Hôm nay,  

TIỄN EM ĐI

07/07/201918:54:00(Xem: 5740)
TIỄN EM ĐI
 
Hồ Đình Nghiêm

 

 
blank

Một tháng trôi qua nhanh không ngờ tới. Ba mươi ngày tuần tự lật giở sang trang, cuộc đời cứ thế vẫn lạnh lùng trôi đi, nhưng ở một vài bộ môn, đôi ba xứ sở, ngày 7 tháng 7 vừa qua đã đánh dấu một sự kiện khó quên. Ngày có trận chung kết Women’s World Cup diễn ra ở sân vận động Stade de Lyon, cầu trường chứa hơn 59.000 người. Lyon này chẳng mắc mớ gì tới ga Lyon đèn vàng “lên xe tiễn em đi, chưa bao giờ buồn thế”.

 

Tôi buồn vì tôi chia tay với môn football (soccer) hết được theo dõi trực tiếp những trận đá banh. Và tôi cũng chia buồn với đội tuyển nữ Hoà Lan (Oranjeleeuwinnen), họ đã bị USA soán đoạt lấy giấc mơ ngàn năm một thuở. Cần nhìn lại sự có mặt của đội bóng màu da cam với các lần thi đấu (toàn thắng) đầy thuyết phục: Thắng New Zealand 1-0. Thắng Cameroon 3-1. Thắng Canada 2-1. Thắng Japan 2-1. Thắng Italy 2-0. Vào bán kết (lần đầu tiên trong lịch sử Dutch) để gặp Sweden và thắng 1-0 ở extra-time; mở toang cánh cửa nhằm đụng đầu địch thủ Mỹ lần cuối cùng.

 

Hoà Lan phiên âm từ Holland. Quốc gia mang nhiều tên khác nhau, Pays-Bas nếu dùng tiếng Pháp nhưng đa số đều gọi là Netherlands. Địa hình toạ lạc trên vương quốc Bỉ và nằm sát nước Đức thuộc phía tây bắc châu Âu. Nhắc tới Hoà Lan buộc phải nhớ chiến thuật tổng lực do họ triển khai và thành tựu ở các mùa World Cup cũ, được ngợi ca qua tên gọi “Cơn lốc màu da cam”. (Cam là màu của hoàng gia và màu áo luôn khoác vào thân các cầu thủ). Hoà Lan nổi tiếng với Van Gogh Museum, với căn nhà mà cô thiếu nữ Do Thái mang tên Anne Frank ẩn náu trong thế chiến thứ II để viết thành cuốn Nhật ký lừng vang. Là vùng đất khai sinh ra hai nhà danh hoạ Rembrandt và Vermeer (Golden-Age) mà các bức tranh sơn dầu của họ vẫn lưu truyền thiên cổ.

 

Đội banh nữ Hoà Lan có ba tuyển thủ tài ba, sắc bén: Tiền đạo Vivianne Miedema, áo số 9. 22 tuổi, đá cho Câu lạc bộ nổi tiếng Arsenal, cô từng ghi tới 61 bàn thắng trong 80 trận. Tiền đạo xuất sắc khác là cô Lieke Martens áo số 11, từng được FIFA trao danh hiệu là cầu thủ của năm 2017. Trung phong Sherida Spitse áo số 8, được ví là người truyền cảm hứng cho đồng đội.

 

Trước khi vào trận chung kết, Netherlands coach, bà Sarina Wiegman chỉ trả lời một câu ngắn gọn trước đám phóng viên: “It’s one match and anything can happen”. Mọi thứ có thể xẩy ra cho tuyển Hoà Lan là cầm hoà, giữ tỉ số 0-0 trong suốt 45 phút hiệp một. Ở đâu cũng thấy bóng áo trắng (tuyển Mỹ) tìm cách xâm nhập vào gần cầu môn và những bóng áo cam luôn rơi vào thế bị động, cố tìm cách giải vây. Thủ môn 29 tuổi, cô Sari van Veenendaal đã tỏ ra rất mực bận rộn việc bay nhảy, cản phá. Nếu Hoà Lan không tìm được đôi tay nhanh lẹ như Sari lo trấn giữ khung thành, Oranjeleeuwinnen đã bị cháy lưới bởi Alex Morgan, Tobin Heath và Crystal Dunn.

