Hôm nay,  

Kỷ Niệm

12/05/201612:09:00(Xem: 9023)

Kỷ Niệm

Để tiếc thương Cao Thị Minh Nghĩa, người em gái duy nhất của tôi.

 
blank

Cao Đắc Vinh

 

Tôi sinh ra trong một gia đình đông con, theo thứ tự là người con thứ tư trong số bảy anh chị em. Sau tôi ba năm là cô em gái nên chúng tôi lớn lên cùng thời... Năm tháng cũ bên nhau, hai đứa sống chung nhiều kỷ niệm đáng nhớ trong đời.
.

Vì ở giữa hai thanh nữ, trên có chị, dưới có em do đó đời sống tình cảm của tôi rất phong phú từ thời niên thiếu đến tuổi trưởng thành. Mẹ tôi cứ ba năm hạ sanh một đứa vì thế bà chị hơn tôi ba tuổi, cô em cũng lại kém từng đó năm. Ảnh hưởng của chị lớn đối với em trai thường khiêm nhường hơn em gái nên tuổi tác sai biệt của em và tôi là động lực môi giới lý tưởng cho những mối tình chớm nở từ hai phía.
.

Thời gian tôi vào Trung học Nguyễn Trãi, Chu Văn An thì em là nữ sinh Trưng Vương vì vậy ở tuổi dậy thì, mối tình lãng mạn giữa tôi với một người bạn của em nảy nở như bông hoa tím học trò ép giữa trang sách. Trưởng thành lên Đại học là lúc tôi phải xa nhà, xa em và xa cả chuyện tình ngây thơ trong sáng ấy. Tuy xa nhau nửa vòng trái đất nhưng thư tình và thư em đến từ Saigon đã như nắng mùa đông Paris sưởi ấm lòng hoài hương... chờ đợi một ngày về! Dạo đó, hôm nào người đưa thư dừng trước nhà, nếu may mắn có thư “người ấy” hay thư em là tâm hồn tôi vui như mở hội nên dù bận rộn thi cử, tôi cũng gấp sách lại để mở lá thư xanh có mùi hương xưa, hoa lạ ấp ủ từ quê nhà.
.

Thư em viết chân tình giống như trò chuyện... chữ nghĩa bình dị kể lể đời sống gia đình, tin tức bạn bè ở trường rồi sinh hoạt của các cô cùng lối xóm thật vui nhộn đã là món quà tinh thần quý hiếm cho kẻ xa nhà. Biết anh trai thích nghe chuyện em gái nên mỗi dòng tâm sự của em đều đầy đủ tình tiết dí dỏm. Tôi say mê đọc đi đọc lại nhiều lần, có khi bật cười hay bật khóc bởi tin vui hoặc tin buồn em thông báo. Tuy thư viết có lúc ngắn lúc dài nhưng mười lần như một, khi đọc đến dòng cuối: “xin phép anh ngừng bút và hẹn ông anh yêu quý của em thư sau”, tôi lại thấy hụt hẫng, bàng hoàng trách em sao không viết dài hơn thế nữa!
.

Em chào đời sau thế chiến thứ II, khởi đi từ chinh chiến mùa thu, Việt Minh liên kết mọi thành phần chính trị để dành độc lập từ thực dân Pháp. Bố mẹ đắc chí đặt ngay hoài bão ấy vào tên em như muốn chuyển lời hiệu triệu của phong trào Việt Minh lên cao. Phải chăng là điềm gở vì phận gái giữa thời loạn, lại trót mang cái danh nghĩa chính trị bề ngoài lý tưởng mà bề trong giả dối nhằm thủ tiêu, giết hại thành phần Quốc gia chân chính nên đời em cũng thăng trầm như vận nước nổi trôi?
.

Sinh nhật em mùng 5 tháng 1, ngày cưới thứ bảy 1 tháng 5, 1976 và lạ lùng thay chủ nhật ngày 1 tháng 5, 2016 cũng là ngày em về nước Chúa... Ba thời điểm quan trọng của đời người bị đảo ngược vì trùng hợp! Lẽ ra tôi nên gọi là Chúa nhật cho linh thiêng tỷ như em đã hẹn về đúng “ngày của Chúa”! Em vừa nằm xuống sau hơn sáu thập niên đã đến cõi trần... tiếng khóc o eo chào đời hòa cùng tiếng súng Việt Minh khởi nghĩa lúc vận nước đang hồi ngả nghiêng. Giã từ “cõi tạm”, đời em tuy đã yên nghỉ nhưng vận nước vẫn còn đó nỗi buồn! Chết “linh” xin em hãy phù hộ nước Việt mình sống “hiển”, qua cơn bỉ cực một lần giống như em là điều 90 triệu đồng bào đang mong chờ.
.

