Hôm nay,  

Paris: Mùa Hè Đỏ Lửa(*)

26/07/201400:02:00(Xem: 5528)
Mùa Hè đỏ lửa, dỉ nhiên, không phải là Mùa Hè đỏ lửa ở Quảng trị năm 1972 của nhà văn Phan Nhật Nam. Mà mùa Hè ở đây, ở xứ Pháp. Cũng khói lửa đỏ rực trời từ Paris tới nhiều thành phố lớn trên gần khắp nước Pháp. Nhưng không phải do chiến tranh vì từ sau thế chiến, Pháp là một nước thanh bình. Khói lửa do thanh niên "rệp" hồi giáo đốt phá xe, cửa hàng, thùng rác,... chào mừng kết quả trận banh. Tiếp theo, khói lửa bốc lên nữa, từ sau World Cup, do những người Palestine, cũng hồi giáo, gây ra không chỉ nhằm chống Do thái tại Pháp, mà còn nhằm chống lại những định chế cộng hòa và bản sắc dân tộc pháp.

Hôm tuần rồi, người Palestine ở Pháp xin phép biểu tình chống Do thái bị Chánh quyền từ chối. Lập tức, họ tự động xuống đường biểu tình trong Paris, ở các tinh lớn như Lyon, Marseille, Lille, và khắp ngoại ô phía Bắc Paris, nơi có đông người hồi giáo sanh sống. Họ cho rằng Chánh phủ Pháp bất công nên họ tự làm công lý cho xã hội Pháp. Thế là khói lửa thêm một dịp nữa bốc lên ngộp trời. Không khác ở xứ Nam kỳ thời kháng chiến, người dân vì lòng yêu nước nhiệt thành, tự tay mình cầm đuốc đưa lên châm ngọn lửa vào ngôi nhà của mình để hưởng ứng tiêu thổ kháng chiến.

Để xoa dịu những người bạo động, Chánh quyền Pháp đã chấp thuận cho phép họ biểu tình trong Paris vào ngày tưần này.

Mùa hè đỏ lửa

Trong Paris, hôm thứ bảy rồi, sau khi xin phép biểu tình ủng hộ Palestine bị từ chối, các tổ chức người Palestine, người á-rặp họp nhau xuống đường biểu tình khu Barbès của Quận XVIII Paris, đốt xe, cửa hàng, thùng rác, … gây ra cảnh hổn loạn như chiến tranh.

Ở thành phố Sarcelles, ngoại ô Đông-Bắc cách Paris 15 km, nơi có nhiều người Do thái sanh sống, cũng những người á-rặp, Palestine, biểu tình, đốt phá cửa hàng trên Đại lộ 8 Mai 1945, con đường chánh của thành phố và khu thương xá tọa lạc trên cùng đại lộ.

Thật ra, có những người biểu tình thật sự để bày tỏ quan điểm của họ ủng hộ Palestine trước áp lực bành trướng của Do thái. Những người chủ trương bạo loạn lúc nào cũng sẳn sàng lợi dụng biểu tình tạo tình trạng bất ổn xã hội cho mục tiêu chánh trị riêng của họ. Chánh phủ Pháp đang lo sợ một sự liên kết giửa hai phe “Tổ chức chống phát-xít” (Antifa = Antifascisme) và “Tây á-rặp”. Tây á-rặp là những người á-rặp có quốc tịch Pháp vẫn giữ quốc tịch gốc á-rặp. Đây là một liên kết vô cùng nguy hiểm. Thanh niên Tây á-rặp từ ít lâu nay đi qua Trung đông, ở các nước hồi giáo, thụ huấn chánh trị, kỷ thuật làm khủng bố và trở về xứ Pháp chờ cơ hội sẽ làm khủng bố. Chánh quyền Pháp vửa phá vở kế hoặch của những người này lợi dụng mùa hè, Paris có đông du khách, đặt chất nổ phá tháp Eiffel, Bảo tàng viện Louvre, Nhà thờ Đức-Bà, những chổ có đông du khách để nhằm vừa phá hoại kinh tế, vừa phá vở những nơi tiêu biểu nền văn hóa thiên chúa giáo của Pháp.

