Hôm nay,  

Paris: Mùa Hè Đỏ Lửa(*)

26/07/201400:02:00(Xem: 5802)
Mùa Hè đỏ lửa, dỉ nhiên, không phải là Mùa Hè đỏ lửa ở Quảng trị năm 1972 của nhà văn Phan Nhật Nam. Mà mùa Hè ở đây, ở xứ Pháp. Cũng khói lửa đỏ rực trời từ Paris tới nhiều thành phố lớn trên gần khắp nước Pháp. Nhưng không phải do chiến tranh vì từ sau thế chiến, Pháp là một nước thanh bình. Khói lửa do thanh niên "rệp" hồi giáo đốt phá xe, cửa hàng, thùng rác,... chào mừng kết quả trận banh. Tiếp theo, khói lửa bốc lên nữa, từ sau World Cup, do những người Palestine, cũng hồi giáo, gây ra không chỉ nhằm chống Do thái tại Pháp, mà còn nhằm chống lại những định chế cộng hòa và bản sắc dân tộc pháp.

Hôm tuần rồi, người Palestine ở Pháp xin phép biểu tình chống Do thái bị Chánh quyền từ chối. Lập tức, họ tự động xuống đường biểu tình trong Paris, ở các tinh lớn như Lyon, Marseille, Lille, và khắp ngoại ô phía Bắc Paris, nơi có đông người hồi giáo sanh sống. Họ cho rằng Chánh phủ Pháp bất công nên họ tự làm công lý cho xã hội Pháp. Thế là khói lửa thêm một dịp nữa bốc lên ngộp trời. Không khác ở xứ Nam kỳ thời kháng chiến, người dân vì lòng yêu nước nhiệt thành, tự tay mình cầm đuốc đưa lên châm ngọn lửa vào ngôi nhà của mình để hưởng ứng tiêu thổ kháng chiến.

Để xoa dịu những người bạo động, Chánh quyền Pháp đã chấp thuận cho phép họ biểu tình trong Paris vào ngày tưần này.

Mùa hè đỏ lửa

Trong Paris, hôm thứ bảy rồi, sau khi xin phép biểu tình ủng hộ Palestine bị từ chối, các tổ chức người Palestine, người á-rặp họp nhau xuống đường biểu tình khu Barbès của Quận XVIII Paris, đốt xe, cửa hàng, thùng rác, … gây ra cảnh hổn loạn như chiến tranh.

Ở thành phố Sarcelles, ngoại ô Đông-Bắc cách Paris 15 km, nơi có nhiều người Do thái sanh sống, cũng những người á-rặp, Palestine, biểu tình, đốt phá cửa hàng trên Đại lộ 8 Mai 1945, con đường chánh của thành phố và khu thương xá tọa lạc trên cùng đại lộ.

Thật ra, có những người biểu tình thật sự để bày tỏ quan điểm của họ ủng hộ Palestine trước áp lực bành trướng của Do thái. Những người chủ trương bạo loạn lúc nào cũng sẳn sàng lợi dụng biểu tình tạo tình trạng bất ổn xã hội cho mục tiêu chánh trị riêng của họ. Chánh phủ Pháp đang lo sợ một sự liên kết giửa hai phe “Tổ chức chống phát-xít” (Antifa = Antifascisme) và “Tây á-rặp”. Tây á-rặp là những người á-rặp có quốc tịch Pháp vẫn giữ quốc tịch gốc á-rặp. Đây là một liên kết vô cùng nguy hiểm. Thanh niên Tây á-rặp từ ít lâu nay đi qua Trung đông, ở các nước hồi giáo, thụ huấn chánh trị, kỷ thuật làm khủng bố và trở về xứ Pháp chờ cơ hội sẽ làm khủng bố. Chánh quyền Pháp vửa phá vở kế hoặch của những người này lợi dụng mùa hè, Paris có đông du khách, đặt chất nổ phá tháp Eiffel, Bảo tàng viện Louvre, Nhà thờ Đức-Bà, những chổ có đông du khách để nhằm vừa phá hoại kinh tế, vừa phá vở những nơi tiêu biểu nền văn hóa thiên chúa giáo của Pháp.

