Hôm nay,  

Cha Tôi

07/06/201400:00:00(Xem: 4994)
Nguyễn Ninh Thuận
(Trích Hồi Ký “Mảnh Đời Của Minh”)

Từ thuở nhỏ, Minh có tính hời hợt, nhưng lại thích se sua, đua đòi. Minh là con út trong gia đình, nên nàng được cha mẹ rất nuông chiều, nàng muốn gì được nấy. Các chị lớn cũng hết sức cưng yêu, bao bọc chở che… Nàng được ưu tiên cắp sách đến trường, trong khi các anh chị thì phải lo tảo tần buôn bán, tìm kế sinh nhai nuôi sống gia đình trong khi gia đình xuống dốc vì thời thế, chiến tranh loạn lạc...

Minh học tiểu học ở quê nhà từ lớp năm đến lớp nhì. Với tuổi trẻ hồn nhiên, Minh sống thật vô tư, ngày ngày chỉ biết có ăn học và nô đùa với bè bạn mà thôi! Minh là Oanh Vũ của gia đình Phật tử địa phương…

Nhà Minh ở cạnh chợ nên rất tiện lợi trong việc mua bán. Chợ nằm cạnh con sông nhỏ đầy thơ mộng, uốn khúc bao bọc gần hết nửa làng, hơn nửa làng còn lại là đồi núi chập chùng…Nơi đây là nghĩa địa dành cho người dân địa phương. Có những ngôi mộ với nhà mồ to lớn, bia đá sừng sững. Bên cạnh đó là những nấm mộ chỉ là những ụ đất nhỏ bé thấp lè tè. Nhìn vào đó, người ta dễ dàng đoán biết được thân nhân của những nấm mộ kia thuộc thành phần nào trong xã hội; giàu sang hay nghèo khổ…

Có những buổi chiều tà, mặt trời gần khuất núi, những dải nắng thoi thóp cố gượng dậy, Minh hay rủ cô bạn cùng dãy phố đi lên đồi để dạo chơi và hái hoa. Vào mùa sim chín, tụi Minh thường rủ nhau đi sớm hơn để còn rong chơi trên đồi núi dễ thương, nhiều kỷ niệm… Hai đứa lúi húi vạch từng bụi sim, tìm hái những trái chín mọng đưa vào miệng, sung sướng nhai với tiếng cười rộn rã. Quả sim ngọt lịm, ăn nhiều làm cho lưỡi và răng trong miệng nhuộm màu tím rịm của sim. Ăn không hết, tụi Minh cất vào túi mang về nhà sau này ăn tiếp.

Trên đường về, Minh gặp từng nhóm trẻ mục đồng năm ba đứa, miệng chúng nghêu ngao hát, lùa trâu về chuồng… Minh rất sợ những con trâu với hai cái sừng cong cong và nhọn hoắt. Minh tưởng tượng, với hai cái sừng này húc vào người thì có nước nát bấy thân xác. Chợt Minh rùng mình cho cái ý tưởng không may của mình mới nghĩ đến… nàng vội nắm tay cô bạn ù té chạy một mạch về nhà mệt ngất ngư, thở không muốn ra hơi.

Những sáng thứ Bảy, Chúa nhật được nghỉ học. Minh viện cớ này, cớ nọ..., nàng rủ bạn lên núi để nhìn ngắm quê hương xinh đẹp trong buổi bình minh. Sau một đêm dài yên nghỉ, mặt trời bắt đầu ló dạng. Những tia sáng ban mai, hình như đang nhảy múa trên cành cây ngọn cỏ. Những giọt sương đêm còn đọng lại, dưới ánh nắng mặt trời như những hạt kim cương lấp lánh trông rất nên thơ, đẹp mắt. Cả một rừng hoa dại bừng tỉnh sau một giấc ngủ dài đầy mộng mơ. Tất cả như cố đua nhau khoe hương, khoe sắc. Cây hoa ngũ sắc càng rực rỡ hơn sau một đêm tắm sương thỏa thích. Xa xa từng bụi lau cũng cố chen chân khoe màu trắng ngà với hoa lá. Từng đàn bướm đủ màu, bay lượn xung quanh những cánh hoa rực rỡ muôn màu & đồi núi xanh thẳm chập chùng…cả một khung cảnh xinh đẹp & nên thơ làm Minh như sống trong cảnh thần tiên đầy mộng mơ…