Tại trung tâm thành phố Lyon, 800 ngưòi á-rặp hồi giáo hợp với năm mươi người chống phát-xít đốt phá mọi thứ bày ra trước mắt: xe cộ, cửa hàng, vài cơ quan chánh quyền thành phố. Chánh quyền lo sợ sự liên kết rất nguy hiểm này. Hôm nay, sự liên kết chỉ mới ở địa phương nhưng mai này có gì ngăn cảng nó sẽ không tiến lên qui mô quốc gia? Sẽ phản ứng về những vấn đề xã hội và chánh trị của Pháp. Nói là liên kết để chống phát-xít, tức chống cánh chánh trị cực hữu, nhưng trên thực tế, đó là liên kết giữa các phần tử cực tả trong đó có cả những phần tử bạo loạn phá hoại. Chúng sẽ nhơn danh chống phát-xít mà trúc thù hận lên nước Pháp do bất mãn đời sống xã hội, vừa phục hận cái quá khứ dân bị trị dưới thời thực dân pháp.

blank
Một góc Paris.

Năm 1990, chống phát-xít là chống Mặt trận Dân tộc (FN) của Jean-Maris Le Pen vì ông này hô hào “ Nước Pháp của người Pháp” nhưng ngày nay, lại nhằm chống những cơ chế nước Pháp. Nên nhớ ngày nay, ở Pháp, một chánh khách người Pháp nào nói câu “nước Pháp của Người Pháp” công khai sẽ bị qui tội “kỳ thị chủng tộc”. Báo chí khuynh tả sẽ làm rùm beng lên. Phải hiểu nước Pháp là “Cộng hòa”, tức ý muốn noí là của mọi người. Chớ không có nghĩa Cộng hòa là của mọi người dân Pháp nữa.

Những nhóm nhỏ thanh niên phi châu như Ducky Boys, les Ruđy Fox hoặc Red Warriors không có mục tiêu nào khác hơn là nhằm chống phe cực hữu vì cho rằng phe này chủ trương chống hồi giáo và bảo vệ bản sắc dân tộc pháp. Chúng nghĩ rằng không được Chánh phủ pháp bảo vệ nên phải tự lo. Do đó, khi có cơ hội, những nhóm liên kết này sẽ làm bạo loạn trên đường phố và cả ở đồng quê để thu nạp thêm những phần tử bất mản khác trong những năm tới. Tinh thần cực đoan chống phát-xít đã trở thành một thứ ý hệ qua thời gian xuống đường đập phá, đốt xe, đốt nhà, đốt cửa hàng. Hiện tượng bạo loạn lại được Đảng Chống Tư bản mới (NPA = Nouveau Parti Anti-capitaliste) ủng hộ. Anh Cựu Tổng Bí thư, vốn là anh phát thư của Bưu điện, tên Besancenot, cổ vũ những thanh niên đập phá mạnh thêm, nhắm vào bọn tư bản. Mà tư bản ở những khu bốc lửa chỉ là những tiệm hàng xén, nhà thuôc tây, cà-phê, tiệm bán quần áo, …

Những ngưòi biểu tình bạo động, đốt phá, không bị pháp luật trừng trị đúng mức vì chánh quyền sợ bị mang tiếng bài ngoại, kỳ thị chủng tộc. Cũng do cái quá khứ thực dân còn đè nặng tâm thức nước Pháp. Do đó, “chống kỳ thị chủng tộc - Racìsme”, “chống cực hữu” kiểu đảng NPA (chống tư bản), theo nhiều người nhận thức, đã trở thành một thứ chủ nghĩa cộng sản của thế kỷ XXI.