Tại trung tâm thành phố Lyon, 800 ngưòi á-rặp hồi giáo hợp với năm mươi người chống phát-xít đốt phá mọi thứ bày ra trước mắt: xe cộ, cửa hàng, vài cơ quan chánh quyền thành phố. Chánh quyền lo sợ sự liên kết rất nguy hiểm này. Hôm nay, sự liên kết chỉ mới ở địa phương nhưng mai này có gì ngăn cảng nó sẽ không tiến lên qui mô quốc gia? Sẽ phản ứng về những vấn đề xã hội và chánh trị của Pháp. Nói là liên kết để chống phát-xít, tức chống cánh chánh trị cực hữu, nhưng trên thực tế, đó là liên kết giữa các phần tử cực tả trong đó có cả những phần tử bạo loạn phá hoại. Chúng sẽ nhơn danh chống phát-xít mà trúc thù hận lên nước Pháp do bất mãn đời sống xã hội, vừa phục hận cái quá khứ dân bị trị dưới thời thực dân pháp.

blank
Một góc Paris.

Năm 1990, chống phát-xít là chống Mặt trận Dân tộc (FN) của Jean-Maris Le Pen vì ông này hô hào “ Nước Pháp của người Pháp” nhưng ngày nay, lại nhằm chống những cơ chế nước Pháp. Nên nhớ ngày nay, ở Pháp, một chánh khách người Pháp nào nói câu “nước Pháp của Người Pháp” công khai sẽ bị qui tội “kỳ thị chủng tộc”. Báo chí khuynh tả sẽ làm rùm beng lên. Phải hiểu nước Pháp là “Cộng hòa”, tức ý muốn noí là của mọi người. Chớ không có nghĩa Cộng hòa là của mọi người dân Pháp nữa.

Những nhóm nhỏ thanh niên phi châu như Ducky Boys, les Ruđy Fox hoặc Red Warriors không có mục tiêu nào khác hơn là nhằm chống phe cực hữu vì cho rằng phe này chủ trương chống hồi giáo và bảo vệ bản sắc dân tộc pháp. Chúng nghĩ rằng không được Chánh phủ pháp bảo vệ nên phải tự lo. Do đó, khi có cơ hội, những nhóm liên kết này sẽ làm bạo loạn trên đường phố và cả ở đồng quê để thu nạp thêm những phần tử bất mản khác trong những năm tới. Tinh thần cực đoan chống phát-xít đã trở thành một thứ ý hệ qua thời gian xuống đường đập phá, đốt xe, đốt nhà, đốt cửa hàng. Hiện tượng bạo loạn lại được Đảng Chống Tư bản mới (NPA = Nouveau Parti Anti-capitaliste) ủng hộ. Anh Cựu Tổng Bí thư, vốn là anh phát thư của Bưu điện, tên Besancenot, cổ vũ những thanh niên đập phá mạnh thêm, nhắm vào bọn tư bản. Mà tư bản ở những khu bốc lửa chỉ là những tiệm hàng xén, nhà thuôc tây, cà-phê, tiệm bán quần áo, …

Những ngưòi biểu tình bạo động, đốt phá, không bị pháp luật trừng trị đúng mức vì chánh quyền sợ bị mang tiếng bài ngoại, kỳ thị chủng tộc. Cũng do cái quá khứ thực dân còn đè nặng tâm thức nước Pháp. Do đó, “chống kỳ thị chủng tộc - Racìsme”, “chống cực hữu” kiểu đảng NPA (chống tư bản), theo nhiều người nhận thức, đã trở thành một thứ chủ nghĩa cộng sản của thế kỷ XXI.