Sáng nay nhìn trời đổ mưa, lòng tôi chùng xuống vì nhớ em nên muốn viết lại quãng đời “lịch sử” ví như duyên kiếp mà chính tôi là nhịp cầu đã dắt em qua... Kỷ niệm thuở ban đầu bao giờ cũng đẹp, sau tình yêu còn có tình anh em cùng chung bọc mẹ sinh ra... một thời gặp gỡ, yêu thương, giận hờn rồi vĩnh biệt.
.

Trong “Chuyện Kể Đôi Mắt Người Sơn Tây” viết tặng em, tôi đã trình bày cuộc đời hai đứa với nỗi nhọc nhằn ở quê Sơn Tây lúc còn tấm bé trong vòng tay che chở của mẹ khi lính Lê Dương về làng hãm hiếp: Tín lập gia đình với Cam, người cùng phố Hậu An và có được 5 người con. Đứa con gái út vừa ra đời vào dịp Tết Kỷ Sửu cách đây vài tháng, vợ chồng đặt tên là Minh Nghĩa để kỷ niệm ngày Việt Minh khởi nghĩa. Hôm nay, Cam cũng ngồi thổi cơm giúp mọi người mặc dù không ra đồng canh tác vì thể lực còn yếu sau khi sanh nở. Một tay ẵm đứa bé gái ghì sát vào ngực, một tay dắt thằng con trai tên Vinh vừa tròn ba tuổi, Cam đưa mắt nhìn chồng e ngại, cứ nhìn lên rồi lại cúi xuống xem chừng hai con nhỏ như đoán trước hiểm nguy sắp ập đến với gia đình mà tấm thân nhỏ bé của nàng đành an phận buông xuôi và cam chịu như tên gọi của mình..”

http://binhtrung.org/author/post/3752/1/cao-dac-vinh-vietbao-com
.

Năm 54, hiệp định Genève ký kết, gia đình di cư, tuổi thơ cùng lớn lên ở miền Nam. Em ngây thơ xinh đẹp nên mấy đứa bạn tôi hay lui tới nhà, có khi chỉ đậu xe trước cửa trò chuyện dăm ba câu rồi lại đi! Mục đích là thăm tôi nhưng thật ra cũng để nhìn trộm và tìm cơ hội quen em. Ngây ngô tôi chẳng để ý khi bạn mình hay đảo mắt nhìn vào phía trong nơi có em qua lại... Thế rồi mọi điều vỡ lẽ khi tôi đi du học vì em thấy các anh ấy vẫn thường trở lại, lấy cớ muốn biết tin tôi ở xa nhưng thực tâm là để thăm em ở gần. Về lâu về dài chẳng còn úp mở, thỉnh thoảng tôi nhận thư họ tâm sự... muốn yêu thương, chăm sóc em trong lúc tôi vắng nhà như một cô em gái “nuôi” dễ mến. Tuổi thiếu nữ trăng tròn mà mấy anh trai vồn vã tình nguyện dạy em học, dắt đi phố vào những dịp Saigon nhộn nhịp lễ Tết hẳn cũng làm em vui cho dù tình yêu thuở đó vẫn còn trừu tượng chưa định nghĩa.
.

Ai biết trước được dòng đời sẽ trôi về đâu? Vài năm sau, em lên đường sang Mỹ du học nên đành bỏ lại tất cả tình xưa nghĩa cũ. Từ Paris tôi sang New York gặp em năm 72, ngẫu nhiên được tham dự Đại hội Hè do sinh viên Việt Nam tổ chức vì em là một thành viên. Em bấy giờ khôn lớn, xinh tươi như đóa hoa xuân vừa nở nụ, tỏa hương thơm ngát làm đàn ong, cánh bướm dập dìu xung quanh không biết mỏi! Tôi hoa mắt, hãnh diện về cô em gái bao nhiêu thì yêu thương em bấy nhiêu...
.

