Hôm nay,  

Trúng Xổ Số

27/06/201500:00:00(Xem: 9291)
Chưa nói mà mọi người đều biết cả rồi. Mua xổ số là mua một sự hy vọng, mua một giấc mơ… Kể cũng không khó hiểu lắm, đời sống mà không có hy vọng, hết mơ ước thì sống còn ý nghĩa gì nữa, sống thêm vài ngày làm quái gì cho tốn cơm áo. Ngay chính người viết, thay vì cho tiền hội từ thiện hay bố thí cho ăn mày, cũng thỉnh thoảng mua vài đồng xổ số cầu may. Who knows!

blank
Tờ vé số.

Trong thực tế, xổ số, mua xổ số và trúng xổ số có nhiều vấn đề xã hội và kinh tế cần phải bàn thêm.

Kinh tế tư bản, Hoa kỳ chẳng hạn, luôn luôn có hệ thống thuế má rất quy mô đi kè kè một bên. Ngay cả bác học Albert Einstein lúc sinh thời đã phải than van kêu trời là: “Có một thứ tôi không bao giờ hiểu nổi là cái phiếu khai thuế” (There is only one thing that I have never understood is the US tax form). Thuế ở Mỹ tuy đánh cao thật nhưng phải thẳng thắn mà nói là nó khá công bằng: Thuế đánh lũy tiến theo lợi tức kiếm được; càng giàu đóng thuế càng nhiều; nghèo đóng ít hay không phải đóng một xu nào cả… Ậy! Mấy anh nhà nghèo tuy đã được chính phủ cho miễn đóng thuế, nhưng lại tự ý, tình nguyện (không có ai bắt buộc) thích, xin được đóng thuế bằng cách mua xổ số - Nhiều người gọi xổ số là “Thuế đánh trên nhà nghèo” (Tiếng Anh gọi là: “Tax on the poor” or “Tax on the stupid”). Có người nghèo nào mà chẳng muốn trở thành giàu có, chẳng muốn có cơ hội làm những chuyện mà chỉ có người giàu có tiền của mới làm được như: mua nhà cao to rộng, xe luxury, du thuyền (yatch) hào nhoáng, máy bay riêng, vàng vòng đeo đỏ người, kim cương to tướng ném chó vỡ đầu, tiền cho con cái đi học đại học đắt tiền… bởi vì người nghèo bần cố nông đa số ít học, bất tài, không biết đầu tư, không có quen biết ai làm lớn để chạy áp-phe… Mua xổ số dường như là một lời giải thuận tiện cho người nghèo. Mấy anh giàu có quá thì biết gì về người nghèo mà chê bai, mà dè bửu chuyện mua xổ số?!

Nhưng mà (chuyện lớn hay bé gì cũng có cái “nhưng” này), nghiện xổ số hay đánh xổ số cố sát quá đều có gây thiệt hại từ chết đến bị thương.

Nhiều người, trong đó có tôi, không tin là chỉ có người nghèo mới mua xổ số mà tỉ lệ người mua phân phối đồng đều cho tất cả các loại dân số từ nghèo đến giàu. Mỗi ngày đều có người trúng số; đại đa số không muốn chường mặt ra (vì nhiều lý do riêng) mà chỉ âm thầm sống đời bình thường… Đừng có vội lên tiếng chỉ trích chê bai, đánh vỡ những giấc mơ của người khác.

Tôi thấy chơi xổ số có lợi mọi đàng: Cơ hội để thắng lớn và tiền vé số đươc chính phủ dùng tài trợ các chương trình giáo dục như xây trường, mướn thêm thầy giáo… Chương trình hoàn hảo nào cũng có vài hòn sạn khó nuốt: mới đây, trên báo chí có phanh phui vài chuyện như là chính phủ kẹt tiền quá (financial trap), phải lấy bớt tiền của quỹ xổ số để xây nhà tù, mướn thêm cai tù. Hết biết! (Cũng khó tin, nhưng có thật, y như chuyện Thống Đốc California đẹp gia giàu có Arnold Schwarzenegger có con riêng với mụ Mễ lau nhà nhan sắc nhìn phát ớn bacon và đậu!)

Bớt uống 1-2 chai bia trong quán nhậu, hay nhịn một ly “Frappuccino” ở quán cà phê Starbucks để mua vài tờ xổ số thì đâu có đến nỗi chết thằng tây nào.

