TỔNG THỐNG OBAMA, DÂN CHỦ
ĐỐI ĐẦU VỚI QUỐC HỘI CỘNG HOÀ
Kỷ Nguyên Nguyễn Văn Tâm
Tháng 11 năm 2014 vừa qua là một khúc quanh trong chính trị Hoa Kỳ là đảng Cộng Hoà đã thắng lớn trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ cả hai viện Hạ Viện và Thương Viện của quốc hội Hoa Kỳ.
Bắt đầu từ tháng giêng năm 2015 khi quốc hội thứ 114 chính thức khai mạc nhiệm kỳ mới cho thấy một bầu không khí đối đầu giữa tổng thống Obama, Dân Chủ và quốc hội lưỡng viện kiểm soát bởi đảng Cộng Hoà được khơi mào. Theo kết quả thì Cộng Hoà lấy lại đa số thượng viện với 54 ghế trên 100 ghế. Còn hạ viện thì Cộng Hoà cũng thắng thêm một số ghế dù trước đây đã là đa số nâng số ghế lên là 246 ghế trên 435 ghế.
Đây có thể được coi như truyền thống dân chủ trong sinh hoạt chính trị Hoa Kỳ khi người dân bất mãn với chính quyền đương nhiệm thì họ thay đổi lá phiếu bầu cho đảng đối lập. Tổng thống Bill Clinton và tổng thống “Bush con” đã gặp phải.
Khi chiếm cả hai viện quốc hội, đảng Cộng Hoà sẽ trong thế thượng phong đối đầu với tổng thống Obama, Dân Chủ để có thể muốn làm được những cái gì đảng Cộng Hoà muốn mà trước đây không làm được. Lần này khi Công Hoà chiếm cả hai viện quốc hội với nhiều khuôn mặt của những dân biểu và thượng nghi sĩ mới thuộc cánh bảo thủ cực đoan Tea Party thì họ sẽ mạnh tay hơn. Để tránh sự đối đầu và cột tay của Cộng Hòa tổng thống Obama đã dùng đặc quyền hành pháp ký ban hành sắc luật cải tổ di trú nhưng vẫn không thoát được cái dây thòng lọng của đảng Cộng Hoà sẽ dùng quốc hội khoá tới để hạn chế hoặc vô hiệu hóa luật cải tổ di trú Obama vừa ký.
Cũng với quốc hội mới thứ 114 sẽ bắt đầu tháng giêng năm 2015 tổng thống Obama không có đồng minh mạnh như trước nữa cho nên Obama sẽ phải dịu giọng hơn và có thể phải đi tới những thỏa hiệp lưỡng đảng thay vì như trước đây phoong phoong thẳng tiến đường ta cứ đi với một đồng minh mạnh là thương viện Dân Chủ. Tổng thống Obama sẽ phải dùng đến quyền phủ quyết (veto) của mình để đương đầu và binh vực những quyền lợi cho đảng Dân Chủ cho các sắc dân thiểu số và tầng lớp trung lưu là thành trì kiên cố đã ủng hộ tổng thống Obama và đảng Dân Chủ. Tưởng cũng nên biết thêm là tổng thống Obama là một trong những vị tổng thống ít dùng đến quyền phủ quyết của mình so với những tổng thống Hoa Kỳ tiền nhiệm. Cho nên lần đối đầu này tổng thống Obama chắc sẽ phải dùng đến quyền phủ quyết này nhiều hơn.
Tổng thống Obama đã đánh tiếng là Toà Bạch Ốc sẽ không ngần ngại dùng quyền phủ quyết để veto những luật nào từ quốc hội Cộng Hoà đưa qua mà không đúng chính sách của chính phủ. Thượng nghị sĩ Mitch McConnell cũng không chịu thua liền tuyên bố phủ đầu là quốc hội Cộng Hòa sẽ làm hết sức mình để vô hiệu hóa quyền phủ quyết của tổng thống Obama.