Tình trạng bạo loạn ngày nay của nước Pháp mà Chánh phủ không thể cải thiện, nhứt là Chánh phủ xã hội, do chủ trương từ năm 1981 nặng vì lá phiếu cử tri. Tổng thống Giscard dEstaing cho phép thanh niên 18 tuổi bỏ phiếu. Thế là thanh niên, sinh viên, tả phái dồn phiếu cho Ông Mitterrand thắng cử. Làm Tổng thống, Ông Mitterrand cho phép 600 000 người đa số phi châu và bắc phi ở lậu trên đất Pháp từ lâu được điều chỉnh, kẻ nhập ngay pháp tịch. Phong trào Le Pen xuất hìện hoạt động với khẩu hiệu “Nước Pháp của Người Pháp”. Để ngăn chặn sự lớn mạnh của tổ chức Le Pen, TT Mitterrand bèn cho tiền anh chàng sinh viên đảng viên xã hội lai phi châu đen tên Harlem Désir đứng ra tổ chức SOS Racisme. Sau này, Ông Harlem Désir lên làm Tổng Bí thư đảng Xã hội và vào Chánh phủ của Ông Tổng thống Hollande.

Hiện tượng xã hội pháp bạo loạn ngày nay không gì khác hơn là hậu quả đương nhiên của chánh trị vì lá phiếu trước kia!

Cũng một chuyện mùa Hè của Âu châu

Trước khi xảy ra mùa Hè đỏ lửa ở Pháp, tại một thành phố nhỏ ở Đức, về miền nam, ngoại ô cách thành phố Stuttgart chừng 42 km, xảy ra một chuyện đáng cười nhưng rất thú vị liên quan tới một công dân của siêu cường Huê kỳ. Báo chí Đức và tiếp theo, nhiều báo chí Âu châu đều lần lượt đăng tải tin tai nạn vui và hi hữu cớ một không hai của sinh viên người Mỹ.

Thuật lại chuyện vui này để làm quà bạn đọc lúc đi nghỉ hè hay nghỉ mùa đông vì hai mùa đều có ngày nghỉ cho người làm vìệc lảnh lương.

Một cậu sinh viên muốn đùa vui trước bạn bè bèn thử đút chơn vào “cái hóc” của pho tượng bằng cẩm thạch nặng 32 tấn, tạc bộ phận phụ nữ với nét trừu tượng nhưng nhìn vào, ai cũng có thể nhận ra đó là nơi mà “Bác quốc đại trượng phu giai do thử đồ xuất” (**) hết cả. Khi bạn bè thấy bạn của mình không còn cười được nữa vì không thể tự rút chơn ra được, bèn kêu cứu cấp. Thế là 22 nhơn vìên cứu hỏa chạy tới khẩn cấp. Họ hợp nhau và mất khá nhiều thì giờ mới giải thoát được nạn nhơn khỏi cài “hóc không chỉ của riêng Bắc quốc Đại trượng phu, mà còn là nguồn gốc nhơn loại”.

Sở dĩ phải điều động tới 22 nhơn viên cứu hỏa vì nhằm bảo vệ tác phẩm nghệ thuật trị giá 120 000 euros của nhà điêu khắc Fernando de la Jara, người pê-ru (Nam mỹ). Và bức tượng vĩ đại ấy có tên là The Chacan-Pi (Làm tình) tọa lạc trong công viên trước Viện Vi tùng và siêu vi khuẩn học thuộc Viện Đại Học Turbingen từ năm 2001. Nhơn viên cứu hỏa cho biết đây là tai nạn xảy ra lần đầu tiên. Có lẻ vì sinh viên người Mỹ chơi đùa nhằm ngày linh nên bị kẹt chơn sâu trong đó mà không thể tự rút ra được. Nhưng may mắn là nạn nhơn rút được chơn ra mà không bị thương tích gì cả.

Không biết thành công này là nhờ ở tài cứu cấp của 22 nhơn viên cứu hỏa hay nhờ “cái đó” là thứ hiền lành?

Turbingen, nơi xảy ra tai nạn đệ nhứt thế gian, là một thành phố văn hoá còn giử những nét thời trung cổ của Đức. Dân tình ở đây sống rất hạnh phúc. Đó là một thành phố đại học có tiếng của Đức. Turbingen có 87 000 dân mà hết 20 000 là sinh viên. Kết nghĩa với thành phố Aix-Provence của Pháp từ 5 năm nay. Aix cũng là thành phố Đại học có tiếng ở Miền nam nước Pháp.

Năm nay, đi chơi hè, bạn đọc nên ghé qua hai nơi này viếng thăm một lần cho biết. Khi tới Turbingen, nhớ đừng bắt chước anh sinh viên người Mỹ!