Năm em ra trường, tôi nhận được lời nhắn: “Trước khi xin việc đi làm, anh cho em thăm nước Pháp rồi sau này chết cũng hả lòng! Từ lâu, em mơ đến Paris mà chỉ biết qua âm nhạc và sách vở... Tháp Eiffel, sông Seine với những cuộc tình em từng nghe nhưng chưa bao giờ thấy...”. Không chờ đợi, tôi mua ngay vé khứ hồi New York - Paris qua hãng Air France để em đi Pháp. Thời gian đó, tôi đang làm việc ở tỉnh nên đến Paris đón em tại phi trường Charles De Gaulle. Tôi nhớ mãi hôm ấy là 11 giờ sáng thứ bảy, ngồi uống cà phê tại một quán nhỏ có hai hàng ghế xếp dọc trên hè phố St Michel gần vườn Luxembourg để đợi giờ máy bay hạ cánh vào lúc xế trưa.
.

Người Paris có cái thú tiêu khiển là ngồi vỉa hè, uống tách cà phê expresso... để hồn bâng quơ nhìn khách bộ hành. Tôi lấy một bàn, thảnh thơi ngắm người đẹp qua lại với niềm vui sắp đón cô em gái đáng yêu. Bất ngờ, ngẫu nhiên chẳng hẹn mà gặp, tôi vừa thấy bóng dáng người bạn cũ cùng trường năm xưa ở Pháp bước ngang qua. Mừng quá tôi gọi với anh ta lại rồi hai đứa ngồi cà phê tâm tình cả giờ không hết chuyện... Được biết tôi sắp ra phi trường đón cô em gái, anh đề nghị lái xe cùng đi để tiếp tục hàn huyên vì lâu năm mất liên lạc và cuối tuần rảnh rỗi.


.

Phi trường Charles De Gaulle tấp nập với những chuyến bay quốc tế. Em tôi xong thủ tục, bước ra ngoài... Anh em ôm nhau mừng tủi rồi chuyện vui nổ ra như pháo nên quên bẵng giới thiệu với em người bạn đang đứng bên cạnh mỉm cười, mắt nhìn chăm chú, chờ đợi bắt tay chào hỏi làm quen.

Lấy hành lý xong, chúng tôi xuống chỗ đậu xe, bỗng nghe tiếng em vừa la hốt hoảng vừa hí hửng hét lên khi nhận ra chiếc mini Cady năm xưa đang đậu ở lề đường. Cử chỉ thơ ngây ấy đã làm tôi và anh bạn ngạc nhiên, thích chí bật cười... Đây là kỷ niệm ngộ nghĩnh nhất chúng tôi ghi nhận lúc em vừa đặt chân đến Paris. Lý do có thể hiểu vì xa nhà đã lâu, sống ở thành phố xô bồ như New York, chưa lần nào em gặp lại cái kỷ vật xa xưa ấy. Bất ngờ thấy chiếc Cady giữa Paris đã làm khung trời Trưng Vương thời nữ sinh của em trở về... màu áo trắng trinh nguyên, tình bạn bè thân thiết, có tiếng cười ròn tan và tuyệt vời có cả cái nét thơ ngây thuở nào.
.

Giây phút em bộc lộ kỷ niệm một cách tự nhiên qua chiếc Cady không ngờ đã chinh phục trái tim Don Juan của anh bạn tôi ngay tức thì... Cái cảm xúc tự phát ấy nghe kể thì rất thông thường nhưng thực tế hình như có “ma lực” chuyển được cả lòng người! Nhiều lần tôi tự hỏi khi nhớ đến kỷ niệm khó quên này: “đồng ý đời con gái huy hoàng nhất chỉ vỏn vẹn vài năm sau tuổi dậy thì và nhan sắc em tôi xem như tuyệt đỉnh ở thời điểm đó nhưng một người đàn ông đào hoa và từng trải như anh bạn tôi lại có thể yêu đột nhiên như sét đánh là điều dễ mà cũng khó hiểu?”.
.

