Hôm nay,  

Văn hóa nói nhảm

17/09/201608:09:00(Xem: 7085)
Văn hóa nói nhảm
 
 
“Tốt hơn là bạn nên giữ im lặng để mọi người nghĩ là bạn đần độn.  Một khi bạn đã mở miệng thì không còn gì để hoài nghi nữa.”
 
“Better to keep silent and let people think you a fool, than to open your mouth and remove all doubt.”  - Pres. Abraham Lincoln
 
*
 
  
blank
  
 
Con người nói nhảm và làm bậy vì tưởng như vậy sẽ làm mọi người chú ý. Trẻ con thường làm bởi vì đầu óc trẻ con chỉ đủ để hiểu là cần thiết phải nói hay làm những chuyện không phải; nhưng chưa có đủ tri khôn để hiểu hay phân biệt được kết quả mang đến sẽ là tốt hay xấu.   Các lãnh tụ chóp bu của cộng sản Việt Nam đâu phải là trẻ con nhưng vì bản chất cố hữu tào lao của thuyết cộng sản, và bởi vì họ thường kém văn hóa, ít học cho nên cách ứng xử y như trẻ con vậy.
 
Hãy cùng nhau tuần tự xem qua từng nhân vật lãnh đạo cộng sản trong giai đoạn “kinh tế thị trường, định hướng XHCN”:
 
 
1 - Bác Nguyễn Xuân Phúc (aka Nguyễn Xúc Phân)
 
WTF - What The Phuck?  Nguyễn Xuân Phúc, tân thủ tướng của chính phủ cộng sản Việt Nam.  À há!  Hình như muốn làm thủ tướng Việt nam vào thời buổi này phải có một cái tên để đế quốc Mĩ dễ đọc và nhất là sau khi đọc rồi rất khó quên: chẳng hạn như Dong (aka cock), Kiet (aka Kẹc), Dung, và bây giờ là Phuc (aka Phuck).  Nói đến bác Phúc-ca (phuck) là phải nói đến cái khả năng ngoại ngữ có “102” của bác. “Vụ việc” như thế này:
 
- “Phọt Mô Sa” (Formosa) - một chữ mới được vị tân Thủ Tướng Nguyễn Xúc Phân sử dụng trong buổi tiếp xúc với cử tri Thành Phố Hải Phòng sáng ngày 3 tháng 8 năm 2016 về vấn đề liên quan đến vi phạm môi trường trầm trọng của công thép Đài Loan tên “Formosa” ở khu kinh tế Vũng Áng, Hà Tĩnh làm cá chết hàng loạt trên bờ biển của 4 tỉnh duyên hải:
 
“Không được để cho tình trạng ‘phọt mô sa’ tái diễn nữa.  Việt cấp giấy phép (hoạt động) 70 năm cho ‘phọt mô sa’ là đúng.  Nhưng bây giờ họ đã nhận lỗi rồi; đã đồng ý bồi thường rồi…”
 
____________
Ghi chú thêm
 
Ông nói gà bà nói vịt – Anh biết tin ai bi giờ nè trời?!
 
Ngày 10 tháng 9 năm 2016, UBND tỉnh Thanh Hóa, một trong bốn tỉnh duyên hải bị ảnh hưởng nặng nề môi trường ô nhiễm gây ra bởi công ty “phọt mô sa,” đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ về nguyên nhân cá tự nhiên và cá lồng ở khu vực Nghi Sơn lăn ra chết hàng loạt là do tảo (một loại rong biển) nở hoa.  Tuy nhiên, anh Đồng Văn Tuân (41 tuổi, ở thôn Trung Sơn, xã Nghi Sơn) ngồi trên bè nuôi cá, đôi mắt vẫn còn thẫn thờ cho biết: Nhà anh mất 3,5 tấn cá hồng Mỹ và cá mú, thiệt hại chừng 500 triệu đồng. Bao nhiêu vốn liếng bỏ ra để đầu tư, rồi thì tiền vay ngân hàng chưa trả hết… đến bây giờ, bỗng dưng cá chết, gia đình anh rơi vào cảnh khốn đốn.  Anh Tuân nói:
 
