Hôm nay,  

Dân Tộc và Dân Chủ

08/07/201700:00:00(Xem: 4962)
Andrew Đỗ, Giám sát viên Quận Cam, California

Từ cụ Trần Trọng Kim tới Mẹ Nấm...

Tuần qua, dư luận người Việt khắp nơi phẫn nộ về việc nhà cầm quyền cộng sản Hà Nội ra lệnh tịch thu và cấm lưu hành cuốn hồi ký chính trị MỘT CƠN GIÓ BỤI của học giả Trần Trọng Kim.

Về cuốn hồi ký của cụ Trần Trọng Kim, chúng tôi đã hân hạnh được đọc và học hỏi rất nhiều khi được mời lên diễn đàn của nhật báo Việt Báo phát biểu trong lễ tái bản cuốn sách vào tháng 5 năm 2015 do nhà Xuất bản Sống tổ chức. Và chúng tôi phát biểu với tư cách một người thuộc thế hệ trẻ đã trưởng thành tại Hoa Kỳ.

Qua cuốn hồi ký của một sử gia đầy uy tín, thế hệ về sau biết thêm rằng Việt Nam bị thực dân Pháp hoàn toàn cai trị từ năm 1883 với quy chế chia xứ sở làm ba “Kỳ” cùng ba thành phố bị Pháp trực trị là Hà Nội, Sài Gòn và Đà Nẵng. Vào năm 1945, khi học giả Trần Trọng Kim miễn cưỡng nhận sự ủy thác của Hoàng đế Bảo Đại để làm Thủ tướng đầu tiên của nước Việt Nam độc lập sau 62 năm cai trị của thực dân Pháp, nhân vật đầy tiết tháo ấy đòi Nhật Bản trả lại độc lập cho cả lãnh thổ và cố gắng tổ chức lại việc cải cách trên cả nước sau khi bị chiến tranh tàn phá. Yếu tố thúc đẩy những nỗ lực đó của cụ Trần Trọng Kim là tinh thần dân tộc và lòng khát khao độc lập của người dân Việt: dân ta hãnh diện là công dân của nước Việt Nam độc lập.

Nhưng người cộng sản lại cướp chính quyền vào ngày 19 tháng 8 năm đó rồi đưa quốc gia Việt Nam vào quỹ đạo cộng sản quốc tế và gây ra cảnh chinh chiến tương tàn trong mấy chục năm.

Sau khi họ chiến thắng năm 1975 thì Việt Nam mất tự do, nền dân chủ không thể xuất hiện và nhiều người chấp nhận mọi rủi ro để tỵ nạn ở xứ khác. Cộng đồng người Việt tại Hoa Kỳ thành hình từ đó, trở thành một phần của sức mạnh Hoa Kỳ. Nhưng là công dân Mỹ, người Việt mình vẫn không thể quên Việt Nam, nay chưa có dân chủ mà cũng không có độc lập do sức ép của Trung Quốc. Đọc lại hồi ký của cụ Trần Trọng Kim, mọi người đều thấy cái tội ác từ nguyên thủy: cộng sản.

Ngẫm lại thì người cộng sản gây cảnh sương máu tương tàn vì hứa hẹn ba điều là độc lập dân tộc, là công bằng xã hội và phát triển đất nước bằng chủ nghĩa cộng sản. Cuối cùng thì cả ba điều hứa hẹn ấy đều là viển vông, một sự lừa bịp.

Làm sao có độc lập khi chủ quyền quốc gia bị mua chuộc từ bên trong ra tới đe doạ ở biển khơi bên ngoài khiến lãnh đạo Hà Nội lại trông cậy vào Hoa Kỳ trong khi vẫn chà đạp dân chủ và nhân quyền. Việc một blogger như Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh bị tuyên án tù 10 năm vào hôm 29 vừa qua vì tội chống đối chế độ là một điều mỉa mai khi cô gái anh hùng này thật sự chống lại sự bành trướng của Trung Cộng.