Bạn tôi bề ngoài trẻ trung chẳng có gì đáng phê phán. Nhân cách anh là một “gentleman” lịch thiệp có duyên ngầm, tính tình hào phóng, con nhà giầu và nhất là học giỏi xuất thân từ một Grandes Ecoles ở Paris. Đi tìm câu trả lời, tôi chỉ có thể thầm nghĩ: “đàn ông nói riêng và con người nói chung thích chinh phục những vật lạ trên thế gian. Thời sinh viên ở Pháp, những cô Đầm là đối tượng thu hút niềm khao khát không thể phủ nhận nhưng sau nhiều năm sinh hoạt thì sự hấp dẫn đó từ mới đã thành cũ! Một lần ra đi, trong tiềm thức kẻ xa nhà luôn ấp ủ tình quê hương non nước và hình ảnh đẹp nhất vẫn là nét ngây thơ độc đáo rất dân tộc qua chân dung người con gái Việt... Cái thơ ngây dụi dàng này người ta còn gọi là duyên khác hẳn với nét mạnh bạo trực tiếp ở người đẹp phương Tây”.
.

Chuyện khó tin mà có thật! Nghe tôi kể cứ tưởng cái xe Cady chỉ là hư cấu giống chiếc giầy trong sự tích “Cinderella” nhưng đây chính là kỷ niệm một lần giữa chúng tôi... Trưa hôm ấy, xem như định mệnh đã an bài vì sau những ngày hè tại Pháp, em tôi về New York, ngậm ngùi dứt tình với vị bác sĩ đang theo đuổi. Ở bên này do tình yêu thôi thúc, bạn tôi nhanh chóng lấy chuyến bay sang gặp nàng bên New York. Một người bỏ con tim ở Paris, một người gởi trái tim bên New York... Cuối cùng, họ mướn Câu Lạc Bộ đối diện khu vườn Luxembourg làm đám cưới ngày cuối tuần mùng 1 tháng 5, 1976 có sự hiện diện của mẹ tôi và đông đủ bạn bè vào giữa thập niên 70.
.

Sau vài năm cùng tôi “ngao du sơn thủy”, “tha phương cầu thực” ở Casablanca miền Bắc Phi, họ lập nghiệp tại tiểu bang Cali, sống an vui hạnh phúc với những thành quả đáng kể như đa số các gia đình trung lưu. Họ có ba người con tốt nghiệp Đại học, hiện làm việc trong ngành Y & Dược khoa. Tưởng rằng với hoàn cảnh thuận lợi sẵn có, hai người sẽ sống già bên nhau... Ai ngờ họ đã chia tay khi em tôi trở thành tín đồ đạo Tin Lành ở giáo phận nam Cali. Ban đầu thì một mình, một đạo, một niềm tin nhưng thời gian sau, em tìm mọi cách thuyết phục chồng con, anh em và cả bố mẹ theo con đường em đi... đến khi thất bại thì giọt nước đã tràn ly! Sau đó, em từ từ xa lánh gia đình và chỉ thân thiết với những người đồng đạo cùng nhà thờ.
.

Thiết nghĩ đạo nào cũng giúp chúng ta sống ngay thẳng. Hẳn không có đạo xấu mà chỉ có người xấu! Lợi dụng lòng tin tuyệt đối cộng với lời dụ dỗ ngon ngọt, môn đệ dễ trở thành những kẻ cuồng tín đặt hết tương lai vào một viễn ảnh huy hoàng mang tính vĩnh cửu mai sau. Em tôi đã theo đạo như những “con cừu của Panurge” mất hẳn tư duy, chỉ biết nghe và làm theo người khác một cách vô ý thức đến tận cuối đời vẫn còn u mê.
.

Nguyên nhân từ đâu chẳng rõ nhưng dưới mắt tôi, em chính là nhân chứng sống cho mối quan hệ bất hảo giữa đạo và đời... Em với tôi cùng tin có đấng Tạo Hóa nhưng khác biệt ở chỗ em học hỏi, đặt niềm tin sắt đá vào một Người, còn tôi thì vẫn đi “tìm” Thượng Đế nên không thể đứng chung cùng hàng ngũ. Ngược lại, tôi “thấy” Phật và xem ngài như một người Thầy đắc đạo, ngài ở trong tôi và giúp tu thân, khai mở tâm trí cho đúng với đạo từ bi, bác ái, hạnh phúc của con người chứ tuyệt đối không thấy phép lạ huyền diệu bao quanh.
.