Tình trạng bạo loạn ngày nay của nước Pháp mà Chánh phủ không thể cải thiện, nhứt là Chánh phủ xã hội, do chủ trương từ năm 1981 nặng vì lá phiếu cử tri. Tổng thống Giscard dEstaing cho phép thanh niên 18 tuổi bỏ phiếu. Thế là thanh niên, sinh viên, tả phái dồn phiếu cho Ông Mitterrand thắng cử. Làm Tổng thống, Ông Mitterrand cho phép 600 000 người đa số phi châu và bắc phi ở lậu trên đất Pháp từ lâu được điều chỉnh, kẻ nhập ngay pháp tịch. Phong trào Le Pen xuất hìện hoạt động với khẩu hiệu “Nước Pháp của Người Pháp”. Để ngăn chặn sự lớn mạnh của tổ chức Le Pen, TT Mitterrand bèn cho tiền anh chàng sinh viên đảng viên xã hội lai phi châu đen tên Harlem Désir đứng ra tổ chức SOS Racisme. Sau này, Ông Harlem Désir lên làm Tổng Bí thư đảng Xã hội và vào Chánh phủ của Ông Tổng thống Hollande.

Hiện tượng xã hội pháp bạo loạn ngày nay không gì khác hơn là hậu quả đương nhiên của chánh trị vì lá phiếu trước kia!

Cũng một chuyện mùa Hè của Âu châu

Trước khi xảy ra mùa Hè đỏ lửa ở Pháp, tại một thành phố nhỏ ở Đức, về miền nam, ngoại ô cách thành phố Stuttgart chừng 42 km, xảy ra một chuyện đáng cười nhưng rất thú vị liên quan tới một công dân của siêu cường Huê kỳ. Báo chí Đức và tiếp theo, nhiều báo chí Âu châu đều lần lượt đăng tải tin tai nạn vui và hi hữu cớ một không hai của sinh viên người Mỹ.

Thuật lại chuyện vui này để làm quà bạn đọc lúc đi nghỉ hè hay nghỉ mùa đông vì hai mùa đều có ngày nghỉ cho người làm vìệc lảnh lương.

Một cậu sinh viên muốn đùa vui trước bạn bè bèn thử đút chơn vào “cái hóc” của pho tượng bằng cẩm thạch nặng 32 tấn, tạc bộ phận phụ nữ với nét trừu tượng nhưng nhìn vào, ai cũng có thể nhận ra đó là nơi mà “Bác quốc đại trượng phu giai do thử đồ xuất” (**) hết cả. Khi bạn bè thấy bạn của mình không còn cười được nữa vì không thể tự rút chơn ra được, bèn kêu cứu cấp. Thế là 22 nhơn vìên cứu hỏa chạy tới khẩn cấp. Họ hợp nhau và mất khá nhiều thì giờ mới giải thoát được nạn nhơn khỏi cài “hóc không chỉ của riêng Bắc quốc Đại trượng phu, mà còn là nguồn gốc nhơn loại”.

Sở dĩ phải điều động tới 22 nhơn viên cứu hỏa vì nhằm bảo vệ tác phẩm nghệ thuật trị giá 120 000 euros của nhà điêu khắc Fernando de la Jara, người pê-ru (Nam mỹ). Và bức tượng vĩ đại ấy có tên là The Chacan-Pi (Làm tình) tọa lạc trong công viên trước Viện Vi tùng và siêu vi khuẩn học thuộc Viện Đại Học Turbingen từ năm 2001. Nhơn viên cứu hỏa cho biết đây là tai nạn xảy ra lần đầu tiên. Có lẻ vì sinh viên người Mỹ chơi đùa nhằm ngày linh nên bị kẹt chơn sâu trong đó mà không thể tự rút ra được. Nhưng may mắn là nạn nhơn rút được chơn ra mà không bị thương tích gì cả.

Không biết thành công này là nhờ ở tài cứu cấp của 22 nhơn viên cứu hỏa hay nhờ “cái đó” là thứ hiền lành?

Turbingen, nơi xảy ra tai nạn đệ nhứt thế gian, là một thành phố văn hoá còn giử những nét thời trung cổ của Đức. Dân tình ở đây sống rất hạnh phúc. Đó là một thành phố đại học có tiếng của Đức. Turbingen có 87 000 dân mà hết 20 000 là sinh viên. Kết nghĩa với thành phố Aix-Provence của Pháp từ 5 năm nay. Aix cũng là thành phố Đại học có tiếng ở Miền nam nước Pháp.

