Hôm nay,  

Đệ nhất thất tình trong “Nhóm Nguyễn Đình Chiểu-Lê Ngọc Hân Dễ Thương”

21/10/201715:01:00(Xem: 11528)

Đệ nhất thất tình trong “Nhóm Nguyễn Đình Chiểu-Lê Ngọc Hân Dễ Thương”
 

Trúc Giang MN
 

“Gió mưa là bịnh của trời

Tương tư là bịnh của tôi yêu nàng”

  1. Giới thiệu “Đệ nhất thất tình”

1). Thất tình kinh niên

Không biết giai nhân ấy sắc nước hương trời đến mức độ nào mà hình bóng của nàng đã in đậm nét tạo thành một dấu ấn không phai ở tận đáy lòng của nhà thơ Nguyên Trần Nguyễn Tấn Phát. Chỉ chờ có hoàn cảnh phù hợp thì hình bóng ấy lại hiện ra: khi thì gây “bão táp trong lòng”, lúc thì tạo “sóng ngầm trùng dương”. Khung cảnh đó là những cơn mưa buồn lạnh lẽo làm nhà thơ cảm thấy cô đơn:

“Đêm buồn nhìn giọt mưa rơi

Bồi hồi tôi nhớ một người phương xa” (“Thơ viết trong mưa”. 9-9-2017).

“Ta mất nhau rồi có phải không?

Nghe như bão tố dậy trong lòng

Nhìn mưa mà nhớ khung trời cũ

Và thấy một đời mong nhớ mong”

Mưa lạnh làm cảm thấy lạnh lẽo, cô đơn. Cô đơn nhớ lại hình bóng cũ, thật đúng là:

“Gió mưa là bịnh của trời

Tương tư là bịnh của tôi yêu nàng”

2). Vài nét về Nguyên Trần Nguyễn Tấn Phát


      alt Phat(SJ)2006

Phòng khách Ký Túc xá, từ trái:Vũ Tiến Đạt, Nguyễn tấn Phát, Võ Trung Hải

Nguyễn Tấn Phát là cựu học sinh trung học Nguyễn Đình Chiểu Mỹ Tho. Tốt nghiệp khóa Đốc sự Học viện Quốc Gia Hành Chánh khóa 11. Từng giữ chức Phó Tỉnh trưởng Vĩnh Bình, Phụ tá Hành chánh Bình Thuận. Hiện định cư ở Toronto, Canada.

Nhà văn, nhà thơ Nguyễn Tấn Phát đã để lại cho độc giả những bài thơ, bài văn với nhiều bút hiệu: Nguyên Trần, Hương Hoa Chiều, Hương Cố Nhân, Bông Cỏ May, Hồng Liên.

  1. Nhắc lại những “Đệ nhất” trong nhóm “Nguyễn Đình Chiểu-Lê Ngọc Hân Dễ thương”

                     http://ndclnh-mytho-usa.org/images/logo%204.jpg

               Trường NĐC-LNH


“Nhóm Nguyễn Đình Chiểu-Lê Ngọc Hân Dễ Thương” là nhóm cựu học sinh trung học Nguyễn Đình Chiểu-Lê Ngọc Hân (NĐC-LNH) Mỹ Tho của chúng tôi, học cùng trường, cùng lớp hiện định cư ở khắp nơi, từ Canada, Úc Châu, Âu Châu, Hoa Kỳ liên lạc thường xuyên với nhau trong tình đồng môn, tôn sư trọng đạo.

Trúc Giang đặt cho nhóm chúng tôi là “Nguyễn Đình Chiểu-Lê Ngọc Hân Dễ Thương” vì chúng tôi cư xử với nhau như khi còn là học sinh mặc dù có nhiều bạn giữ địa vị rất cao ở quê hương thứ hai nầy.

1). Bùi Văn Tâm Đệ nhất “học và dạy học”

           MyTho 6 MyTho 4

          Tân hội trưởng Bùi văn Tâm ra mắt đồng môn *  Bùi văn Tâm bìa trái

Bùi Văn Tâm sinh năm 1944 tại thị xã Điều Hòa Mỹ Tho.