Công bằng xã hội là một hứa hẹn viển vông khác vì đất nước vẫn làm than, đa số người dân còn đói khổ trong khi thiểu số có tiền nhờ có quyền lại là các đại gia giàu có nhất. Còn lại, chủ nghĩa cộng sản thì đã phá sản ở mọi nơi và chế độ Hà Nội phải từ bỏ lề lối tập trung quản lý bằng kế hoạch và áp dụng một số quy luật thị trường để ra khỏi khủng hoảng. Họ gọi đó là “đổi mới” nhưng việc “mới” này chỉ là những gì mà các nước khác đã áp dụng từ lâu rồi.


Nhưng ngày nay chế độ CS muốn thủ tiêu cuốn hồi ký của cụ Trần Trọng Kim cũng chẳng được vì nhân loại đã bước qua thế kỷ 21, việc đốt sách mà họ học từ Trung Quốc thời Tần Thủy Hoàng chẳng những là vô ích mà chỉ phơi bày bản chất của chế độ. Người Việt chúng ta ở nơi đây phải quảng bá tài liệu lịch sử này và nhiều tác phẩm khác để thư viện nào của Hoa Kỳ cũng có những di sản quý báu đó cho các thế hệ sau tham khảo.

Bản thân chúng tôi coi đây là một nhiệm vụ tinh thần mà mình sẽ thực hiện trong cương vị Giám sát viên tại Quận Cam.

Nhìn lên phương Bắc hay nhìn qua Thái Bình Dương, chúng ta thấy một chuyện tương tự tại Hong Kong. Trải qua 155 năm dưới sự cai trị của Đế quốc Anh, người dân Hong Kong không có dân chủ vì lãnh đạo họ là người Anh, không do họ bầu lên. Nhưng họ lại có tự do trong một xã hội cởi mở, nơi mà mọi tôn giáo hay cách sinh hoạt đều sống chung với nhau.

Khi thương thuyết với Chính quyền Anh việc thu hồi lại Hong Kong, lãnh đạo Trung Cộng cam kết duy trì nếp sinh hoạt tự do ấy của Hong Kong vì đấy là sức mạnh kinh tế cho khu vực này. Nhưng 20 năm sau, sức mạnh kinh tế ấy không còn nữa do chánh sách của Bắc Kinh, làm người dân Hong Kong thấy cuộc sống khó thở hơn trước vì nhà đất lên giá và bất công xã hội lan rộng. Nghiêm trọng hơn vậy, không khí tự do cũng chẳng còn, nên từ nhiều năm nay giới trẻ tại Hong Kong đã xuống đường biểu tình mỗi khi đến ngày kỷ niệm việc “hồi quy cố quốc”, mùng 1 tháng 7.

Kết quả đó cho thấy đây là một sự thất bại lớn của Bắc Kinh: dân Hong Kong không muốn và chẳng hãnh diện gì là công dân của Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc. Họ chỉ muốn là “công dân Hong Kong”! Chúng ta cũng thấy chuyện đó ở Đài Loan khi đa số muốn là công dân Đài Loan hơn là công dân Trung Quốc.

Khi nhìn qua Việt Nam và Hong Kong thời nay, chúng ta không thấy ý chí đó, chỉ vì chế độ cai trị.

Người Việt Nam có truyền thống yêu nước từ mấy ngàn năm. Truyền thống ấy giúp dân ta giành lại độc lập sau ngàn năm Bắc thuộc và sau nhiều đợt ngoại xâm của Trung Quốc. Cũng truyền thống ấy khiến dân ta kiên trì chống Pháp trong một phần tư thế kỷ xâm lược rồi hơn 80 năm cai trị của thực dân. Nhưng tinh thần quốc gia của dân ta lại bị cộng sản cưỡng đoạt vì chủ trương quốc tế. Thấy ra điều ấy là cụ Trần Trọng Kim và nhiều lãnh tụ quốc gia khác.

Ngày nay, truyền thống yêu nước còn bị chế độ cộng sản đàn áp: biểu tình chống Trung Quốc bành trướng hay hủy họai môi sinh và lãnh thổ thì bị hành hạ còn ác liệt hơn là kêu gọi dân chủ.

