Hôm nay,  

Cuộc Chiến Không Gian

30/01/201916:35:00(Xem: 4340)
Cuộc Chiến Không Gian

Nguyễn Viết Kim

Sự thành hình của cơ quan hàng không và không gian quốc gia là một tiến trình trong bối cảnh lịch sử của thập niên 50, với những biến động của thế giới sau đệ nhị thế chiến.
Sau khi tái trang bị, Adolf Hitler ra lệnh tiến chiếm Ba Lan vào 1 tháng 9 năm 1939; Anh Quốc và Pháp Quốc tuyên chiến với Đức Quốc Xã, bắt đầu Thế Chiến tại Âu Châu. Hải và Không quân Nhật bất ngờ tấn công Trân Châu Cảng 7 tháng 12 năm 1941, Hoa Kỳ nhập cuộc và có 2 phe chính là:
- Đồng Minh: Anh Quốc và Hoa Kỳ là hai quốc gia chính yếu, Nga Sô, Pháp Quốc, một số quốc gia khác.
- Khối Trục: Đức Quốc Xã và Nhật Bản quan trọng nhất, Ý Quốc là vai phụ, một vài nước khác.

Đức Quốc Xã đầu hàng vào tháng 5 năm 1945. Mặt trận tai Á Châu vẫn tiếp tục thêm 4 tháng, sau khi bị thiệt hại nặng nề vì 2 quả bom nguyên tử thả tại Hiroshima vào 6 tháng 8 và Nagasaki vào 9 tháng 8, Nhật Bản đầu hàng 2 tháng 9 năm 1945, chấm dứt Thế Chiến Thứ Hai.
Tại Á Châu, Tưởng Giới Thạch thua Mao Trạch Đông và Trung Hoa Lục Địa trở thành cộng sản vào năm 1949. Hoa Kỳ tham dự chiến tranh Triều Tiên với sự phụ lực của các quốc gia khác, cuộc chiến tranh này kéo dài hơn 3 năm từ 1950 đến 1953.
Pháp Quốc bị thua tại Điện Biên Phủ vào tháng 5 năm 1954.

Với sự ngừng bắn vào 27 tháng 7 năm 1953, chưa có hiệp ước, Triều Tiên bị chia làm 2 với Bắc Triều Tiên (cộng sản) và Nam Triều Tiên (Cộng Hoà Triều Tiên).
Với hiệp định Geneve vào 20 tháng 7 năm 1954, Việt Nam bị chia hai với Bắc Việt (cộng sản) và Nam Việt (Việt Nam Cộng Hoà được ra đời với đệ nhất cộng hòa 26 tháng 10 năm 1955).
Năm 1949, với sự đồng ý của Anh, Pháp, Mỹ; Tây Đức được thành lập với tên Cộng Hòa Liên Bang Đức Quốc; phần bị chiếm đóng bởi Nga Sô trở thành Đông Đức; cựu thủ đô Bá Linh nằm giữa Đông Đức bị chia: Tây Bá Linh (tự do, Anh Quốc, Pháp Quốc và chủ yếu là Mỹ kiểm soát) và Đông Bá Linh (thủ đô của Đông Đức).

Cuộc chiến tranh lạnh giữa hai phe Từ Đó và Công Săn bắt đầu.
- Phía Tây Âu, Minh Ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) được thành lập vào năm 1949 với tổng hành dinh tại Brussel, thủ đô của Bỉ Quốc.
- Phía Đông Âu, thoả ước Warsaw được thành lập với bộ chỉ huy tại Mạc Tư Khoa (Moscow), thủ đô của Liên Bang Sô Viết (Nga Sô).
- Trong thời gian này Trung Hoa Lục Địa đang có những tiến triển về nghiên cứu nguyên tử tiến đến chế tạo bom, năm 1964, Trung Công đã thành công.