 

Phía tuyển USA, như mọi lần đã dùng đội hình 4-3-3. Tiền đạo cánh trái vẫn do Megan Rapinoe đảm trách, giữa là Alex Morgan, bên phải là Tobin Heath. Bà Jill Ellis, nhà dìu dắt đội tuyển đã sắp đặt một cách hợp lý khi để Carli Lloyd, Mallory Pugh và Christen Press ngồi ghế dự bị. Cũng sáng suốt khi đưa ra hàng trung phong (midfield) toàn cầu thủ trẻ như Julie Ertz, Rose Lavelle, Sam Mewis hoặc Lindsey Horan. Và luôn luôn, không thể thiếu hậu vệ Crystal Dunn năng động, vững chắc. Tài nghệ Crystal luôn làm an tâm cho tuyến trên.

 

Hoà Lan không triển khai được một đấu pháp rõ ràng, họ lúng túng khi xuống banh, chuyền đi những đường chẳng gây được hiệu quả. Để thay đổi, từ lối giao banh ngắn hình tam giác giữa ba tiền đạo, họ chỉ để một tiền đạo cắm ở giữa sân và giao banh xa, bổng. Điều này thường vấp nhược điểm, một là tiền đạo đó phạm lỗi offside, hai là không đuổi kịp để banh lọt vào tay thủ môn địch thủ. So ra, kỹ thuật cũng như thể lực của tuyển Hoà Lan vẫn kém thua tuyển Mỹ một bậc. Cách cản phá banh của hậu vệ là một chứng minh, gây lỗi lầm (đau đớn) chẳng đáng có. Phút thứ 61, Alex Morgan ngả người trong vùng cấm địa. Mỹ hưởng được quả phạt đền và Megan Rapinoe đá thành công cú penalty. Chưa hết, ở phút 69, trung phong Rose Lavelle dẫn banh đi, lách người qua hai bóng cam hậu vệ, đá căng từ khoảng 17 mét cách khung thành, làm bó tay thủ môn. Bàn thắng rất rõ ràng, rất đẹp mắt. Một nửa cầu trường vỡ oà tất cả mọi âm thanh trong khi nửa kia thì ngồi bất động, sửng sờ. 2-0 và chỉ còn hơn 20 phút (phù du) phép mầu nào hiện ra để san bằng hai bàn cách biệt? Cái đáng hoan nghênh cho các bóng hồng mặc áo cam là với tinh thần thể thao, với nhuệ khí sau cùng, họ đã dâng lên quá nửa sân, áp đảo, xông xáo, vắt kiệt sức để mong kiếm tìm một bàn danh dự. Bất lực, số phận đã không mỉm cười với họ.

 

Mỹ vô địch, như đã tiên liệu trước. Tất cả đều thay áo, đồng mang số 19 và cùng chung tên Champions sau lưng. 19 là năm 2019. Như thế đội tuyển USA có tới bốn lần World Cup Champions: Vào năm 1991, 1999, 2015 và 2019. Trên áo họ thêu 3 ngôi sao, giờ đây sẽ dệt thêm 1 sao mới.

 

Ngoài huy chương vàng, ngoài cup vô địch của FIFA trao tay, cầu thủ Megan Rapinoe đoạt chiếc giày vàng. Alex Morgan nhận chiếc giày bạc. Và Rose Lavelle đoạt danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất 2019. Riêng chiếc găng vàng thì trao tặng cho thủ môn Hoà Lan.

 

Theo nhận định của (nguồn) Forbes: Những lý do khiến đội tuyển nữ Hoa Kỳ đạt được thắng lợi cuối:

 

Tấn công nhanh từ những phút ban đầu, ở sáu trận đều mở tỉ số kể từ phút thứ 12 trở đi. Niềm tin về thực lực mình có. Những đội banh góp mặt ở World Cup năm 2019 này, trong đội hình không sở hữu được một tiền đạo như Megan Rapinoe, một trung phong như Rose Lavelle, một hậu vệ như Crystal Dunn.

