Hôm nay,  

TIỄN EM ĐI

07/07/201918:54:00(Xem: 5639)
TIỄN EM ĐI
 
Hồ Đình Nghiêm

 

 
blank

Một tháng trôi qua nhanh không ngờ tới. Ba mươi ngày tuần tự lật giở sang trang, cuộc đời cứ thế vẫn lạnh lùng trôi đi, nhưng ở một vài bộ môn, đôi ba xứ sở, ngày 7 tháng 7 vừa qua đã đánh dấu một sự kiện khó quên. Ngày có trận chung kết Women’s World Cup diễn ra ở sân vận động Stade de Lyon, cầu trường chứa hơn 59.000 người. Lyon này chẳng mắc mớ gì tới ga Lyon đèn vàng “lên xe tiễn em đi, chưa bao giờ buồn thế”.

 

Tôi buồn vì tôi chia tay với môn football (soccer) hết được theo dõi trực tiếp những trận đá banh. Và tôi cũng chia buồn với đội tuyển nữ Hoà Lan (Oranjeleeuwinnen), họ đã bị USA soán đoạt lấy giấc mơ ngàn năm một thuở. Cần nhìn lại sự có mặt của đội bóng màu da cam với các lần thi đấu (toàn thắng) đầy thuyết phục: Thắng New Zealand 1-0. Thắng Cameroon 3-1. Thắng Canada 2-1. Thắng Japan 2-1. Thắng Italy 2-0. Vào bán kết (lần đầu tiên trong lịch sử Dutch) để gặp Sweden và thắng 1-0 ở extra-time; mở toang cánh cửa nhằm đụng đầu địch thủ Mỹ lần cuối cùng.

 

Hoà Lan phiên âm từ Holland. Quốc gia mang nhiều tên khác nhau, Pays-Bas nếu dùng tiếng Pháp nhưng đa số đều gọi là Netherlands. Địa hình toạ lạc trên vương quốc Bỉ và nằm sát nước Đức thuộc phía tây bắc châu Âu. Nhắc tới Hoà Lan buộc phải nhớ chiến thuật tổng lực do họ triển khai và thành tựu ở các mùa World Cup cũ, được ngợi ca qua tên gọi “Cơn lốc màu da cam”. (Cam là màu của hoàng gia và màu áo luôn khoác vào thân các cầu thủ). Hoà Lan nổi tiếng với Van Gogh Museum, với căn nhà mà cô thiếu nữ Do Thái mang tên Anne Frank ẩn náu trong thế chiến thứ II để viết thành cuốn Nhật ký lừng vang. Là vùng đất khai sinh ra hai nhà danh hoạ Rembrandt và Vermeer (Golden-Age) mà các bức tranh sơn dầu của họ vẫn lưu truyền thiên cổ.

 

Đội banh nữ Hoà Lan có ba tuyển thủ tài ba, sắc bén: Tiền đạo Vivianne Miedema, áo số 9. 22 tuổi, đá cho Câu lạc bộ nổi tiếng Arsenal, cô từng ghi tới 61 bàn thắng trong 80 trận. Tiền đạo xuất sắc khác là cô Lieke Martens áo số 11, từng được FIFA trao danh hiệu là cầu thủ của năm 2017. Trung phong Sherida Spitse áo số 8, được ví là người truyền cảm hứng cho đồng đội.

 

Trước khi vào trận chung kết, Netherlands coach, bà Sarina Wiegman chỉ trả lời một câu ngắn gọn trước đám phóng viên: “It’s one match and anything can happen”. Mọi thứ có thể xẩy ra cho tuyển Hoà Lan là cầm hoà, giữ tỉ số 0-0 trong suốt 45 phút hiệp một. Ở đâu cũng thấy bóng áo trắng (tuyển Mỹ) tìm cách xâm nhập vào gần cầu môn và những bóng áo cam luôn rơi vào thế bị động, cố tìm cách giải vây. Thủ môn 29 tuổi, cô Sari van Veenendaal đã tỏ ra rất mực bận rộn việc bay nhảy, cản phá. Nếu Hoà Lan không tìm được đôi tay nhanh lẹ như Sari lo trấn giữ khung thành, Oranjeleeuwinnen đã bị cháy lưới bởi Alex Morgan, Tobin Heath và Crystal Dunn.

