Hôm nay,  

“Nổ” To

15/02/201400:00:00(Xem: 7915)
Minh được bảo lãnh sang Mỹ trong thời tiết lạnh của Phila., nàng cảm thấy buồn vì lạ cảnh lạ người.

Sáng Chủ Nhật, nắng ấm, cậu em chở nàng đi chợ Việt Nam. Đang loay hoay trong quầy rau, Minh bỗng nghe tiếng reo mừng:

- “Chào cô giáo Minh !” Minh ngỡ ngàng nhìn người thiếu phụ sang trọng, thì bà ta tiếp lời “Hoa đây! Em ở gần nhà Cô giáo, em hay sang nhờ cô giáo viết thư, tính toán sổ sách!”

Minh chợt nhớ ra và vui mừng: “Nghe Hoa ra bến tàu chầu chực và may mắn sang Mỹ trước tháng Tư, nhìn Hoa sang trọng, tôi nhìn không ra!”

Với bộ mặt tự mãn Hoa nói… “Em may mắn được tàu vớt sang Mỹ trong tình thế đất nước nhiễu nhương. Sang đây em về xứ lạnh. Trong thời đầu cũng gặp nhiều khó khăn vì phong tục, tập quán và chữ Mỹ không có một tiếng! Em đi học ESL và sau đó học Nail. Em đã từng bước khắc phục bao khó khăn trong nghề nghiệp… Với bao nghị lực em đã vươn lên với tay nghề vững chắc. Sau đó em lập gia đình với một người Việt Nam, vì khi ấy xứ lạnh hiếm con gái Việt Nam lắm ! Chồng em là kỹ sư. Em có tiệm nail tóc, tên em là Flower ! Gặp cô giáo, mừng quá! vậy tối Chủ Nhật tuần tới mời cô giáo và anh đến nhà em dự sinh nhật của em !”

Vừa nói Hoa vừa đưa danh thiếp. Minh ngần ngừ chưa biết tính sao, thì Hùng chen vào “Chị nhận lời đi, em sẽ đưa chị đi dự, có thể chị sẽ gặp người quen cho vui, chứ nhìn chị ủ rũ em lo lắm!”

Thế rồi đúng ngày hẹn đến nhà Hoa chơi, Hùng chở Minh đi…Nhìn căn nhà to lớn, Hùng buộc miệng… “Nhà lớn lại nằm trong khu sang trọng, đáng giá bạc triệu!”

Bước vào bên trong, Minh choáng ngợp vì sự thiết trí rất mỹ thuật và đồ đạc đắt tiền. Thức ăn, rượu, nước ê hề, thực khách tự chọn. Tiếng nhạc rập rình, thực khách ăn mặc sang trọng đang nói cười vui vẻ. Chị em Minh chọn một góc thuận tiện ngồi. Đến mục mọi người tự giới thiệu mình…

Hoa với trang sức lộng lẫy cầm micro nhỏ nhẹ: “... Ở Việt Nam tôi là một tiểu thư đài các, ba tôi chủ nhân một công ty xuất nhập cảng, gia đình tôi kẻ ăn người ở tấp nập, tôi học trường đầm, tôi theo tàu buôn của ba sang đây và sau đó ba tôi già đã chết...”

Minh không tin vào tai mình, nàng tự nhủ thầm …”Cô Hoa này không phải là cô bé lem luốc, thất học, mua gánh bán bưng ở cạnh mình, viết chữ không chạy hay sang nhà mình nhờ viết lách tính toán. Cô ta kính trọng xem mình như cô giáo, đổi đời có khác! À ra thế cô ta mời mình tới dự là muốn khoe sự giàu sang cho bỏ đi những ngày cơ cực hàn vi…”

Các vị khác ai cũng nói về sự vàng son xa xưa và nói đến những dự tính tương lai du lịch, chê Việt Nam nghèo khổ, sẽ mua đất đai đầu tư làm ăn ở Việt Nam...

