Hôm nay,  

Cuộc Chơi

28/08/201900:00:00(Xem: 3499)

...Cuộc chơi trăm năm nhưng thật ra có mấy ai chơi đủ, kẻ ngắn người dài nhưng cũng có một số ít vượt qua ngưỡng trăm năm. Cuộc chơi bất tận, vô thuỷ vô chung, xoay vần mãi mãi. suốt cuộc chơi này khổ đau - hạnh phúc cứ như sương mai, tia chớp, thoạt có thoạt không… Con người ta hầu hết chẳng ai nhận ra rằng dẫu có vui, có sướng đi nữa cũng là cái vui trong khổ hải, khổ lệ. Con người ta bị năm cây dù (Ngũ cái) che phủ nên sống trong bóng tối chẳng hề thấy ánh sáng. Suốt cuộc chơi này, cuộc chơi trước, cuộc chơi sau… đều ở trong bóng tối của năm cây dù: Taì - sắc - danh - thực -thuỳ. Vì vậy mà triền miên. Cuộc chơi này hết thì cuộc chơi khác bắt đầu nhưng mấy ai có thể bắt đầu bằng hay tốt hơn,  phần lớn đều đọa! Vì được thân người khó như rùa mù giữa biển tìm bộng cây.

...Trong cuộc chơi lớn, con người ta lại có vô vàn những cuộc chơi nhỏ. Có người chọn thế nhưng đaị đa số là  do nghiệp lực dẫn tới. Có người mê trong cuộc đỏ đen. Có người lậm nơi trà đình, tửu điếm. Có người mãi miết làm giàu, Có những thương gia toàn tâm trí trong trò chơi bán-mua, luôn tìm cách sao cho lợi ích tối đa, haị người haị vật, thất tâm thất đức… cũng không sao miễn là tiền vào túi càng nhiều càng tốt. Có những chính trị gia mồn mẻo leo lẻo, nói dối như cuội miễn sao gạt được người, hạ được đối thủ trong cuộc chơi cuả anh ta. Có những nguyên thủ, đầu lĩnh… chơi trò quyền lực, dù cho núi xương sông máu cũng chẳng ngán. Có những người miệt mài con chữ như tằm nhả tơ. Có những người tu hành tìm cách vượt ra ngoài cuộc chơi trăm năm (nhưng khó đấy, phải chứng tứ quà Arahanta thì mới vượt ra ngoài cuộc chơi sanh-tử được).

 Con người ta trong cuộc chơi này ai ai mở miệng cũng nói: “yêu sự thật, tôn trọng sự thật…” nhưng có một sự thật là không có ai dám nói hết sự thật! sự thật chỉ được nói một nửa hay một phần ba thậm chí chẳng có phần trăm nào vì có những sự thật nói ra thì chẳng khác nào bom nổ, sẽ phá tung hết mọi thứ, moị mối quan hệ trong xã hội. Có những sự thật nói ra thì người nói có thể đi tù như chơi, thậm chí bị đánh đập, phong tỏa đường sống thậm chí bị giết chết! Người ngoài đời là thế, người trong đạo cũng không kém phần mê. Có những ông thầy, ông cha, ông đạo…làm việc sai quấy, bá đạo… nhưng chẳng ai dám nói, có nói cũng không ai tin (cho đến khi quả báo xảy ra) tín đồ mới chịu tin!