Năm nay, đi chơi hè, bạn đọc nên ghé qua hai nơi này viếng thăm một lần cho biết. Khi tới Turbingen, nhớ đừng bắt chước anh sinh viên người Mỹ!

(*) Tựa quyển tiểu thuyết của Phan Nhật Nam xuất bản ở Sài gòn trước 1975.

(**) Bà Đoàn thị Điểm đáp lạii câu đối của quan Tàu muốn làm nhục phụ nữ Vìệt nam.

Nguyễn Thị Cỏ May

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Cuối năm là lúc con người nhìn lại về giá trị cuộc sống. Một bài viết trên trang mạng The Conversation nêu vấn đề về những vực thẳm chính trị, các cuộc chiến tranh, áp bức… và con người vì thế cảm thấy vô vọng và bất lực khi chứng kiến những thế lực đen tối diễn ra khắp nơi trên thế giới. Liệu chúng ta có thể làm được điều gì đem lại thay đổi trước những bi hoại này hay không?
Danh hiệu “Nhân Vật Của Năm” do TIME bắt đầu từ năm 1927 – theo truyền thống được trao cho những người có ảnh hưởng đáng kể trong các sự kiện toàn cầu, từ chính trị đến văn hóa, môi trường, nghệ thuật. Những người được chọn đóng vai trò như một “thước đo phong vũ” về sức lan tỏa trong xã hội đương đại. Ảnh hưởng đó, theo tiêu chuẩn do chính TIME đề ra, có thể là “for better or for worse – làm cho thế giới tốt đẹp hơn hoặc tệ hại hơn.”
Tiễn 2024, thế giới sẽ chào đón một năm mới 2025 mang theo cả bóng tối lẫn ánh sáng. Các cuộc xung đột, sự phân cực chính trị và những rủi ro khôn lường là lời nhắc nhở về sự bất ổn của thời đại. Nhưng đồng thời, khả năng phục hồi kinh tế, sự phát triển công nghệ, tinh thần hợp tác quốc tế, hơi thở và sự sống còn bất khuất của từng người mẹ, từng đứa trẻ vực dậy và vươn lên từ những đống gạch vụn đổ nát ở Ukraine, ở Gaza, ở Syria… cũng là cảm hứng và hy vọng cho tương lai nhân loại. Nhà văn Albert Camus đã viết: “Giữa mùa đông lạnh giá nhất, tôi tìm thấy, trong mình, một mùa hè bất khả chiến bại.”* Thế giới năm 2025, với tất cả những hỗn loạn, vẫn mang đến cơ hội để con người vượt qua và xây dựng một cuộc sống tốt đẹp, tử tế hơn. Đó cũng là lời chúc chân thành cuối năm của toàn ban biên tập Việt Báo gửi đến quý độc giả: một năm 2025 tràn trề cơ hội và hy vọng.
Trong ba năm học gần đây, PEN America đã ghi nhận hàng loạt trường hợp cấm sách xảy ra trên toàn nước Mỹ, đặc biệt trong các trường công lập. Những nỗ lực xóa bỏ một số câu chuyện và bản sắc khỏi thư viện trường học không chỉ gia tăng mà còn trở thành dấu hiệu của một sự chuyển đổi lớn hơn, đặt ra câu hỏi nghiêm trọng về tương lai của giáo dục công lập. Việc kiểm duyệt này phản ánh một xu hướng đáng lo ngại: sự tập trung vào việc kiểm soát nội dung văn hóa và giáo dục, thay vì khuyến khích học sinh tiếp cận kiến thức đa chiều.
Syria đang sống trong một bước ngoặt lịch sử sau khi chế độ độc tài sụp đổ nhanh chóng và Bashar al-Assad trốn sang Nga để tị nạn. Các nhóm nổi dậy chiến thắng đang cố gắng duy trì trật tự công cộng và thảo luận về các kịch bản cho tương lai. Lòng dân hân hoan về một khởi đầu mới đầy hứa hẹn pha trộn với những lo âu vì tương lai đất nước còn đầy bất trắc. Trong 54 năm qua, chế độ Assad đã cai trị đất nước như một tài sản riêng của gia đình và bảo vệ cho chế độ trường tồn là khẩu hiệu chung của giới thân cận.
