Hôm nay,  

Paris: Mùa Hè Đỏ Lửa(*)

26/07/201400:02:00(Xem: 5499)
Mùa Hè đỏ lửa, dỉ nhiên, không phải là Mùa Hè đỏ lửa ở Quảng trị năm 1972 của nhà văn Phan Nhật Nam. Mà mùa Hè ở đây, ở xứ Pháp. Cũng khói lửa đỏ rực trời từ Paris tới nhiều thành phố lớn trên gần khắp nước Pháp. Nhưng không phải do chiến tranh vì từ sau thế chiến, Pháp là một nước thanh bình. Khói lửa do thanh niên "rệp" hồi giáo đốt phá xe, cửa hàng, thùng rác,... chào mừng kết quả trận banh. Tiếp theo, khói lửa bốc lên nữa, từ sau World Cup, do những người Palestine, cũng hồi giáo, gây ra không chỉ nhằm chống Do thái tại Pháp, mà còn nhằm chống lại những định chế cộng hòa và bản sắc dân tộc pháp.

Hôm tuần rồi, người Palestine ở Pháp xin phép biểu tình chống Do thái bị Chánh quyền từ chối. Lập tức, họ tự động xuống đường biểu tình trong Paris, ở các tinh lớn như Lyon, Marseille, Lille, và khắp ngoại ô phía Bắc Paris, nơi có đông người hồi giáo sanh sống. Họ cho rằng Chánh phủ Pháp bất công nên họ tự làm công lý cho xã hội Pháp. Thế là khói lửa thêm một dịp nữa bốc lên ngộp trời. Không khác ở xứ Nam kỳ thời kháng chiến, người dân vì lòng yêu nước nhiệt thành, tự tay mình cầm đuốc đưa lên châm ngọn lửa vào ngôi nhà của mình để hưởng ứng tiêu thổ kháng chiến.

Để xoa dịu những người bạo động, Chánh quyền Pháp đã chấp thuận cho phép họ biểu tình trong Paris vào ngày tưần này.

Mùa hè đỏ lửa

Trong Paris, hôm thứ bảy rồi, sau khi xin phép biểu tình ủng hộ Palestine bị từ chối, các tổ chức người Palestine, người á-rặp họp nhau xuống đường biểu tình khu Barbès của Quận XVIII Paris, đốt xe, cửa hàng, thùng rác, … gây ra cảnh hổn loạn như chiến tranh.

Ở thành phố Sarcelles, ngoại ô Đông-Bắc cách Paris 15 km, nơi có nhiều người Do thái sanh sống, cũng những người á-rặp, Palestine, biểu tình, đốt phá cửa hàng trên Đại lộ 8 Mai 1945, con đường chánh của thành phố và khu thương xá tọa lạc trên cùng đại lộ.

Thật ra, có những người biểu tình thật sự để bày tỏ quan điểm của họ ủng hộ Palestine trước áp lực bành trướng của Do thái. Những người chủ trương bạo loạn lúc nào cũng sẳn sàng lợi dụng biểu tình tạo tình trạng bất ổn xã hội cho mục tiêu chánh trị riêng của họ. Chánh phủ Pháp đang lo sợ một sự liên kết giửa hai phe “Tổ chức chống phát-xít” (Antifa = Antifascisme) và “Tây á-rặp”. Tây á-rặp là những người á-rặp có quốc tịch Pháp vẫn giữ quốc tịch gốc á-rặp. Đây là một liên kết vô cùng nguy hiểm. Thanh niên Tây á-rặp từ ít lâu nay đi qua Trung đông, ở các nước hồi giáo, thụ huấn chánh trị, kỷ thuật làm khủng bố và trở về xứ Pháp chờ cơ hội sẽ làm khủng bố. Chánh quyền Pháp vửa phá vở kế hoặch của những người này lợi dụng mùa hè, Paris có đông du khách, đặt chất nổ phá tháp Eiffel, Bảo tàng viện Louvre, Nhà thờ Đức-Bà, những chổ có đông du khách để nhằm vừa phá hoại kinh tế, vừa phá vở những nơi tiêu biểu nền văn hóa thiên chúa giáo của Pháp.

