lấy chồng, anh về lấy vợ thế là xong. Vợ anh không đẹp bằng em lắm, nhưng lấy cho anh đỡ lạnh lòng.” (Thơ vô danh). Thay vì cứ đeo đuổi hai ba năm sau, kéo dài buồn bã, đau khổ, để rồi “Lòn


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.