Khi tập hợp nhân viên, thông tin về tình hình vào năm 1945 khi quân đội Nga Sô đang tiến đến gần, một số nhân viên, trung cấp và sơ cấp quyết định ở căn cứ Peenemuende, các dụng cụ không mang đi được, một số hồ sơ được dấu trong các hầm mỏ lân cận, đa số nhân viên chỉ huy cao cấp quyết định di tản theo khoa học gia Wernher von Braun. Vì thế khi Hồng Quân tiếp thu, Nga Sô có sẵn dụng cụ, nhân viên và đi trước Hoa Kỳ về kỹ thuật vệ tinh, kết quả là vệ tinh nhân tạo đầu tiên Sputnik 1 được phóng lên không gian vào tháng 10 năm 1957, dựa trên một số bộ phận sẵn có bắt được tại Peenemuende. Đã vậy nhóm khoa học gia, kỹ sư, chuyên viên kỹ thuật Đức ra đầu hàng quân đội Mỹ lại không được trọng dụng tại Hoa Kỳ, vì thế Hoa Kỳ đã tiến rất chậm về hỏa tiễn và vệ tinh, nói chung khoa học không gian trong khoảng sau thế chiến từ 1945 đến 1950.

Cũng cần nói thêm về khoa học gia Sergei Pavlovich Korolev, ông sinh trưởng năm 1907, là giám đốc chương trình hỏa tiễn và vệ tinh của Nga Sô, rất được trọng dụng và đã có những bước tiến đáng kể trong lãnh vực:
- thiết kế hỏa tiễn R-7 đưa vệ tinh nhân tạo đầu tiên Sputnik 1; ngày 4 tháng 10 năm 1957 vào quỹ đạo
- đưa con chó Laika vào không gian để khảo sát sức chịu đựng của sinh vật trong không gian
- đưa phi hành gia Yuri Alexeyvich Gagarin 12 tháng 4 năm 1961, người đầu tiên lên không gian, bay chung quanh trái đất
Nổi tiếng về thiết kế máy bay, hỏa tiễn, phi thuyền, có năng khiếu về quản trị, với cái nhìn chiến lược, ông đã làm Hoa Kỳ rung động năm 1957, hỏa tiễn liên lục địa trước vào tháng 7 và vệ tinh nhân tao Sputnik 1 vào tháng 10.

- Sergei Pavlovich Korolev mất 14 tháng giêng năm 1966, thọ 59 tuổi, làm đình trệ cố gắng của Nga Sô trong cuộc thi đua lên Mặt Trăng với Hoa Kỳ.
- Wernher von Braun đã thành công trong việc đưa phi hành gia lên Mặt Trăng và đem về mặt đất bình yên, phi hành đoàn trưởng Neil Armstrong của Apollo 11, đổ bộ đầu tiên vào 20 tháng 7 năm 1969. Wernher von Braun mất 8 năm sau đó vào năm 1977 thọ 65 tuổi.

Ông Ngô Đình Diệm được quốc trưởng Bảo Đại bổ nhiệm làm thủ tướng năm 1954 trong lúc tình hình Việt Nam vô cùng rối ren, hiệp định Geneve vừa ký kết, gần 1 triệu đồng bào di cư từ Bắc vào Nam, với dân số Bắc Việt khoảng 12 triệu, như vậy là 8% dân số đã từ bỏ Bắc Việt di cư vào Nam Việt; Quân đội Pháp còn đóng tại Việt Nam và có ảnh hưởng rất lớn tại Bộ Tổng Tham Mưu, các sĩ quan cao cấp không chịu phục tùng thủ tướng.
Sau cuộc trưng cầu dân ý, nền đệ nhất cộng hòa được thiết lập với quốc hội lập hiến, rồi chuyển qua lập pháp, các cơ cấu chính trị được thành lập và vị tổng thống đầu tiên là ông Ngô Đình Diệm.
Năm 1957 ông được mời qua thăm Hoa Kỳ, được đón tiếp long trọng, tổng thống Eisenhower, ngoại trưởng Dulles, các chức sắc cao cấp khác ra tận phi cơ chào đón tại phi trường Washington National Airport. Tổng thống Ngô Đình Diệm đến Mỹ ngày 8 tháng 5 năm 1957, ngụ tại dinh quốc khách Blair House trước cửa Tòa Bạch Cung, có quốc yến, được đọc diễn văn trước lưỡng viện quốc hội, được chào đón tại Nữu Ước trong một cuộc diễn hành có sự tham dự trên 250,000 ngàn người với hoa giấy tung bay, sau đó ông được tặng bằng tiến sĩ danh dự tại đại học Michigan State University, qua vài nơi khác, được đãi tiệc tại Los Angeles, Hawaii trước khi về nước.
Đại sứ Việt Nam Cộng Hoà là luật sư Trần Văn Chương, thân phụ của bà Ngô Đình Nhu, nhũ danh Trần Lệ Xuân. Tùy viên quân sự là trung tá Nguyễn Ngọc Khôi, phụ thân của giáo sư Nguyễn Lâm Kim Oanh; phụ tá tùy viên là đại úy Nguyễn Xuân Vinh, sau là tư lệnh không quân, giáo sư đại học University of Michigan.