Khi còn trai tráng & thời trung niên, Ba Minh nắm giữ sổ sách ruộng nương, chấm công, coi chi thu trong gia đình…rồi Ba thu hoạch lúa má, tiền bạc của các tá điền đem giao nộp, vì ông Nội Minh là một Bá Hộ giàu có tiếng ở vùng quê Mỹ Chánh… Khi về già, Ba Minh là một tín đồ rất ngoan đạo. Đêm đêm, người tụng kinh, gõ mõ tại gia. Người rất hiền lành và không bao giờ động tới móng tay bất cứ việc nặng hay nhẹ trong nhà. Cuộc sống của gia đình hoàn toàn do ba người chị của Minh tảo tần lo liệu tất cả. Ngày ngày, ba của Minh chỉ biết đi chùa lễ Phật, thỉnh thoảng đi nhóm họp, và lo việc cúng tế ở trong làng…Nhớ khi ông nội của Minh…

....Là một bá hộ cả vùng, giàu sang phú quí có thừa. Tiền bạc, lúa gạo các tá điền mang nộp, phải lấy an xúc lúa mà đong, không đếm xuể. Nhà ngói mấy dãy, người ăn kẻ ở ra vào tấp nập. Kẻ ra, người vào nhờ cậy, vay mượn đông đảo... Nhưng ông nội Minh phải lòng một bà giúp việc trẻ đẹp. Ông lập ra thêm một cơ ngơi mới. Bà nội Minh lại rất hiền lành, tâm của bà như một vị tu hành, bà luôn giúp kẻ khốn cùng trong làng xóm. Đến mùa lụt lội, bà cho người chèo thuyền đi phân phát thực phẩm cho người nghèo đói. Bà nội ghẻ rắp tâm bòn rút của cải...Tiền bạc lần lần không cánh mà bay sang nhà bà nội ghẻ hết sạch. Bốn cô chú con bà nội ghẻ lần lượt được đưa vào Huế ăn học, xây dựng cơ ngơi. Họ lớn lên, lần lượt lấy vợ gả chồng, giàu sang phú quí.

Ba của Minh được phong hàm Cửu phẩm thời nhà Nguyễn. Ba được dân làng rất kính trọng, ăn trên ngồi trước trong đình đám hội hè. Ba Minh phải ở lại quê nhà trông coi ruộng nương, và lo phần hương hỏa. Rồi chính sách “Người cày có ruộng” ra đời, ruộng vườn phải giao lại cho tá điền, nhà chỉ còn lại một ít. Ba Minh không thể trực tiếp làm ruộng được, người cho người ta làm rẻ. Huê lợi thu vào ngày càng ít ỏi. Gia đình ngày càng lâm vào khánh kiệt. Rồi thì ruộng vườn, nhà cửa tan hoang trong thời kỳ Tây đô hộ nước ta và càng khốc liệt hơn khi cuộc chiến xảy ra giữa hai miền Nam Bắc thật ác liệt. Minh nghe chị Hường kể lại:


- Có khi gia đình mình không còn gạo nấu, tất cả phải ăn khoai sắn trừ cơm, đôi lúc bị say vì sắn độc.Những lúc ấy, mấy chú còn giàu sang, không một ai có lòng giúp đỡ ba mẹ Minh trong cảnh đói nghèo này! Nhớ lại thuở gia đình ba mẹ Minh còn giàu sang phú quí, lắm anh em bà con bè bạn lui tới nườm nượp để nhờ vả, hỏi mượn. Nay thấy gia cảnh ba mẹ Minh đã quá nghèo nàn, không còn gạo nấu thì họ lại lánh xa như không hề quen biết, kể cả anh chị em ruột thịt...