 

Phía tuyển USA, như mọi lần đã dùng đội hình 4-3-3. Tiền đạo cánh trái vẫn do Megan Rapinoe đảm trách, giữa là Alex Morgan, bên phải là Tobin Heath. Bà Jill Ellis, nhà dìu dắt đội tuyển đã sắp đặt một cách hợp lý khi để Carli Lloyd, Mallory Pugh và Christen Press ngồi ghế dự bị. Cũng sáng suốt khi đưa ra hàng trung phong (midfield) toàn cầu thủ trẻ như Julie Ertz, Rose Lavelle, Sam Mewis hoặc Lindsey Horan. Và luôn luôn, không thể thiếu hậu vệ Crystal Dunn năng động, vững chắc. Tài nghệ Crystal luôn làm an tâm cho tuyến trên.

 

Hoà Lan không triển khai được một đấu pháp rõ ràng, họ lúng túng khi xuống banh, chuyền đi những đường chẳng gây được hiệu quả. Để thay đổi, từ lối giao banh ngắn hình tam giác giữa ba tiền đạo, họ chỉ để một tiền đạo cắm ở giữa sân và giao banh xa, bổng. Điều này thường vấp nhược điểm, một là tiền đạo đó phạm lỗi offside, hai là không đuổi kịp để banh lọt vào tay thủ môn địch thủ. So ra, kỹ thuật cũng như thể lực của tuyển Hoà Lan vẫn kém thua tuyển Mỹ một bậc. Cách cản phá banh của hậu vệ là một chứng minh, gây lỗi lầm (đau đớn) chẳng đáng có. Phút thứ 61, Alex Morgan ngả người trong vùng cấm địa. Mỹ hưởng được quả phạt đền và Megan Rapinoe đá thành công cú penalty. Chưa hết, ở phút 69, trung phong Rose Lavelle dẫn banh đi, lách người qua hai bóng cam hậu vệ, đá căng từ khoảng 17 mét cách khung thành, làm bó tay thủ môn. Bàn thắng rất rõ ràng, rất đẹp mắt. Một nửa cầu trường vỡ oà tất cả mọi âm thanh trong khi nửa kia thì ngồi bất động, sửng sờ. 2-0 và chỉ còn hơn 20 phút (phù du) phép mầu nào hiện ra để san bằng hai bàn cách biệt? Cái đáng hoan nghênh cho các bóng hồng mặc áo cam là với tinh thần thể thao, với nhuệ khí sau cùng, họ đã dâng lên quá nửa sân, áp đảo, xông xáo, vắt kiệt sức để mong kiếm tìm một bàn danh dự. Bất lực, số phận đã không mỉm cười với họ.

 

Mỹ vô địch, như đã tiên liệu trước. Tất cả đều thay áo, đồng mang số 19 và cùng chung tên Champions sau lưng. 19 là năm 2019. Như thế đội tuyển USA có tới bốn lần World Cup Champions: Vào năm 1991, 1999, 2015 và 2019. Trên áo họ thêu 3 ngôi sao, giờ đây sẽ dệt thêm 1 sao mới.

 

Ngoài huy chương vàng, ngoài cup vô địch của FIFA trao tay, cầu thủ Megan Rapinoe đoạt chiếc giày vàng. Alex Morgan nhận chiếc giày bạc. Và Rose Lavelle đoạt danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất 2019. Riêng chiếc găng vàng thì trao tặng cho thủ môn Hoà Lan.