Trong bối cảnh chính trị như vậy tại Âu Châu, Á Châu, Việt Nam, lại thấy yếu thể vì bị đe dọa bởi sự thành công thử nghiệm hỏa tiễn liên lục địa và vệ tinh của Nga Sô; dự luật thành lập "cơ quan hàng không không gian quốc gia" được đưa ra thảo luận tại Quốc Hội thứ 85 và thành đạo luật "National Aeronautics and Space Act of 1958,", tổng thống Eisenhower ký ban hành ngày 29 tháng 7 năm 1958. Ngày 1 tháng 10 năm 1958 cơ quan hàng không không gian quốc gia bắt đầu hoạt động.

Là một vị tướng 5 sao, từng chỉ huy quân đội Đồng Minh tại Âu Châu, tổng thống Eisenhower trong bài diễn văn từ biệt 17 tháng giêng năm 1961 đã khuyến cáo về các khuyết điểm và sự lạm dụng của các nhà thầu quốc phòng và quân đội.
Về phương diện chính trị, ít có chính trị gia nào dám phản đối khi liên quan đến quốc phòng, về phương diện ngân sách thì rất khó kiểm soát chi tiêu về võ khí, nhất là khi đề nghị tân trang và phát triển võ khí mới. Với quan niệm như vậy ông đã vận động để "cơ quan hàng không không gian quốc gia" không nằm trong bộ quốc phòng mà là một cơ quan dân sự độc lập, trực thuộc tổng thống phủ, với ngân sách trực tiếp của Quốc Hội:
- tránh được sự cứng nhắc của bộ máy quân sự, tránh tai tiếng là nghiên cứu võ khí và phục vụ chiến tranh.
- tao sự uyển chuyên dễ thích ứng với hoàn cảnh.
- thu hút được anh hùng hào kiệt mọi nơi về tham gia phục vụ nghiên cứu cho khoa hoc.
- ngân sách dồi dào hơn.

Trên thực tế, cơ quan nầy nhận được từ năm 1958 đến 2018 tổng công là 601,000,000,000 (601 ngàn triệu) và năm nay được tài trợ 19,500,000,000 (19.5 ngàn triệu, .5% (5 phần ngàn) của ngân sách quốc gia 4,000.000,000,000; 4 triệu triệu).
Với dân số Hoa Kỳ là 320 triệu, như vậy mỗi người dân phải đóng góp khoảng 600 Mỹ Kim; tức là đổ đồng 1.65 Mỹ Kim, chưa tới 2 Mỹ Kim mỗi ngày, mỗi người cho ngân sách của cơ quan hàng không không gian quốc gia NASA.

Phi hành gia gốc Việt:
- Phạm Tuân, sinh năm 1947, sĩ quan phi công của không quân Hà Nội, ở trên không gần 8 ngày trong phi thuyền của Nga, phi vụ Soyus 37 bay tới trạm không gian Salyut 6, ngày 23 tháng 7 năm 1980, sự thông tin của Nga Sô rất giới hạn, không chính xác.
- Trịnh Hữu Châu, sinh năm 1950, Cử Nhân Columbia University, Cao Học và Tiến Sĩ Yale University, nhân viên cao cấp và trọng yếu của cơ quan hàng không không gian quốc gia, Jet Propulsion Laboratory, 1 trong 5 cơ sở nghiên cứu, thí nghiệm quan trọng nhất của khoa học không gian Hoa Kỳ, bay 25 tháng 6 năm 1992, phi thuyền Columbia, phi vụ STS-50 lên trạm không gian International Space Station, thời gian trên không gần 14 ngày.