Những người bài bác xổ số thường nêu ra ý nghĩa của vấn đề cần tiết kiệm để đầu tư (? Nhưng ngay cả đầu tư cũng có vấn đề. Không phải cứ đầu tư là sẽ thành công); Làm mọi cách để học hỏi, khôn ngoan hơn trong việc dùng tiền. Tiết kiệm và đầu tư cũng không có nghĩa là sẽ trở thành giàu có. Giàu có lẽ phải có duyên số; chứ không phải vì không mua xổ số, biết để dành tiền đầu tư, hay vì tài giỏi. Mỗi năm hệ thống giáo dục Hoa kỳ đào tạo trên 40,000 Tiến sĩ (thí dụ riêng năm 2008 có 48,802 Ph. D.) đâu có nghĩa là học cao (có Ph. D.) là sẽ giàu có. Tôi quen vài ông Tiến sĩ thất nghiệp dài dài và có vài ông Tiến sĩ đi bán xe cũ (used car dealers) kiếm cũng chỉ đủ sống qua ngày. Có sẽ cũng có vài chục ngàn Tiến sĩ (mỗi năm) mua xổ số chờ thời vận.

Chi 100-200 đô la mỗi năm mua xổ số thì không thề “bankrupted” được. Có nhiều tay không hề mua xổ số nhưng lại tiêu xài vung vít phí của qua các mục đi xem thể thao, Las Vegas trips, tiệc nhậu liền tù tì… thì cũng thế thôi! Mua vé số là để hy vọng thắng một số tiền. Nếu không có cái hy vọng này thì chẳng có ma nào dại đóng hụi chết cho sở xổ số mỗi tuần. Đối với người nghèo số phận họ đen như mõm chó thì họ không cần tình thương và sự thông cảm. Họ chỉ cần được trúng số! Cái tuyệt vời của xổ số là không phải sổ chỉ một lần rồi xong phim dẹp tiệm mà ngày nào, tuần nào cũng có xổ số cho nên hy vọng không bao giờ cần phải dừng lại một lát để nghỉ xả hơi…

Riêng cá nhân tôi, nhờ trời, tạm coi là đủ ăn đủ mặc nhưng cũng muốn trúng số. Không hiểu người khác sẽ có những dự tính, chương trình thơ mộng gì sau khi trúng số. Tôi mà trúng số thì việc đầu tiên phải làm là sẽ cho từ thiện ¼ số tiền trúng và việc thứ hai là sẽ điều đình mua cho bằng được công ty “Thúy Nga Paris” để rồi ngay sau đó biếu cho cô Nguyễn Cao Kỳ Duyên một số tiền để cô ta tự ý nghỉ không phải làm MC thêm một kỳ DVD nào nữa… Giời ạ! She is the real pain in the you-know-what! Nhiều người đã sẵn bị di ứng cái cười có 102 của cô KD sẽ may ra sống hạnh phúc và sống lâu hơn chút đỉnh sau khi cô ta hết làm Em-xi.

Tiền (trúng số) thì vẵn là tiền. Ở đâu, lúc nào thì cũng có sẵn người khôn và người ngu. Báo chí Hoa kỳ gần đây nêu ra tên tuổi trong một cái danh sách rất dài những anh chàng trúng độc đắc với số bạc lớn vài chục triệu đô la chỉ vài năm sau thì banh càng: khai khánh tận, ăn mày hoặc chết vì ma túy qua liều… Chuyện này đâu có gì là lạ. Vài anh chàng “đần độn” không biết cách dùng, quản trị một số tiền kếch xù để tiêu tán đường hết trong một thời gian ngắn đâu có nghĩa là mọi người đầu đần độn như họ. Tiền trúng số không thể biến người đần độn thành khôn ngoan ngay được. Có nhiều người trúng số độc đắc và sống đời thật hạnh phúc sung sướng sau khi trúng số thì không thấy báo chí nói đến vì những cái “good news” như vậy không lôi cuốn người đọc. Ngay cả cái hệ thống giáo dục khá hoàn hảo của Hoa kỳ cũng không hề chú tâm đến việc dạy dỗ công dân Hoa kỳ, từ bậc tiểu học cho đến hết trung học, cách quản trị tiền bạc (money management) cho hiệu quả; Bỗng nhiên lại có một số tiền lớn chưa từng có bao giờ, họ có khuynh hướng xài tiền như ăn cơm – tức là ăn cho tới hết thì thôi. Trước khi trúng độc đắc, một người từng sống cẩu thả về tiền bạc thì sau khi trúng độc đắc họ sẽ sống cũng y như vậy. Người thành công trong đời sống vốn dĩ họ không phung phí tiền bạc thì sau khi trúng số họ đã biết cách dùng tiền như thế nào để có hạnh phúc lâu dài.