“Chúng tôi là người dân, không biết kết luận của các cơ quan chức năng có chính xác không, nhưng chúng tôi đặt ra một giả thiết là; nếu đúng là tảo độc, hay thủy triều đỏ gây cá chết, thì nó phải loang ra một vùng rộng lớn, chứ đâu phải chỉ có một vùng nhỏ ở khu vực biển Nghi Sơn này? Mấy hôm trước khi phát hiện cá chết hàng loạt, bà con ở đây có thấy một dải nước màu đỏ khác lạ với màu nước biển. Chúng tôi nghi ngờ rằng; cá chết là do nguồn nước bị ô nhiễm, nên mới như thế.” 
_______

- “Ma dzê in Việt Nam” (“Made in Vietnam”) - Tân thủ tướng Nguyễn Xúc Phân đã đọc chữ “Made in Vietnam” một cách rất hùng hồn thành “Ma dzê in Việt Nam” khi yêu cầu các doanh nghiệp gia tăng “xuất khẩu” hàng hoá ra nước ngoài trong dịp hội nghị "Doanh nghiệp Việt Nam - Động lực phát triển kinh tế của đất nước" hôm 29 tháng 4 năm 2016 ở Sài Gòn: 

“Đặc biệt, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển và hội nhập để không những phát triển kinh tế trong nước mà còn có nhiều doanh nghiệp xuất khẩu ở nước ngoài, mang thương hiệu mà ta hay gọi là ‘Ma dzê in Việt Nam.’  Đất nước mình anh hùng như vậy, giải phóng dân tộc như vậy, tại sao không thể xuất khẩu lớn được?”

Không rõ cách đọc như trên là do bác Phúc-ca nhà ta vô tình theo thói quen của kết quả văn hóa trăm năm trồng người cách mạng, hay bác cố tình đọc như vậy để chọc cười cho cử tri hay các doanh nghiệp? 

Khi xem lại những gì diễn ra trong “video” được ghi lại thì thấy hoàn toàn không phải chuyện đùa.  Nét mặt bác Phuck rất “nghiêm túc” và cũng không nghe có tiếng cười nào vang lên từ thính giả sau màn trình diễn tiếng Anh ngớ ngẩn của bác Phúc-ca. 
 
Có lẽ các nhà làm tự điển ở Việt Nam phải thêm hai chữ mới có một không hai này vào mục “hiệu chính” ở các trang sau cho hoàn tất…
 
 
2 - Mợ Nguyễn Thị Kim Ngân
 
Mợ Nguyễn Thị Kim Ngân, chủ tịt chắc nịch của cuốc hội csvn – bởi vì mợ nhậm cái chức “chủ tịt cuốc hội” này tới 2 lần trong vòng 4 tháng: lần đầu vào ngày 31 tháng 3 và lần thứ hai vào ngày 22 tháng 7 năm 2016.  Có nước nào như nước Việt Nam ta không (?) - bây giờ nổi tiếng hết biết luôn!  Mỗi ngày, báo lề phải và truyền hình csvn cũng có vài “thông tin” và hình ảnh nói về mợ Ngân hôm nay đang mặc áo màu gì, nói năng gì, và đang đi… đâu?  Tôi tình cờ biết đến mợ này từ khi theo dõi chuyến thăm Việt Nam của TT Obama cuối tháng 5 năm 2016.  Ngày 23 tháng 5 năm 2016, mợ Ngân le te hướng dẫn TT Obama đến thăm ao cá tra của bác Hù ở khu “nhà 54” trong Phủ Chủ tịch.  Đến lúc cùng nhau cho cá tra ăn làm dáng (để tỏ ra đôi bên đã “nhất trí” rồi?) trước các ống kính truyền hình trong và ngoài nước, khi Obama đang thong thả ném từng viên thức ăn cá xuống hồ thì mợ Ngân, để tỏ cho thế giới biết thế nào là tư cách dân “cách mạng Bến Te” của mình, vung tay chơi nguyên con thức ăn cá trong chậu một cái ào xuống ao làm bể đầu vài chục con cá tra đang hí hửng hóng ăn, y như lúc mợ đổ nguyên chậu cám cho heo ăn ngày nào (?)  May mà khi đổ xong xuôi, mợ chưa ném cả cái chậu xuống ao chứ không thì phải có thêm vài chục đồng chí cá tra thành liệt sĩ trong chuyến viếng thăm lịch sử của kẻ thù dân tộc, “ngài” lãnh tụ đế quốc Mĩ xâm lược.  Obama lúc đó trố mắt nhìn mợ không hiểu là để tỏ vẻ khi dễ hay thán phục?  Mẹ kiếp!  “văn hóa cách mạng” thể hiện quá “tích cực” qua đạo đức của “văn hóa cho cá ăn” hay “văn hóa cá chết chùm.”  Mợ sỉ nhục cả một dân tộc “anh hùng” ngay tại ao cá tra chứ không phải chuyện nhỏ có thể bỏ qua đâu?!
 