Đạo là tâm linh, đời là cuộc sống, cả hai đều “vô thường”... Tâm linh cần trong sáng và cuộc sống cần thực tế. Đạo bên đạo, đời bên đời nương nhau mà hành đạo giúp đời... Không nên kết nối hai làm một nếu ta chưa quyết tâm trở thành tu sĩ. Niềm tin luôn luôn là một sự chọn lựa cá nhân. “Cộng” niềm tin đồng nghĩa với Cộng sản sẽ kéo theo tranh chấp, đổ vỡ và đương nhiên thất bại.
.

Những năm tháng sau cùng, em dị nghị coi tôi như người ngoại đạo “ngoan cố” nên tình anh em mất đi nhiều cảm thông. Kỷ niệm dĩ nhiên cũng nhạt nhòa từ đó! Sáng nay đi dự lễ hỏa táng, tôi thấy vài người khóc nức nở, không sao cầm được nước mắt làm tôi nhớ đến bài thơ của Marie Elizabeth Frye mà một bà giáo sư Anh văn ở trường Nguyễn Trãi năm xưa đã gởi tặng khi nghe tin buồn. Bài thơ “Do Not Stand at My Grave and Weep” viết năm 1932 quả tình rất hay và có ý nghĩa. Marie Elizabeth Frye (1905-2004) là thi sĩ nổi tiếng khắp thế giới với một bài thơ! Nếu ai hỏi “giờ này em ở đâu?”, tôi sẽ không thể nói “em tôi đang ở thiên đàng...” nhưng Marie Elizabeth Frye có câu trả lời bằng những vần thơ:
.

Do not stand at my grave and weep.

I am not there I do not sleep.

I am a thousand winds that blow.

I am the diamond glints on snow.

I am the sunlight on ripened grain.

I am the gentle autumn rain.

When you awaken in the morning's hush

I am the swift uplifting rush.

Of quiet birds in circled flight.

I am the soft star that shines at night.

Do not stand at my grave and cry.

I am not there I did not die.
.

Lời cuối, xin chúc em hưởng mọi phúc lành bên cạnh Chúa như em hằng mong đợi. Thân em một nắm tro tàn rồi đây sẽ tan ở biển Thái Bình như cát bụi trở về hư không nhưng rối ren và hệ lụy còn ở lại cõi trần. Cơn mưa vừa tạnh... Vĩnh biệt em, cô em gái duy nhất với những kỷ niệm một thời đáng yêu!

05/10/2016

Cao Đắc Vinh 


.
.

Ý kiến bạn đọc
15/05/201621:25:16
Khách
*******************************************************************************************

Do not stand at my grave and weep.
I am not there I do not sleep.
I am a thousand winds that blow.
I am the diamond glints on snow.
I am the sunlight on ripened grain.
I am the gentle autumn rain.
When you awaken in the morning's hush
I am the swift uplifting rush.
Of quiet birds in circled flight.
I am the soft star that shines at night.
Do not stand at my grave and cry.
I am not there I did not die.


Xin tam dich bai tho tren nhu sau:

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Xin dung dung khoc noi toi an nghi
Toi khong o do khong yen nghi
Chi la ngan gio thoang bay
Chi la hat kim bang long lanh
Chi la hat thoc chin choi chan anh nang
Chi la hat mua thu em ai
Luc ban mai khua ban tinh giac
Chi la su xon xao thoang hien ngay
Lam nhung chim ngoan bay luon vong
Chi la sao lung linh chieu anh dem
Xin dung dung khoc noi toi an nghi
Toi khong o do khong qua vang

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

San Diego, May 15, 2016 – Do D. Hung – NT71
15/05/201609:38:49
Khách
Bùi ngùi! Phận người như gió thoang mây bay. Phút chốc vội lìa tan.
12/05/201622:08:07
Khách
Xin Kinh Chao

Cao Đắc Vinh - NT58

Kinh Anh -
DO D. HUNG - NT71
12/05/201621:48:41
Khách
Xin thanh that chia buon cung huynh truong Nguyen Trai cua VNCH ve su ra di cua "Su Muoi" cua Huynh, co le la "Su Ti" cua toi (Dai Bac 105 Ly Ban Khong Toi.

