Hôm nay,  

Lễ Nhạc Mùa Giáng Sinh

20/12/201400:00:00(Xem: 5199)
Mùa Giáng sinh 2014, ghi dấu 39 nãm kể từ ngày người Việt xum họp lần đầu tiên vào ngày Chúa ra đời nãm 1975 trên đất Mỹ, Radio Dân Sinh tại San Jose gửi đến quý vị một chương trình đặc biệt về Lễ Nhạc. Sau đây là phần soạn thảo và dẫn giải của chúng tôi dành cho quý độc giả muốn sưu tầm tài liệu:

Từ ngàn nãm trước, tôn giáo luôn luôn đi cùng với các lễ nghi để dâng lời cầu nguyện lên đấng linh thiêng. Dù là Phật giáo, Thiên Chúa giáo, Tin Lành, Ấn giáo hay Hồi giáo các tín đồ đều quỳ gối, cúi đầu dưới trời cao để cất lời ca ngợi Thượng Đế.

Và lễ nhạc đóng vai trò rất trọng yếu.

Đặc biệt mùa Giáng sinh ngày nay đã có các tục lệ vượt ra ngoài lãnh vực Kitô giáo quy tụ tất cả mọi sắc dân để trở thành một lễ hội truyền thống chung của nhân loại. Các giáo dân của Thiên Chúa giáo, Do Thái giáo, Tin Lành cùng cầu nguyện đã đành, nhiều người theo tôn giáo khác hay ngoại đạo cũng đều sẵn sàng chung vui với tập tục Giáng Sinh.

Đã có hàng ngàn bài ca dành cho đêm Giáng Sinh được viết ra và truyền tụng nhiều nãm. Một số lớn các bài nổi tiếng nhất đều đã được các nhạc sĩ Việt Nam soạn lời Việt.

Sau đây là phần sưu tầm một số các bài Giáng Sinh nổi tiếng ghi lại những kiến thức về lễ nhạc của một tôn giáo lớn trên thế giới. Hy vọng do đó sự thưởng thức sẽ thêm đậm đà.

blank
Nhạc mùa Giáng Sinh.

1. We wish you a Merry Christmas:

(Chúc mừng Giáng Sinh.) Bài lễ nhạc cổ xưa nhất, được hát nhiều nhất trên khắp thế giới trong mùa Giáng sinh đã trở thành một bài hát của tất cả mọi người.

Các nhà sưu tầm ghi nhận, bài ca ngắn với nhịp điệu vui tươi, dồn dập đã được truyền tụng từ thế kỷ thứ 16 nhưng không rõ năm nào, không biết ai đã viết ra cả điệu nhạc lẫn lời ca. Tại Hoa Kỳ, chúng ta biết lời Anh ngữ, nhưng tại các nước Tây Âu, khắp nơi đều có bài ca chúc mừng Christmas với các ngôn ngữ địa phương.

Đây là bài ca bất hủ đã từng được các tiền nhân của các quốc gia Âu châu hát cách đây hơn 400 nãm.

2. Silent Night (1816) (Đêm thánh vô cùng)

Bài Silent Night nguyên thủy là bài thơ phổ nhạc do một nhà truyền giáo nước Áo sáng tác từ 1816.

Hai nãm sau, vào một đêm lịch sử 1818, cây đàn của nhà thờ thánh Nicholas tại một ngôi làng nhỏ bên Áo quốc bị hư. Cha Joseph Mohr bèn dùng cây đàn Guitar để đệm cho bản Silent Night cất tiếng lần đầu trên thế giới vào đêm Giáng Sinh.

Từ ngày đó đến ngay, Đêm Thánh Vô Cùng trở thành bài ca huyền diệu nhất của lịch sử Lễ Nhạc Giáng Sinh.

Kể từ 1818 đến nay gần 200 năm qua, trên TV, Radio, chúng ta đã từng nghe lại nhiều lần bản nhạc xưa cũ và dịu dàng ca ngợi Giáng Sinh.

3. Ave Maria (1825):

Nhà soạn nhạc danh tiếng của Âu châu là Franz Schubert đã hoàn tất bài Ave Maria vào nãm 1825. Đây là bài thơ nguyên tác Anh ngữ của Sir Walter Scott rồi dịch qua tiếng Đức để làm lời cho bản nhạc bất hủ Ave Maria.

Hiện nay bản này được dịch ra hàng trăm ngôn ngữ khác nhau và chúng ta thường nghe các ca sĩ hát trong nhà thờ ngay cả các lễ cưới cũng như các dịp họp mặt mà không chỉ dành cho Lễ Giáng Sinh. Lời nhạc êm dịu thánh thót của bản Ave Maria, không phải chỉ có ý nghĩa tôn giáo mà trải rộng như tình yêu giữa con người.

Nếu ta có thể nói âm nhạc đôi khi là môn thuốc thần diệu để đưa ta vào cõi bình yên thì chính là nhạc điệu Ave Maria của Franz Schubert từ thế kỷ thứ 18.

4.White Christmas (1942):

Bài ca về mùa Giáng Sinh tuyết trắng White Christmas viết bởi soạn giả Hoa kỳ Irving Berlin năm 1942, đã được đưa lên phim ảnh với ca sĩ Bing Crosby.