Tại trung tâm thành phố Lyon, 800 ngưòi á-rặp hồi giáo hợp với năm mươi người chống phát-xít đốt phá mọi thứ bày ra trước mắt: xe cộ, cửa hàng, vài cơ quan chánh quyền thành phố. Chánh quyền lo sợ sự liên kết rất nguy hiểm này. Hôm nay, sự liên kết chỉ mới ở địa phương nhưng mai này có gì ngăn cảng nó sẽ không tiến lên qui mô quốc gia? Sẽ phản ứng về những vấn đề xã hội và chánh trị của Pháp. Nói là liên kết để chống phát-xít, tức chống cánh chánh trị cực hữu, nhưng trên thực tế, đó là liên kết giữa các phần tử cực tả trong đó có cả những phần tử bạo loạn phá hoại. Chúng sẽ nhơn danh chống phát-xít mà trúc thù hận lên nước Pháp do bất mãn đời sống xã hội, vừa phục hận cái quá khứ dân bị trị dưới thời thực dân pháp.

blank
Một góc Paris.

Năm 1990, chống phát-xít là chống Mặt trận Dân tộc (FN) của Jean-Maris Le Pen vì ông này hô hào “ Nước Pháp của người Pháp” nhưng ngày nay, lại nhằm chống những cơ chế nước Pháp. Nên nhớ ngày nay, ở Pháp, một chánh khách người Pháp nào nói câu “nước Pháp của Người Pháp” công khai sẽ bị qui tội “kỳ thị chủng tộc”. Báo chí khuynh tả sẽ làm rùm beng lên. Phải hiểu nước Pháp là “Cộng hòa”, tức ý muốn noí là của mọi người. Chớ không có nghĩa Cộng hòa là của mọi người dân Pháp nữa.

Những nhóm nhỏ thanh niên phi châu như Ducky Boys, les Ruđy Fox hoặc Red Warriors không có mục tiêu nào khác hơn là nhằm chống phe cực hữu vì cho rằng phe này chủ trương chống hồi giáo và bảo vệ bản sắc dân tộc pháp. Chúng nghĩ rằng không được Chánh phủ pháp bảo vệ nên phải tự lo. Do đó, khi có cơ hội, những nhóm liên kết này sẽ làm bạo loạn trên đường phố và cả ở đồng quê để thu nạp thêm những phần tử bất mản khác trong những năm tới. Tinh thần cực đoan chống phát-xít đã trở thành một thứ ý hệ qua thời gian xuống đường đập phá, đốt xe, đốt nhà, đốt cửa hàng. Hiện tượng bạo loạn lại được Đảng Chống Tư bản mới (NPA = Nouveau Parti Anti-capitaliste) ủng hộ. Anh Cựu Tổng Bí thư, vốn là anh phát thư của Bưu điện, tên Besancenot, cổ vũ những thanh niên đập phá mạnh thêm, nhắm vào bọn tư bản. Mà tư bản ở những khu bốc lửa chỉ là những tiệm hàng xén, nhà thuôc tây, cà-phê, tiệm bán quần áo, …

Những ngưòi biểu tình bạo động, đốt phá, không bị pháp luật trừng trị đúng mức vì chánh quyền sợ bị mang tiếng bài ngoại, kỳ thị chủng tộc. Cũng do cái quá khứ thực dân còn đè nặng tâm thức nước Pháp. Do đó, “chống kỳ thị chủng tộc - Racìsme”, “chống cực hữu” kiểu đảng NPA (chống tư bản), theo nhiều người nhận thức, đã trở thành một thứ chủ nghĩa cộng sản của thế kỷ XXI.