Các số liệu gần đây cho thấy những thách thức mà nhà lãnh đạo Trung Quốc phải đối mặt để phục hồi kinh tế cho năm 2025, khi quan hệ thương mại với thị trường xuất khẩu lớn nhất của Trung Quốc có thể xấu đi cùng lúc mức tiêu thụ trong nước vẫn sụt giảm. Và thật sự thì nền kinh tế Trung Quốc tệ đến mức nào? Việc đặt câu hỏi này ngày càng trở nên hợp lý khi Trung Quốc đang đối mặt với tình trạng sản xuất trì trễ và tiền tệ mất giá kéo dài trong những năm gần đây. Đặc biệt, chính quyền Bắc Kinh dường như không muốn công khai toàn bộ thực trạng.
Chiều ngày Thứ Ba 17/12, tòa án New York kết án Luigi Mangione 11 tội danh, bao gồm tội giết người cấp độ 1, hai tội giết người cấp độ 2 cùng các tội danh khác về vũ khí và làm giả danh tính. Theo bản cáo trạng, một bồi thẩm đoàn ở Manhattan đã truy tố Mangione về tội giết người cấp độ hai là tội khủng bố. Tòa đã kết tội hành động của Luigi Mangione – một hành động nổi loạn khó có thể bào chữa dù đó là tiếng kêu cuối cùng của tuyệt vọng.
Ngay từ thời điểm này, cho dù chưa chính thức bước vào Tòa Bạch Ốc, tổng thống đắc cử Donald Trump đã hứa hẹn một chiến dịch bài trừ di dân lớn nhất lịch sử Mỹ. Những cuộc kiểm soát, bắt bớ, trục xuất di dân dự kiến sẽ diễn ra với qui mô lớn trong vài năm tới. Nhiều sắc dân nhập cư ở Mỹ sẽ phải lo lắng, nhưng cộng đồng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất sẽ là cộng đồng di dân gốc Mỹ Latin. Lời hứa này đang làm hài lòng những người Mỹ xem dân nhập cư là kẻ cướp đi việc làm và quyền lợi của mình. Rất đông trong số này thuộc các cộng đồng di dân, trong đó có cộng đồng gốc Việt. Tuy nhiên, có bao nhiêu người thấy được toàn cảnh ảnh hưởng của những chính sách bài trừ di dân đến nền kinh tế và xã hội Hoa Kỳ?
Trong tài liệu của Thư Viện Quốc Hội ghi rằng, nguồn gốc của quyền ân xá trong Hiến Pháp Hoa Kỳ đến từ lịch sử Anh quốc. Quyền ân xá xuất hiện lần đầu tiên dưới thời trị vì của Vua Ine xứ Wessex vào thế kỷ thứ bảy. Mặc dù tình trạng lạm dụng quyền ân xá ngày càng tăng theo thời gian, dẫn đến những hạn chế sau đó, nhưng quyền ân xá vẫn tồn tại trong suốt thời kỳ thuộc địa của Mỹ.
Tôi cộng tác với tuần báo Trẻ (tờ báo có nhiều ấn bản nhất tại Hoa Kỳ) gần hai chục năm qua. Sự gắn bó lâu dài này không chỉ vì tấm lòng yêu nghề (và thái độ thân thiện cởi mở) của ban biên tập mà còn vì chút tình riêng. Mỗi tuần Trẻ đều dành hẳn một trang báo, để trân trọng giới thiệu đến độc giả hai ba vị thương phế binh (Việt Nam Cộng Hòa) đang sống trong cảnh rất ngặt nghèo ở quê nhà. Nhìn hình ảnh đồng đội của mình đang ngồi trên xe lăn, hay nằm thoi thóp trong một gian nhà tồi tàn nào đó – lắm lúc – tôi không khỏi băn khoăn tự hỏi: “Liệu có còn ai nhớ đến những kẻ đã từng vì đời mà đi không vậy?


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.