Đến sáng ngày 23 tháng 7 năm 2016, một ngày sau khi nhậm chức Chủ tịch cuốc hội csvn lần thứ hai (trong 4 tháng) tại “Nhà Quốc hội” Hà Nội, mợ Nguyễn Thị Kim Ngân đã gặp mặt các cơ quan thông tấn, báo chí trong nước và quốc tế.  Mợ Ngân trả lời một câu hỏi của phóng viên liên quan đến vấn đề bảo vệ chủ quyền biển đảo sẽ được tiếp tục thực hiện như thế nào với nguyên văn như sau:
 
“Bảo vệ hòa bình không phải hô hào cho thật to, kích động thế này thế khác là có được chủ quyền, không có đâu. Một số tổ chức, cá nhân lên tiếng hô hào thế này thế nọ nhưng những người đó, tổ chức đó làm gì cho đất nước? Chưa làm gì cả, chỉ có nói, kích động các phần tử để làm rối tình hình.”
 
OMG.  Mợ lên lớp dạy “cử tri” một bài học vỡ lòng về “công dân giáo dục” thật đáng đồng tiền bát gạo với mớ từ ngữ cách mạng nghe thấm thía ý đảng tình dân vô cùng như: “thế này thế khác?” hay “thế này thế nọ?” “những người đó?” “tổ chức đó?” Trong câu nói bất hủ của mợ, chỉ có vài chữ mà tôi cam đoan không phải của riêng “cách mạng” là “đã làm gì cho đất nước?” Úi cha!  Mợ đã nhanh tay đỡ nhẹ lời của TT Kennedy trong diễn văn nhậm chức ngày 20 tháng Giêng năm 1961 mà cả thế giới đều biết chứ không riêng gì csvn…  Mà nè ! Có người dân nào đi bỏ phiếu bầu cho mợ lên làm chủ tịt cuốc hội đâu?  Mợ vừa được “đảng cử” vào chức vụ chứ đâu phải “dân cử.” Đảng cử mợ lên làm chức vụ lớn đâu có nghĩa là mợ “đã làm được việc quái gì cho đất nước?”  Nước Việt Nam mà không có đảng cộng sản thì hôm nay đời sống dân chúng và vấn đề biển đảo có lẽ cũng không đến nỗi bi đát đến như vậy.
 
Cũng trong ngày 23 tháng 7 năm 2016, mợ Ngân tới luôn với lời vàng ngọc:
 
“Một đất nước thiếu dân chủ thì lòng dân sẽ không yên, sẽ không có đồng thuận xã hội…”
 
Trước tiên, muốn hiểu ý của mợ Ngân thì nên biết qua một nước dân chủ phải có bốn điều căn bản (xin đọc cho kỹ - không phải là “Điều 4” đâu nhá!) sau đây:
 
·  Chính phủ và cơ quan lập pháp phải do tự do bầu cử.
·  Có sự tham gia của công dân trong mọi môi trường chính trị.
·  Quyền công dân và nhân phẩm phải được bảo vệ.
·  Luật pháp áp dụng đồng đều cho mọi công dân.
 
Xem lại hoàn cảnh Việt Nam bây giờ, tôi không thấy có đến 1 điều căn bản thì nói gì đến chuyện xa xôi “dân chủ.” Nước Việt Nam làm gì có dân chủ mà cái miệng môi mỏng trên khuôn mặt dày của mợ vẫn có thể mở to ra được để nói cho được câu nói nghịch lý này.  Có một chân lý rõ ràng như ban ngày là nếu Việt Nam có dân chủ thực sự thì mợ lấy con tự do gì mà làm đến chức chủ tịt cuốc hội?? Mợ cho cháu nhờ tí!
 