Tôi chưa biết nên tự xếp loại chính bản thân mình là người thuộc về nhóm nào: khôn ngoan hay đần độn; nhưng tôi vẫn luôn cầu trời cho tôi “bị” trúng số độc đắc (“unlucky to win!?) một lần để xem tôi có biết cách dùng tiền hay không?! Tôi tự hứa với thượng đế trên cao là tôi vẫn sống cuộc sống thầm lặng bình thường; sẽ tiếp tục giữ cái công việc hàng ngày (daytime job) của tôi khi mà tôi chưa đủ tuổi về hưu; sẽ trả hết các nợ cũ (mortgages, credit cards, car loans, college loans…); mở các “trust funds” sẵn sàng cho con cái vào đại học; sẽ mua một căn nhà khiêm nhường nhưng khang trang hơn căn nhà cũ chật hẹp đang cư ngụ, sẽ mua 1-2 cái xe mới thực dụng cho vợ con, mỗi ngày sẽ ăn những bưa ăn với thức ăn uống bổ khỏe; Nhưng chắc chắn là tôi sẽ không nghiền rượu, không nghiền ma túy; sẽ không cờ bạc; không mua máy bay riêng, không mua xe sport, du thyền (yatch) đất tiền… Đó là chưa kể ở thế giới tự do này, tiền tự nó lại sinh ra tiền qua Savings, CDs, Bonds (không phải loại “junk bonds” của anh Do thái Madoff)… Nói tóm lại, tôi sẽ không sống như tỷ phú, sẽ không sống như đang sống ngày cuối cùng của cuộc đời… Vẫn tiếp tục sống thoải mái trên ¼ tổng số tiền (trúng số độc đắc) cộng với số tiền lời (interest) của 3/4 tổng số còn lại… Cứ theo như cái phương trình đơn giản này thì làm sao mà xài hết tiền bạc triệu cho được. Dù không (chưa) trúng số nhưng tôi cảm thấy cũng đã tự làm được việc này rồi chứ đâu phải chờ đến lúc đó.

Ai cũng hiểu là tiền trúng xổ số khác hẳn tiền dành dụm mồ hôi nước mắt. Cái khó ở chỗ làm sao mình xem tiền trúng số cũng y như tiền dành dụm mồ hôi nước mắt thì mọi chuyện yên ổn. Ờ! Nói thì dễ. Làm mới khó. Nhưng cứ chờ đến lúc trúng số thì mới biết “vàng đá.”

“Thà xài vài phút huy hoàng rồi chợt tắt.
Còn hơn tiêu lẻ tẻ bạc cắc suốt trăm năm.”

Cuôc hành trình ngàn dặm phải bắt đầu từ một cái vé số trúng số độc đắc.

“Con quỳ lạy chúa trên trời.
Sao cho con trúng độc đắc một lần. Chúa ơi…”

Trúng số hay không thì cũng không bao giờ nên để tiền nó hủy diệt mình, biến mình thành nô lệ. Một chân lý không ai có thể chối cãi được là: “Cuộc đời đầy rẫy những đau khổ nhưng sống nghèo thì còn khổ hơn nhiều.” - Cho nên chữ “nghèo” thường đi đôi với chữ “khổ” là vậy. Nghèo thì khổ đã đành; giàu cũng có cái khổ riêng của giàu. Nhưng cũng đừng vội nghe lời rao giảng của những nhà đạo đức là “tiền không mua được tình yêu (?)” bởi vì thực tế không phải như vậy. Ít ra, tiền giúp mình trả hết các món nợ (“bills”) cũng đỡ khổ rồi. Đỡ phải gây gỗ với bà xã vì thiếu tiền này tiền nọ…