Sự đối đầu giữa hai đảng Cộng Hoà và Dân Chủ trong sinh hoạt chính trị Hoa Kỳ là một diễn tiến tự do, dân chủ truyền thống theo hiến pháp Hoa Kỳ” Check and Balance”.
Kết quả cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ với những thắng thế của Cộng Hoà tại hai viện quốc hội họ sẽ phải tận dụng quyền lập pháp của mình để bó tay và khuất phục tổng thống Obama, Dân Chủ phải theo họ.
Ngay sau khi kết quả bầu cử giữa nhiệm kỳ cho thấy sự thắng thế của mình thì cánh bảo thủ Cộng Hoà, nhứt là nhóm bảo thủ cực đoan Tea Party, ồn ào lên tiếng là sẽ có một nghị trình làm việc tại quốc hội lèo lái đất nước trở lại đúng hướng theo ý của Cộng Hoà mà họ cho là tổng thống Obama và đảng Dân Chủ đã dẫn dắt đất nước đi sai hướng.
Những hăm dọa thay đổi hướng đi của đất nước dưới sự lãnh đạo của quốc hội Cộng Hoà nhất là ảnh hưởng của bảo thủ cực đoan Tea Party chắc chắn sẽ ảnh hưởng mạnh đến người dân nhất là dân thiểu số và tầng lớp trung lưu mà lâu nay đã được tổng thống Obama và đảng Dân Chủ o bế giúp đỡ.
Những ưu tiên sau đây đảng Cộng Hòa với đa số tại quốc hội sẽ từng bước thực hiện theo lộ trình diễn tiến tại quốc hội: Obamacare, luật ngân hàng và luật cải tổ di trú v..v.
Trước nhứt quốc hội Cộng Hoà sẽ bằng mọi giá hoặc phải thay đổi với những hạn chế hoặc lật ngược hoặc có thể sẽ hủy bỏ luật này gọi là ObamaCare (Affordable Health Care Act). Cộng Hoà đã thua dự luật này vì không đủ đa số tại thương viện nên lần này họ quyết tâm làm cho bằng được một hành động được coi là làm bỉ mặt tổng thống Obama và đảng Dân Chủ.
Obamacare có thể được coi là một sự đối đầu gay gắt giữa tổng thống Obama và Dân Chủ và quốc hội Cộng Hòa. Điều thất lợi cho Obama là Obamacare ngay từ khi bắt đầu chính quyền đã gặp rất nhiều những trục trặc khi ghi danh và sau đó là đến ngân sách cho Obamacare đã làm cho phe Cộng Hòa có nhiều thuận lợi hơn. Một số thống đốc Cộng Hòa các tiểu bang đã từng tuyên bố ngay từ đầu là tiểu bang không cộng tác với Obamacare họ viện cớ là tiểu bang không đủ tiền trợ cấp cho những Obamacare được chuyển qua chương trình health care của tiểu bang gọi là Medicaid dành cho những người có lợi tức thấp.
Theo hiến pháp Hoa Kỳ thì sự đối đầu của Cộng Hòa muốn thay đổi Obamacare cũng như những sự đối đầu khác tại quốc hội không đơn giản vì quốc hội Cộng Hoà sẽ gặp phải quyền phủ quyềt (veto) của tổng thống Obama mà chắc chắn tổng thống Obama lần này sẽ phải sử dụng khi cần thiết.
Đối với luật cải tổ di dân mà tổng thống Obama đã lợi dụng quyền hành pháp không thông qua lập pháp sẽ dễ dàng bị quốc hội Cộng Hoà thay đổi hoặc vô hiệu hoá. Ngay từ khi tổng thống Obama ký luật cải tổ di trú thì đảng Cộng Hòa khắp nơi ồ ạt lên tiếng cho là luật này vi hiến hoặc kết án tổng thống Obama đã hành sử như một “Hoàng Đế”. Họ sẽ dùng quyền lập pháp để cột tay tổng thống Obama về luật caỉ tổ di dân này. Điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến khoảng 5 triệu di dân bất hợp pháp có thể bị trục xuất về nước.