Tại Canada. Từ năm 1967. Kỹ sư Hóa học. Cao học. Tiến sĩ. Đại Học Laval, Quebec City, Que.,Canada.

Dạy học

1969-1973: Dạy học tại College de Chicoutimi, Que., Ca.

1980-1985: Giáo sư phụ giảng, Đại Học Chicoutimi, Quebec, Canada.

1985-1988: Giáo sư phụ giảng, Đại Học Quân Sự Hoàng Gia Canada, Kingston, ON, Canada.

1988-1996: Giáo sư thạc sĩ, Đại Học Quân Sự Hoàng Gia Canada.

1996-2011: Giáo sư thực thụ, Đại Học Quân Sự Hoàng Gia Canada.

Tác giả (đồng tác giả) của trên 55 bài báo khoa học kỹ thuật.

Sư phụ (đồng sư phụ) của 5 sinh viên trình luận án tiến sĩ và 9 sinh viên cao học.

2). Đệ nhất tuyệt sắc giai nhân Lý Mỹ Hạnh và sáng tác âm nhạc cổ

             blank https://daquycuoidong.files.wordpress.com/2012/10/sen.jpg?w=627

Chị Lý Mỹ Hạnh có những biệt danh là Tịnh Đế Liên Hoa, Ngân Hà, LMH. Tự biên tự diễn, sáng tác, phổ thơ vào nhạc qua những bài tân cổ giao duyên. Giọng ca nhẹ nhàng, thanh thoát, trong vắt như thủy tinh.

Đã có hơn 50 bài ca trên Youtube, trong đó có mấy album mỗi dĩa có 10 bài ca của chị.

Tóm lại, Lý Mỹ Hạnh là một đệ nhất tuyệt sắc giai nhân và đệ nhất vọng cổ trong nhóm “NĐC-LNH Dễ Thương” thật là xứng đáng.

3). Lý Ngọc Cương

Anh Lý Ngọc Cương (Australia) phải hạ hàng trăm thí sinh trong kỳ thi tuyển mới được chọn vào Học Viện Quốc Gia Hành Chánh khóa 14. Đã từng giữ những chức vụ quản lý, điều hành những ty sở chuyên môn trong tỉnh. Xem như ra tài kinh bang tế thế.

4). Lê Quang Hậu, nhà văn hóa, giáo dục

Anh Hậu là dân Bến Tre qua Mỹ Tho học các lớp đệ nhị cấp ở Nguyễn Đình Chiểu.

Tánh tình hòa nhã, hiền hậu dễ thương. Hiền-Hậu là hai cái tên do cha mẹ đặt ra và hai anh em đã thể hiện ước vọng của gia đình. Là hiền, hậu. Anh Hiền là cựu dân biểu VNCH.

Lê Quang Hậu đã tốt nghiệp Đại học Sư phạm và Đại học Khoa học. Giáo sư đệ nhị cấp ở Gò Công và Bến Tre. Anh được bầu vào chức vụ Phó Chủ tịch Hội Đồng Tỉnh Kiến Hòa. Rồi cũng đắc cử vào Hội đồng Văn hóa Giáo dục VNCH, do Phó Tổng thống Trần Văn Hương làm Chủ tịch hiến định.

5). Những quân nhân “Đệ nhất” trong nhóm Dễ Thương.

1. Đặng Kim Thu

           http://nhayduwdc.org/ls/vnch/2/cvv/2017/cvv_005.jpg Ông Đặng kim Thu, tác giả

                              Thu đến thăm Đại tướng Cao Văn Viên


Anh Đặng Kim Thu còn có biệt danh là Thu Đen. Tốt nghiệp khóa 19 Võ Bị Quốc Gia. Là sĩ quan cấp bậc Thiếu tá của đơn vị tác chiến, Tiểu đoàn 41 Biệt Động Quân. Được chọn về làm tùy viên của Đại tướng Cao Văn Viên. Anh có cơ hội “tiếp cận” với nhiều tướng lãnh tham gia lãnh đạo quốc gia trong một thời gian đó. Anh viết rất nhiều bài, tiết lộ bí mật quốc gia qua những sự việc chính mắt thấy tai nghe.

