Hôm nay,  

Đồng Hương

05/09/201900:00:00(Xem: 4347)

Bốn giờ sáng trời còn tối đen, ra đề máy xe mà lạnh thấu xương, mặt kiếng đóng một lớp băng mờ, không thấy đường đành chờ mươi phút cho tan vậy. Vừa lái Tim vừa gặm lát bánh mì vuông khô khốc, tưởng chừng như gặm rơm, duy có ly cà phê hòa tan còn ấm bốc hơi tỏa mùi thơm phức, tuy là mùi hoá chất nhưng cũng tạm thích vậy!

 Tim liếc nhìn qua kiếng chiếu hậu, xa lộ phía sau dài hun hút không thấy điểm đầu, nhìn phía trước thì mút chỉ cà tha không thấy điểm cuối, nhiều lúc cứ tưởng kéo đến vô cùng tận. Thỉnh thoảng một vài chiếc xe hàng hạng nặng chạy xuyên bang lao qua ầm ầm, một vài chiếc xe nhỏ chạy loang loáng, có lẽ cũng là những người đi làm sớm như Tim. Ngày nào cũng thế, sáng sớm vào hãng, chào nhau, bắt tay, cụng ngực xong là lao vào việc. Mọi người như lũ người máy, quần quật suốt ngày để cuối tuần nhận cái ngân phiếu với đồng lương tối thiểu.

 Hãng của Tim có lẽ là hình ảnh tiêu biểu cho cái xứ sở naỳ. Nó là một cái lẫu thập cẩm, đủ cả sắc tộc và màu da: Trắng, đen, vàng, xì…Người ta bảo bình đẳng, cấm kỳ thị! nói vậy chứ không phải vậy, da trắng vẫn nắm toàn bộ quyền lực và quyền lợi. Người ta cũng bảo, xứ này làm việc rất hiệu quả, không có kiểu:” sáng vác ô đi tối vác về”, thực tế thì cũng gần gần vậy chứ chưa hoàn toàn đúng. Hãng tim có những công việc và vị trí rất vô dụng, làm chơi mà ăn thật. Những vị trí và chức vụ này có hay không có cũng chẳng ảnh hưởng gì đến năng suất hay hiệu quả của việc sản xuất cả, đã thế những vị trí ấy laị lương cao mới chết chứ! Còn những người đồng hương của Tim nữa, cũng hết sức kỳ quặc. Người ta ví họ như những con cua trong một cái thau, những cái que của chúng móc vào nhau, con nào muốn leo lên, vượt qua thì những cái que ấy sẽ kéo xuống.

 Bà Tám được cử làm tổ trưởng, mới có nhiêu đó mà hách xì vằng, nịnh trên nạt dưới, ép công nhân làm những việc quá qui định để lấy điểm với đốc công. Một hôm bà Tám kêu:

 - Tim, làm việc này cho tôi!

 Tim bảo:

 - Việc này đâu phải việc của em, vả laị cũng sắp hết giờ rồi!

  Bà Tám lập tức sừng sộ:

 - Đồ lười biếng!

 Tim cãi:

 - Em không lười nhưng rõ ràng việc này không phải việc của em!

 Bà Tám không thấy mình sai mà còn đổ vấy:

 - Làm việc chung với đồng hương mệt quá! Thà làm với người khác chủng tộc!

 Đúng là mệt thật! mệt vì đồng hương, hình như ai cũng nói câu này, ai cũng né đồng hương mà không thấy bản thân mình chính là một người đồng hương khó ưa, xấu tánh! Bà Tám vẫn thường mang chả giò, phở… vào hãng đãi thằng đốc công với dụng ý gây tình cảm để nó chiếu cố. Thằng John ăn hết ráo, món gì cũng xơi được cả! nó cảm ơn rối rít. Tuần rồi, bà Tám đọc nhầm cái đơn hàng, làm sai một loạt. Thằng John kêu bà Tám lên văn phòng cảnh cáo và thay người khác làm tổ trưởng. Giờ ăn trưa, bà Tám hầm hầm:

 - Con bà nó, ăn xong quẹt mỏ như gà!

 Những người đồng hương cười tủm tỉm, bà Ba ngồi bàn kế bên nói:

 - Người Mỹ họ rạch ròi lắm, không có nhập nhằng việc công với tình cảm cá nhân như người mình. Chị cho nó ăn thì nó cảm ơn, còn việc của hãng thì nó cứ theo qui định mà làm.

 Bà Tám liếc xéo bén như dao lam rồi hứ cái cóc:

 - Vô duyên, rảnh quá hén, dạy đời người khác! đồng hương gì mà thấy người ta hơn thì ganh, thấy người ta thua thì lên mặt!

 Cả bàn ăn im bặt nhìn nhau, anh Tư nói nhỏ:

 - Có phải bà ta đang tự nói bản thân bả phải không?

 Thế rồi một ngày kia hãng cử Tim làm tổ trưởng. Bà Tám lập tức mỉa mai:

 - Tim nay là cánh tay phải đắc lực của quản đốc rồi hén!

 Cách mấy hôm sau quản đốc cho gọi Tim lên văn phòng

 - Người ta báo cho tao biết, mày nói với mọi người là tao kỳ thị, hách dịch, khó chịu có phải không?

