Hôm nay,  

Mùa Hạ

29/06/201918:59:00(Xem: 5497)

Hồ Thanh Nhã

 

                        Mùa Hạ

 

Hạ về Cali có hoa phượng tím

Tan sở anh về đường vắng mưa bay

Cánh hoa tím rụng trên cần quạt nước

Một vòng quay…tan biến giấc mơ dài

 

Cô bé học trò sau lưng mang cặp

Tay đong đưa trên lối nhỏ bộ hành

Cánh phượng rụng bờ vai theo đợt gió

Tóc đuôi gà phơ phất…lướt patin

 

Hạ về Cali có cơn gió nóng

Vườn sê ri chín đỏ trĩu trên cành

Anh cảm thấy dịu dần cơn khát nước

Mảnh mây trời bàng bạc một màu xanh

 

Hạ về quê hương có hoa phượng đỏ

Có tiếng ve sầu dỗ giấc ngủ trưa

Cô gái nhỏ chờ ai tan buổi học ?

Tay mân mê vành nón lá hững hờ

 

Con đường nầy anh đi từ thuở bé

Mà hôm nay sao quá đỗi bồi hồi

Hàng phượng đỏ bây giờ thành cổ thụ

Mà tâm tình chi khác thuở đôi mươi

 

Hạ về quê hương có đầm sen trắng

Hương thơm lan từ nhụy đọng sương trong

Có một cánh diều lẻ loi trong gió

Chiều mênh mông qua làn khói đốt đồng

 

Hạ về quê hương có đôi chim sắc

Làm tổ mái đình ngói bám rêu xanh

Bầy chim non nôn nao chờ bóng mẹ

Mẹ lâu về bóng tối sắp vây quanh

 

Hạ về trong tôi chùm hoa hai sắc

Màu đỏ thân thương lứa tuổi học trò

Tím tuổi hoàng hôn mây bay gió cuốn

Giòng sông xưa nhô nhấp nước đôi bờ…

 

 

 

               Hoa phượng tím Jacaranda ở Nam California.

 

Hoa phượng đỏ nở báo hiệu mùa Hè đang tới ở quê hương Việt Nam. Nhưng tại Mỹ nhất là ở nam California thì mùa Hè về khi ta thấy hoa phượng tím nở rộ ven đường phố Nam California. Phượng tím có tên khoa học là hoa Jacaranda. Đó là một cây to có hoa màu tím phát xuất từ Nam và Trung Mỹ. Được trồng nhiều ở California và Florida. Vào mùa hè ta cũng thấy loại hoa nầy trên vài con đường ở thành phố Đà Lạt, thành phố mộng mơ của Việt Nam. Ở Nam California người ta trồng nó ven đường làm bóng mát và những nơi công cộng như công viên, trường học...

Mùa Hè là mùa thi, mùa ra trường của các trường Trung học, Đại học, cũng là mùa hoa phượng tím nở rộ khắp các đường phố ở Nam California. nhiều con đường ta thấy phủ toàn một màu tím rất thơ mộng. Hoa tím giăng giăng rơi rụng khắp phố. Nhiều người yêu thích loài hoa phượng tím Jacaranda, nhưng cũng có người không thích vì loại hoa nầy có chất keo, thường rụng bám vào xe, để lại vết dơ khó chùi sạch. Nhà nào có trồng cây phượng tím trước nhà thường phàn nàn vì hoa rụng đầy sân, rất cực khi quét dọn.