Tình trạng bạo loạn ngày nay của nước Pháp mà Chánh phủ không thể cải thiện, nhứt là Chánh phủ xã hội, do chủ trương từ năm 1981 nặng vì lá phiếu cử tri. Tổng thống Giscard dEstaing cho phép thanh niên 18 tuổi bỏ phiếu. Thế là thanh niên, sinh viên, tả phái dồn phiếu cho Ông Mitterrand thắng cử. Làm Tổng thống, Ông Mitterrand cho phép 600 000 người đa số phi châu và bắc phi ở lậu trên đất Pháp từ lâu được điều chỉnh, kẻ nhập ngay pháp tịch. Phong trào Le Pen xuất hìện hoạt động với khẩu hiệu “Nước Pháp của Người Pháp”. Để ngăn chặn sự lớn mạnh của tổ chức Le Pen, TT Mitterrand bèn cho tiền anh chàng sinh viên đảng viên xã hội lai phi châu đen tên Harlem Désir đứng ra tổ chức SOS Racisme. Sau này, Ông Harlem Désir lên làm Tổng Bí thư đảng Xã hội và vào Chánh phủ của Ông Tổng thống Hollande.

Hiện tượng xã hội pháp bạo loạn ngày nay không gì khác hơn là hậu quả đương nhiên của chánh trị vì lá phiếu trước kia!

Cũng một chuyện mùa Hè của Âu châu

Trước khi xảy ra mùa Hè đỏ lửa ở Pháp, tại một thành phố nhỏ ở Đức, về miền nam, ngoại ô cách thành phố Stuttgart chừng 42 km, xảy ra một chuyện đáng cười nhưng rất thú vị liên quan tới một công dân của siêu cường Huê kỳ. Báo chí Đức và tiếp theo, nhiều báo chí Âu châu đều lần lượt đăng tải tin tai nạn vui và hi hữu cớ một không hai của sinh viên người Mỹ.

Thuật lại chuyện vui này để làm quà bạn đọc lúc đi nghỉ hè hay nghỉ mùa đông vì hai mùa đều có ngày nghỉ cho người làm vìệc lảnh lương.

Một cậu sinh viên muốn đùa vui trước bạn bè bèn thử đút chơn vào “cái hóc” của pho tượng bằng cẩm thạch nặng 32 tấn, tạc bộ phận phụ nữ với nét trừu tượng nhưng nhìn vào, ai cũng có thể nhận ra đó là nơi mà “Bác quốc đại trượng phu giai do thử đồ xuất” (**) hết cả. Khi bạn bè thấy bạn của mình không còn cười được nữa vì không thể tự rút chơn ra được, bèn kêu cứu cấp. Thế là 22 nhơn vìên cứu hỏa chạy tới khẩn cấp. Họ hợp nhau và mất khá nhiều thì giờ mới giải thoát được nạn nhơn khỏi cài “hóc không chỉ của riêng Bắc quốc Đại trượng phu, mà còn là nguồn gốc nhơn loại”.

Sở dĩ phải điều động tới 22 nhơn viên cứu hỏa vì nhằm bảo vệ tác phẩm nghệ thuật trị giá 120 000 euros của nhà điêu khắc Fernando de la Jara, người pê-ru (Nam mỹ). Và bức tượng vĩ đại ấy có tên là The Chacan-Pi (Làm tình) tọa lạc trong công viên trước Viện Vi tùng và siêu vi khuẩn học thuộc Viện Đại Học Turbingen từ năm 2001. Nhơn viên cứu hỏa cho biết đây là tai nạn xảy ra lần đầu tiên. Có lẻ vì sinh viên người Mỹ chơi đùa nhằm ngày linh nên bị kẹt chơn sâu trong đó mà không thể tự rút ra được. Nhưng may mắn là nạn nhơn rút được chơn ra mà không bị thương tích gì cả.

Không biết thành công này là nhờ ở tài cứu cấp của 22 nhơn viên cứu hỏa hay nhờ “cái đó” là thứ hiền lành?

Turbingen, nơi xảy ra tai nạn đệ nhứt thế gian, là một thành phố văn hoá còn giử những nét thời trung cổ của Đức. Dân tình ở đây sống rất hạnh phúc. Đó là một thành phố đại học có tiếng của Đức. Turbingen có 87 000 dân mà hết 20 000 là sinh viên. Kết nghĩa với thành phố Aix-Provence của Pháp từ 5 năm nay. Aix cũng là thành phố Đại học có tiếng ở Miền nam nước Pháp.

Năm nay, đi chơi hè, bạn đọc nên ghé qua hai nơi này viếng thăm một lần cho biết. Khi tới Turbingen, nhớ đừng bắt chước anh sinh viên người Mỹ!