Không những Minh mà Hùng ở đây đã lâu cũng cảm thấy ù tai nên cáo về sớm vì ở đây “nổ” to quá, lại không ngượng miệng, thứ trưởng giả rởm học đòi làm sang… để người ta sống với thế giới ảo của họ....

Trên đường lái xe về nhà, Hùng chợt nhớ ra chuyện cu Tèo, chú bé lem luốc ờ chung xóm với chàng trước 75 cũng được đổi đời như cô Hoa, nên buộc miệng hỏi chị…

- Chị còn nhớ thằng cu Tèo, chú bé ốm tong teo có cái sẹo bên má, chứng tích trèo cây trứng cá ở nhà mình hồi xưa bị té đó chị! Nó con bà Tư bạn học cùng lớp với em trước 75 và ở chung xóm với mình hay đi ngang qua nhà mình rủ em đi học không?

- Có phải cha nó chết, nhà nó nghèo ở cuối xóm, con bà Tư bán xôi đầu ngõ nhà mình phải không?

- Phải đó chị, ngoài những buổi đi học sáng, chiều nó được mẹ gởi học sửa xe cho tiệm bên kia đường nhà mình đó! Nó học cũng khá và lanh lợi lắm. Nó học nghề sửa xe nên mặt mũi, tay chân, áo quần luôn lấm lem dầu nhớt…


- Chị nhớ không lầm, trước ngày tháng Tư đen, nó chạy ra bến Tàu và thất lạc từ đó…Bà Tư thất thểu đi tìm nó khắp nơi, nhưng vô vọng. Bà ấy kêu khóc ầm ĩ tưởng nó chết trong cơn loạn lạc… Tuy nhà bà ấy nghèo, nhưng một mẹ một con, nên bà đau lòng lắm. Bẳng đi 5, 8 năm sau, bà Tư nhận được quà và hình của nó bên Mỹ gởi về, bà mang hình đi khoe khắp xóm trên xóm dưới đó em.

- Em có gặp Tèo hay sao mà nhắc đến nó thế?

- Dạ, cách đây hơn năm, xe em bị hỏng thắng và đến thời hạn phải bảo trì xe, nên trên đường xuống phố Việt em ghé tới tiệm sửa xe Việt Nam để nhờ họ sửa. Không ngờ trong lúc ngồi chờ thợ sửa xe, ông chủ thấy em là người Việt nên bắt chuyện…

- Tôi thấy ngờ ngợ có gặp anh ở đâu, trông anh rất quen mặt, anh ở đâu ở Việt Nam?

- Tôi ở Sài gòn trong xóm Chùa, gần trường Tân Định cũng là trường tôi học hồi nhỏ.

- Hồi trước tôi cũng ở xóm Chùa và học trường Tân Định nữa, chắc anh em mình cùng lứa với nhau, có thể là bạn chung xóm, chung trường chăng? Vậy anh tên gì mà tôi thấy mặt anh quen quen lắm! Vậy xin lỗi anh tên gì?

- Tôi tên Hùng, hồi đó học khá, nên được bạn bè tin tưởng bầu làm trưởng lớp mấy năm liền từ Đệ Thất lên Đệ Tứ đó.

- Tèo đây Hùng ơi! Đúng là quả đất tròn, không ngờ ở xứ Mỹ lạnh lẽo này mà gặp được bạn thời thơ ấu, vui quá bạn ơi! Nhân tiện đây mình cụng với nhau vài ly và nhấm nháp chút đỉnh cho vui nhé! Vừa nói Tèo vừa gọi thợ bày bàn tiệc rượu và mua gà vịt tiệm kế bên dọn trong văn phòng của mình ra đãi Hùng…

Hùng cũng thấy người đàn ông này có khuôn mặt ngờ ngợ quen, nhất là với cái sẹo trên mặt anh ta làm Hùng không thể quên biến cố trèo cây kỳ xưa mà Hùng cũng bị một trận đòn oan do ba Hùng đánh tới tấp và phạt… Nhưng nay anh ta mập trắng, dáng vẻ oai vệ và là chủ nhân tiệm sửa xe lớn, nên em ngại và do dự không nhận trước với ý nghĩ “thấy người sang, bắt quàng làm họ”.