                   Những chiếc mũ đen tung lên

                    Dưới tàng hoa phượng tím …

Hai câu thơ trên kể về chuyện tình ngày xưa của một bà giáo già. Chàng và nàng cùng học chung và cùng tốt nghiệp vào một ngày Hè ở Đại học Irvine – nam California (Đại học UCI). Họ yêu nhau và thành hôn sau đó. Khi đứa con gái đầu lòng của họ tròn tuổi thôi nôi thì người cha bị động viên vào quân ngũ, được gởi sang chiến trường Việt Nam và vĩnh viễn nằm lại ở miền đất xa xôi nầy. Cái chết của chàng trai để lại cho người vợ trẻ và đứa con thơ những nổi đau không bao giờ hàn gắn được. Niềm đau đó kéo dài nhiều chục năm sau cho tới ngày người vợ trẻ ngày xưa bây giờ trở thành bà giáo già tới tuổi  hưu. Người con gái có gia đình ở xa và bà giáo già cô độc đi vào nhà dưỡng lão. Chiếc Taxi đã đưa bà già ghé thăm lại những nơi còn để lại trong lòng bà những dấu ấn không bao giờ quên được như : mái trường cũ, ngôi giáo đường, bến tàu nơi tiễn người chiến sĩ lên đường đến chiến trường Việt Nam, bức tường đá đen …Và chặng cuối của đời bà giáo già …là nhà dưỡng lão :

 

 

                                Chặng cuối

Chiếc Taxi đưa bà giáo già

Vào nhà dưỡng lão

Ghé lại ngôi trường tiểu học ngoại ô

Bà lão thấy gì đây !

Tường rêu lá úa

Cô bé sún răng cười toét nhảy cò cò

Con bé lớn dần

Chiều sương sớm gió

Có những ngôi trường qua suốt tuổi thơ

Cũng có bạn bè đổi trường đổi lớp

Bạn hữu đi rồi

Cũng có người ở lại

Ở lại trọn đời chung bước chung đôi

Những chiếc mũ đen tung lên

Dưới tàng hoa phượng tím

Nụ cười tươi ngời sáng buổi ra trường

Chiếc Taxi rẽ vào giáo đường lặng lẻ

Ở đó ngày xưa

Ừ nhỉ ngày xưa !

Hai bóng song song quì bên tượng chúa

Ngày tân hôn đẹp sắc nắng hoàng hôn

Năm tháng đi qua

Chan hòa hạnh phúc

Đứa con gái chào đời quá đổi là vui

Ngày con bé thôi nôi

Người cha bước vào quân ngũ

Từ đấy chia xa

Từ đấy ngậm ngùi

Chiếc Taxi đưa tiếp cụ bà ra bến tàu lộng gió

Mẹ bồng con đưa tiễn người đi

Lớp lớp người trai cùng đi ra biển

Cùng đến chiến trường

Xa tít Việt Nam

Hai chữ Việt Nam

Như lời nguyền trên đá

Mà ngàn người trai đi mãi không về

Quan tài đi bên

Hai hàng lính gác

Gói kỹ vật về lại gia đình

Mờ nhạt dấu quân bưu

Người trở về

Có khi chỉ là cái tên

Có khắc năm sinh và ngày mất tích

Tường đá đen sừng sững lạnh lùng

Năm mươi tám ngàn tên người chi chít

Ngần ấy gia đình

Vĩnh viễn chia xa

Những bàn tay trẻ thơ mò mẩm kiếm tên cha

Vết khắc còn sâu trên mặt đá

Tê tái lớp da ngà

Đứa bé lên ba

Bên tiếng nấc nghẹn ngào người mẹ

Ôi chiến tranh !

Dấu chấm than lạnh lùng áo não

Chiếc Taxi dừng trước nhà dưỡng lão

Bà cụ bước xuống xe

Chặng cuối đây rồi !

Bà đứng bồi hồi

Đảo mắt nhìn quanh

Lá úa mùa thu bay lả tả bên thềm

Trong ví còn bao nhiêu tiền

Bà đưa hết cho người tài xế

Cười hiền hòa : cầm lấy mà tiêu !

Tôi không cần nữa đâu

Chặng cuối đây rồi !

Người tài xế đứng ngậm ngùi

Cho tới khi bóng bà cụ già khuất sau cánh cửa …

 



In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối

Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...

Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.

Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.

Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.

Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?

Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.

Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.

Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.

Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.

Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.