 

Theo nhận định của (nguồn) Forbes: Những lý do khiến đội tuyển nữ Hoa Kỳ đạt được thắng lợi cuối:

 

Tấn công nhanh từ những phút ban đầu, ở sáu trận đều mở tỉ số kể từ phút thứ 12 trở đi. Niềm tin về thực lực mình có. Những đội banh góp mặt ở World Cup năm 2019 này, trong đội hình không sở hữu được một tiền đạo như Megan Rapinoe, một trung phong như Rose Lavelle, một hậu vệ như Crystal Dunn.

 

Và cốt lõi quan trọng nhất, theo nhận định của Moira Donegan đăng trên báo The Guardian: “Ở Mỹ, năm 1972, toàn bộ các trường trung học chỉ có khoảng 700 nữ sinh chơi môn soccer. Đến năm 1991, năm của Women’s World Cup được tổ chức lần đầu, số nữ sinh yêu môn đá banh tăng lên con số đáng ngạc nhiên: 121.722. Từ năm 2018, có tới 390.482 nữ sinh trung học biết và thích chơi môn thể thao này. Thống kê trên cho thấy hệ thống giáo dục  Hoa Kỳ thành công về mặt phát hiện, nâng đỡ, đào tạo ra những tài năng trẻ so với thế giới”.

 

Mỹ nhất. Hoà Lan nhì. Thuỵ Điển đứng hạng ba. Cả ba đều đón nhận niềm vui chẳng giống nhau, nhưng có thể nhìn rõ một điều là Hoà Lan đang gặm nhắm thầm lặng thứ hạnh phúc khó cắt nghĩa. Tuy không vô địch thế giới nhưng những bóng áo màu cam đã vẽ được cho trang sử nước nhà họ một bức tranh mới đầy hy vọng, bởi bấy lâu họ vẫn phải “phơi áo” ở vòng 16, tủi hổ về lại với những cối xay gió, với kinh rạch, với cánh đồng bạt ngàn hoa tulip, với bao con đường dành riêng cho xe đạp. Lần này họ thua trong hân hoan, họ quy cố hương với bao vòng hoa đang đợi choàng vào cổ ở quê nhà.

 

Tôi mong Hoà Lan thắng, chỉ vì muốn nhìn thấy một đổi thay ở diện mạo môn túc cầu thế giới. Khi họ thua, tôi cũng xin gửi lời chia vui cùng họ về ngôi vị thứ hai, đạt được sau bao cống hiến hết mình. Từ nhà dìu dắt, huấn luyện viên cho đến 11 cầu thủ tham dự, ra sân; tất cả đội tuyển Netherlands thảy ít nói. Tôi thích cái kín tiếng ấy, tôi chẳng có cảm tình với những kẻ nhiều lời. Một lần nữa, (đã từng vung vít: Tớ đếch thèm đặt chân vào toà Bạch Ốc). Nay tuy đạt được vinh quang, cầu thủ Mỹ, cô Megan Rapinoe lại phát ngôn: “Tôi cho rằng FIFA đã không biểu tỏ niềm tôn trọng đối với phụ nữ…”

 

Thôi, nói năng chi cũng bằng thừa. Chỉ còn biết hát lời cải biên: Nay em đã quay lưng, chưa bao giờ buồn thế. Trời cắt sóng đôi nơi, suốt đời làm chia ly…

 