(*) Tựa quyển tiểu thuyết của Phan Nhật Nam xuất bản ở Sài gòn trước 1975.

(**) Bà Đoàn thị Điểm đáp lạii câu đối của quan Tàu muốn làm nhục phụ nữ Vìệt nam.

Nguyễn Thị Cỏ May

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ngược lại, những biến cố dồn dập đủ loại trong COVID-19 mở ra cuộc đấu tranh chính trị mới: đòi quyền được sống còn, có thuốc trị cho tất cả, đi lại an toàn, đó là một cái gì thiết thực trong đời sống hằng ngày và không còn chờ đợi được chính quyền ban phát ân huệ; nó khiến cho người dân có ý thức là trong các vấn đề nội chính, cải tổ chế độ là cần ưu tiên giải quyết. Người dân không còn muốn thấy vết nhơ của Đồng Tâm hay tiếp tục qùy lạy van xin, thì không còn cách nào khác hơn là phải có ý thức phản tỉnh để so sánh về các giá trị tự do cơ bản này và hành động trong gạn lọc. Tình hình chung trong việc chống dịch là bi quan và triển vọng phục hồi còn đấy bất trắc. Nhưng đó là một khởi đầu cho các nỗ lực kế tiếp. Trong lâu dài, dân chủ hoá là xu thế mà Việt Nam không thể tránh khỏi. Cải cách định chế chính trị và đào tạo cho con người để thích nghi không là một ý thức riêng cho những người quan tâm chính sự mà là của toàn dân muốn bảo vệ sức khoẻ, công ăn việc làm
Trong vài thập niên vừa qua, giải Nobel Hòa Bình và Văn Chương được xem là một tuyên ngôn của ủy ban giải Nobel về các vấn đề thời cuộc quan trọng trong (những) năm trước và năm 2021 này cũng không là ngoại lệ. Giải Nobel Văn Chương năm nay được trao cho nhà văn lưu vong gốc Tazania - một quốc gia Châu Phi, là Abdulrazak Gurnah "vì sự thẩm thấu kiên định và bác ái của ông đối với những ảnh hưởng của chủ nghĩa thực dân và số phận của những người tị nạn trong vực sâu ngăn cách giữa các nền văn hóa và lục địa". Cũng vậy, giải Nobel Hoà Bình đã dành cho hai ký giả Maria Ressa của Phi Luật Tân và Dmitry Muratov của Nga "vì những nỗ lực bảo vệ sự tự do ngôn luận, vốn là điều kiện tiên quyết cho nền dân chủ và sự hòa bình lâu dài". Ủy ban Nobel Hòa Bình Na Uy còn nói thêm rằng, "họ đại diện cho tất cả các ký giả đang tranh đấu cho lý tưởng này, trong một thế giới mà nền dân chủ và tự do báo chí đang đối mặt với những điều kiện ngày càng bất lợi" và cho "nền báo chí tự do, độc lập
Sau đó, sau khi “phát khóc” và lau nước mắt/nước mũi xong, bác Hồ liền thỉnh ngay bác Lê về thờ nên mới có Suối Lê Nin (với Núi Các Mác) cùng hình ảnh – cũng như tượng đài – của cả hai ông trưng bầy khắp mọi nơi, để lập ra một tôn giáo mới, thay thế cho Phật/Chúa/Thánh Thần/Ông Bà/Tiên Tổ ... các thứ.
Sự nghiệp chính trị của đại đế Nã-Phá-Luân chẳng liên hệ gì nhiều đến Trung Quốc nên không biết tại sao ông nổi hứng tuyên bố một câu bất hủ mà giờ này có giá trị của một lời tiên tri “Hãy để Trung Hoa ngủ yên bởi vì khi tỉnh giấc nó sẽ làm rung chuyển thế giới.” Vào tháng 03/1978 có một sự kiện ít được biết đến nhưng bắt đầu lay thức gã khổng lồ Trung Quốc khi một hợp tác xã nông nghiệp ở Phúc Kiến xin phép được giữ lại phần sản xuất vượt chỉ tiêu để khuyến khích nông dân hăng hái làm việc. Đây là giai đoạn trước Đổi Mới nên viên thư ký đảng bộ của hợp tác xã bị phê bình kiểm điểm. Chỉ 8 tháng sau đó vào cuối năm 1978 Đặng Tiểu Bình tuyên bố cải tổ và mở cửa nền kinh tế. Đề nghị nói trên của hợp tác xã được mang ra thử nghiệm với kết quả sáng chói nên viên thư ký đảng được ban khen.