Một chế độ dùng vỏn vẹn có ba động từ “giản đơn” là “Cướp,” “Giết,” và “Đánh” làm châm ngôn: “Cướp chính quyền,” “Giết. Giết. Bàn tay không ngớt nghỉ,” “Đánh Mĩ kíu nước,” “Đánh tư sản mại bản…” thì làm sao mà mong có cái con “đồng thuận xã hội?”  Đã đến thời đại của “internet,” “smartphone,” người dân ngu khu đen cũng đã biết rõ cộng sản là gì rồi mợ à!  Xin mợ đừng mông muội loại “ma dze in viet nam” nữa nhỉ?  Chỉ tổ làm trò cười cho thiên hạ.
 
 
 
3 - Đồng chí Đinh Thế Huynh
 
Đ/c Đinh Thế Huynh là Thường trực Ủy ban Bí thư Trung ương đảng csvn; Chức này to lắm đấy.  Ngày 12 tháng 9 năm 2016 trong buổi làm việc với Thành ủy Hà nội về cái gọi là “công tác phòng chống tham nhũng và lãng phí” đã nảy ra “sáng kiến” trời ơi đất hỡi khi kêu gọi “xây dựng văn hóa (lại phang thêm một loại văn hóa mới nữa hả?) khinh bỉ tham nhũng” nguyên văn như sau:
 
“Phải xây dựng được một văn hóa, nếp sống khinh bỉ những kẻ tham nhũng, hành vi tham nhũng.  Phải tạo một áp lực xã hội mà những kẻ tham nhũng không chịu nổi…”
 
Thiệt tình! Tuyên bố loại đồ mẹ rượt!  Ban đầu điện báo lề phải “Vietnamnet” trên mạng xã hội chạy “tít” to “Phải xây dựng văn hóa khinh bỉ tham nhũng,” nhưng sau đó chỉ vài giờ phải gỡ xuống ngay vì một mặt bi dân chúng chế riễu ngớ ngẩn, một mặt dư luận cho là đ/c Huynh nhà ta “xúi bẩy” dân chúng khinh bỉ đảng csvn bởi vì đại đa số những kẻ tham nhũng là quan cách mạng, đảng viên, và cán bộ cộng sản…
 
Cái con gì?  Phát biểu kiểu trật lề đảng của đ/c Thường trực bí thư trung ương không khác gì gián tiếp công nhận là cộng sản hoàn toàn bất lực trước công việc “chống tham nhũng” tại Việt Nam.  Nên biết chính phủ cộng sản đã lập ra cái gọi là “Ủy ban chống tham nhũng” và có cả một “Bộ Luật chống tham nhũng” đã được soạn thảo công phu để làm kiểng đập ruồi rồi mà?! 
 
Thật buồn cười.  Bây giờ phải “động viên” đến phạm trù “đạo đức” thì không khác gì đ/c Huynh đang kêu gọi dân chúng hãy “mạnh dạn bày tỏ sự khinh bỉ với toàn bộ đảng cộng sản Việt Nam”; hay ít nhất cũng khuyến khích các đảng viên khinh bỉ lẫn nhau (?) Lạ thật!  Tôi thấy chưa bao giờ thích đáng hơn lúc này: Đ/c Huynh nên được tưởng thưởng huy chương hồ chí minh hạng nhất với nhành hoa liễu….
 