Anh Thu hiện được bầu làm Chủ tịch Hội Cựu học sinh Nguyễn Đình Chiểu-Lê Ngọc Hân Hoa Kỳ, trụ sở ở California.

  1. Kiên cường và mưu trí Nguyễn Ngọc Thạch

Nguyễn Ngọc Thạch tốt nghiệp khóa 20 Võ Bị Quốc Gia. Đã kiên cường bất khuất, táo bạo và mưu trí trốn trại tù Việt Cộng. Nếu bị bắt thì bị xử tử. Mưu trí, kế hoạch chu đáo trên đường tìm về nhà, qua những trạm kiểm soát của VC. Cũng gan lỳ tìm đường vượt biên bằng đường bộ đi từ Mỹ Tho qua Campuchia đến Thái Lan. Anh Thạch từng giữ chức vụ Trưởng phòng kế hoạch hành quân của Trường Bộ Binh Thủ Đức. Là người buông súng cuối cùng ngày 30-4-1975. Anh cùng đơn vị với tôi, nên tôi biết rõ về anh.

  1. Chị Nguyễn Thanh Thủy, biệt đội trưởng tình báo Thiên Nga.

      blank  Image result for thủy thiên nga gãy cánh http://hoiquanphidung.com/user-upload/hqpd1/HQPD_1316221608.jpg

Cựu học sinh Nguyễn Đình Chiểu, Lê Ngọc Hân Mỹ Tho. Kiên cường bất khuất, nhất định không khai báo, giữ bí mật để bảo vệ cộng sự viên và nhân viên. Bị 13 năm tù và trải qua những đòn thù tra tấn dã man, kể cả mua chuộc.

Thiếu tá Biệt đội trưởng Thiên Nga cũng được xếp vào “Đệ nhất” nữ lưu anh hùng Việt Nam thời nay.

  1. Lâm Văn Khanh (Trúc Giang MN)

         52DDF344 C:\Users\Davis\Pictures\1.KHANH AO CARO (2).png

Lâm Văn Khanh, sinh năm 1939. Không có “Đệ nhất” nào cả. Nhập ngũ khóa 20 Thủ Đức. Hiệu trưởng Trung Tiểu học Võ Khoa Thủ Đức. Góp phần thành lập Hướng Đạo Quân Đội VNCH.

Được ân thưởng huy chương Văn Hóa Giáo Dục Bội Tinh Đệ Nhị Hạng.

Trở lại một đệ nhất độc đáo là “Đệ nhất Thất tình”, thất tình kinh niên chính là nhà thơ Nguyên Trần Nguyễn Tấn Phát.

  1. Thất tình kinh niên

Rõ ràng là tình yêu không thành. Không biết đó là tình tan vỡ hay tình đơn phương?

Tan vỡ là hai người yêu nhau nhưng vì lý do nào đó mà mộng ước không thành.

Tôi cũng là một nòi tình đồng điệu. Xin chia xẻ niềm đau. Trên cõi đời nầy không phải chỉ có một mình Nguyên Trần Nguyễn Tấn Phát thất tình. Nếu quả thật như thế thì trời già bất công. Ngoài Nguyên Trần còn có tôi. Qua hai câu thơ:

“Đêm nay có kẻ đội mưa

Khóc câu định mệnh chẳng chừa một ai” (Thơ viết trong mưa. 9-9-2017. Nguyên Trần).

Thất tình trong tình yêu đơn phương thì thật là hiếm có, nhưng dù thất tình nào thì bạn đồng điệu cũng binh vực cho nhau. Trúc Giang binh vực Nguyên Trần.

Thất tình kinh niên. Bắt đầu từ thuở xa xưa:

“Ngày xưa anh đã trồng cây si

Trước cửa nhà em chẳng hạn kỳ”.