(*) Tựa quyển tiểu thuyết của Phan Nhật Nam xuất bản ở Sài gòn trước 1975.

(**) Bà Đoàn thị Điểm đáp lạii câu đối của quan Tàu muốn làm nhục phụ nữ Vìệt nam.

Nguyễn Thị Cỏ May

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Từng là một trung tâm thương mại sầm uất và biểu tượng cho niềm hy vọng đang dâng cao về tương lai dân chủ trong khu vực, Hồng Kông hiện đang đối mặt với các biện pháp kiểm soát ngày càng siết chặt của chính quyền Bắc Kinh. Từ năm 2019 cho đến nay, khoảng hơn 200.000 người đã ra đi để cố thoát khỏi bầu không khí chính trị ngày càng ngột ngạt. Với việc áp dụng Luật An ninh Quốc gia, quyền tự trị của Hồng Kông từng được cam kết trong mô hình “một quốc gia, hai chế độ” đã bị gần như hoàn toàn xoá bỏ. Xu hướng toàn trị của chính quyền Trung Quốc không những ảnh hưởng trực tiếp đến số phận nghiệt ngã của Hồng Kông mà còn gián tiếp đến trào lưu dân chủ hoá của Việt Nam.
Ở New York, khoảng 2 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu cho cuộc bầu cử thị trưởng lần này, cao nhất từ năm 1969, theo dữ liệu của NBC. Tất cả người dân hiểu được tầm quan trọng của lá phiếu lần này. Mười tháng qua, có vẻ họ hiểu được mức an toàn cuộc sống của họ ra sao, và sức mạnh của nền dân chủ hơn 200 năm của Hoa Kỳ đang lâm nguy như thế nào.
Mamdani không bán mộng. Anh bán khả thi. Và cử tri, sau nhiều lần bị dọa nạt, có vẻ đã chọn đúng thứ cần mua. Hy vọng, khi ấy, không phải lời hứa. Nó là hóa đơn thanh toán mỗi cuối tháng, nhẹ hơn một chút — và là bằng chứng rằng lý trí vẫn chưa bị bôi xóa.
Hiến pháp là văn bản pháp lý tối cao quy định các nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước, xác lập thẩm quyền của các cơ quan công quyền, đồng thời quy định các chế độ kinh tế, văn hóa, xã hội và những quyền cơ bản của công dân. Tất cả các cơ quan nhà nước và công dân đều có nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp...
Trong bài phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm 23 tháng 9 năm 2025, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng, “Biến đổi khí hậu, bất kể điều gì xảy ra, các bạn đã bị cuốn hút vào đó rồi. Không còn việc hâm nóng toàn cầu nữa, không còn chuyện toàn cầu lạnh cóng nữa. Tất cả những tiên đoán này được thực hiện bởi Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức khác, thường là những lý do tồi và đều sai lầm. Chúng được tiên đoán bởi những kẻ ngu mà dĩ nhiên là số phận của đất nước họ và nếu tiếp tục thì những quốc gia đó không có cơ hội để thành công. Nếu các bạn không tránh xa khỏi trò lừa đảo xanh này thì đất nước của các bạn sẽ thất bại.” Đó là lời chứng rõ ràng được đưa ra trước cộng đồng quốc tế về quan điểm và hành động của chính phủ Trump chống lại các giá trị khoa học mà nhân loại đã, đang, và sẽ tiếp tục giữ gìn và thực hiện để làm cho cuộc sống ngày càng văn minh tiến bộ và hạnh phúc hơn.