Ở Hoa kỳ, người giàu muốn sống thoải mái không lo lắng thì phải cần phải có một lúc 3 người cố vấn tốt: Cố vấn pháp luật (Luật sư), Cố vấn thuế vụ (Accountant, người giữ sổ sách khai thuế), và Cố vấn tài chánh (Financial Advisor)… Mấy anh da đen chơi thể thao vừa ra khỏi trường học, có ký hợp đồng vài chục triệu trong vài năm để chơi thể thao chuyên nghiệp cho một hội bóng nào đó; ngay sau khi phải về hưu non (có thể vì bị thương nhiều quá hay đã thực sự hết “xíu quách” ở tuổi 30-40) là cũng là lúc sạt nghiệp chỉ vì mấy anh đen có đầu óc y chang như dân nghèo bần cố nông trúng xổ số: thứ nhất họ thiếu hẳn 3 ông cố vấn quan trọng vừa mới kể ở trên; thứ hai họ lại bị các em gái chân dài da trắng tóc vàng mắt xanh và các Manager / Sport Agent (thường là dân da trắng / Do thái) lừa rút hết tiền hồi nào không hay!!!

Trúng một số tiền lớn dễ làm thay đổi cá tính cách sống (lifestyle) của mình. Thành ra thấy mấy cảnh nhà giàu có gia đình, hôn nhân đổ vỡ, con cái hưu hỏng, chết vì nghiện rượu ma túy không phải là chuyên lạ. Tuy vậy, không nên trách chuyện có nhiều tiền, mà nên trách các cá nhân đã cho phép tiền làm thay đổi cá tính và cách sống của mình.

Nhiều người không mua vé số vì vẫn tin là “tôi chẳng bao giờ trúng cái giải gì, dù lớn hay nhỏ,” “chỉ phí tiền…” Cuộc đời vốn dĩ tự nó đã là một canh bạc lớn rồi. Mọi người cứ vui vẻ mua vài đồng vé số mỗi tuần. Chẳng chết thằng Tây nào. Đến khi “bị” may mắn trúng số thì sẽ hạ hồi phân giải sau chưa muộn.

Đời là vô thường. Chúng ta thực ra không để ý cho lắm những lời chúc tụng máy móc nghe qua quá nhiều lần đã mất hết “é-phê” như: Have a Good Thanksgiving, a Merry Xmas and Happy New Year, Happy B-day… mà chỉ cần trúng số.

(Life is so impermanent! You actually do not care to pay attention to the business-as-usual greetings such as “Have a Good Thanksgiving, a Merry Xmas and Happy New Year, a Happy B-day… Only thing you really need today is to win a lottery. Just win one dude!

Better be cursed with lots of money than cursed and poor…

Who said that?)

Vài lời thô thiển. Nếu đọc nghe không vô thì cũng vui lòng làm phước bỏ qua dùm; nhưng dù gì đi nữa cũng nhớ mua xổ số cho tuần này nghe quý vị!

Trần Văn Giang
6/25/2015

Ý kiến bạn đọc
28/06/201517:54:43
Khách
Nhân vô thập toàn mà . Bạn không thích người "nổi tiếng" thì cũng có rất nhiều người không thích bạn , phải nhớ như thế để đừng chê trách , mà phải sửa cái tính của mình .
27/06/201517:51:20
Khách
"bởi vì người nghèo bần cố nông đa số ít học, bất tài, không biết đầu tư, không có quen biết ai làm lớn để chạy áp-phe"