Đây là bài ca lấy đề tài về tâm tư người chiến binh của Đệ Nhị Thế Chiến giữa mùa Giáng Sinh tuyết phủ xa gia đình. Bài ca nổi tiếng đã làm cho cuốn phim cũng đã một thời nổi tiếng. Cuốn phim tuy đã xưa cũ nhưng riêng bài ca còn truyền tụng đến ngày nay.

5. O Holy Night (1847):

Bài ca ngợi đêm Giáng Sinh có tên là Holy Night được viết ra vào năm 1847 do nhà thơ người Pháp có tên khá dài là Placide Cappeau de Roquemaure và thường được gọi tắt là ông Cappeau. Bài thơ bất hủ này đã được phổ nhạc bởi Adolphe Charles Adams.

Sau này bài thơ phổ nhạc lừng danh Âu châu đã qua Hoa Kỳ và được viết lời Anh ngữ bởi John Sullivan Dwight. Lập tức Holy Night chinh phục Bắc Mỹ và không một nhà thờ nào lại không trình diễn vào mùa Giáng Sinh.

6. Jingle Bells (1857):

Bản nhạc Giáng Sinh gần gũi với quần chúng Việt Nam nhất lại là bản Jingle Bells với cả những lời ca Việt ngữ rất bình dân do các danh hài Sài Gòn sáng tác. (Jingle Bells, Jingle Bells, Jin cái đầu con heo...)

Đây là bản nhạc Giáng Sinh do nhạc sĩ Hoa Kỳ James Pierpont viết ra nãm 1857 cho thiếu nhi nhưng đã làm say sưa cả người lớn. Nhạc điệu vui tươi như tiếng chuông vang vang trên nóc giáo đường, qua các đô thị, các cửa hàng trên đường phố và đến các thôn xóm hẻo lánh trên thế giới.

Đây là bản nhạc Giáng Sinh của Hoa Kỳ chinh phục cả thế giới Âu châu như món quà của Hiệp Chủng Quốc từ tân thế giới gửi về quê hương cũ.

7. Santa Claus Is Coming To Town (1932):

Lại một bản nhạc vui tươi dành cho thiếu nhi Hoa Kỳ nhưng thực sự đã làm rộn ràng cả trái tim người lớn.

Đây là bản nhạc của Haven Gillespie và Fred Coots cùng soạn năm 1932, phản ảnh truyền thống của Hoa Kỳ với các em nhỏ của bao thế hệ đón chào ông già Noel vào mùa Lễ Giáng Sinh.

Tất cả các ban nhạc diễn hành đều phải tập thành thạo bản nhạc dành cho các mùa Giáng Sinh và chơi đi chơi lại nhiều lần.

Đây cũng là bản nhạc có nhiều lời khác nhau đã cùng phổ biến tại Hoa Kỳ, và nghe đi nghe lại không chán.

8. Let It Snow (1945):

Bài hát về tuyết rơi trong mùa Giáng Sinh được viết bởi Sammy Cahn và phổ nhạc do Jule Styne nãm 1945.

Đây là một bài ca có âm điệu rất độc đáo và phổ biến rộng rãi tại Bắc Mỹ. Mới đây lại được đưa vào phim Die Hard (Khó chết) với Bruce Willis đã từng được giới thưởng ngoạn đặc biệt tán thưởng.

9. You're All I Want For Christmas:

Anh chỉ cần em cho Giáng Sinh:

Bài ca Giáng Sinh sau cùng gửi đến quý vị là bài ca về tình yêu. Từ năm 1962, nhóm trẻ da đen gồm 5 thiếu nhiên đã từ giã vỉa hè với trái banh bóng rổ để trở thành ban hợp ca không cần các nhạc cụ phụ diễn.

Hoàn toàn với lời ca, tiếng đàn, tiếng trống bằng mồm, họ đã nổi tiếng và bài Em là quà Giáng Sinh trở thành bản nhạc của nhóm The Persuasions.

Mùa Giáng Sinh anh ôm em trong tay,
Chẳng cần quà Giáng Sinh dưới cây thông.
Em yêu dấu, anh chỉ cần có riêng em,
Là cả thế giới ở trong tay anh.
Xin hãy yêu anh, xin hãy yêu anh,
Như là anh đã yêu em...

Đó là lời ca của bài ca tình yêu Giáng Sinh để kết thúc đề tài Lễ Nhạc Mùa Noel năm 2014 xin gửi đến quý độc giả:

Chúc mừng Giáng Sinh 2014

Chào mừng Tân Niên 2015

Xin chúc quý bằng hữu độc giả năm mới bình yên mạnh khỏe. Chúng tôi sẽ lần lượt gửi đến quý vị hàng tuần những câu chuyện và những nhận định về các đế tài thời sự. Mong được đáp ứng. [email protected]

Giao Chỉ, San Jose

Ý kiến bạn đọc
21/12/201404:14:35
Khách
Những sưu tầm của tác giả thật quí giá. Có thể cho biết thêm về bản nhạc " Chú bé đánh trống" thì tốt quá.
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.