Một vấn đề đối đầu gay gắt nữa là quốc hội Cộng Hòa nhứt là cánh bảo thủ cực đoan tài phiệt thuộc hê thống Wall Street muốn hủy bỏ cơ quan kiểm soát các định chế tài chánh được thành lập từ thời Obama là Consumer Financial Protection Bureau mà tổng thống Obama qui kết những định chế tài chánh và ngân hàng này đã lạm dụng gây ra sự khủng hoảng tài chánh rồi đưa tới suy thoái trầm trọng năm 2008. Khi thành lập cơ quan này chính quyền Obama muốn kiểm soát và hạn chế các định chế tài chánh và ngân hàng lũng đoạn thị trường tài chánh. Đảng Cộng Hòa thì cho rằng việc điều hành và kiểm soát các định chế tài chánh đã được những nhà lập pháp Mỹ đưa ra từ năm 1789 qua vai trò của Ngân Hàng Trung Ương (Federal Reserve Bank).
Một vấn đề khác cũng gây nhức nhối trong tranh cải đối đầu là việc thực hiện ống dẫn dầu Keystone XL từ Canada về Mỹ. Vấn đề cân bằng ngân sách và giảm thuế cho người giàu là đề tài đảng Cộng Hoà rất mặn nồng ăn thua đủ với tổng thống Obama và đảng Dân Chủ.
Còn nhiều vấn đề nữa trong lãnh vực ngoại giao nhạy cảm và chiến tranh cũng sẽ được quốc hội Cộng Hoà đưa lên bàn mổ.
Cũng với quốc hội thứ 114 trong hai năm 2015-2016 tới chắc chắn sẽ có nhiều ảnh hưởng đến Trung Cộng và Việt Cộng trong những vấn đề như sau: Hoa Kỳ chuyển trục qua Châu Á Thái Bình Dương giải quyết vụ Biển Đông, vấn đề làm ăn buôn bán với Trung Cộng. Gần đây hạ viện Mỹ, các trường đại học cũng như những học giả, trí thức và giáo sư của Mỹ đã đặt vấn đề lại với Trung Cộng về những Viện Khổng Tử đang có mặt tại một số trường đại học tại Hoa Kỳ mà Mỹ cho là Trung Cộng đã sử dụng những Viện Khổng Tử như là những cơ quan tuyên truyền hơn là trao đổi học thuật.Với Việt Cộng thì hai vấn đề nhức nhối đối với đảng CSVN là nhân quyền và TPP mà quốc hội Cộng Hòa sẽ không dễ dãi nghe theo lời phỉnh gạt của CSVN để ban phát cho chính quyền Hà Nội.
Chính sự đối đầu công khai, ngay thẳng và mạnh mẽ tận gốc rể mọi vấn đề giữa tổng thống Obama Dân Chủ và quốc hội Cộng Hòa cho thấy có một sự “cân bằng quyền lực” (power balance) là kiểm soát lẫn nhau giữa hai quyền hành pháp và lập pháp gọi là “check and balance”. Mọi việc đối đầu trong xây dựng đoàn kết với sự điều tiết, tự kiểm soát và tương nhuợng nhau của hai phe để phục vụ người dân vì quyền lợi chung của đất nước thì rất tốt cho đất nước Hoa Kỳ để không đi quá đà rơi vào thể chế độc tài toàn trị như các nước Cộng Sản.
Cũng chính sự đối đầu quá gay gắt và cực đoan nếu hai bên Dân Chủ và Cộng Hòa không kềm chế có thể sẽ đưa tới sự khủng hoảng tại quốc hội và quốc gia Hoa Kỳ sẽ đi tới chia rẽ.
Bất cứ một sự quá đà, cực đoan nào cũng đều không hay và bất lợi ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân và chính quyền. Đồng thời cũng sẽ ảnh hưởng ngược lại gây bất lợi cho đảng cực đoan vì sự bất bình của người dân . Chẳng hạn trong những lần trước đây khi hai phe quá cứng rắn quyết tâm bảo vệ lập trường của mình thái quá đã đưa đến việc đóng cửa chính quyền (government shutdown) mà đã xảy ra nhiều lần trong quá khứ gây thiệt hại cho đảng đối lập cực đoan. Thí dụ như vụ đóng cửa chính quyền năm 1996, chủ tịch hạ viện lúc đó là dân biểu Newt Gingrich sau đó đã phải thay đổi chiến thuật hoà dịu với tổng thống Bil Clinton.