 

Và cốt lõi quan trọng nhất, theo nhận định của Moira Donegan đăng trên báo The Guardian: “Ở Mỹ, năm 1972, toàn bộ các trường trung học chỉ có khoảng 700 nữ sinh chơi môn soccer. Đến năm 1991, năm của Women’s World Cup được tổ chức lần đầu, số nữ sinh yêu môn đá banh tăng lên con số đáng ngạc nhiên: 121.722. Từ năm 2018, có tới 390.482 nữ sinh trung học biết và thích chơi môn thể thao này. Thống kê trên cho thấy hệ thống giáo dục  Hoa Kỳ thành công về mặt phát hiện, nâng đỡ, đào tạo ra những tài năng trẻ so với thế giới”.

 

Mỹ nhất. Hoà Lan nhì. Thuỵ Điển đứng hạng ba. Cả ba đều đón nhận niềm vui chẳng giống nhau, nhưng có thể nhìn rõ một điều là Hoà Lan đang gặm nhắm thầm lặng thứ hạnh phúc khó cắt nghĩa. Tuy không vô địch thế giới nhưng những bóng áo màu cam đã vẽ được cho trang sử nước nhà họ một bức tranh mới đầy hy vọng, bởi bấy lâu họ vẫn phải “phơi áo” ở vòng 16, tủi hổ về lại với những cối xay gió, với kinh rạch, với cánh đồng bạt ngàn hoa tulip, với bao con đường dành riêng cho xe đạp. Lần này họ thua trong hân hoan, họ quy cố hương với bao vòng hoa đang đợi choàng vào cổ ở quê nhà.

 

Tôi mong Hoà Lan thắng, chỉ vì muốn nhìn thấy một đổi thay ở diện mạo môn túc cầu thế giới. Khi họ thua, tôi cũng xin gửi lời chia vui cùng họ về ngôi vị thứ hai, đạt được sau bao cống hiến hết mình. Từ nhà dìu dắt, huấn luyện viên cho đến 11 cầu thủ tham dự, ra sân; tất cả đội tuyển Netherlands thảy ít nói. Tôi thích cái kín tiếng ấy, tôi chẳng có cảm tình với những kẻ nhiều lời. Một lần nữa, (đã từng vung vít: Tớ đếch thèm đặt chân vào toà Bạch Ốc). Nay tuy đạt được vinh quang, cầu thủ Mỹ, cô Megan Rapinoe lại phát ngôn: “Tôi cho rằng FIFA đã không biểu tỏ niềm tôn trọng đối với phụ nữ…”

 

Thôi, nói năng chi cũng bằng thừa. Chỉ còn biết hát lời cải biên: Nay em đã quay lưng, chưa bao giờ buồn thế. Trời cắt sóng đôi nơi, suốt đời làm chia ly…

 

