Hôm nay,  

Bánh Căn

05/09/201700:00:00(Xem: 8086)
BANH CAN_vangia17
Hàng Bánh Căn Xóm Chùa đường Trần Hưng Đạo, Vạn Giã.

Đường Bình

Đi xa, ai cũng nhớ Quê Hương, nhớ nơi tôi đã sanh ra và lớn lên. Tôi nhớ cảnh củ người xưa, những kỷ niệm xa xưa còn in đậm trong tâm tư như thể mới xẩy ra ngày hôm qua.

Tôi đang ở trong một thành phố nhỏ, nơi này ít người Việt, muốn ăn một món ăn có hương vị quê hương thì rất khó. Có lúc tôi tự chế, ăn cho đã thèm, mà dù có nổ lực mấy đi nửa thì nó cũng không sao bằng với cái hương vị bên nhà.

Một trong những món ăn mà tôi thích nhứt là bánh Căn. Không biết ai đã sáng chế ra món bánh này, từ lúc nào, và vì sao nó lại có cái tên bánh "Căn", vì sao cùng một loại bánh mà người Saigon Miền Nam lại gọi là bánh "Khọt". Cái danh từ bánh Căn nghe thấy thèm, còn Khọt thì nghe hơi bẩn, khó cho mình bỏ vào miệng, nhưng nếu có lở bỏ vào miệng rồi thì tôi nghỉ cũng khó mà nuốt xuống cổ họng. Tôi đã đi qua 11 tỉnh miền nam, thăm nhiều chợ, ăn nhiều thứ nhưng riêng bánh Khọt thì rất khó mà tìm thấy trong vùng này. Ngay cả thành phố Saigon cũng không dể tìm ra một hàng bánh Khọt. Nói chung bánh Căn không phổ thông trong toàn thể miền nam nước Việt. Ngược lại, bánh Căn là món bánh rất phổ thông ở miền Trung. Nó là loại bánh rất bình dân và rẻ.

Nguyên liệu làm bánh căn rất đơn sơ, chỉ cần một chén bột gạo pha với nước,  một bó hẹ xắc nhỏ. bỏ vào cái oánh nhỏ, cho chút dầu, bắt lên bếp xào chín. Nước chấm thì lấy mấy con tôm tươi, bầm nhỏ, xắc nhỏ trái cà chua, lấy cái xoan nhỏ, vài chén nước, bỏ tôm và cà vô  nấu cho sôi, thêm nước mấm cho vừa ăn, bỏ ít đường cho ngọt, khi ăn, thêm xí ớt cho cay.

Bà con ở nước ngoài muốn ăn bánh Căn cho đúng khẩu vị Ninh Hòa thì hơi khó. Ở nước ngoài không có bán lò và khuôn bánh Căn. Thường thì mình gọi bạn bè tới, xúm nhau pha bột, đúc bánh trên cái lò ga, khuôn bánh thì dùng khuôn bánh muffin, bằng gan thép, loại làm bánh Thửng của Việt Nam, ăn tạm cho vui.

Bánh Căn ngon kiểu Ninh Hòa, phải đúc bằng lò đất sét, đốt bằng than đưót.  Khuôn bánh Căn làm bằng đất sét.  Cái lò đựng than, hình tròn, đường kính to khỏan 6 tất, trên có cái nắp mặt bằng, có mười cái lổ. Mổi cái lổ có một cái khuôn tròn và cạn to bằng cái chén em. Mổi khuôn có cái nấp vung để đậy.


Trước khi đúc bánh, mình châm nửa, quạt than cho đỏ hồng, để khuôn lên, chờ cho nóng, múc một giá bột đổ vào khuôn, đậy cái nấp vung lại, chờ bột chín, cầm cái thìa, múc cái bánh ra, bỏ vào dĩa, phết lên ít mở hẹ là xong. Thường thì cứ hai cái bánh úp lại thành cập. Muốn ăn bao nhiêu cập tùy ý.

Cái bánh Căn ngon phải được đúc với lửa thật cao, cái bánh phải dòn, trên mặt cái bánh có mấy cái lổ nhỏ ly ty. Lúc ăn, gắp cái bánh nóng đầy mở hẹ nhúng vào chén mắm, bỏ vào miệng nhai, dòn dòn, béo béo thơm thơm mùi hẹ, vừa nhai vừa húp một húp nước mắm nghe caí rột. Ngon de kêu.