Một dấu hiệu tốt về bài học đóng cửa chính quyền là hai đảng Dân Chủ, Cộng Hòa đã biết tự chế vì quyền lợi chung của đất nước cho nên trong tháng 11/2014 vừa qua những dân biểu, thượng nghị sĩ của hai đảng trong quốc hội đã nhường nhịn và cùng nhau thỏa hiệp trong việc phê chuẫn ngân sách 2015 để tránh một vụ “chính quyền đóng cửa” nữa trong những tháng đầu năm 2015.
Trong sự đối đầu này đảng Cộng Hòa không dễ dàng vung tay tự do vì trong nội bộ đảng Cộng Hòa vẫn còn những sự khác biệt giữa cánh ôn hòa đại diện là chủ tịch hạ viện John Boehner đang bị cánh bảo thủ Tea Party tìm cách lật đổ, nhưng không thành. Dân biều John Boehner được các dân biểu đồng viện bầu tái đắc cử chủ tịch hạ viện của quốc hội thứ 114. Ngay sau khi được tín nhiệm dân biểu John Boehner cho biết hạ viện Cộng Hòa sẽ theo nghị trình của đảng nhưng sẽ có những cộng tác lưỡng đảng với tổng thống Obama. Thượng nghị sĩ Mitch McConnell (CH) trưởng khối đa số thượng viện cũng cho biết quốc hội Cộng Hoà đã có sẳn một chương trình nghị sự đối đầu với tổng thống Obama và đảng Dân Chủ và cho biết quốc hội Cộng Hòa cũng sẽ sẳn sàng có những thương lượng cần thiết với tổng thống Obama.
Phía hành pháp Dân Chủ từ tổng thống Obama đến phó tổng thống Biden cũng cho biết Toà Bạch Ốc mong muốn sẳn sàng tiến tới hợp tác với quốc hội Cộng Hòa để hoàn thành những vấn đế lớn cho quốc gia trong sự đồng thuận thỏa hiệp lưỡng đảng (bipartisan).
Để mở đầu tìm sự đồng thuận và thông cảm nhau và cùng nhau hợp tác, tổng thống Obama đã tổ chức một buổi họp gặp gở thân mật tại Toà Bạch Ốc với các lãnh quốc hội của hai đảng Cộng Hoà và Dân Chủ.
Ngoài ra cả hai đảng cũng đều lợi dụng sự đối đầu này để mở ra những cuộc vận động để vô hiệu hoá phe đối lập và chuẫn bị cho cuộc bầu cử năm 2016 rất quan trọng để đảng của mình sẽ chiếm Toà Bạch Ốc và kiểm soát Quốc Hội.
Đối đầu để tìm ra những giải pháp và chính sách hay và tốt vì phúc lợi của người dân và quyền lợi của đất nước Hoa Kỳ là một sinh hoạt cần thiết duy trì chế độ dân chủ tam quyền phân lập như Hoa Kỳ suốt gần 300 năm truyền thống.
Hoa Kỳ xứng đáng là một quốc gia có một nền dân chủ tiến bộ nhứt hành tinh hiện nay mà nhiều nước trên thế giới cần học hỏi noi theo.
Chúng ta chờ xem cuộc đối đầu sắp tới giữa tổng thống Obama đảng Dân Chủ và quốc hội kiểm soát bởi đảng Cộng Hòa qua những tiến trình sinh hoạt dân chủ, tự do, văn minh của Hoa Kỳ có đưa đất nước Hoa Kỳ tới chổ đoàn kết tốt đẹp hơn hay để nước Mỹ phải lâm vào tình trạng chia rẽ vì những bất đồng đảng phái cực đoan (partisan)?./.
.
,
Gửi ý kiến của bạn
