Hôm nay,  

Vén Bức Màn Bên Kia

21/11/201400:00:00(Xem: 6273)

Thông tin, tuyên truyền và hai góc trái phải của bộ não người Nga

Sau Thượng đỉnh vừa qua của nhóm G-20 (gồm 20 quốc gia có nền kinh tế giàu mạnh nhất địa cầu), thế giới tưởng như văn minh của chúng ta đã tiếp nhận loại thông tin sau đây: Tại thành phố Brisbane của nước Úc là quốc gia đăng cai tổ chức Thượng đỉnh vào hai ngày 15 và 16, các lãnh tụ Tây phương có thái độ lãnh đạm và gay gắt đả kích Tổng thống Vladimir Putin về vụ khủng hoảng Ukraine đến nỗi ông Putin phải rời hội nghị trước lễ bế mạc.

Nếu lọc được tin này qua hàng loạt tin tức và bình luận của từng quốc gia – nào chuyện nội tình nước Úc của Thủ tướng Tony Abbot, những phê phán của dư luận về Tổng thống Barack Obama sau cuộc bầu cử tại Mỹ, hoặc phản ứng của thị trường về chánh sách kinh tế của Thủ tướng Shinzo Abe, v.v.... – ta có thể kết luận rằng ông Putin vừa bị một gáo nước lạnh, và rằng các nước dân chủ Tây phương vừa thắng một keo.

Và đấy là kết luận sai!

Hãy nói về bối cảnh của sự việc đã.

Ngày năm Tháng Chín vừa qua, các nước liên hệ đến vụ khủng hoảng Ukraine đã đạt một số thoả thuận ngưng bắn tại miền Đông xứ Ukraine do Putin đề nghị với Tổng thống Petro Poroshenko của Ukraine tại thủ đô Minsk của xứ Belarus, trước sự chứng giám của Tổ chức An ninh và Hợp tác Âu châu (Organization for Security and Cooperation in Europe), Liên hiệp Âu châu và Minh ước Bắc Đại Tây Dương NATO, v.v....

Putin coi thỏa thuận này là "nguyên trạng" và đòi các nước tôn trọng. Nhưng ngay sau đó, ông lại vi phạm và tiếp tục yểm trợ võ khí, kỹ thuật và cả nhân sự cho các nhóm tự xưng là ly khai mà thực chất là thân Nga, hay đúng hơn, tay sai của Nga. Họ không che giấu ý định thôn tính một số thành phố có tính chất chiến lược ở miền Đông Ukraine, kể cả Mariupol, một hải cảng sẽ nối liền miền Đông với bán đảo Crimea và là đường tiếp vận của Nga.

Lãnh đạo và kinh tế của Ukraine bị dồn vào thế kẹt nhưng NATO bất động, Liên Âu bất lực, Hoa Kỳ lửng lơ vì Obama lo chuyện bên trong, còn Thủ tướng Đức thì cố làm con thoi hòa giải giữa Kyiv và Moscow. Trong hoàn cảnh ấy, nguyên thủ các nước lần lượt gặp nhau tại Thượng đỉnh APEC ở Bắc Kinh, rồi Hội nghị khối ASEAN tại Miến Điện và Thượng đỉnh G-2- tại Úc.

Đấy là khi chiến hạm Nga xuất hiện ngoài khơi nước Úc sau khi tiềm thủy đĩnh Nga bị Thụy Điển phát giác ở biển Bắc, sau khi một tầu ngầm nguyên tử Nga thao dượt gần Đan Mạch giữa một hội nghị về an ninh tại Bắc Âu. Và oanh tạc cơ của Putin bỗng lảng vảng trong vùng Vịnh Mexico, sát nách Hoa Kỳ!

Những hành vi khiêu khích ấy xảy ra khi Hoa Kỳ và Âu Châu đã tăng mức độ trừng phạt kinh tế. Vì thế, chẳng nên ngạc nhiên khi Thủ tướng Canada là Stephen Harper gọi Putin là phường lưu manh và nói láo. Và Putin bỏ về sớm, để lại cho các lãnh tụ Tây phương một thành quả biểu kiến. Nếu cho rằng đấy là một thắng lợi của các nước dân chủ Tây phương chống lại một lãnh tụ độc tài nhiều tham vọng thì người ta lầm to.

Đấy là thắng lợi vô dụng trên một con dốc nguy hiểm.

Tuy nhiên, nhờ theo dõi được tin bên Tầu, hay Miến Điện, hay Úc, Âu, Mỹ, Nhật, v.v... ta thử bước qua bên kia bức màn, xem truyền thông Nga loan tin tức ra sao về Putin và những hành động điên rồ này? Chúng ta mới là những người điên khi tưởng dân Nga cũng nghĩ như mình về Vladimir Putin!

Hình ảnh của Putin qua ống kính văn minh là một lãnh tụ phong phanh mặc áo banh ngực và có vẻ... hỗn như gấu vì quá khứ là nhân viên KGB đáng ghét. Truyền thông Nga đưa ra hình ảnh và nhiều ấn tượng khác.