Ba Minh rất hiền, làng trên xóm dưới, ai ai cũng đều thương yêu và quí mến. Ba ký cóp tiền bạc, cất dấu không dám tiêu xài để lo cúng kỵ, quan hôn tang tế trong thân tộc họ hàng... Ngoài ra khi Minh học ở Đồng Khánh Huế về thăm nhà, khóc lóc với mẹ đòi tiền để chi tiêu rộng rãi... thì Ba Minh lấy từng đồng bạc được xếp hẳn hoi dúi cho con gái út với ánh mặt ái ngại thương xót...

Minh được đi học là cả một sự hy sinh thật to lớn vô cùng của gia đình ba mẹ. Bù lại, Minh học rất khá, hàng tháng đều mang về trình ba mẹ bằng khen hoặc bằng danh dự. Ba đã cất kỹ trong tủ áo. Lâu lâu ba mang ra khoe với bà con hàng xóm đến thăm với vẻ hãnh diện. Dù là còn non dại, nhưng Minh nguyện đem hết tâm trí ra học và chỉ biết có học mà thôi, với ý nguyện mong đền đáp một phần nào công ơn bao la Trời biển của cha mẹ và anh chị đã hết lòng nuôi Minh ăn học.

Tuy gia đình Minh xuống dốc, nhưng Ba Minh không biết cầm cây cuốc làm vườn, mà chỉ thuê người có sức lực về làm thay để trồng những cây như: Lá Chè xanh, Đậu, Mè, Bắp, Chuối, Mít, Mía, Ổi, Mãng Cầu Xiêm… dưới sự chỉ đạo của Người. Gia đình Minh có hai nhà, một nhà ở trên chợ mua bán bánh mứt độ nhật qua ngày và một nhà cuối làng trồng cây trái. Ngoài ra có hai mảnh vườn cho người ta làm nhà ở giữ vườn tược, cây trái có sẵn. Họ có thể trồng trọt cây theo mùa mà họ thích để thu nhập hoa màu…Khi có thu hoạch cây trái có sẵn, thì ba má Minh đến cắt những quầy chuối về dú chín, hái cam quít…bán lấy tiền để lo giỗ chạp cúng tế, vì Ba Minh giữ phần hương hỏa trong gia tộc…đó là những việc không có tên, nhưng cũng bận rộn tối ngày… Tuy vậy trước Tết vài ba tháng, ba cũng cố trồng một ít bông Vạn Thọ, hoa Mào Gà trước & xung quanh nhà, tỉa cây Mai, hoa Hải Đường… cho rộn ràng không khí Tết. Ngoài ra Ba Minh hay lo chiết những cây Cam, Quít, Bưởi để khu vườn được thay thế những cây già nua, trái nhỏ… Ba Minh rất siêng việc cúng tế ở Làng, Họ, Chùa Miều… Ba lại là con trai trưởng trong gia đình bề thế nên Người mãi mê lo tu bổ mồ mả trong gia tộc và thường xuyên cúng bái những thân nhân họ hàng đã khuất mặt…

Minh nhớ lại khi còn bé, mỗi khi cúng tế trong đình làng, hay đền thờ Họ Nguyễn, Ba Minh với chức cửu phẩm đã mặc áo thụng xanh, đội mũ cánh chuồn, chấp tay đứng trong chiếu hoa quỳ lạy theo tiếng chiên trống… “hưng, bái, cúc cung bái, quỳ…” vẫn còn bên tai Minh mãi mãi…. Khi dự tịệc đình đám trong làng xóm, họ hàng…Ba lại ngồi trên với các vị hương lão chức sắc… Mỗi hàng năm trong lễ giao thừa vào sáng Mồng Một Tết, Ba Minh trong bộ áo dài đen, khăn đống, đứng trước bàn thờ Tổ Tiên, với khói hương trầm nghi ngút, ánh bạch lạp bập bùng… Người đang lâm râm khấn nguyện… Minh còn ngái ngủ nhìn hình bóng Ba chập chờn trước mắt như một bức tranh thủy mạc…mà thương chi lạ! Trên bàn thờ với mâm cỗ chay, bánh mứt, hoa quả tinh khiết, nước trà thơm ngát tỏa khắp cả ngôi nhà. Không khí như trầm hẳn xuống với khí trời hơi lành lạnh đượm đầy vẻ trang nghiêm. Vườn nhà Minh rất rộng được bao quanh bởi luỹ tre xanh tươi kẻo kẹt và ao đào quanh nhà đầy nước vì là mùa mưa, nên tiếng côn trùng, ểnh ương kêu vang, như một khúc nhạc hòa tấu bản nhạc của làng quê mãi mãi trong ký ức Minh & hình ảnh cha mẹ nay đã khuất núi sống mãi trong tâm tư, trí óc Minh không bao giờ phai nhòa… Đó là một kỷ niệm khó quên, một mớ hành trang trong cuộc sống mà Minh trân quý hơn bạc tiền và những thứ quí hiếm trên cõi đời ô trọc này!…