Một cư dân mạng tên “Chau Doan” có lời bàn thêm về lời “kêu gọi khinh bỉ đảng cộng sản” của đồng chí Huynh rất  “ấn tượng” như sau:

“Câu nói không sai nhưng nó ngô nghê, hô khẩu hiệu rỗng tuếch và sẽ chẳng hề cải thiện vấn nạn tham nhũng của đất nước. Tham nhũng là hành động của kẻ lợi dụng chức vụ để ăn cắp tiền của dân. ‘Thằng ăn cắp’ to đầu lặng lẽ ấy còn nguy hiểm gấp hàng nghìn, hàng tỉ lần một thằng ăn cắp ngoài đường.  (Giống như) để diệt sâu, diệt mối thì cần phun thuốc, chứ không ai đứng ngoài tổ và kêu ‘sâu ơi tao khinh chúng mày lắm lắm!’ rồi đứng chờ để chúng xấu hổ quá mà chui ra. Nếu làm thế, bọn sâu sẽ ngồi trong tổ cười và nghĩ bụng ‘Mả bố chúng mày.  Sao chúng mày ngu thế, còn lâu bố mới xấu hổ, bố mới chui ra?!’ ”
 
Tóm lại, “nói nhảm” là nhận xét của người quan sát, người nghe.  Riêng đối với chính người phát ngôn thì lại khác.  Họ nói (nhảm) vì đã rập khuôn người lãnh đạo đi trước, hay đã thấm nhuần những giáo điều đã được dạy dỗ và “chỉ đạo.” Nếu có phải nói sai hay làm sai thì cũng chả sao cả vì họ chỉ theo đúng “quy trình” thôi.  “Sợ bi dư luận chống đối” không phải là điều lãnh đạo cộng sản phải quan tâm dưới chế độ độc tài đảng trị.  Bằng chứng là đã có nhiều chính sách và chủ trương sai bét từ cách mạng tháng 8/1945 mà đâu có ai phải từ chức. Cộng sản từ trước đến giờ không hề có cái “văn hóa từ chức.”  Còn cách chức thì sao?  Có nằm mơ cũng chả thấy được bởi vì mỗi chức đều phải mua với một giá đắt tiền.  Một khi vốn chưa lấy lại đủ thì không ai có quyền cách chức ai cả. Đồng bào đã nghe rõ chưa??
 
 
Tái Bút:
 
Xin phép được ghi lại một đôi câu đối nói về một triết lý sống ở đời nhưng lại có vẻ như là lời sấm truyền áp dụng cho Việt Nam trong những ngày sắp tới:

Bỉnh chúc vô minh, Quang tự diệt,
Trọng Ngân bạc Phúc, Sản tất vong.


Có nghĩa là:

Câu 1: Ngọn đuốc (Bỉnh chúc) mà không có nguồn sáng (vô Minh), thì ánh sáng tự mất (Quang tự diệt).
 
Câu 2: Ham hố tiền bạc (Trọng Ngân) nhưng không chịu tu nhân tích đức, khiến cho phúc mỏng (bạc Phúc) thì của cải, tài sản (hay cộng sản?) chắc cũng mất thôi!

Sấm Trạng đâu có sai bao giờ.  Đừng đi đâu vội.  Chờ xem.
 
   
Trần Văn Giang
Ngày 16 tháng 9 năm 2016

..