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Từng là một trung tâm thương mại sầm uất và biểu tượng cho niềm hy vọng đang dâng cao về tương lai dân chủ trong khu vực, Hồng Kông hiện đang đối mặt với các biện pháp kiểm soát ngày càng siết chặt của chính quyền Bắc Kinh. Từ năm 2019 cho đến nay, khoảng hơn 200.000 người đã ra đi để cố thoát khỏi bầu không khí chính trị ngày càng ngột ngạt. Với việc áp dụng Luật An ninh Quốc gia, quyền tự trị của Hồng Kông từng được cam kết trong mô hình “một quốc gia, hai chế độ” đã bị gần như hoàn toàn xoá bỏ. Xu hướng toàn trị của chính quyền Trung Quốc không những ảnh hưởng trực tiếp đến số phận nghiệt ngã của Hồng Kông mà còn gián tiếp đến trào lưu dân chủ hoá của Việt Nam.
Ở New York, khoảng 2 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu cho cuộc bầu cử thị trưởng lần này, cao nhất từ năm 1969, theo dữ liệu của NBC. Tất cả người dân hiểu được tầm quan trọng của lá phiếu lần này. Mười tháng qua, có vẻ họ hiểu được mức an toàn cuộc sống của họ ra sao, và sức mạnh của nền dân chủ hơn 200 năm của Hoa Kỳ đang lâm nguy như thế nào.
Mamdani không bán mộng. Anh bán khả thi. Và cử tri, sau nhiều lần bị dọa nạt, có vẻ đã chọn đúng thứ cần mua. Hy vọng, khi ấy, không phải lời hứa. Nó là hóa đơn thanh toán mỗi cuối tháng, nhẹ hơn một chút — và là bằng chứng rằng lý trí vẫn chưa bị bôi xóa.
Hiến pháp là văn bản pháp lý tối cao quy định các nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước, xác lập thẩm quyền của các cơ quan công quyền, đồng thời quy định các chế độ kinh tế, văn hóa, xã hội và những quyền cơ bản của công dân. Tất cả các cơ quan nhà nước và công dân đều có nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp...
Trong bài phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm 23 tháng 9 năm 2025, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng, “Biến đổi khí hậu, bất kể điều gì xảy ra, các bạn đã bị cuốn hút vào đó rồi. Không còn việc hâm nóng toàn cầu nữa, không còn chuyện toàn cầu lạnh cóng nữa. Tất cả những tiên đoán này được thực hiện bởi Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức khác, thường là những lý do tồi và đều sai lầm. Chúng được tiên đoán bởi những kẻ ngu mà dĩ nhiên là số phận của đất nước họ và nếu tiếp tục thì những quốc gia đó không có cơ hội để thành công. Nếu các bạn không tránh xa khỏi trò lừa đảo xanh này thì đất nước của các bạn sẽ thất bại.” Đó là lời chứng rõ ràng được đưa ra trước cộng đồng quốc tế về quan điểm và hành động của chính phủ Trump chống lại các giá trị khoa học mà nhân loại đã, đang, và sẽ tiếp tục giữ gìn và thực hiện để làm cho cuộc sống ngày càng văn minh tiến bộ và hạnh phúc hơn.
Năm xưa, khi Benjamin Franklin rời khỏi Hội nghị Lập hiến năm 1787, một người phụ nữ hỏi ông: “Ngài Franklin, chúng ta có được chính thể gì, một nền quân chủ hay một nền cộng hòa?” Ông đáp: “Một nền cộng hòa, nếu các người còn giữ được nó.” Benjamin Franklin muốn nói, một nền cộng hòa, tức chính quyền của nhân dân, dựa trên luật pháp và trách nhiệm của người dân. Nền cộng hoà không tự bền vững, nó chỉ tồn tại nếu người dân có đủ phẩm hạnh, lý trí. Dân chủ không phải một thành quả, mà là thử thách liên tục. Câu nói ngắn gọn, đanh thép năm xưa của Franklin nay linh nghiệm, dưới thời Donald Trump.