Nghèo là bất tài? Nhận xét không những sai mà còn thể hiện cái tinh thần không coi con người là bình đẳng, coi người nghèo là ngu bất tài ráng chịu chớ không phải là thiếu một cơ hội để thoát nghèo.
Cứ theo cái suy luận như vậy thì thấy rỏ sự không ngoan ưu việt, xứng đáng ngồi chiếu trên của mấy ông cán bộ cộng sản bên VN, họ không những đá đít tác giả ra khỏi xứ sở của mình mà còn giàu hơn tác gỉa rất nhiều nữa. So với họ cái nghiệp bất tài của tác giả lớn quá!!!!!!
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tháng Năm, 2024, trong phiên tòa xét xử bị cáo, tức cựu Tổng thống Donald Trump, liên quan các khoản chi phí cho nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels dưới dạng tiền bịt miệng, có một cựu công tố viên, bộ trưởng tư pháp từ Flordia đến tòa New York. Bà ngồi bên dưới theo dõi để ủng hộ Trump. Đó là Pam Bondi. Sau khi bồi thẩm đoàn phán quyết Trump có tội trong 34 tội danh, Bondi đã xuất hiện trên Fox News, cùng với Kash Patel, phát biểu rằng “một niềm tin rất lớn đã bị mất vào hệ thống tư pháp tối nay.” Bà còn nói thêm: “Người dân Mỹ đã nhìn thấu điều đó.”
Chiều thứ Sáu, chúng tôi ăn trưa với một người bạn mới ở Huntington Beach. Không biết vì men bia hay vì chọn quán giữa một thành phố “đỏ”, câu chuyện đang nhẹ nhàng bỗng rẽ thẳng vào chính trường. Nhắc đến những gì xảy ra kể từ ngày tổng thống Trump nắm quyền sinh sát, cô bạn tôi đề cập đến vật giá leo thang, vừa lạm phát vừa thuế quan, kinh tế bất ổn, đời sống bất an… Anh bạn mới của chúng tôi nghe đến đây lên tiếng cắt lời: “Dẫu có thế, so với nhiều người, nhiều xứ khác, người Mỹ vẫn còn đang sống trong may mắn. Và chúng ta nên biết ơn điều đó.” Anh khiến tôi liên tưởng đến thuyết “dân túy tàn bạo”, được Jay Kuo nhắc đến trong bài báo mới đăng của Ông trên Substack tuần qua.
Tuần trước, tình cờ tôi đọc được một bài viết của tác giả Vũ Kim Hạnh được chia sẻ lại qua Facebook. Bài viết có tựa đề là "Cơ hội vàng ở Mỹ sau mức thuế đối ứng 20%", trong đó bà nhắc riêng về kỹ nghệ xuất cảng gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ và thế giới. Trước khi đi vào chi tiết của bài viết, có thể nhắc sơ về bà Vũ Kim Hạnh ắt đã quen thuộc với nhiều người trong nước. Bà từng là Tổng Biên Tập báo Tuổi Trẻ, cũng như nằm trong nhóm sáng lập tờ tuần báo Sài Gòn Tiếp Thị, từng là những tờ báo khá thành công tại Việt Nam.
Franklin D. Roosevelt (1882-1945), Tổng Thống Hoa Kỳ thứ 32 và là vị tổng thống Mỹ duy nhất phục vụ hơn 2 nhiệm kỳ, đã từng nói rằng, “Tự do của nền dân chủ không an toàn nếu người dân dung túng sự gia tăng của quyền lực cá nhân tới mức trở thành mạnh hơn chính nhà nước dân chủ đó. Điều đó trong bản chất là chủ nghĩa phát xít: quyền sở hữu của chính phủ thuộc về một cá nhân, một nhóm người, hay bất cứ thế lực cá nhân nào đang kiểm soát.” Lời cảnh giác đó của TT Roosevelt quả thật đã trở thành lời tiên tri đang ứng nghiệm trong thời đại hiện nay của nước Mỹ. Tổng Thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu và gần 8 tháng của nhiệm kỳ hai đã thể hiện rõ ý chí và hành động của một nhà lãnh đạo muốn thâu tóm mọi quyền lực trong tay mình bất chấp những việc làm này có phá vỡ nền tảng tự do và dân chủ mà nước Mỹ đã nỗ lực không ngừng để tạo dựng và giữ gìn trong suốt hai trăm năm mươi năm qua hay không!
Từ lâu trong chính trị Mỹ vẫn tồn tại một quy tắc bất thành văn, khi thì nói lên to rõ “chúng ta tốt đẹp hơn như thế này,” hoặc có khi chỉ thì thầm, nhẹ nhàng, rằng đảng Dân Chủ không nên sa vào bùn lầy. Nhiều thập niên qua, “quy tắc” này đã định hình cả vận động tranh cử lẫn cách cầm quyền lãnh đạo. Tổng thống Barack Obama, bằng sự điềm tĩnh, được xem là bậc thầy về nghệ thuật này, ngay cả khi Donald Trump mở màn thuyết âm mưu “giấy khai sinh giả.” Tổng thống Joe Biden cũng vậy. Ông lèo lái đất nước sau đại dịch bằng chiến lược đặt niềm tin vào sự văn minh, đoàn kết, tin rằng lời kêu gọi phẩm giá có thể giữ thăng bằng cho con thuyền trong cơn chao đảo vì sóng dữ.