Kinh Su Huynh - Hung D. DO
12/05/201619:56:19
Khách
Đạo thì tốt mà cuồng đạo, cuồng tín thì không nên một tí nào !
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Kể từ khi tổ chức khủng bố Hamas tấn công vào Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, các vụ xung đột đẫm máu xảy tại Dải Gaza cho đến nay vẫn chưa kết thúc. Nhưng gần đây, cộng đồng quốc tế còn tỏ ra lo ngại nhiều hơn khi giao tranh giữa Israel và lực lượng dân quân Hezbollah ở Lebanon đang gia tăng. Bằng chứng là sau cái chết của thủ lĩnh Hamas Ismail Haniya và thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah, tình hình càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Trong vài tháng qua, người dân Mỹ, dù muốn hay không muốn, cũng đã có nhiều cơ hội để nhìn về một bức tranh mà trong đó có quá nhiều sự tương phản. Những mảnh ghép từ hai tầm nhìn, hai chiến lược, hai mục đích hoàn toàn khác biệt đã dần dần rơi xuống, để lộ ra hai con đường hoàn toàn khác biệt cho người Mỹ lựa chọn. Dù có một bức màn đã rơi xuống (như nữ hoàng Oprah Winfrey đã ví von) cho một thuyền trưởng bước ra, trao lại cho người dân sự hy vọng, lòng tin, trách nhiệm, thì sâu thẳm bên trong chúng ta vẫn muốn biết, những giá trị thực của một triều đại đã mang lại. Từ đó, niềm tin sẽ được củng cố.
Bi hài kịch “ngoại giao cây tre”, với hoạt cảnh mới nhất là “cưỡng bức đặc xá”, đã giúp chúng ta nhận ra rằng, dẫu khác nhau nước lửa, “phóng sinh” và “hiến tế” vẫn có thể hội tụ ở ý nghĩa “triều cống” khi phải chiều lòng hai cường quốc ở hai đầu mút của hai hệ tư tưởng trái ngược nhau. Để đẹp lòng bên này thì phải nhẫn tâm “hiến tế”, mà để làm hài lòng bên kia thì phải diễn tuồng “phóng sinh” để có một dáng dấp khai phóng, cởi mở. “Chiến lược ngoại giao” này, phải chăng, là một trò chơi “ăn bù thua” mà, diễn đạt bằng ngôn ngữ toán học của Game Theory, là có tổng bằng không?
Trận Điện Biên Phủ kết thúc vào hôm 7 tháng 5 năm 1954. Bẩy mươi năm đã qua nhưng dư âm chiến thắng, nghe chừng, vẫn còn âm vang khắp chốn. Tại một góc phố, ở Hà Nội, có bảng tên đường Điện Biên Phủ – cùng với đôi dòng chú thích đính kèm – ghi rõ nét tự hào và hãnh diện: “Tên địa danh thuộc tỉnh Lai Châu, nơi diễn ra trận đánh quyết liệt của quân và dân ta tiêu diệt tập đoàn cứ điểm thực dân Pháp kéo dài 55 ngày đêm”.
JD Vance đã chứng tỏ một “đẳng cấp” khác, rất “Yale Law School” so với thương gia bán kinh thánh, giày vàng, đồng hồ vàng, Donald Trump. Rõ ràng, về phong cách, JD Vance đã tỏ ra lịch sự, tự tin – điều mà khi khởi đầu, Thống đốc Walz chưa làm được. Vance đã đạt đến “đỉnh” của mục tiêu ông ta muốn: lý trí, ôn hoà, tỉnh táo hơn Donald Trump. “Đẳng cấp” này đã làm cho Thống Đốc Tim Walz, người từng thẳng thắn tự nhận “không giỏi tranh luận” phải vài lần phải trợn mắt, bối rối trong 90 phút. Cho dù hầu như trong tất cả câu hỏi, ông đã làm rất tốt trong việc phản biện lại những lời nói dối của JD Vance, đặc biệt là câu chất vất hạ gục đối thủ ở phút cuối: “Trump đã thua trong cuộc bầu cử 2020 đúng không?” JD Vance đáp lại câu hỏi này của Tim Walz bằng hàng loạt câu trả lời né tránh và phủ nhận sự thật. Và dĩ nhiên, rất “slick.” “Trump đã chuyển giao quyền lực rất ôn hoà.” Cả thế giới có thể luận bàn về sự thật trong câu trả lời này.