“Còn Cha gót đỏ như son,
Không Cha không Mẹ như đờn đứt dây.”

Ca dao tục ngữ chẳng sai,
Mồ côi cha mẹ đêm ngày nhớ thương…
Cha tôi rất đổi hiền lương,
Giữ nhân, giữ nghĩa, hay thương dân nghèo…
Nhớ ngày có lắm người theo
Của tiền đầy ắp, kẻ vào người ra…
Gặp thời đất nước can qua,
Chiến tranh khủng khiếp, cửa nhà nát tan…
Buồn đời, danh lợi chẳng màng,
Ngày đêm kinh đệ, xóm làng chăm lo…
Vợ con hôm sớm nhỏ to
Bán buôn tần tảo, ấm no qua ngày.
Nhờ Người tạo đức lâu dài,
Ngày nay con cháu thành tài vinh quang…
Niết bàn, cha mẹ rỡ ràng,
Nhớ Cha, con cái hai hàng lệ rơi…

Ninh Thuận Nguyễn

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nước Mỹ đang lâm vào Nội Chiến -Civil War-đó là thông điệp mà người Mỹ tìm thấy trên áo của đám người bạo loạn tấn công đập phá điện US Capitol hôm 6-1-2021. Bộ trưởng lâm thời về Nội An của Mỹ vừa từ chúc hôm 9/1, FBI liền cảnh cáo Trump sẽ xách động những cuộc bạo loạn vũ trang trên khắp 50 State Capitols từ ngày 16-1 đến 20-1, US Capitol kể từ ngày 17 đến 20-1, Acting DHS Secy resigns as FBI warns of “Armed Protests” at all 50 State Capitols from Jan-16-20, US Capitol from Jan 17-20.
Bạn đã đến Washington D.C. để tham gia cuộc bạo loạn tại Quốc Hội, đã xông vào tòa quốc hội hay chỉ đơn giản là vượt qua các rào chắn không được phép bước sang hay leo lên bậc thềm tòa quốc hội, nay có thể đang ở nhà và nghĩ rằng mình đã thoát tội. Có phải vậy không?
Nhưng chúng ta không nên có ảo tưởng về những gì mà Tổng thống đắc cử Joe Biden sẽ phải đối mặt khi nhậm chức. Trong nhiệm kỳ tổng thống và một trận đại dịch mà chính quyền sắp mãn nhiệm đã làm rất ít để chống chọi, Trump để lại những vết hằn sâu thẳm. Những tổn thương kinh tế sẽ không thể hàn gắn trong một sớm một chiều, và nếu không có sự hỗ trợ toàn diện vào thời điểm cần thiết quan trọng này – bao gồm hỗ trợ cho các chính quyền địa phương và tiểu bang thiếu ngân khoản – thì nỗi đau sẽ còn kéo dài. Tất nhiên, các đồng minh lâu đời của Mỹ sẽ hoan nghênh sự trở lại thế giới nơi Hoa Kỳ đứng lên đấu tranh cho dân chủ và nhân quyền, đồng thời hợp tác quốc tế để giải quyết các vấn đề toàn cầu như đại dịch và biến đổi khí hậu. Nhưng, lại một lần nữa, sẽ là ngu ngốc nếu cho rằng thế giới không thay đổi một cách triệt để. Xét cho cùng, Mỹ đã cho thấy mình là một đồng minh không đáng tin cậy. Đúng như vậy, Hiến pháp Hoa Kỳ và 50 tiểu bang đã tồn tại và bảo vệ nền dân chủ thoát ra kh