Trong nhiều tháng qua, các tài khoản chính thức của Bạch Ốc và Bộ Nội An trên mạng X liên tục tung ra hình ảnh và video (meme) dị hợm: từ ảnh ghép kèm âm thanh chế giễu, những đoạn đăng kiểu TikTok, cho đến tranh vẽ bằng trí tuệ nhân tạo. Đây không phải trò vui của vài nhân viên rảnh rỗi, mà là một chiến dịch có chủ ý, lặp đi lặp lại, như muốn răn: ai mới thực sự được coi là người Mỹ. Trang NPR ngày 18 tháng 8 nhận định: “Các tài khoản chính thức của chính quyền Trump đang khai thác đủ kiểu meme, hình ảnh AI với giọng điệu đầy thách thức trong các bài đăng trên mạng xã hội.”
Trước khi quay lại cùng cuộc họp song phương giữa Trump và Putin tại Alaska, hãy quay lại những cuộc họp giữa Donald Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu của Donald Trump. Lần đầu tiên, một đương kim tổng thống Hoa Kỳ đã hạ mình sang Châu Á đến ba lần, lần đầu tại Singapore, rồi Việt Nam và cuối cùng ngay tại khu phi quân sự giữa Nam-Bắc Hàn, để gặp và nâng cao vị thế một tay "Chí Phèo" cộng sản mặt sữa nhưng khét tiếng độc ác lên vị thế chính thức ngang hàng với Hoa Kỳ trên chính trường quốc tế.
Trong căn phòng trắng, lổm chổm những mảng phù điêu mạ vàng trên trần nhà và tường, một người đàn ông mảnh khảnh, nhanh nhẹn bước ra giới thiệu trước ống kính báo chí món quà đặc biệt ông cố ý mang theo tặng Tổng thống Donald Trump. Đó là lần hiếm hoi CEO của hãng Apple, Tim Cook, xuất hiện trong trang phục sơ mi cà vạt vest đen. Ngay cả trong những lần ra mắt sản phẩm iPhone mới hàng năm, vốn được xem là sự kiện quan trọng bật nhất của Apple, người ta cũng không thấy Cook phải bó mình trong bộ lễ phục trịnh trọng như vậy. Tim Cook đã mang đến cho các tín đồ của trái táo một sự bất ngờ, giống như 15 năm trước, ông xuất hiện trên tạp chí Out ở vị trí đầu bảng xếp hạng Power 50, một danh sách xếp hạng những cá nhân đồng tính nam và đồng tính nữ có ảnh hưởng nhất vào thời điểm đó.
Trong những tháng qua, thảm họa đói của người Palestine ở dải Gaza đã làm thế giới rúng động. Tin tức về trẻ em Palestine bị bắn chết trong khi cố len lỏi tới rào sắt để nhận thức ăn viện trợ được truyền đi; nhiều người đặt câu hỏi về lương tri của những kẻ tổ chức “công tác nhân đạo” này (công ty Gaza Humanitarian Foundation do chính phủ Trump hậu thuẫn). UN ước tính có khoảng 1,400 người Palestine đã chết khi tìm cách nhận thực phẩm cứu trợ. Vào tháng 12 năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc quốc gia này phạm tội diệt chủng ở Gaza. Một số quốc gia khác tham gia hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với vụ kiện, bao gồm: Nicaragua, Bỉ, Colombia, Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Ai Cập, Maldives, Mexico, Ireland, Chile Palestine…
Trí nhớ của một cộng đồng không chỉ mất đi khi thời gian làm phai mờ, mà có khi có bàn tay cố tình tháo gỡ. Không cần nhiều bút mực, chỉ cần bỏ vài dòng, thay một chữ, hoặc xóa một đoạn – câu chuyện lập tức đổi nghĩa. Lịch sử hiện đại đã nhiều lần chứng kiến điều đó. Năm 1933, chính quyền Quốc xã Đức đốt sách giữa quảng trường, thay lại giáo trình, đặt viện bảo tàng và văn khố dưới quyền Bộ Tuyên Giám. Joseph Goebbels nói: “Chúng ta không muốn người dân sử dụng cái đầu. Chúng ta muốn họ hành xử theo cảm tính.” Tám thập niên sau, ở một góc khác của địa cầu, những bản thảo của Trương Vĩnh Ký – người khai sáng nền quốc ngữ Việt – bị loại khỏi thư viện vì bị gán là “tay sai thực dân”. Sau 1975, chính quyền cộng sản xét duyệt văn hóa trên toàn quốc: các tác phẩm học thuật bị cấm; bị đốt, tên tuổi các học giả và nhà văn miền Nam biến mất khỏi mọi tiến trình văn hóa. Tại Hoa Kỳ ngày nay, sự thật không bị đấu tố – nhưng bị biên tập lại.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.