Tình yêu không đáp lại. Thất vọng. Anh chàng si tình bỏ xứ ra đi, mang theo hình bóng cũ. Ấp ủ trong lòng. Ôm giấc mộng tình đến cuối đời.

“Từ trăng viễn xứ tỏa ngàn khơi

Soi sáng tình ta lúc cuối đời”.

Sao không đề nghị.

“Sao ta không hẹn nhau đi về xóm nhỏ

Lạnh không gian không làm lạnh nổi tình ta?”

Thê thảm quá. Tình đầu dang dở, tình cuối buồn ơi. Cũng lỡ làng. Qua bốn câu thơ trong bài “Chuyện tình buồn” (9-12-2010) như sau:

“Tình đầu dang dở giấc hồng hoang

Tình cuối buồn ơi! Cũng lỡ làng

Anh bước trên đường đời nghiệt ngã

Đau thương giá buốt tấm thân tàn”.

Những con chữ xoáy vào lòng người đồng điệu: ”dang dở”, “buồn ơi”, lỡ làng”, “nghiệt ngã” và kết quả là “giá buốt tấm thân tàn”.

Tóm lại. Xa xưa. Từ lúc trồng cây si chẳng hạn kỳ, cho đến ôm hình bóng người yêu đến lúc bạc đầu…thì đúng là Nguyên Trần Nguyễn Tấn Phát “Thất tình kinh niên”. Nếu xếp về thứ bậc thì anh chàng thi sĩ của “Nhóm NĐC-LNH Dễ Thương” đúng là “Đệ nhất Thất tình” . Quả thật là đúng như thế. Không sai.

  1. Nghệ thuật diễn đạt tình cảm của Nguyên Trần Nguyễn Tấn Phát vô cùng độc đáo

Vô cùng độc đáo là dùng cảnh và vật cụ thể, hữu hình, để diễn đạt cái vô hình, trừu tượng. Nói ít mà nhiều ý nghĩa. Chỉ một “cây si không bén rễ” đưa đến héo úa, còi cọc, tàn lụi như đèn hết dầu, cỏ cây thiếu nước…mà đã nói được “đau thương, giá buốt…tấm thân tàn”

“Anh bước trên đường đời nghiệt ngã

Đau thương giá buốt tấm thân tàn” (Chuyện tình buồn)

“Xưa em xõa tóc ngang vai

Sợi mây gió cuốn sợi dài nhớ thương”.

Thật là tuyệt diệu. Diễn đạt tình thương bao la, sâu đậm, không thể đo đếm được như tóc trên đầu. Đầu bao nhiêu tóc như rừng bao nhiêu lá, là tình bao la của nhà thơ nầy. Có bao nhiêu tóc, có bao nhiêu tình.

“Tóc mai sợi vắn sợi dài

Lấy nhau chẳng đặng thương hoài ngàn năm”.

Ước mơ đơn giản của những người yêu nhau là được đi trọn đường đời bên nhau, chia xẻ những vui buồn, thành công hay thất bại…Tình yêu chôn kín tận đáy lòng. Ngày ngày vẫn đi làm, vẫn nói cười như kẻ vô tư mà lòng quặn thắt. Ít có ai hiểu được:

“Lan Huệ sầu ai Lan Huệ héo

Lan Huệ sầu tình trong héo ngoài tươi”.

Đó là tâm trạng của nhà thơ Nguyên Trần Nguyễn Tấn Phát. Thương nhớ hình bóng người tình luôn luôn hiện ra mỗi khi có khung cảnh thích hợp. Đã biết rằng anh chàng nầy thất tình kinh niên là như thế.

Qua hai bài thơ “Chuyện tình buồn” và “Thơ viết trong mưa”, Nguyên Trần nhớ đến hình bóng xưa của người yêu trong khung cảnh mưa buồn.

“Đêm buồn nhìn giọt mưa rơi

Bồi hồi tôi nhớ một người phương xa…

Mưa đêm cứ rạt rào tuôn

Quanh hiu cứ mãi đoạn trường phủ vây

Mưa rơi từng giọt vơi đầy

Giọt se hiên cũ giọt gầy thềm xưa

Đêm nay có kẻ đội mưa

Khóc câu định mệnh chẳng chừa một ai./.