Ý kiến bạn đọc
18/09/201613:42:50
Khách
Mình như thế nào mới nghĩ người ta thế đấy.
18/09/201600:52:55
Khách
tac gia con thieu sot, VINH TUONG,. VU LINH va TRONG NHAN
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tháng Năm, 2024, trong phiên tòa xét xử bị cáo, tức cựu Tổng thống Donald Trump, liên quan các khoản chi phí cho nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels dưới dạng tiền bịt miệng, có một cựu công tố viên, bộ trưởng tư pháp từ Flordia đến tòa New York. Bà ngồi bên dưới theo dõi để ủng hộ Trump. Đó là Pam Bondi. Sau khi bồi thẩm đoàn phán quyết Trump có tội trong 34 tội danh, Bondi đã xuất hiện trên Fox News, cùng với Kash Patel, phát biểu rằng “một niềm tin rất lớn đã bị mất vào hệ thống tư pháp tối nay.” Bà còn nói thêm: “Người dân Mỹ đã nhìn thấu điều đó.”
Chiều thứ Sáu, chúng tôi ăn trưa với một người bạn mới ở Huntington Beach. Không biết vì men bia hay vì chọn quán giữa một thành phố “đỏ”, câu chuyện đang nhẹ nhàng bỗng rẽ thẳng vào chính trường. Nhắc đến những gì xảy ra kể từ ngày tổng thống Trump nắm quyền sinh sát, cô bạn tôi đề cập đến vật giá leo thang, vừa lạm phát vừa thuế quan, kinh tế bất ổn, đời sống bất an… Anh bạn mới của chúng tôi nghe đến đây lên tiếng cắt lời: “Dẫu có thế, so với nhiều người, nhiều xứ khác, người Mỹ vẫn còn đang sống trong may mắn. Và chúng ta nên biết ơn điều đó.” Anh khiến tôi liên tưởng đến thuyết “dân túy tàn bạo”, được Jay Kuo nhắc đến trong bài báo mới đăng của Ông trên Substack tuần qua.
Tuần trước, tình cờ tôi đọc được một bài viết của tác giả Vũ Kim Hạnh được chia sẻ lại qua Facebook. Bài viết có tựa đề là "Cơ hội vàng ở Mỹ sau mức thuế đối ứng 20%", trong đó bà nhắc riêng về kỹ nghệ xuất cảng gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ và thế giới. Trước khi đi vào chi tiết của bài viết, có thể nhắc sơ về bà Vũ Kim Hạnh ắt đã quen thuộc với nhiều người trong nước. Bà từng là Tổng Biên Tập báo Tuổi Trẻ, cũng như nằm trong nhóm sáng lập tờ tuần báo Sài Gòn Tiếp Thị, từng là những tờ báo khá thành công tại Việt Nam.
Franklin D. Roosevelt (1882-1945), Tổng Thống Hoa Kỳ thứ 32 và là vị tổng thống Mỹ duy nhất phục vụ hơn 2 nhiệm kỳ, đã từng nói rằng, “Tự do của nền dân chủ không an toàn nếu người dân dung túng sự gia tăng của quyền lực cá nhân tới mức trở thành mạnh hơn chính nhà nước dân chủ đó. Điều đó trong bản chất là chủ nghĩa phát xít: quyền sở hữu của chính phủ thuộc về một cá nhân, một nhóm người, hay bất cứ thế lực cá nhân nào đang kiểm soát.” Lời cảnh giác đó của TT Roosevelt quả thật đã trở thành lời tiên tri đang ứng nghiệm trong thời đại hiện nay của nước Mỹ. Tổng Thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu và gần 8 tháng của nhiệm kỳ hai đã thể hiện rõ ý chí và hành động của một nhà lãnh đạo muốn thâu tóm mọi quyền lực trong tay mình bất chấp những việc làm này có phá vỡ nền tảng tự do và dân chủ mà nước Mỹ đã nỗ lực không ngừng để tạo dựng và giữ gìn trong suốt hai trăm năm mươi năm qua hay không!
Từ lâu trong chính trị Mỹ vẫn tồn tại một quy tắc bất thành văn, khi thì nói lên to rõ “chúng ta tốt đẹp hơn như thế này,” hoặc có khi chỉ thì thầm, nhẹ nhàng, rằng đảng Dân Chủ không nên sa vào bùn lầy. Nhiều thập niên qua, “quy tắc” này đã định hình cả vận động tranh cử lẫn cách cầm quyền lãnh đạo. Tổng thống Barack Obama, bằng sự điềm tĩnh, được xem là bậc thầy về nghệ thuật này, ngay cả khi Donald Trump mở màn thuyết âm mưu “giấy khai sinh giả.” Tổng thống Joe Biden cũng vậy. Ông lèo lái đất nước sau đại dịch bằng chiến lược đặt niềm tin vào sự văn minh, đoàn kết, tin rằng lời kêu gọi phẩm giá có thể giữ thăng bằng cho con thuyền trong cơn chao đảo vì sóng dữ.