Putin là tay hùng biện ngang tầm Ronald Reagan hay F. D. Roosevelt của Mỹ, hoặc de Gaulle của Pháp, trong cách ăn nói bình dị thiết thực. Ông thường xuất hiện dưới ống kính truyền hình của Nga như một lãnh tụ quan tâm đến đời sống người dân khi mạt sát các Bộ trưởng là chẳng lo cho dân nghèo. Putin chỉ có một mục tiêu là sự giàu mạnh của nước Nga và sự thịnh vượng của dân Nga. Gần 15 năm sau khi lên cầm quyền rồi lãnh đạo, Putin đã làm đời sống của dân Nga có vẻ khá giả hơn. Chẳng những vậy, ông còn làm thế giới phải nể trọng nước Nga như dưới thời Xô viết.

Vì thế, hậu thuẫn chính trị cho Putin cứ ngất ngưởng trên đỉnh và ông ta sẽ lại tái đắc cử vào năm 2018 này để sẽ là người lãnh đạo nước Nga trong 24 năm liên tục!

Còn chuyện Ukraine? Đấy cũng là một công lao khác của Vladimir Putin. Quốc gia này xưa kia thuộc về Liên bang Xô viết, chẳng khác gì bán đảo Crimea vừa được Putin giải phóng và thu hồi về cho Đất Mẹ sau một cuộc trưng cầu dân ý. Bước kế tiếp sẽ là giải phóng Ukraine. Với dân Nga thì đấy là chuyện cực kỳ chính đáng, tức là có chính nghĩa.

Vì sao vậy?

Vì họ được biết rằng đấy Ukraine ngày nay đang nằm trong tay một bọn phát xít. Lực lượng Phát xít mới này là hậu thân của bọn Banderovsi xưa kia đã can tội giết dân Nga và người Do Thái trong Đệ nhị Thế chiến. Ngày nay chúng vừa cướp chính quyền tại Kiev (người Nga không gọi thủ đô của Ukraine là Kyiv theo tiếng Ukraine), với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ. Chứng cớ ư?

Hình ảnh Nghị sĩ John McCain biểu tình tại quảng trường Maidan hoặc lời phát biểu của Phó Tổng thống Joe Biden được truyền hình Nga đưa ra dồn dập. Thêm một con số chắc nịch: giới ngoại giao Mỹ xác nhận đã chi ra năm tỷ đô la cho Ukraine!

Sự thật là thế nào? Sau khi kế nhiệm Boris Yeltsin, Putin lặng lẽ xóa bỏ chế độ tự do báo chí - mới chỉ xuất hiện từ năm 1992 rồi bị bóp nghẹt. Từ đó truyền thông Nga trở thành công cụ tuyên truyền theo một phương châm là nói đi nói lại những lời dối trá thì đấy sẽ là sự thật.

Chứ sự thật kia lại khác.

Chính trường Ukraine quả là có một đảng cực hữu được truyền thông Tây phương gọi là Neo-Nazi. Nhưng đảng này không được nổi 5% số phiếu nên chẳng có đại biểu trong Quốc hội! Còn số năm kia? Năm tỷ đô la Hoa Kỳ viện trợ cho Ukraine quả là sự thật do một Phụ tá Ngoại trưởng Mỹ nói ra. "Từ khi Ukraine giành lại độc lập vào năm 1991, nước Mỹ đã đầu tư hơn năm tỷ đô la để giúp dân Ukraine". Dân Nga chỉ được xem thấy một giây của sự thật ấy trong một bài diễn văn dài tám phút rưỡi nên chẳng biết rằng đấy là năm tỷ viện trợ trải dài từ 1991 đến nay. Qua gần 24 năm, chứ không phải là 24 tháng hay 24 ngày qua ngả tài trợ của CIA!

Còn nhiều con số khác nữa chứ!

Đa số dân Nga ngày nay tin rằng cuộc sống của họ có cải tiến kể từ khi Putin lên cầm quyền (làm Thủ tướng từ 1999) rồi lãnh đạo (từ năm 2000). Họ chỉ không nhớ là từ đó giá dầu đã tăng từ 14 đồng lên hơn trăm đồng một thùng, mà chẳng do công lao của Putin. Họ càng không biết rằng cái "được" về kinh tế đã che giấu nhiều cái "mất" khác. Giá dầu tăng làm tăng đồng rúp và gây đắt đỏ khiến các món hàng khác của Nga khó cạnh tranh - trừ Vodka và võ khí! Và dầu thô đã hút tư bản từ các ngành khác, khiến kinh tế Nga thực tế bị rỗng ruột và lệ thuộc nhiều hơn vào năng lượng.

Ngày nay, khi giá dầu đang và còn giảm, dân Nga sẽ được giải thích là vì tội ác của Tây phương! Họ càng oán ghét các nước Âu-Mỹ, nhất là Hoa Kỳ, và sẽ siết chặt hàng ngũ đằng sau Putin.

Sống trong các chế độ văn minh, nhiều khi ta thấy bực mình khi truyền thông có vẻ thiên vị với cánh tả - hay đảng Dân Chủ tại Hoa Kỳ. Chưa thấm vào đâu so với Nga.

Truyền thông Nga gõ mạnh vào bên phải của não bộ người dân để tác động vào cảm quan hơn là lý trí nằm bên trái. Mãi rồi dân Nga đã tự tạo lấy một cái lọc tâm lý để chặn hết mọi thứ thông tin nằm ngoài "dòng chính", do Putin và ban tham mưu khơi ra và be bờ rất kín.

Chúng ta đang trôi xuống con dốc chiến tranh lạnh. Mà hình như lại không biết.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.