Hôm nay,  

Trại Tù Sơn La

21/05/201909:45:00(Xem: 6814)

  


Tặng kỵ binh Vũ Đình Lưu

Cuối cùng rồi cũng còn một thời để nhớ.


Sơn La nước độc giòng trong vắt

Trót hẹn cùng nhau một quãng đời

Thăm thẳm chín tầng sâu địa ngục

Chín tầng mòn mỏi cuộc rong chơi


Mênh mông chướng khí mờ Sơn La

Cái đói làm quên nổi nhớ nhà

Trĩu nặng trần ai thân lính thú

Mồ hoang …hoang lạnh dãy đồi xa


Nơi đây điểm hẹn bờ sinh tử

Dãy trại ven đồi vắng …vắng thêm

Nước độc rừng thiêng đêm chướng khí

Huyệt sâu xí xóa kiếp ưu phiền


Tinh sương ..cả trại tù lưu xứ

Chặt nứa trên ngàn khoán chỉ tiêu

Công điểm trọn ngày đôi củ sắn

Máu tuôn đá sắc mỏng tai mèo


Sơn La cũng có đoàn sơn nữ

Thắm đậm tình người nghĩa quới nhân

Lên núi chặt măng triền bát ngát

Cho anh từng ống nứa cơm lam


Chao ôi ! Vị nếp sao mà dẻo

Ngọt lịm bờ môi thắm nghĩa đời

Ví nếu hôm nào no một bữa

Cũng còn nhớ mãi trọn đời thôi


Chao ôi ! Bó nứa sao mà nặng ?

Chia sớt nhau từ những khúc quanh

Xuống núi cheo leo triền vực thẳm

Oằn vai phân nửa gánh ân tình


Những gái Mường kia giờ ở đâu ?

Gùi măng xuống núi trắng hoa đào

Sơn La đất chết tình sao đẹp

Mãn kiếp lưu đày cũng nhớ nhau


Hồ Thanh Nhã 


Nằm ở trung tâm thành phố Sơn La và cách biên giới Lào chừng 45 cây số , nhà tù Sơn La được người Pháp xây dựng năm 1908 để giam giữ những người làm cách mạng VN. Về sau khi phong trào Cộng sản nổi lên thì dùng để giam giữ những lãnh tụ Cộng sản như Trường Chinh , Lê Duẩn , Tô Hiệu …Sau năm 1975 thì chánh quyền Hà Nội dùng làm nơi giam giữ thành phần ngụy quyền , ngụy quân mà chánh quyền Hà Nội gọi là thành phần ác ôn có nợ máu với nhân dân . Thành phần nầy được chuyển ra Bắc từ các trại cải tạo rải rác khắp nơi ở miền Nam , sau khi chánh quyền Sài Gòn sụp đổ vào ngày 30 tháng 4 năm1975.

Nằm trên đồi Khau Cả , gần trung tâm thành phố Sơn La , nhà tù nầy là một trong những nhà tù khắc nghiệt nhất Việt Nam lúc bấy giờ .Chánh quyền Hà Nội dùng nơi nầy để trả thù những người chiến bại không có tấc sắt trong tay . Khí hậu khắc nghiệt với những đợt gió Lào của vùng Tây Bắc gây nên cái nóng như thiêu đốt vào mùa Hè và những đợt sương muối tạo ra cái lạnh thấu xương vào mùa Đông .Kết hợp vào đó là chế độ ăn uống thiếu thốn , kham khổ , quần áo ấm không có , thuốc men hạn chế  , đã giết lần mòn thể xác lẫn tinh thần các tù nhân cải tạo .Mùa Đông năm 1976 , khí hậu ở Sơn La cực kỳ lạnh buốt , mà trước đó một năm , toàn thể các trại tù ở miền Nam không cho thân nhân thăm nuôi tù nhân . Do đó khi bất ngờ bị chuyển trại ra Bắc , không có tù nhân nào có đủ áo quần ấm và thuốc men dự phòng , nên phần nhiều tù nhân lớn tuổi , có bịnh trước đã bỏ mạng ở trại tù Sơn La nầy . Khi có người chết , các người tù còn sống bó xác người xấu số vào các manh chiếu rách , khiên xác họ ra các ngọn đồi cạnh trại chôn cất , cho xong một kiếp tù đày . Không quan  tài , mộ bia , nhang đèn gì cả Thật là ngậm ngùi , tủi thân cho một người tù bên thua cuộc .Vài chục năm sau , có người tù cũ trở về đất Bắc –Sơn La –dắt theo đứa con trai của người bạn tù xấu số năm xưa . Họ trở lại vùng đất ngục tù năm xưa để tìm mộ và hốt cốt người tù xấu số . Xin mời thưởng thức bài thơ Tìm mộ . Bài thơ nầy đã được nhạc sĩ Hào Quốc ở Canada phổ nhạc , như sau:


Tìm mộ


Người tù trở về thăm đất Bắc

Đồi sắn mênh mông ngã bóng chiều

Con suối hình như giờ cạn lại

Mỏi mòn mạch nước cũng khô theo


Anh nằm giữa đỉnh đồi hoang vắng

Mát rượi tàng cây dưới bóng sao

Con suối vòng cung qua mấy trại

Nhảy tung bọt sóng tháng mưa rào


Sơn La nước độc ma rừng thiêng

Sương muối chiều hôm phủ khắp triền

Hơi thở tưởng chừng như đặc lại

Nặng nề buồng phổi héo vành tim


Anh đến Sơn La rồi ở lại

Bạn bè sau đó cũng về Nam

Chiều nay trở lại tìm anh đó

Chớp mắt qua rồi mấy chục năm


Cây sao cổ thụ giờ đâu mất

Còn chỉ mênh mông sắn phủ đồi

Cách ngã ba nầy trăm rưởi thước

Mồ hoang viễn xứ lạnh mưa rơi


Gốc cây mục nát lên tầng nấm

Càng quạnh hiu thêm lũ mối càng

Cả khúc cây rừng còn gậm nát

Huống hồ xương trắng gió mưa chan


Năm xưa bẻ tạm ba que nhỏ

Làm nén hương lòng tiễn bạn đi

Gạo muối cũng không lòng thấy trống

Tủi thân manh chiếu rách đôi lề


Tôi dắt con anh trở lại đây

Mênh mông nghĩa tận khói hương dầy

Về Nam hương hoả mồ yên tịnh

Chắc cũng còn hơn thổ trạch nầy


 Hồ Thanh Nhã




Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
“Tôi sẵn sàng đối thoại bất cứ ai trên thế giới về kinh tế Việt Nam, về dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam.” -- Phạm Minh Chính.
Nếu không có mặt trời, chúng ta sẽ chìm trong bóng đêm, không thể nhìn thấy gì nữa. Thế giới đã có sẵn trước mắt, nhưng chỉ khi ánh mặt trời bừng chiếu, chúng ta mới thấy trọn vẹn trước mắt. Tương tự, nếu Đức Phật không xuất hiện trong đời này, chúng ta sẽ chìm trong tà kiến, không biết tới khi nào mới nhìn thấy Pháp để tìm ra lối giải thoát. Do vậy, ngày Phật Đản cũng là ngày một thế giới giải thoát trọn vẹn được hiển lộ trước mắt cho chúng sinh trong cõi này.
Chiến lược gia chiến tranh lạnh thảo luận về Nga, chiến tranh Ukraine và Trung Quốc tại Lễ hội FTWeekend ở Washington. Henry Kissinger nói rằng không có đủ các cuộc thảo luận về nguy cơ vũ khí hạt nhân. – Gregory Bobillot/FT.
✱ Reagan và Giáo hoàng đã đồng ý thực hiện một chiến dịch bí mật để đẩy nhanh tiến trình nhằm giải thể đế chế cộng sản ✱ Cố vấn TT Reagan: Đây là một trong những liên minh bí mật lớn nhất mọi thời đại ✱ Cả Giáo hoàng và Tổng thống đều tin rằng Ba Lan có thể tách ra khỏi quỹ đạo của Liên Xô một khi Vatican và Hoa Kỳ cung cấp phương tiện để gây bất ổn cho chính phủ Ba Lan ✱ Reagan và John Paul II tin rằng một Ba Lan tự do, không cộng sản, sẽ là một con dao đâm vào trái tim của đế chế Xô Viết.
Năm nguy cơ đang đe dọa sự sống còn của chế độ, nhưng không do bất cứ “thế lực thù địch” nào gây ra như đảng tuyên truyền mà do chính cán bộ, đảng viên, nhất là những kẻ có chức có quyền chủ động...