Hồ Đình Nghiêm

7/7. Song thất, 2019



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Thế giới vừa điên đảo vì Trump 2.0 lại phải lo đối phó với Trung Quốc 2.0. Trung Quốc 1.0 là công xưởng quốc tế dựa vào giá nhân công rẻ và giá trị gia tăng thấp để sản xuất các hàng hóa tiêu dùng trong dạng Bộ Ba Cũ: (1) quần áo, đồ chơi trẻ em…; (2) vật dụng trong nhà như bàn ghế, tivi, tủ lạnh…(3) đồ điện tử gồm điện thoại cầm tay, máy điện toán,…) Trung Quốc 1.0 kéo dài 25 năm bắt đầu từ lúc Đổi Mới thập niên 1990 cho đến giữa thập niên 2010...
Giữa lúc các cơ quan báo chí, các tập đoàn truyền thông lớn khác chọn “sự trung lập” và cố gắng “nương tay” với các chính trị gia và chính quyền, thì Stephen Colbert chọn sự trung thực, kiên định, xem tuyên ngôn “trung lập” theo lý thuyết báo chí là vở kịch hài không hợp thời cuộc. Ông châm biếm, chỉ trích không thương tiếc những quyết định vi hiến, những phát ngôn dối trá của chủ nhân Tòa Bạch Ốc.
Những người đấu tranh cho quyền hợp pháp của di dân có trong Tu chính án thứ Tư và thứ Năm của Hiến Pháp, vui mừng gọi phán quyết của chánh án liên bang hôm thứ Sáu 11/7 là “chiến thắng.” Chánh án Maame E. Frimpong ra phán quyết các cảnh sát di trú ở Nam California phải tạm dừng việc bắt giữ, tra hỏi di dân chỉ dựa vào chủng tộc hoặc ngôn ngữ Tây Ban Nha. Nhưng Jaime Alanís Garcia, 57 tuổi, người làm việc ở nông trại Glass House Farms, quận Ventura 10 năm, đã không có cơ hội vui với chiến thắng tạm thời này. Với ông, và gia đình ông, tất cả đã quá muộn. ICE đã thực hiện cuộc đột kích quy mô lớn ở nông trại Glass House Farms gần Camarillo, quận Ventura hôm thứ Năm 10/7. Đoạn video ghi lại cảnh những chiếc xe bọc thép có chữ Police rượt đuổi theo nhóm nông dân tháo chạy hoảng loạn. Càng chạy, xe càng lao tới, bất kể có người đang cố bám vào đầu xe để chặn bánh xe lăn. Súng hơi, đạn cay mù mịt trên cánh đồng từng rất yên ả với những cây cà chua, dưa leo, và cây cannabis có giấy phép.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đang đe dọa áp đặt mức thuế cao hơn nữa đối với hàng hóa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU), đặc biệt là dược phẩm. Thông qua các vòng đàm phán mới, EU hiện đang nỗ lực tìm cách ngăn chặn nguy cơ này. Tuy nhiên, triển vọng đạt được thỏa thuận vẫn rất mong manh, trong khi mức thiệt hại kinh tế dự kiến đối với EU có thể lên đến khoảng 750 tỷ đô la, một con số khổng lồ.
Rạng sáng thứ Bảy, tại Rafah, một em bé 12 tuổi – chưa xác định tên – bị bắn chết ngay tại chỗ hôm 12 tháng 7, khi em đang cố len lỏi tiến lên rào sắt để nhận phần lương thực cho gia đình. Cùng hôm đó, hơn ba mươi người khác gục xuống giữa bụi cát và khói đạn, trong lúc chen chúc tại điểm phát thực phẩm của một tổ chức mang tên Gaza Humanitarian Foundation (GHF).Trước đó, tại trại Nuseirat, sáu trẻ em – có em chỉ độ sáu tuổi – trúng pháo kích thiệt mạng khi đang hứng nước vào ca. Trong tay các em không có đá, không có súng… chỉ có chiếc bình nhựa, vài mẩu bánh mì chưa kịp đem về nhà. Giữa cảnh Gaza bị phong toả hoàn toàn, dân chúng đói khát, bệnh tật, kiệt sức… thì chính phủ Hoa Kỳ chọn rót ba mươi triệu Mỹ kim cho GHF – một tổ chức tư nhân, lập ra vội vã, không kinh nghiệm, không kế hoạch, không kiểm toán, không ai giám sát.