Phải nhìn nhận rằng chuyến đi đầu tiên của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đến Mỹ đã được giới chức ngoại giao Việt Nam thu xếp để ông gặp được nhiều lãnh đạo, xem như xã giao ra mắt để hợp tác, hỗ trợ Việt Nam trong nhiều lãnh vực trong tương lai. Bài diễn văn của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm trước diễn đàn Liên Hiệp Quốc chỉ lặp lại các chính sách đối ngoại của Hà Nội, nên không được truyền thông quốc tế chú ý nhiều như các diễn văn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, là đại diện cho những quốc gia trực tiếp liên can đến các xung đột ở Trung Đông, ở Ukraine mà có nguy cơ lan rộng ra thế giới. Ông Lâm mới lên làm chủ tịch nước kiêm tổng bí thư Đảng Cộng sản được vài tháng, sau khi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng qua đời, nên ông muốn dịp đến Liên Hiệp Quốc là dịp để thể hiện vai trò lãnh đạo của mình và nhấn mạnh đến chính sách ngoại giao du dây của Hà Nội.
Sự bất mãn lan rộng với các hệ thống thuộc chủ nghĩa tư bản hiện tại đã khiến nhiều quốc gia, giàu và nghèo, tìm kiếm các mô hình kinh tế mới. Những người bảo vệ nguyên trạng tiếp tục coi Hoa Kỳ là một ngôi sao sáng, nền kinh tế của nước này vượt xa châu Âu và Nhật Bản, các thị trường tài chính của nước này vẫn chiếm ưu thế hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, công dân của nước này cũng bi quan như bất kỳ công dân nào ở phương Tây.
Sau 38 năm quyết định “đổi mới hay là chết” (1986-2924) CSVN vẫn còn là quốc gia do một đảng độc quyền lãnh đạo; không có bầu cử tự do; không cho lập đảng đối lập và không có báo chí tư nhân. Vì vậy, những khẩu hiệu “nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân”, hay “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” được Đại hội lần thứ X khẳng định là những khoe khoang nhàm chán...
Việc Donald Trump được gần phân nửa người Mỹ chấp nhận và ủng hộ trong những năm gần đây đã khiến nhiều người trí thức trong xã hội Hoa Kỳ đặt câu hỏi về sự tồn tại của “human decency”, hay dịch nôm na là “sự đàng hoàng, sự tử tế, đạo đức nhân tính của con người”. Liệu xã hội ngày nay đã hạ thấp chuẩn mực “đàng hoàng”, hay có thể nào sự đàng hoàng, tử tế giờ đây không còn là một nhân tính cần thiết trong giá trị nhân bản? Dĩ nhiên trong mỗi xã hội, mỗi người có mỗi “thước đo” riêng về mức độ của “đàng hoàng”, nhưng từ ngữ tự nó phải phần nào nói lên một chuẩn mực nhất định. Theo một số tự điển tiếng Việt, chúng ta có thể đồng ý rằng: 1. Đàng hoàng là một tính từ tiếng Việt mô tả cuộc sống đầy đủ, đáp ứng được các nhu cầu chung của xã hội. Ví dụ: cuộc sống đàng hoàng, công việc đàng hoàng, nhà cửa đàng hoàng. 2. Đàng hoàng còn được dùng để chỉ những biểu hiện về tính cách mẫu mực, hay tư cách con người tử tế đáng được coi trọng.
Thư tịch cổ ghi rằng… Lịch sử trên thế giới thật sự rất hiếm người tài vừa là vua đứng đầu thiên hạ vừa là một hiền triết. Nếu văn minh La Mã có Marcus Aurelus, hoàng đế triết gia, vừa minh trị dân, độ lượng với mọi người và để lại tác phẩm triết học nổi tiếng “Meditations” thì ở phương Đông hơn mười hai thế kỷ sau có Vua Trần Nhân Tông của nước Việt. Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, triều đại của Vua Trần Nhân Tông là triều đại cực thịnh nhất của sử Việt. Ông là vị vua liêm chính, nhân đức, một thi sĩ, đạo sĩ Phật giáo. Do là một vị vua đức độ, trọng dụng nhân tài, nên ông thu phục nhiều hào liệt trong dân, lòng người như một. Quốc triều có Thái sư Trần Quang Khải, về binh sự có các danh tướng Trần Quốc Tuấn, Trần Quốc Toản, Phạm Ngũ Lão, Trần Khánh Dư, Trần Nhật Duật…Về văn thơ có những người uyên bác như Trương Hán Siêu, Mạc Đĩnh Chi. Vua Trần Nhân Tông thương dân như con, xem trung hiếu làm đầu, lấy đạo nghĩa trị quốc.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.