✪ Military Today: Hỏa tiễn chống tăng Dragon hoặc TOW không thể xuyên thủng lớp vỏ phía trước của xe tăng T-72. ✪ BBC News: Javelin và NLAW rất mạnh. Nếu không có sự trợ giúp vũ khí chết người này, tình hình ở Ukraine sẽ rất khác. ✪ NY Post: Xe thiết giáp của Nga mắc phải một lỗi thiết kế khiến chúng dễ bị mất tháp pháo một khi bị tấn công trực diện, và lỗi kỹ thuật này được quân đội Ukraine lợi dụng để tiêu diệt quân địch ✪ CNN: Tuy chiến xa Nga đã được nâng cấp nhưng hệ thống nạp đạn của nó vẫn tương tự như phiên bản T.72, khiến nó dễ trở thành "cỗ quan tài di động" ✪ Radio Audacy: Javelin có thể được bắn từ tư thế ngồi, quỳ hoặc đứng. Với một số địa hình khó khăn, nó có thể được bắn từ tư thế nằm… ✪ Global Times: Mỹ và các đồng minh gia tăng sức ép lên Nga, đồng thời tiếp tục ném bùn vào Trung Quốc - lôi kéo châu Âu về phía mình chống lại Trung Quốc - làm tổn hại đến vị thế đang lên của Trung Quốc trên thế giới...
"Hội nghị Trung ương 5, khóa XIII đảng Cộng sản Việt Nam (CSN), khai mạc ngày 4/5/2022, sẽ thảo luận các Đề án “Về xây dựng tổ chức cơ sở đảng, đảng viên” và “Một số vấn đề lý luận-thực tiễn về phát triển hợp tác xã nông nghiệp ở Việt Nam trong bối cảnh mới"...
Phùng Cung cũng đã nhiều lần ngước nhìn như thế, với nỗi băn khoăn tương tự: Tôi đứng trong đêm / Ngửng đầu nhìn cao xa / Vọng hỏi / Có phải nước mắt con người / Đằm đằm dội xuống / Mà trên thiên cầu / Bao vì sao xao xuyến đổi ngôi...
“Thành tâm xoá bỏ hận thù là tìm hiểu và mến yêu người sai phạm. Tha thứ và hiểu nhau là vì đã tìm thấy lại nhau trong một quá khứ chung lầm lạc. Mọi người bắt đầu yêu mến nhau là vì nhận ra rằng có cùng chung số phận và ý chí để lo xây dựng đất nước”. – Một bài xã luận đặc sắc của tác giả Đỗ Kim Thêm, đề cập một vấn đề rất cũ, hòa hợp hòa giải dân tộc, mà cho đến tận ngày nay, sau 47 năm đất nước thống nhất, vẫn chưa có cơ may thành tựu. Việt Báo trân trọng mời đọc...
✪ Học thuyết Reagan: “Chúng ta phải đứng về phía các đồng minh dân chủ của chúng ta. Và chúng ta không được phá vỡ niềm tin của họ, trên mọi lục địa, từ Afghanistan đến Nicaragua những người mạo hiểm mạng sống đang phải đối phó với cuộc xâm lược do Liên Xô hỗ trợ” – “ Trợ giúp những người đấu tranh cho tự do là hành động tự vệ". ✪ CIA: Chính phủ Cộng sản Ba Lan, đột nhiên loan báo tăng giá thực phẩm và các mặt hàng tiêu dùng khác mà không thông báo trước. Ngày hôm sau, các cuộc đình công đòi tăng lương đã nổ ra khắp Ba Lan. ✪ TT Reagan: Chiến lược An ninh quốc gia của chúng ta đòi hỏi sự phát triển và tập trung vào các chiến lược về ngoại giao, thông tin, kinh tế, và chiến lược về chính trị và quân sự. ✪ TT Reagan: Để bảo vệ thành công trong cuộc chiến toàn cầu chống Liên Xô, Hoa Kỳ phải lập kế hoạch cẩn thận cùng với các đồng minh NATO.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.