Một ngày sau khi tạm đóng danh khoản của tổng thống Donald Trump trong 12 tiếng, Twitter đã ra thông báo chính thức đóng vĩnh viễn danh khoản này vì đã tiếp tục tái phạm các quy định và chính sách sử dụng của Twitter sau khi được phép hoạt động lại. Twitter viện dẫn lý do là các tin nhắn ẩn chứa "nguy cơ tiếp tục xách động bạo lực" (risk of further incitement of violence) và "những tái phạm nghiêm trọng" (repeated and severe violations).
Đạo Phật đồng hành với dân tộc đã hơn hai ngàn năm nay. Người Việt tiếp xúc với đạo Phật hầu như đủ các trường phái, pháp môn: Bắc tông, Nam tông, nguyên thủy, mật tông. Trong các tông ấy laị chia chi li hơn nữa như: thiền tông ( của cả Bắc lẫn Nam truyền), tịnh độ, kim cang thừa…
Một trong những đề tài hấp dẫn mà tôi được “nhe lóm” khi Ba tôi cùng các bạn của Ba tôi đang bàn luận là ông John F. Kennedy – ứng cử viên Tổng Thống Hoa Kỳ trẻ nhất kể từ thời Hoa Kỳ lập quốc. Từ đó, tôi bắt đầu tò mò và lưu tâm đến phu nhân của những nhân vật quyền lực trên thế giới. Đối với tôi, cạnh một nhân vật đầy uy quyền hoặc một người hùng phải là một phụ nữ xinh đẹp thì bức tranh mới toàn bích.
Tôi tin là nước Mỹ sau bốn năm nhiều biến động dưới thời Tổng thống Trump rồi sẽ bình yên trở lại với Tổng thống Joe Biden. Tôi đã sống qua tám đời tổng thống Mỹ, Cộng hoà cũng như Dân chủ. Những năm dưới sự lãnh đạo của tổng thống Dân chủ từ Jimmy Carter, Bill Clinton cho đến Barack Obama mà không hề thấy nước Mỹ có khuynh hướng xã hội chủ nghĩa với những giới hạn tự do như ở Việt Nam, Cuba hay Trung Quốc.
Từ những nhận định trên chúng ta thấy tha nhân vừa đem lại hạnh phúc vừa tạo khổ đau cho nhau theo triết lý “Vạn vật tương sinh, tương khắc”. Còn theo giáo lý của nhà Phật thì tùy duyên, tùy hoàn cảnh, tùy Tâm mà “tha nhân” trở thành kẻ thù hay ân nhân của chúng ta.
Ở một đất nước mà “những người uy tín” thường dùng bằng giả, và những vị lãnh đạo quốc gia đều rất “ê a” (hoặc “cờ lờ vờ”) thì sự lờ mờ giữa cân Anh với bảng Anh của một ông nhà báo quốc doanh nào đó … chỉ là chuyện nhỏ – như con thỏ thôi. Có chi nghiêm trọng đâu mà phải rầm rĩ dữ vậy, hả Trời? Sao không nhìn vào những khía cạnh tích cực hơn cho nó vui vẻ cả làng, và cả nước?
Cuối cùng rồi, như Quốc Hội đã chính thức xác nhận tổng thống tân cử Joe Biden là tổng thống thứ 46 của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ, như tiếng nói của người dân không chỉ đưa Biden vào vị trí lãnh đạo quốc gia mà còn tập trung được cả lưỡng viện lập pháp vào tay đảng Dân Chủ để hậu thuẫn cho đường hướng nghị sự, chính sách tái dựng Hoa Kỳ của ông trong những năm tới, nước Mỹ sẽ trở lại như nó vốn dĩ.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.