Rượu vào lời ra, Cu Tèo không phải là Cu Tèo hồi xưa nữa, mà nay đã đổi khác với cái tên Mỹ rất kêu- Tony và giọng nói khoe khoang rỗn rảng với thợ thuyền: “…Hồi đó tôi và Hùng là bạn thân chung xóm, chung trường. Hai gia đình chúng tôi bề thế lắm, nhà cửa to nhất xóm… Từ nhỏ tôi đã có xe gắn máy đi học và tiền bạc xài thả cửa vì mẹ tôi có cửa hàng vải to lắm! Tôi được mẹ lo cho đi khi mới mất nước… Sang đây tôi vào học College theo nghề sửa xe, lấy vợ giàu và gia đình vợ mở tiệm này cho tôi. Vợ tôi là Mary, chủ tiệm Nail gần đây…” Tony gật gù dành phần nói và nói như sợ bị lật tẩy và quên đi thuở hàn vi, chàng ta đang sống trong ảo tưởng đổi đời được thêu dệt… Không biết đoạn sau cuộc đời Tony có như lời anh ta kể không?! Nhưng em như ngậm bòn hòn làm ngọt, uống mới một ly rượu mà cảm thấy cay cay và say. Em cảm thấy hỗ thẹn với lương tâm là người đồng tình “ nổ” như Tony. Tuy vậy lý lẽ của người lắm tiền nhiều bạc vẫn là phải! Tony ân cần mời em thường xuyên tới tiệm anh ta khi cần sửa xe với giá cả thật nhẹ nhàng…Anh ta hẹn với em sẽ giới thiệu nhà cửa, vợ con cho em thăm viếng sau…Nhưng cái ngày đó sẽ không bao giờ đến với em. vì em sợ xoan mảnh với lương tâm thật thà của mình sẽ làm bạn thời hàn vi không vui…

- Phải đó em, chuyện gì mà mình cảm thấy vui vẻ an tâm hãy làm, không a dua thêu dệt đen thành trắng, hay ngược lại. Dưới ánh sáng mặt trời không che dấu được chuyện gì sai trái, lọc lừa hết cả em ạ! Đói cho sạch, rách cho thơm, nghèo đâu phải có tội mà phải ngụy biện, thay đổi quá khứ?!!!