Khi ngẫm lại về các biến cố ấy, chúng tôi thấy ra mối quan hệ then chốt giữa chủ nghĩa dân tộc và tinh thần dân chủ. Nếu có dân chủ, người dân thật sự làm chủ cuộc sống sẽ tự nhiên bảo vệ quyền lợi quốc gia và phát huy chủ nghĩa dân tộc. Không có dân chủ thì người dân phải cúi đầu trước hai tầng bạo lực, là chế độ độc tài nội địa và chủ nghĩa bành trướng của ngoại bang.

Người Việt tại Hoa Kỳ không thể quên được bài toán đó của người Việt ở trong nước.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
“Vinh quang thay xã hội. Nhưng mà khốn nạn thay xã hội!”, tôi phải đi vay của Nguyễn Công Hoan rồi hoán vị “Kép Tư Bền” bằng “xã hội” là để cảm thán cho thân phận voi-chó của nó, như là một trong những ngôn từ / ý niệm bị khai thác chính trị nhiều nhất. Nhưng cũng có một sự nghịch pha, đến 180 độ. Mang ý nghĩa “cùng khổ / vô phước / bất hạnh” trong cách dùng của Nguyễn Công Hoan thì, đến thời của chúng ta, “khốn nạn”, như trong cách dùng nói trên, đã bị lột bỏ cái ý xót xa, thông cảm, chỉ có ý xấu, rất nặng, như một sự sỉ nhục
Truyện dài tham nhũng ở Việt Nam xem hoài không chán vì mỗi thời Tổng Bí Thư chuyện kể lại lâm ly bi thiết hơn...
Đến tham dự Hội nghị Thượng đỉnh của khối BRICS tại thành phố Kazan, Nga, từ ngày 23 đến 24/10, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan công khai bày tỏ mong muốn trở thành thành viên của khối BRICS và được Tổng thống Vladimir Putin quan tâm đặc biệt. Tại sao? Erdogan mong đợi gì trong cuộc hội kiến này và những hậu quả địa chính trị và kinh tế nào có thể xảy ra?
Trong vài tháng qua, báo chính chính thống của Mỹ đã dành cho Donald Trump khá nhiều đất diễn. Nhất cử nhất động của Trump, dù đáng hay không đáng, dù thiếu một nửa để trở thành một ổ bánh mì, vẫn được những tờ báo lớn có lịch sử hơn trăm năm dẫn lại. Với Trump, đó là một chiến thắng. Với báo chí, đó là kinh doanh, là “rating.”
Gần bốn năm trước, tại công viên Ellipse ở Washington, DC – một tổng thống đương nhiệm đứng phía sau khung kính chống đạn, mặc chiếc áo măng-tô đen, mang găng tay đen, giơ cao tay ủng hộ một đám đông bạo loạn đang chực chờ phát súng chỉ thiên từ thủ lĩnh để tấn công vào Quốc Hội lật ngược kết quả bầu cử. Đó là “một ngày của tình yêu” – theo lời mô tả của Donald Trump, người đứng đầu hôm đó – cho dù trong vòng 36 giờ, 10 người đã chết, nhiều người bị thương gồm 174 cảnh sát. Trong số nạn nhân tử vong, có một cảnh sát chết sau khi bị những kẻ bạo loạn tấn công. Chung quanh khu vực Ellipse ngày 6 Tháng Giêng đó, là những gương mặt đằng đằng sát khí. Cờ xí rợp trời – những lá cờ mang tên Trump và cờ thời kỳ nội chiến. Bốn năm sau, cũng tại công viên Ellipse, cũng là một biển người được ước chừng khoảng trên 75 ngàn người, tập trung về từ 7 giờ sáng. Trật tự, lịch sự. Khi hoàng hôn DC buông xuống cũng là lúc số người tham dự đã kéo dài đến tận National Museum of African...