 Con người ta vì không biết sự thật, không tin sự thật, không chấp nhận sự thật là cái thân ta chỉ là giả hợp của ngũ uẩn. Nó không thật, những yếu tố hợp laị vì duyên và hết duyên thì nó tan rã nhưng vì chấp nó thật, nuôi cái ta to lớn như núi nên gây ra những việc buồn cười cho đến đảo điên. Chăm bẩm, o bế cho cái thân này để rồi một ngày nào đó phải trả giá đắt. cái thân này với cửu khiếu (Hai mắt có cứt ghèn, hai tai có cứt ráy, hai mũi có cứt mũi, miệng có cứt răng, hậu môn, tiền môn có phẩn niếu và hàng triệu lỗ mồ hôi hàng ngày nó tiết ra bao nhiêu dơ bẩn, hôi hám…) dù có đắp lên bộ cánh ngàn đô thì nó vẫn cứ là cái thân ngũ uẩn giả hợp. Vì chấp thân là thật, cuộc chơi là dài… nên làm những việc đảo điên, haị người haị vật để cung phụng cho thân mình. Cuộc chơi của người này là sự khổ đau bất hạnh cho hàng vạn người khác và cả vô số sanh linh động vật. Cái bao tử là nấm mồ vô cùng ghê gớm, chôn không biết bao nhiêu sinh vật trong ấy. Nó cũng là cái túi chứa acid kinh khủng nhất, có thể tiêu hoá bất cứ thứ thịt nào mà lỗ miệng nạp vào. Người ta chơi qua tháng năm, say sưa trong ăn nhậu để rồi đến một ngày nào đó bị đau vì gout, vì cao máu, cao mỡ… thì mới thấy rằng khổ! Trong thế giới này mọi vật, mọi việc, mọi loài đều tương tác với nhau, cùng cộng sinh với nhau. Cái này có thì cái kia có, cái này diệt thì cái kia diệt, không thể nào có cái này mà không có cái kia! Con người không thể sống nếu không có cây xanh hay muôn loài. Một khi tự nhiên diệt thì con người cũng phải diệt theo. Ấy vậy mà vì mê, con người đang tàn phá cái môi trường sống của mình, đang tàn sát vô số động vật trên hành tinh này. Cuộc chơi này cũng lắm lúc quanh quẩn như cái cối xay thật buồn cười. Đức Dalai Lama từng cười: “Con người thật buồn cười! họ dốc hết sức lực tuổi trẻ để làm tiền; rồi laị dốc hết tiền để mua sức khoẻ”. Nhưng đâu dễ mua laị được! Tiền mua được tình dục chứ đâu mua được tình yêu, tiền mua được bằng cấp chứ đâu mua được trí huệ, tiền mua được quan toà nhưng nhân quả thì đâu tránh được! gieo cái gì gặt cái nấy! luật nhân quả là luật tự nhiên, không ai đặt ra, cũng chẳng ai sửa được. Nó chẳng lệ thuộc vào chủng tộc, giai cấp hay nhãn mác của đức tin! Cuộc chơi này có thể dài với người bệnh nan y mong được chết (nhưng chẳng chịu chết) cuộc chơi này thật ngắn với người đang tháng ngày hoan lạc, muốn sống lâu trẻ mãi để hưởng nhưng laị cứ già nhanh thậm chí chết bất ngờ! Ấy là cái ảo tưởng của thời gian tâm lý. Quá khứ-hiện tại-tương lai cũng trong một giây này! mở miệng lập tức đã là quá khứ mà cũng là tương lai và laị là đương hiện taị, cả ba thời không diệt không sanh vậy thì cuộc chơi này có thật sanh- diệt chăng? Đã là nghiệp thì phải chịu, duy nó khác với số mệnh là nó có thể thay đổi, có thể sữa chữa. Nó phụ thuộc vào tác ý, hành động và nói năng của chính thân chủ!

 Có những cuộc chơi nhỏ mà gây hậu quả lớn để rồi phải vĩnh viễn mất thân người, có những cuộc chơi vô minh để rồi khóc than như những ngạ quỷ cầm gậy đập ngôi mộ mà khóc: “vì cái thân này, lúc sống o bế cho nó, giờ nó tan hoại mà thần thức đọa làm ngạ quỷ.”

 Chao ơi những cuộc chơi! Kẻ trước người sau, kẻ Đông người Tây, kẻ sang người hèn…cũng đều bám riết không chịu rời nhưng vẫn phải rời đi (khi đã hết duyên rồi). Người hữu tình với nhau trong cuộc chơi này, đôi khi chẳng cần gặp, chẳng cần chén tạc chén thù… vẫn lưu dấu tình hoài! Cũng trong cuộc chơi này, có những người giao tiếp đã lâu, biết nhau đã dài… ấy vậy mà rời đi chẳng để laị chút luyến lưu nào! Thế mới biết cái tình trong thiên hạ, cái tình trong cuộc chơi này khi không mà laị có, nhiều khi tưởng có mà laị hóa không. Có thể người không cần, người không tin nhưng đã đến và rong chơi trong cuộc chơi này thì ta vẫn cứ lưu laị chút tình; lưu laị để làm gì? chẳng làm chi cả, cứ để laị như nước chảy mây bay, hoa rơi lá rụng thế thôi!

 Có những gã rong chơi trời phương ngoaị, dầu chỉ là tài tử nhả tơ ( cũng là nghiệp, nghiệp chữ, những kẻ mang nghiệp chữ) Trong cuộc chơi chữ nghĩa đối khi cũng bí lối nhưng cũng rất thú vị vô cùng, khi mà viết được một câu hay, một đoản khúc tuyệt bút mà có người biết thưởng thức thì còn gì sướng bằng! trong cuộc chơi naỳ lắm khi cô đơn đến tận cùng! Có những đêm trăng mơ ma đến bên thềm cùng xướng họa, có những hoàng hôn hồn lang thang bất tận… Gã lãng tử đa tình khách ghé cuộc chơi này. Có những khi quả thật là đứa con tốt nhà Phật nhưng cũng có khi trốn Phật theo ma, đã theo ma thì phải làm việc ma. Chao ôi uổng vô cùng, người ta nói "kiếm cuỉ ba năm, đốt chỉ một giờ". Phàm là con người trên coĩ này thì có mấy ai thoã mãn, vì không thõa mãn nên khi cuộc chơi này hết nó sẽ tiếp tục cuộc chơi mới… maĩ mãi và sẽ mãi như thế!

 Ôi cái thế gian này !

 

Tiểu Lục Thần Phong

Ất Lăng thành, 2019

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.