Có một câu hỏi đã ám ảnh tôi suốt gần mười năm: Làm sao mà một nửa nước Mỹ nhìn Donald Trump mà không thấy ông ta đáng ghê tởm về mặt đạo đức? Một người luôn nói dối, gian lận, phản bội, tàn nhẫn và tham nhũng một cách công khai như vậy mà hơn 70 triệu người vẫn chấp nhận ông ta, thậm chí còn ngưỡng mộ. Việc gì đã khiến cả một xã hội trở nên chai lì về mặt đạo đức như vậy? Để tôi kể cho bạn nghe một câu chuyện. Câu chuyện này, phần lớn dựa trên tư tưởng của nhà triết gia đạo đức Alasdair MacIntyre, một người mới qua đời vào tháng Năm vừa rồi, thọ 94 tuổi. Ông là một trong những nhà trí thức lớn hiếm hoi dám đào tận gốc sự suy đồi đạo lý của thế giới Tây phương, và của nước Mỹ hiện nay.
Donald Trump không giống như các vị tổng thống tiền nhiệm. Ông từng úp mở chuyện tái tranh cử nhiệm kỳ thứ ba, khiến không ít đối thủ phải giật mình. Nhưng trước mắt, Trump đang phải đối mặt với một quy luật lịch sử đã từng làm khó các vị Tổng thống khác: lời nguyền nhiệm kỳ hai. Từ trước đến nay, có đến 21 Tổng thống Mỹ bước vào nhiệm kỳ hai, nhưng không một ai đạt được thành tựu tương đương như giai đoạn đầu tiên. Thành tích nhiệm kỳ hai thường tụt dốc – từ thiếu sức sống, mờ nhạt cho đến những giai đoạn đầy biến động hoặc thậm chí thảm khốc. Người dân không còn hài lòng, tổng thống bắt đầu mệt mỏi, và không còn hướng đi rõ ràng cho tương lai.
Trong bài viết “Thế thời không phải thế” đăng trên Việt Báo ngày 4 tháng 4 về sau 100 ngày hành xử của tổng thống Trump (*), tôi có dự đoán rằng bên Dân Chủ sẽ giữ thế im lặng nhiều hơn lên tiếng ồn ào chống những việc làm của ông Trump và đảng Cộng Hòa vì muốn ông Trump tự sa lầy dẫn đến hậu quả đảng Cộng Hòa sẽ bị mất ghế, mất chủ quyền đa số trong lưỡng viện quốc hội quốc gia. Cho đến nay gần sáu tháng tổng thống, ông Trump vẫn tiếp tục gây hấn với thế giới và một số lớn thành phần dân chúng Mỹ và đảng đối lập vẫn giữ sự im lặng, thỉnh thoảng vài người lên tiếng một cách yếu ớt, kiểu Tôn Tẩn đối phó với Bàng Quyên.
Ngày 12/6/2025, từ văn phòng làm việc tại gia của mình ở Washington DC, ký giả, xướng ngôn viên kỳ cựu gần 28 năm của ABC News, Terry Moran loan báo đơn giản: “Có lẽ các bạn đã biết, tôi không thuộc về nơi đó nữa. Tôi sẽ ở đây, tại nền tảng Substack này. Có rất nhiều việc mà tất cả chúng ta cần phải làm trong thời gian đất nước quá nhiều vết nứt. Tôi sẽ tiếp tục tường thuật, phỏng vấn, để gửi đến các bạn sự thật, với tư cách là một nhà báo độc lập. Tôi là một ký giả độc lập.” Từ hôm đó, Terry Moran chính thức bước ra khỏi “luật chơi” của truyền thông dòng chính. Và cũng ngay ngày hôm đó, Terry Moran là danh khoản xếp thứ hạng đầu tiên (#1) về số người theo dõi (follower), số “subscriber” trả phí theo tháng và năm.
Ngày 2/7/2025 Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump thông báo ngắn gọn trên mạng xã hội Truth rằng Việt-Mỹ đã thỏa thuận để Hoa Kỳ áp thuế 20% lên hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam và 40% trên hàng hóa trung chuyển qua Việt Nam; ngược lại Việt Nam đánh thuế 0% vào hàng hóa mua của Mỹ...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.