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tháng Năm, 2024, trong phiên tòa xét xử bị cáo, tức cựu Tổng thống Donald Trump, liên quan các khoản chi phí cho nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels dưới dạng tiền bịt miệng, có một cựu công tố viên, bộ trưởng tư pháp từ Flordia đến tòa New York. Bà ngồi bên dưới theo dõi để ủng hộ Trump. Đó là Pam Bondi. Sau khi bồi thẩm đoàn phán quyết Trump có tội trong 34 tội danh, Bondi đã xuất hiện trên Fox News, cùng với Kash Patel, phát biểu rằng “một niềm tin rất lớn đã bị mất vào hệ thống tư pháp tối nay.” Bà còn nói thêm: “Người dân Mỹ đã nhìn thấu điều đó.”
Chiều thứ Sáu, chúng tôi ăn trưa với một người bạn mới ở Huntington Beach. Không biết vì men bia hay vì chọn quán giữa một thành phố “đỏ”, câu chuyện đang nhẹ nhàng bỗng rẽ thẳng vào chính trường. Nhắc đến những gì xảy ra kể từ ngày tổng thống Trump nắm quyền sinh sát, cô bạn tôi đề cập đến vật giá leo thang, vừa lạm phát vừa thuế quan, kinh tế bất ổn, đời sống bất an… Anh bạn mới của chúng tôi nghe đến đây lên tiếng cắt lời: “Dẫu có thế, so với nhiều người, nhiều xứ khác, người Mỹ vẫn còn đang sống trong may mắn. Và chúng ta nên biết ơn điều đó.” Anh khiến tôi liên tưởng đến thuyết “dân túy tàn bạo”, được Jay Kuo nhắc đến trong bài báo mới đăng của Ông trên Substack tuần qua.
Tuần trước, tình cờ tôi đọc được một bài viết của tác giả Vũ Kim Hạnh được chia sẻ lại qua Facebook. Bài viết có tựa đề là "Cơ hội vàng ở Mỹ sau mức thuế đối ứng 20%", trong đó bà nhắc riêng về kỹ nghệ xuất cảng gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ và thế giới. Trước khi đi vào chi tiết của bài viết, có thể nhắc sơ về bà Vũ Kim Hạnh ắt đã quen thuộc với nhiều người trong nước. Bà từng là Tổng Biên Tập báo Tuổi Trẻ, cũng như nằm trong nhóm sáng lập tờ tuần báo Sài Gòn Tiếp Thị, từng là những tờ báo khá thành công tại Việt Nam.
Franklin D. Roosevelt (1882-1945), Tổng Thống Hoa Kỳ thứ 32 và là vị tổng thống Mỹ duy nhất phục vụ hơn 2 nhiệm kỳ, đã từng nói rằng, “Tự do của nền dân chủ không an toàn nếu người dân dung túng sự gia tăng của quyền lực cá nhân tới mức trở thành mạnh hơn chính nhà nước dân chủ đó. Điều đó trong bản chất là chủ nghĩa phát xít: quyền sở hữu của chính phủ thuộc về một cá nhân, một nhóm người, hay bất cứ thế lực cá nhân nào đang kiểm soát.” Lời cảnh giác đó của TT Roosevelt quả thật đã trở thành lời tiên tri đang ứng nghiệm trong thời đại hiện nay của nước Mỹ. Tổng Thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu và gần 8 tháng của nhiệm kỳ hai đã thể hiện rõ ý chí và hành động của một nhà lãnh đạo muốn thâu tóm mọi quyền lực trong tay mình bất chấp những việc làm này có phá vỡ nền tảng tự do và dân chủ mà nước Mỹ đã nỗ lực không ngừng để tạo dựng và giữ gìn trong suốt hai trăm năm mươi năm qua hay không!
Từ lâu trong chính trị Mỹ vẫn tồn tại một quy tắc bất thành văn, khi thì nói lên to rõ “chúng ta tốt đẹp hơn như thế này,” hoặc có khi chỉ thì thầm, nhẹ nhàng, rằng đảng Dân Chủ không nên sa vào bùn lầy. Nhiều thập niên qua, “quy tắc” này đã định hình cả vận động tranh cử lẫn cách cầm quyền lãnh đạo. Tổng thống Barack Obama, bằng sự điềm tĩnh, được xem là bậc thầy về nghệ thuật này, ngay cả khi Donald Trump mở màn thuyết âm mưu “giấy khai sinh giả.” Tổng thống Joe Biden cũng vậy. Ông lèo lái đất nước sau đại dịch bằng chiến lược đặt niềm tin vào sự văn minh, đoàn kết, tin rằng lời kêu gọi phẩm giá có thể giữ thăng bằng cho con thuyền trong cơn chao đảo vì sóng dữ.