Muốn chơi sang bỏ thêm cái hột vịt hay hột gà vào bánh, đợi bánh chín, dở nấp vung ra thấy trồng đỏ nằm giửa cái bánh trông giống như cái cờ Thiên Hoàng của Nhựt Bổn.

Cách ăn bánh Căn bây giờ khác hơn hồi xưa một chút xíu. Trước 75 bánh căn lấy từ khuôn ra, để vào dĩa, phết mở hẹ, rồi đưa cho khách ăn. Bây giờ, mở hẹ đựng trong cái tô, bánh đúc xong, lấy bánh ra để vào dĩa, đưa cho khách ăn mà không phết mở hẹ. Người ăn lấy cái chén, múc chén mắm, múc muổn mở hẹ bỏ vào chén mắm, gắp cái bánh nhúng vào mắm mà ăn.

Ăn bánh Căn ngon phải ngồi trước hàng bánh, vừa đúc vừa ăn bánh nóng mới ngon miệng. Ở Ninh Hòa, tháng Mười trời mưa lác đác, lành lạnh, trùm cái áo mưa, ngồi trước hàng bánh, ăn cái bánh Căn nóng, nước mắm thật cay thì tuyệt vời.

Tôi về Việt Nam nhiều lần, và đi nhiều nơi trong nội địa Việt Nam. Mổi lần về tôi đều cố gắng tìm cho đưọc những món đặc sản của quê hương ăn cho đã cơn nhớ. Có một lần, từ Saigon, tôi lên chiếc AirBus 320 của Hàng Không Việt Nam, chỉ mất 35 phút đồng hồ là về đến Nha Trang. Tôi vội xách cái balô, ra khỏi phi cảng,  bắt chiếc Taxi chạy lên Ga cho kịp chuyến xe lữa 6 giờ sáng đi Vạn Giã. Xe chạy đến Ninh Hòa, xe ngừng mười lăm phút rồi chạy tiếp. Ra đến ga Giã lúc 8 giờ sáng, bốc hành lý đi ra khỏi phi cảng, tôi lên xe ôm chạy xuống xóm chùa đường Trần Hưng Đạo gần chợ cá, có hàng bánh Căn ngay bên vệ đường, ăn một chầu no nê, vô cùng thích thú.