Toronto 9/9/2017. Một đêm mưa. Nguyên Trần.


Tâm sự của Nguyên Trần Nguyễn Tấn Phát cũng rất phù hợp với bài “Mưa Rừng” của nhạc sĩ Huỳnh Anh.

Mưa Rừng

Mưa rừng ơi! Mưa rừng!
Hạt mưa nhớ ai mưa triền miên
Phải chăng mưa buồn vì tình đời,
Mưa sầu vì lòng người, duyên kiếp không lâu.

Mưa thương ai, mưa nhớ ai?
Mưa rơi như nhắc nhở mưa rơi trong lòng tôi.

Mưa rừng ơi! Mưa rừng,
Tìm đâu hỡi ơi bóng ngày xưa
Mỗi khi mưa rừng về muộn màng,
Bóng chiều vàng dần tàn
Lòng thương nhớ nào nguôi.
(Huỳnh Anh - Mưa Rừng )

Hình bóng người yêu sâu đậm tận đáy lòng, hiện về với anh trong khung trời thích hợp. Thường xuyên là mưa buồn. Ngay cả khi đứng trên cao của chòi canh làm nhiệm vụ gác giặc, anh chàng đa tình nầy vẫn không quên hình bóng người xưa.

“Giữa phiên gác cơn mưa buồn

Màn đêm giăng kín gió luồn chòi canh

Cô đơn theo khói xây thành

Chập chờn thoáng bóng hình anh kiếm tìm”

(Viết trong phút chạnh lòng nhớ về trường Bộ Binh Thủ Đức)


Cũng may.  Chỉ thoáng qua trong phút giây thôi, và người trai yêu nước không quên nhiệm vụ đối với tổ quốc như từng lớp trai trẻ anh hùng của dân tộc.

“Quân thù gieo rắt tang thương

Người trai yêu nước can trường đứng lên

Giữ gìn bờ cõi vững bền

Noi gương người trước chinh yên lời thề”


  1. Thất tình đồng điệu

Tôi cũng là người đã thất tình nên cảm thông người đồng điệu. Tôi và cô ấy yêu nhau. Nhìn nhau khi ngồi trong phòng khách của gia đình cô ấy. Mọi người trong nhà cứ nhìn vào chúng tôi. Chưa được một lần nắm tay truyền tình cảm làm ấm lòng nhau. Chưa có một nụ hôn nào.

Có lẽ tôi là người dại gái. Nhát gái. Gia đình cô ấy không chấp nhận tôi, vì tôi hoàn toàn thua kém về mọi mặt so với người được họ chọn làm rể.

Cô ấy phản đối gia đình nhưng không quyết liệt. Lửng lơ con cá vàng.

Tức mình, tôi viết nhiều lá thơ quậy tưng bừng. Cô ấy dứt khoát với tôi.

Chính tôi đã góp phần phá vỡ tình tôi. Tôi bị thất tình. Con tim rướm máu. Nhiều lần tôi muốn chết cho xong. Tôi quyết đến một nơi tận góc biển chân trời, hoàn toàn xa cách mọi người để suy ngẫm tình đời. Tôi tình nguyện đến Côn Đảo (Côn Sơn).

Sau 3 năm ở Côn Đảo, tôi không nhớ mình quên hình bóng của người yêu đầu đời từ lúc nào. Thất tình Part Time.

Con người gặp nhau nhờ cái Duyên. Yêu nhau bởi cái Nợ, và chia ly bởi cái Phận. Có Duyên thì dù xa cách như thế nào cũng tìm về với nhau. Trái lại, vô Duyên thì dù có gặp nhau cũng chia tay. Đó là cái Phận, số phận hẩm hiu.

  1. Kết luận

Thật thê thảm quá. Nhà thơ đa tình nầy luôn luôn nhớ đến hình bóng và đợi chờ một người không hẹn đến.

Trúc Giang

Minnesota ngày 21-10-2017

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.