Hồ Đình Nghiêm

7/7. Song thất, 2019



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trật tự thế giới là một vấn đề về mức độ: nó thay đổi theo thời gian, tùy thuộc vào các yếu tố công nghệ, chính trị, xã hội và ý thức hệ mà nó có thể ảnh hưởng đến sự phân phối quyền lực trong toàn cầu và ảnh hưởng đến các chuẩn mực. Nó có thể bị thay đổi một cách triệt để bởi các xu hướng lịch sử rộng lớn hơn và những sai lầm của một cường quốc. Sau khi Bức tường Berlin sụp đổ vào năm 1989, và gần một năm trước khi Liên Xô sụp đổ vào cuối năm 1991, Tổng thống Mỹ George H.W. Bush đã tuyên bố về một "trật tự thế giới mới". Hiện nay, chỉ hai tháng sau nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Donald Trump, Kaja Kallas, nhà ngoại giao hàng đầu của Liên minh châu Âu, đã tuyên bố rằng "trật tự quốc tế đang trải qua những thay đổi ở mức độ chưa từng thấy kể từ năm 1945". Nhưng "trật tự thế giới" là gì và nó được duy trì hoặc phá vỡ như thế nào?
Hãy bắt đầu niềm tin này với câu nói của John Kelly, tướng thủy quân lục chiến hồi hưu, cựu Bộ trưởng Nội an, cựu chánh văn phòng của Donald Trump (2018): “Người phát điên vì quyền lực là mối đe dọa chết người đối với nền dân chủ.” Ông phát biểu câu này tại một hội nghị chuyên đề về nền Dân chủ ở Mount Vernon vào tháng 11/2024, ngay tại ngôi nhà của George Washington, vị tổng thống đầu tiên, người mở ra con đường cho nền dân chủ và tự do của Hoa Kỳ. Không đùa đâu! Tướng Kelly muốn nói, những người phát điên vì quyền lực ấy có thể giữ các chức danh khác nhau, thậm chí là Tổng Thống, nhưng trong thâm tâm họ là bạo chúa, và tất cả các bạo chúa đều có cùng một đặc điểm: Họ không bao giờ tự nguyện nhượng quyền lực.
Gần đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố áp dụng chính sách áp thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu vào Mỹ, trước đó Trump cũng đã áp đặt biện pháp trừng phạt chung đối với Liên Âu, Canada, Mexico và Trung Quốc, nhưng lại tạm hoãn trong 30 ngày để cho Canada và Mexico thương thuyết. Các biện pháp bất nhất này gây nhiều hoang mang cho chính giới và doanh nghiệp các nước đối tác.
Trong buổi phỏng vấn ngày 31 tháng 10 năm 2024 với bình luận gia cánh hữu Tucker Carlson, Tổng thống Donald Trump khẳng định rằng dưới thời Joe Biden, Hoa Kỳ đã mắc sai lầm nghiêm trọng khi vô tình đẩy Nga và TQ lại gần nhau. Theo Trump, một trong những ưu tiên hàng đầu khi ông quay trở lại Tòa Bạch Ốc sẽ là phá vỡ liên minh này. Khi đó, Trump tự tin tuyên bố: “Tôi sẽ phải tách họ ra, và tôi tin mình sẽ làm được.” Và ngay từ những ngày đầu của nhiệm kỳ thứ hai, Trump đã tỏ rõ mong muốn đàm phán với Nga nhằm nhanh chóng kết thúc chiến tranh ở Ukraine. Một cách giải thích cho chính sách này là: Trump đang làm đúng những gì từng nói trong cuộc trò chuyện với Carlson. Việc rút Hoa Kỳ khỏi cuộc xung đột tại Âu Châu và khôi phục quan hệ với Moscow, kể cả khi phải bỏ rơi Ukraine, là một phần trong chiến lược tập trung đối phó với TQ.
Cuộc đua vào Tòa án Tối cao Wisconsin rất quan trọng vì nó ảnh hưởng lớn đến các vấn đề pháp lý và chính sách trong tiểu bang. Wisconsin là một bang chiến địa quan trọng trong các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Tòa tối cao tiểu bang có thể đóng vai trò lớn trong các tranh chấp liên quan đến luật bầu cử, quyền tiếp cận lá phiếu và các thách thức đối với kết quả bầu cử. Cuối cùng, sự lo lắng có cơ sở của người dân cuối cùng đã được hóa giải. Số tiền “đầu tư” $20 triệu của Musk đã không thắng được sự lựa chọn của Wisconsin.