Đường Bình



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tôi cộng tác với tuần báo Trẻ (tờ báo có nhiều ấn bản nhất tại Hoa Kỳ) gần hai chục năm qua. Sự gắn bó lâu dài này không chỉ vì tấm lòng yêu nghề (và thái độ thân thiện cởi mở) của ban biên tập mà còn vì chút tình riêng. Mỗi tuần Trẻ đều dành hẳn một trang báo, để trân trọng giới thiệu đến độc giả hai ba vị thương phế binh (Việt Nam Cộng Hòa) đang sống trong cảnh rất ngặt nghèo ở quê nhà. Nhìn hình ảnh đồng đội của mình đang ngồi trên xe lăn, hay nằm thoi thóp trong một gian nhà tồi tàn nào đó – lắm lúc – tôi không khỏi băn khoăn tự hỏi: “Liệu có còn ai nhớ đến những kẻ đã từng vì đời mà đi không vậy?
Đến đây thì như nước vỡ bờ, hầu như tất cả chúng tôi cùng lao mình vào cuộc. Kẻ bênh cũng sôi nổi không kém người chỉ trích. Buổi gặp mặt của chúng tôi hôm ấy, đương nhiên, đã không tránh được nhiều căng thẳng. Riêng tôi, cho đến giờ vẫn khá ngạc nhiên trước sự phản đối mạnh mẽ mà ông Biden phải gặp phải trong quyết định ân xá con trai Hunter Biden. Điều gì đã khiến mọi người có phản ứng mãnh liệt như vậy? Tôi đi tìm câu trả lời...
Kể từ năm 2011 nội chiến đã bắt đầu bộc phát tại Syria và kết quả cuối cùng là chế độ độc tài của Tổng thống Bashar al-Assad đã bị Liên minh Hồi giáo do Hayat Tahrir Al-Sham (HTS) lãnh đạo lật đổ vào ngày 8/12...
Vài giờ sau khi Donald Trump dành chiến thắng cuộc bầu cử 2024, các tìm kiếm trên Google liên quan đến 4B – một “phong trào nữ quyền” ở Hàn Quốc nổi tiếng vào giữa đến cuối những năm 2010 – tăng vọt tại Hoa Kỳ. “B” là cách viết tắt của từ “No (비)” nghĩa là “Không,” theo tiếng Hàn Quốc. Phong trào 4B là một phong trào gồm bốn “Không”: Không tình dục (No sex); Không hẹn hò (No dating); Không cưới đàn ông (No marrying men); Không con (No children). Thành viên chính của phong trào 4B là các phụ nữ trẻ trên Instagram và TikTok.
Cuộc chiến tại Ukraine vẫn đang tiếp tục leo thang. Trong nhiều tháng, tình hình chiến sự diễn ra theo chiều hướng không mấy thuận lợi cho Ukraine. Khoảng cuối tháng 11/2024, chính quyền Tổng thống Joe Biden đã quyết định cho phép Ukraine sử dụng hệ thống phi đạn chiến thuật tầm xa Atacms do Hoa Kỳ cung cấp. Đây là lần đầu tiên Kyiv được phép sử dụng loại phi đạn này để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.
Theo mục đích ban đầu của Hiến pháp Hoa Kỳ, các tổng thống chỉ đóng vai trò là người thi hành pháp luật chứ không phải là hoàng đế có thể tự ý ra quyết định trong mọi việc. Nhưng theo thời gian, Quốc hội dần trao quyền lực cho nhánh hành pháp (tức là cho Tổng thống) nhiều hơn; và các tòa án, với tư cách là nhánh quyền lực thứ ba của chính phủ, cũng chấp nhận điều đó. Sự thay đổi thể hiện rõ nhất trong chính sách thương mại của Hoa Kỳ.
Về địa danh ở Việt Nam, thỉnh thoảng, tôi vẫn nghe thiên hạ than phiền. Nhà báo Nguyễn Thông càm ràm: “Khi người Pháp vào xứ này, họ đem theo nền văn minh phương tây ‘khai hóa” bản địa, trong đó có văn hóa, giáo dục, ngôn ngữ. Điều không thể phủ nhận là họ đã tổ chức cực tốt bộ máy hành chính, quản lý rất rành mạch, hợp lý các vùng miền, tỉnh thành, địa phương trên cả nước. Việc phân chia một cách có hệ thống khoa học các đơn vị hành chính, tên gọi các cấp độ từng đơn vị là ví dụ rõ nhất.
Trung Quốc, Mexico và Việt Nam hiện dẫn đầu thâm thủng mậu dịch với Hoa Kỳ với con số ấn tượng của mỗi nước vào năm 2023 là $279, $152, và $105 tỷ USD. Mexico và Việt Nam là hai nước hưởng lợi nhiều nhất trong chiến tranh thương mại Mỹ-Trung nhờ làm trạm trung chuyển cho Trung Quốc đầu tư sản xuất hay dán nhãn rồi xuất cảng sang Hoa Kỳ để tránh thuế Trump 1.0.
Nếu một năm trước, ai đó nói với tôi rằng Trump sẽ thoát tất cả tội trạng kể cả đại hình, tôi sẽ cười và nghĩ “ở Mỹ, không ai đứng trên luật pháp.” Rất nhiều người tôn trọng hiến pháp Hoa Kỳ cũng có niềm tin ấy. Nhưng giờ đây, kể cả khi Jack Smith có làm “Câu Tiễn” hay muốn “lùi một bước, tiến ba bước” thì hệ thống tam quyền phân lập của nền dân chủ Hoa Kỳ đã chết dưới thời Trump 2.0.
Kể từ khi Nga tấn công Ukraine vào năm 2022, chính giới phương Tây và các chuyên gia an ninh tranh luận sôi nổi về vấn đề liệu Nga có đe dọa khối NATO và khởi chiến chống châu Âu không. Cho dù đến nay, một cuộc tấn công như vậy chưa xảy ra, nhưng dựa theo tinh thần hiếu chiến và khả năng tiến hành chiến tranh của Nga tại Ukraine, chính giới và công luận cho là Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thử thách sức mạnh quân sự của phương Tây bằng cách tấn công vào một trong các quốc gia ở sườn phía đông của khối NATO. Theo các kịch bản được suy diễn thì diễn biến có thể sẽ hình thành trong 5 đến 8 năm tới.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.