Chính quyền CSVN và Ủy ban Tự do Tôn giáo quốc tế Hoa Kỳ (The United States Commission on International Religious Freedom / USCIRF) đã có tầm nhìn tương phản về quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo ở Việt Nam...
17 ngày nữa, cuộc tranh cử tổng thống Mỹ bước vào kết thúc. Ai thắng? Ai bại? Đời sống sẽ được trở lại bình thường không bị ám ảnh của truyền thông lôi kéo, không bị áp lực của đảng phái thuyết phục. Thật là đáng mừng.Không chắc. Nếu ông Trump thắng, cuộc giao chuyển quyền lực tuy không vừa ý, nhưng chắc sẽ xuôi qua bình yên. Nếu ông Trump thua, đây mới là vấn nạn. Đến giờ phút này, ai cũng biết, nếu ông Trump không được làm tổng thống thì sẽ ứng với câu: Được làm vua, thua làm giặc. Chuyện này đã xảy ra trong lịch sử: Ngày 6 tháng 1, 2021. Và căn cứ theo những lời ông tuyên bố khi vận động tranh cử. Chính quyền Biden, FBI, nội an, cảnh sát, quân đội, có chuẩn bị gì chưa? Hay chỉ có ông Howard Stern tuyên bố: “Tôi không đồng ý với Trump về mặt chính trị, tôi không nghĩ ông ta nên đến gần Nhà Trắng. Tôi không ghét ông. Tôi ghét những người bỏ phiếu cho ông. Tôi nghĩ họ ngu ngốc. Tôi ghét. Tôi sẽ thành thật với bạn, tôi không tôn trọng bạn," (Fox News.)
Chỉ còn vỏn vẹn chưa đầy ba tuần nữa là ngày bầu cử. Cho đến hôm nay, ai nói, cũng đã nói. Ai làm, cũng đã làm. Nói nhiều hay ít, và làm nhiều hay ít, cũng đã thể hiện rõ ràng. Trừ khi, như một cựu ký giả của tờ Sóng Thần trước năm 1975, hiện đang sinh sống ở Virginia, nói rằng: “Có thể họ không lên tiếng trước công chúng, nhưng ngày bầu cử, lá phiếu của họ dành cho đảng đối lập.” Vị cựu nhà báo này muốn nói đến cựu tổng thống Hoa Kỳ, George W Bush, vị tổng thống duy nhất thuộc đảng Cộng hoà còn tại thế.
Hoa Kỳ luôn được tôn vinh là một cường quốc tích cực tham gia trong mọi sinh hoạt chính trị quốc tế, nhưng lịch sử ngoại giao đã chứng minh ngược lại: Hoa Kỳ từng theo đuổi nguyên tắc bất can thiệp và cũng đã nhiều lần dao động giữa hai chủ thuyết quốc tế và cô lập. Trong việc thực thi chính sách đối ngoại trong thế kỷ XX, Hoa Kỳ mới thực sự trực tiếp định hình cho nền chính trị toàn cầu, lãnh đạo thế giới tự do và bảo vệ nền an ninh trật tự chung. Nhưng đối với châu Âu, qua thời gian, vì nhiều lý do khác nhau, càng ngày Hoa Kỳ càng tỏ ra muốn tránh xa mọi ràng buộc càng tốt.
Tiếng Việt không ít những thành ngữ (ví von) liên hệ đến đặc tính của nhiều con vật hiền lành và quen thuộc: ăn như heo, ăn như mèo, nhát như cáy, gáy như dế, khóc như ri, lủi như trạch, chạy như ngựa, bơi như rái, khỏe như voi, hỗn như gấu, chậm như rùa, lanh như tép, ranh như cáo, câm như hến …Dù có trải qua thêm hàng ngàn hay hàng triệu năm tiến hóa, và thích nghi để sinh tồn chăng nữa – có lẽ – sóc vẫn cứ nhanh, sên vẫn cứ yếu, cú vẫn cứ hôi, lươn vẫn cứ trơn, đỉa vẫn cứ giai, thỏ vẫn cứ hiền, cá vẫn cứ tanh, chim vẫn cứ bay, cua vẫn cứ ngang (thôi) nhưng hến thì chưa chắc đã câm đâu nha.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.