Năm xưa, khi Benjamin Franklin rời khỏi Hội nghị Lập hiến năm 1787, một người phụ nữ hỏi ông: “Ngài Franklin, chúng ta có được chính thể gì, một nền quân chủ hay một nền cộng hòa?” Ông đáp: “Một nền cộng hòa, nếu các người còn giữ được nó.” Benjamin Franklin muốn nói, một nền cộng hòa, tức chính quyền của nhân dân, dựa trên luật pháp và trách nhiệm của người dân. Nền cộng hoà không tự bền vững, nó chỉ tồn tại nếu người dân có đủ phẩm hạnh, lý trí. Dân chủ không phải một thành quả, mà là thử thách liên tục. Câu nói ngắn gọn, đanh thép năm xưa của Franklin nay linh nghiệm, dưới thời Donald Trump.
Sáng nay, một post trên mạng xã hội của một người bạn làm tôi khựng lại: “Nếu không thích nước Mỹ, thì cuốn gói cút đi.” Câu đó khiến tôi nhớ về một buổi chiều hơn mười năm trước. Hôm ấy, nhóm bạn cũ ngồi quây quần, câu chuyện xoay về ký ức: Sài Gòn mất. Cha bị bắt. Mẹ ra tù. Chị em bị đuổi học, đuổi nhà. Và những chuyến tàu vượt biển không biết sống chết ra sao. Giữa lúc không khí chùng xuống, một người bạn mới quen buông giọng tỉnh bơ: “Các anh chị ra đi là vì không yêu tổ quốc. Không ai ép buộc dí súng bắt các anh chị xuống tàu cả.” Cả phòng sững sờ. Ở đây toàn người miền Nam, chỉ có chị ta là “ngoài ấy.” Vậy mà chị không hề nao núng. Ai đó nói chị “gan dạ.” Có người chua chát: “Hèn gì miền Nam mình thua.”
Trong cái se lạnh của trời Tháng Mười vào Thu, khi màu lá trên khắp nước Mỹ chuyển sang gam màu đỏ rực, vàng óng, thì một cơn bão đang âm ỉ sôi sục, len lỏi dưới bề mặt của cuộc sống người Mỹ. Gió càng thổi mạnh, cơn bão ấy sẽ càng nhanh chóng bùng nổ. Vỏn vẹn trong một tháng, nước Mỹ chứng kiến ba sự kiện chấn động, nức lòng những người đang dõi theo sự mong manh của nền Dân Chủ. Mỗi sự kiện diễn ra trong một đấu trường riêng của nó, nhưng đều dệt nên từ cùng một sợi chỉ của sự phản kháng kiên cường: bắt nguồn từ sự phỉ báng tính chính trực của quân đội; tước toạt thành trì độc lập, tự do của báo chí – ngôn luận; và những cú đánh tới tấp vào sức chịu đựng của người dân.
Hiểu một cách đơn giản, văn hoá là một khái niệm tổng quát để chỉ sự chung sống của tất cả mọi người trong cùng xã hội, bao gồm ngôn ngữ, phong tục tập quán, tôn giáo và luật pháp. Do đó, luật pháp là một thành tố trong toàn bộ các hoạt động văn hoá và có ảnh hưởng đến tiến trình phát triển xã hội, một vấn đề hiển nhiên...
Bất kỳ là ai, trẻ cũng như già, nữ cũng như nam, thật là tò mò, nếu chúng ta có thể biết được tương lai gần hoặc xa của mình, của người khác. Biết được tương lai là chuyện thú vị, hoặc căng thẳng, hoặc sôi nổi, hoặc sợ hãi. Ví dụ như bạn tiên đoán được ba tháng nữa sẽ gặp tai nạn hoặc cuối năm nay sẽ bị vợ ly dị. Nhưng có thể nào tiên đoán như vậy không? Làm gì có, chỉ là chuyện giả tưởng, chuyện phim ảnh và tiểu thuyết. Chuyện mấy bà phù thủy nhìn vào thau nước hoặc quả bóng kính trong thấy được chuyện mai sau, việc mấy ông thầy bói bấm tay nhâm độn, lật bài bói toán, v… v… chỉ thỏa mãn giấc mơ và tưởng tượng. Trong thực tế, chuyện đang xảy ra còn chưa giải quyết xong, nói chi chuyện ngày mai. Không đúng, nếu biết chuyện ngày mai thì chuyện hôm nay vô cùng dễ giải quyết. Ví dụ, “nếu biết rằng em sẽ lấy chồng, anh về lấy vợ thế là xong. Vợ anh không đẹp bằng em lắm, nhưng lấy cho anh đỡ lạnh lòng.” (Thơ vô danh). Thay vì cứ đeo đuổi hai ba năm sau, kéo dài buồn bã, đau khổ, để rồi “Lòn


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.