Sáng nay, một post trên mạng xã hội của một người bạn làm tôi khựng lại: “Nếu không thích nước Mỹ, thì cuốn gói cút đi.” Câu đó khiến tôi nhớ về một buổi chiều hơn mười năm trước. Hôm ấy, nhóm bạn cũ ngồi quây quần, câu chuyện xoay về ký ức: Sài Gòn mất. Cha bị bắt. Mẹ ra tù. Chị em bị đuổi học, đuổi nhà. Và những chuyến tàu vượt biển không biết sống chết ra sao. Giữa lúc không khí chùng xuống, một người bạn mới quen buông giọng tỉnh bơ: “Các anh chị ra đi là vì không yêu tổ quốc. Không ai ép buộc dí súng bắt các anh chị xuống tàu cả.” Cả phòng sững sờ. Ở đây toàn người miền Nam, chỉ có chị ta là “ngoài ấy.” Vậy mà chị không hề nao núng. Ai đó nói chị “gan dạ.” Có người chua chát: “Hèn gì miền Nam mình thua.”
Trong cái se lạnh của trời Tháng Mười vào Thu, khi màu lá trên khắp nước Mỹ chuyển sang gam màu đỏ rực, vàng óng, thì một cơn bão đang âm ỉ sôi sục, len lỏi dưới bề mặt của cuộc sống người Mỹ. Gió càng thổi mạnh, cơn bão ấy sẽ càng nhanh chóng bùng nổ. Vỏn vẹn trong một tháng, nước Mỹ chứng kiến ba sự kiện chấn động, nức lòng những người đang dõi theo sự mong manh của nền Dân Chủ. Mỗi sự kiện diễn ra trong một đấu trường riêng của nó, nhưng đều dệt nên từ cùng một sợi chỉ của sự phản kháng kiên cường: bắt nguồn từ sự phỉ báng tính chính trực của quân đội; tước toạt thành trì độc lập, tự do của báo chí – ngôn luận; và những cú đánh tới tấp vào sức chịu đựng của người dân.
Hiểu một cách đơn giản, văn hoá là một khái niệm tổng quát để chỉ sự chung sống của tất cả mọi người trong cùng xã hội, bao gồm ngôn ngữ, phong tục tập quán, tôn giáo và luật pháp. Do đó, luật pháp là một thành tố trong toàn bộ các hoạt động văn hoá và có ảnh hưởng đến tiến trình phát triển xã hội, một vấn đề hiển nhiên...
Bất kỳ là ai, trẻ cũng như già, nữ cũng như nam, thật là tò mò, nếu chúng ta có thể biết được tương lai gần hoặc xa của mình, của người khác. Biết được tương lai là chuyện thú vị, hoặc căng thẳng, hoặc sôi nổi, hoặc sợ hãi. Ví dụ như bạn tiên đoán được ba tháng nữa sẽ gặp tai nạn hoặc cuối năm nay sẽ bị vợ ly dị. Nhưng có thể nào tiên đoán như vậy không? Làm gì có, chỉ là chuyện giả tưởng, chuyện phim ảnh và tiểu thuyết. Chuyện mấy bà phù thủy nhìn vào thau nước hoặc quả bóng kính trong thấy được chuyện mai sau, việc mấy ông thầy bói bấm tay nhâm độn, lật bài bói toán, v… v… chỉ thỏa mãn giấc mơ và tưởng tượng. Trong thực tế, chuyện đang xảy ra còn chưa giải quyết xong, nói chi chuyện ngày mai. Không đúng, nếu biết chuyện ngày mai thì chuyện hôm nay vô cùng dễ giải quyết. Ví dụ, “nếu biết rằng em sẽ lấy chồng, anh về lấy vợ thế là xong. Vợ anh không đẹp bằng em lắm, nhưng lấy cho anh đỡ lạnh lòng.” (Thơ vô danh). Thay vì cứ đeo đuổi hai ba năm sau, kéo dài buồn bã, đau khổ, để rồi “Lòn


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.