Trong nhiều tháng qua, các tài khoản chính thức của Bạch Ốc và Bộ Nội An trên mạng X liên tục tung ra hình ảnh và video (meme) dị hợm: từ ảnh ghép kèm âm thanh chế giễu, những đoạn đăng kiểu TikTok, cho đến tranh vẽ bằng trí tuệ nhân tạo. Đây không phải trò vui của vài nhân viên rảnh rỗi, mà là một chiến dịch có chủ ý, lặp đi lặp lại, như muốn răn: ai mới thực sự được coi là người Mỹ. Trang NPR ngày 18 tháng 8 nhận định: “Các tài khoản chính thức của chính quyền Trump đang khai thác đủ kiểu meme, hình ảnh AI với giọng điệu đầy thách thức trong các bài đăng trên mạng xã hội.”
Trước khi quay lại cùng cuộc họp song phương giữa Trump và Putin tại Alaska, hãy quay lại những cuộc họp giữa Donald Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu của Donald Trump. Lần đầu tiên, một đương kim tổng thống Hoa Kỳ đã hạ mình sang Châu Á đến ba lần, lần đầu tại Singapore, rồi Việt Nam và cuối cùng ngay tại khu phi quân sự giữa Nam-Bắc Hàn, để gặp và nâng cao vị thế một tay "Chí Phèo" cộng sản mặt sữa nhưng khét tiếng độc ác lên vị thế chính thức ngang hàng với Hoa Kỳ trên chính trường quốc tế.
Trong căn phòng trắng, lổm chổm những mảng phù điêu mạ vàng trên trần nhà và tường, một người đàn ông mảnh khảnh, nhanh nhẹn bước ra giới thiệu trước ống kính báo chí món quà đặc biệt ông cố ý mang theo tặng Tổng thống Donald Trump. Đó là lần hiếm hoi CEO của hãng Apple, Tim Cook, xuất hiện trong trang phục sơ mi cà vạt vest đen. Ngay cả trong những lần ra mắt sản phẩm iPhone mới hàng năm, vốn được xem là sự kiện quan trọng bật nhất của Apple, người ta cũng không thấy Cook phải bó mình trong bộ lễ phục trịnh trọng như vậy. Tim Cook đã mang đến cho các tín đồ của trái táo một sự bất ngờ, giống như 15 năm trước, ông xuất hiện trên tạp chí Out ở vị trí đầu bảng xếp hạng Power 50, một danh sách xếp hạng những cá nhân đồng tính nam và đồng tính nữ có ảnh hưởng nhất vào thời điểm đó.
Trong những tháng qua, thảm họa đói của người Palestine ở dải Gaza đã làm thế giới rúng động. Tin tức về trẻ em Palestine bị bắn chết trong khi cố len lỏi tới rào sắt để nhận thức ăn viện trợ được truyền đi; nhiều người đặt câu hỏi về lương tri của những kẻ tổ chức “công tác nhân đạo” này (công ty Gaza Humanitarian Foundation do chính phủ Trump hậu thuẫn). UN ước tính có khoảng 1,400 người Palestine đã chết khi tìm cách nhận thực phẩm cứu trợ. Vào tháng 12 năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc quốc gia này phạm tội diệt chủng ở Gaza. Một số quốc gia khác tham gia hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với vụ kiện, bao gồm: Nicaragua, Bỉ, Colombia, Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Ai Cập, Maldives, Mexico, Ireland, Chile Palestine…
Trí nhớ của một cộng đồng không chỉ mất đi khi thời gian làm phai mờ, mà có khi có bàn tay cố tình tháo gỡ. Không cần nhiều bút mực, chỉ cần bỏ vài dòng, thay một chữ, hoặc xóa một đoạn – câu chuyện lập tức đổi nghĩa. Lịch sử hiện đại đã nhiều lần chứng kiến điều đó. Năm 1933, chính quyền Quốc xã Đức đốt sách giữa quảng trường, thay lại giáo trình, đặt viện bảo tàng và văn khố dưới quyền Bộ Tuyên Giám. Joseph Goebbels nói: “Chúng ta không muốn người dân sử dụng cái đầu. Chúng ta muốn họ hành xử theo cảm tính.” Tám thập niên sau, ở một góc khác của địa cầu, những bản thảo của Trương Vĩnh Ký – người khai sáng nền quốc ngữ Việt – bị loại khỏi thư viện vì bị gán là “tay sai thực dân”. Sau 1975, chính quyền cộng sản xét duyệt văn hóa trên toàn quốc: các tác phẩm học thuật bị cấm; bị đốt, tên tuổi các học giả và nhà văn miền Nam biến mất khỏi mọi tiến trình văn hóa. Tại Hoa Kỳ ngày nay, sự thật không bị đấu tố – nhưng bị biên tập lại.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.