Lịch sử là sự lập lại, nhìn ngược về thời gian: Sau khi Tần Thủy Hoàng thống nhất Trung Quốc vào năm 211 (trước Công Nguyên) Ông đã nghe lời vị Tể Tướng Lý Tư đốt tất cả các ghi chép của Sử Gia không thuộc nước Tần, kể cả Kinh Thi. Bất cứ ai thảo luận về Kinh Thi và Kinh Thư sẽ bị xử tử. Trong Sử Ký của Tư Mã Thiên, vụ đốt sách chôn Nho được gọi là “Phần thư khanh nho”, bao gồm việc đốt sách và chôn sống hơn 460 học giả. (1) Năm 1958, Mao Trạch Đông đã liên hệ bản thân ông với Tần Thuỷ Hoàng. Khi ông ta chôn sống 460 học giả ông nói trong một bài phát biểu với các đồng chí của mình: “Các bạn (những nhà trí thức) căm ghét chúng tôi, coi chúng tôi là những Tần Thuỷ Hoàng. Các bạn nhầm rồi. Chúng tôi thậm chí còn vượt Tần Thuỷ Hoàng một trăm lần”.(2) Năm 1975 khi CS miền Bắc, chiếm Việt Nam Cộng Hòa, phong trào đốt sách cũng xảy ra ngay tại miền Nam, Việt Nam. Hàng trăm cuốn sách được người Cộng Hòa mang đi giấu hay mang ra nước ngoài và hàng ngàn cuốn sách bị đố
Hai tháng đã trôi qua. Trên những diễn đàn mạng xã hội và cả trong những cuộc đối thoại đời thường, rất nhiều người thổ lộ về một thói quen vừa xuất hiện: đếm xem còn bao nhiêu ngày nữa kết thúc nhiệm kỳ bốn năm của chính quyền hiện tại. “Đếm thời gian trôi” vốn không phải là một thói quen tích cực trong đời sống. Nó phản chiếu tâm trạng chán nản, buông xuôi, thậm chí là sợ hãi. Hàng loạt câu hỏi “Chúng ta phải làm gì?”; “Rồi chuyện gì nữa?”; “Chúng ta đang sống ở thời đại nào?”… Trong đó, câu hỏi lớn nhất, và biểu lộ sự phẫn nộ của người dân nhất, đó là: “Đảng Dân Chủ đang làm gì?”
Người tị nạn đã không còn được chào đón tại Hoa Kỳ kể từ ngày đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump. Ngay trong ngày nhậm chức 20 tháng 1 năm 2025, ông đã ký một sắc lệnh hành pháp đình chỉ Chương trình Tiếp nhận Người tị nạn của Hoa Kỳ (U.S. Refugee Admissions Program, USRAP) trong vòng 90 ngày. Dù vào tháng 2 năm 2025, tòa án liên bang đã ra phán quyết yêu cầu khôi phục chương trình tái định cư người tị nạn, chính quyền Trump vẫn khẳng định rằng không thể thực hiện điều đó ngay lập tức, do hệ thống tiếp nhận người tị nạn đã bị giải thể gần như toàn bộ.
Trong bài diễn văn dài 90 phút trước Quốc hội Hoa Kỳ, Donald Trump nhắc lại tham vọng “giành lấy” Greenland “bằng cách này hay cách khác.” Trump tuyên bố rằng Greenland có ý nghĩa “sống còn đối với an ninh quốc gia” của Hoa Kỳ. Dù nhấn mạnh rằng chính phủ của mình “hoàn toàn ủng hộ quyền tự quyết của Greenland,” ông vẫn không quên mời gọi “nếu các bạn đổi ý, chúng tôi sẵn sàng chào đón các bạn gia nhập Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ.”
Khi Ukraine từ bỏ kho vũ khí nguyên tử và tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT Nuclear Nonproliferation Treaty) với tư cách là một quốc gia phi hạt nhân vào năm 1994, họ đã thi hành một phần của Bản ghi nhớ Budapest (Budapest Memorandum), gồm một số các đảm bảo an ninh bởi Nga, Hoa Kỳ và Vương quốc Anh. Những đảm bảo này nhằm bảo vệ chủ quyền của Kyiv, và biên giới của họ sẽ được tôn trọng. Nhưng khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014 và tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022, những cam kết đó đã chứng tỏ là vô nghĩa. Ukraine thấy mình đơn độc, sự sống còn phụ thuộc vào thiện chí của phương Tây và nằm trong tay một kẻ thù được trang bị bằng chính những vũ khí mà Kyiv đã giao nộp. Những tác động này không dừng tại Ukraine mà lan rộng. Trên toàn cầu, các chính phủ đang đánh giá lại ý nghĩa thực sự của các bảo đảm an ninh.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.