Trong nhiều tháng qua, các tài khoản chính thức của Bạch Ốc và Bộ Nội An trên mạng X liên tục tung ra hình ảnh và video (meme) dị hợm: từ ảnh ghép kèm âm thanh chế giễu, những đoạn đăng kiểu TikTok, cho đến tranh vẽ bằng trí tuệ nhân tạo. Đây không phải trò vui của vài nhân viên rảnh rỗi, mà là một chiến dịch có chủ ý, lặp đi lặp lại, như muốn răn: ai mới thực sự được coi là người Mỹ. Trang NPR ngày 18 tháng 8 nhận định: “Các tài khoản chính thức của chính quyền Trump đang khai thác đủ kiểu meme, hình ảnh AI với giọng điệu đầy thách thức trong các bài đăng trên mạng xã hội.”
Trước khi quay lại cùng cuộc họp song phương giữa Trump và Putin tại Alaska, hãy quay lại những cuộc họp giữa Donald Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu của Donald Trump. Lần đầu tiên, một đương kim tổng thống Hoa Kỳ đã hạ mình sang Châu Á đến ba lần, lần đầu tại Singapore, rồi Việt Nam và cuối cùng ngay tại khu phi quân sự giữa Nam-Bắc Hàn, để gặp và nâng cao vị thế một tay "Chí Phèo" cộng sản mặt sữa nhưng khét tiếng độc ác lên vị thế chính thức ngang hàng với Hoa Kỳ trên chính trường quốc tế.
Trong căn phòng trắng, lổm chổm những mảng phù điêu mạ vàng trên trần nhà và tường, một người đàn ông mảnh khảnh, nhanh nhẹn bước ra giới thiệu trước ống kính báo chí món quà đặc biệt ông cố ý mang theo tặng Tổng thống Donald Trump. Đó là lần hiếm hoi CEO của hãng Apple, Tim Cook, xuất hiện trong trang phục sơ mi cà vạt vest đen. Ngay cả trong những lần ra mắt sản phẩm iPhone mới hàng năm, vốn được xem là sự kiện quan trọng bật nhất của Apple, người ta cũng không thấy Cook phải bó mình trong bộ lễ phục trịnh trọng như vậy. Tim Cook đã mang đến cho các tín đồ của trái táo một sự bất ngờ, giống như 15 năm trước, ông xuất hiện trên tạp chí Out ở vị trí đầu bảng xếp hạng Power 50, một danh sách xếp hạng những cá nhân đồng tính nam và đồng tính nữ có ảnh hưởng nhất vào thời điểm đó.
Trong những tháng qua, thảm họa đói của người Palestine ở dải Gaza đã làm thế giới rúng động. Tin tức về trẻ em Palestine bị bắn chết trong khi cố len lỏi tới rào sắt để nhận thức ăn viện trợ được truyền đi; nhiều người đặt câu hỏi về lương tri của những kẻ tổ chức “công tác nhân đạo” này (công ty Gaza Humanitarian Foundation do chính phủ Trump hậu thuẫn). UN ước tính có khoảng 1,400 người Palestine đã chết khi tìm cách nhận thực phẩm cứu trợ. Vào tháng 12 năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc quốc gia này phạm tội diệt chủng ở Gaza. Một số quốc gia khác tham gia hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với vụ kiện, bao gồm: Nicaragua, Bỉ, Colombia, Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Ai Cập, Maldives, Mexico, Ireland, Chile Palestine…
Trí nhớ của một cộng đồng không chỉ mất đi khi thời gian làm phai mờ, mà có khi có bàn tay cố tình tháo gỡ. Không cần nhiều bút mực, chỉ cần bỏ vài dòng, thay một chữ, hoặc xóa một đoạn – câu chuyện lập tức đổi nghĩa. Lịch sử hiện đại đã nhiều lần chứng kiến điều đó. Năm 1933, chính quyền Quốc xã Đức đốt sách giữa quảng trường, thay lại giáo trình, đặt viện bảo tàng và văn khố dưới quyền Bộ Tuyên Giám. Joseph Goebbels nói: “Chúng ta không muốn người dân sử dụng cái đầu. Chúng ta muốn họ hành xử theo cảm tính.” Tám thập niên sau, ở một góc khác của địa cầu, những bản thảo của Trương Vĩnh Ký – người khai sáng nền quốc ngữ Việt – bị loại khỏi thư viện vì bị gán là “tay sai thực dân”. Sau 1975, chính quyền cộng sản xét duyệt văn hóa trên toàn quốc: các tác phẩm học thuật bị cấm; bị đốt, tên tuổi các học giả và nhà văn miền Nam biến mất khỏi mọi tiến trình văn hóa. Tại Hoa Kỳ ngày nay, sự thật không bị đấu tố – nhưng bị biên tập lại.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.