Sau 10 năm ra sức Xây dựng, chỉnh đốn hàng ngũ để bảo vệ đảng không tan, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vẫn thừa nhận: ”Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" vẫn chưa được ngăn chặn, đẩy lùi một cách căn bản, thậm chí có mặt còn diễn biến tinh vi, phức tạp hơn, có thể gây ra những hậu quả khôn lường.”
Nếu mối quan hệ Trung Quốc-Hoa Kỳ là một ván bài, thì người Mỹ sẽ nhận ra rằng họ đã được một lá bài tốt và tránh khuất phục trước nỗi sợ hãi hay niềm tin vào sự suy tàn của Hoa Kỳ. Nhưng ngay cả một lá bài tốt cũng có thể thua, nếu chơi tệ. Khi chính quyền của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden thực hiện chiến lược cạnh tranh đại cường với Trung Quốc, các nhà phân tích tìm các phép ẩn dụ trong lịch sử để giải thích tình trạng cạnh tranh ngày càng sâu sắc. Nhưng trong khi nhiều người dựa vào sự khởi đầu của Chiến tranh Lạnh, thì một ẩn dụ lịch sử đáng lo ngại hơn là sự bắt đầu của Thế chiến thứ nhất. Năm 1914, tất cả các cường quốc đều mong rằng cuộc chiến Balkan lần thứ ba là ngắn ngủi. Thay vào đó, như nhà sử học người Anh Christopher Clark đã chỉ ra rằng, các cường quốc bị mộng du bước vào một trận đại chiến kéo dài bốn năm, phá hủy bốn đế chế và giết chết hàng triệu người.
“Căn bản đời sống của chúng ta là đi tìm sự hạnh phúc và tránh né sự khổ đau, tuy nhiên điều tốt nhất mà ta có thể làm cho chính bản thân chúng ta và cho cả hành tinh này là lật ngược lại toàn bộ suy nghĩ ấy. Pema Chodron đã chỉ cho chúng ta thấy mặt cấp tiến của đạo Phật.”
Năm 1964, anh Phạm Công Thiện được mời vào Sài Gòn để dạy triết Tây tại Viện cao đẳng Phật học vừa được mở tại chùa Pháp Hội (tiền thân của Viện Đại học Vạn Hạnh sau này), tôi được anh cho đi theo. Tôi nhớ anh đã dẫn tôi đến thăm Bùi Giáng vào một buổi chiều, trong một căn nhà ở hẻm Trương Minh Giảng, căn nhà rất ẩm thấp, chật hẹp, gần như không có chỗ cho khách ngồi.
Cố nhớ kỹ lại, tôi vẫn không nghĩ ra là tôi đã gặp thầy Phước An lần đầu vào dịp nào (dĩ nhiên là ở Vạn Hạnh, trong năm 1972, nhưng trong hoàn cảnh nào?). Chỉ nhớ rằng quen nhiều và thân với thầy lắm. Phòng 317 Nội Xá Vạn Hạnh là phòng ở của quý thầy trẻ, là những người tôi rất thân, và đây là một phòng mà tôi có thể ra vào bất cứ lúc nào.
Ba bà Mai kể trên thuộc hai thế hệ. Cả ba đều đã trải qua một kiếp nhân sinh mà “phẩm giá” người dân bị chà đạp một cách rất tự nhiên.” Nếu may mắn mà “CNXH có thể hoàn thiện ở Việt Nam” vào cuối thế kỷ này, như kỳ vọng của ông TBT Nguyễn Phú Trọng, chả hiểu sẽ cần thêm bao nhiêu bà Mai phải (tiếp tục) sống “với tâm thức khốn cùng” như thế nữa?


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.