 Tim đớ người ra, đắng cả họng thật không biết nói làm sao. Tim thừa biết là ai đã đâm sau lưng mình như thế. Tim giơ bàn tay phải lên nói:

 - Tôi nghiêm túc nói rằng: Tôi không hề nói những lời này, trời đất chứng giám!

 Thằng quản đốc ôn tồn:

 - Mày nói thế thì tao tin, tao quan sát thấy mày rất tốt, thôi mày xuống hãng làm việc đi!

 Tim ngao ngán quá, thấy đồng hương như thấy chè đậu, người nào cũng ôm cái bản ngã to như núi, dù sống ở xứ sở văn minh nhưng vẫn hành xử như chốn đồng quê sau lũy tre làng. Làm trong hãng còn đỡ, nếu làm ở các tiệm Nail thì còn kinh khủng hơn: tranh giành, hơn thua, tị hiềm, xúc xiểm, chơi xấu… không thứ gì không có. Ai cũng chưng diện đồ hiệu, bóp xịn, xe sang mà trong lòng thì chẳng xịn, chẳng sang tí nào! Ngày cuối tuần Tim theo bạn  đến chùa, phục vụ sắp xếp xe. Mặc cho Tim hướng dẫn, nhiều người vẫn lái ào ào vào và tìm chỗ đậu sao cho tiện mình nhất, mặc cho chỗ đó cản trở ra vào hay việc an toàn của mọi người. Có người còn la Tim:

 - Tui là Phật tử ruột của chùa, cúng chùa, làm công quả ở đây lâu năm…Tui phải được đậu xe chỗ này!

 Tim nhỏ nhẹ giải thích:

 - Dạ, chỗ này cản trở giao thông, vả laị lát nữa mấy thầy sẽ đi qua lối này.

 Người ấy vẫn quầy quả:

 - Cậu là ai mà cản tui? Xí, bày đặc!

 Tim giơ hai tay lên trời, nói với bạn:

 - Đến chùa mà còn hăng cỡ naỳ, đi chợ thì chắc phải biết!

 Bạn gái Tim có đạo, tuần nào không đi chùa thì Tim theo bạn gái đi nhà thờ. Tim ngạc nhiên, lẩm bẩm: “Ở đây toàn người giàu sang”. Ai ai cũng đồ hiệu, đàn bà nhẫn xoàn, đàn ông đồng hồ mắc tiền… trước giờ lễ, tiếng trò chuyện râm ran, sau lưng có người xúc xiểm:

 - Con nhỏ đó mới làm nail mà bày đặt mang bóp LV, nhẫn xoàn năm ly, không chừng đồ giả!

 Mấy bà kế cận hùa theo:

 - Thằng cha đó chưng diện như đĩ đực, làm hãng lương có nhiêu đâu, tiền đách đâu ra mà bày đặt chảnh!

 Một bà ngồi hàng ghế trước Tim, quay xuống:

 - Tôi mới mua cái nhẫn xoàn bảy ly nè, có chục xấp chứ nhiêu đâu, có mấy cái rồi nhưng thấy rẻ thì mua chơi!

 Tim thấy mình như ăn phải cơm nếp nhão nhưng ráng ngồi cho qua buổi lễ. Trên đường lái xe về, Tim trêu cô bạn gái:

 - Em cũng là đồng hương của anh?

 Cô ta cười nắc nẻ:

 - Em không là đồng hương mà là hương đồng đây! 

 

Tiểu Lục Thần Phong

Ất Lăng thành, 7/2019

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chúng ta thử nhắm mắt hình dung một ngày nọ, tất cả những cơ quan đầu não chiếm vị trí hàng đầu trong nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia nằm dưới sự lãnh đạo của các nhân vật có số năm kinh nghiệm là số 0. Chưa hết, Hoa Kỳ nay đứng về phía Nga và các quốc gia phi dân chủ, bỏ phiếu chống nghị quyết của Liên Hiệp Quốc lên án cuộc xâm lược Ukraine.
Nhà văn Võ Hồng ví von: “Bụng to như bụng xe đò.” Nhận xét của ông, rõ ràng (và hoàn toàn) không… trật! Xe đò thường đầy khách mới chịu rời bến nhưng trên đường đi tài xế vẫn luôn dừng bánh “hốt” thêm mấy con nhạn là đà để kiếm thêm chút đỉnh. Khách lên sau thì ngồi ghế súp.
Gần ba năm sau khi Nga tấn công xâm lược Ukraine, Mỹ và Nga đang bắt đầu xúc tiến công cuộc đàm phán, nhưng Mỹ tuyên bố là châu Âu không được tham gia diễn biến này. Do đó, nhiều tranh chấp cố hữu giữa châu Âu và Mỹ về Ukraine mang lại một sắc thái nghiêm trọng hơn, trong khi chiến tranh vẫn còn tiếp diễn. Hiện nay, châu Âu có những phản ứng quyết liệt vì muốn trực tiếp tham gia vào tiến trình đàm phán.
Thông qua những sắc lệnh hành pháp vượt quyền hạn, tổng thống Trump cùng tỉ phú Elon Musk đã không ngừng tấn công vào những nền tảng cơ bản nhất của thể chế dân chủ Hoa Kỳ: nguyên tắc tam quyền phân lập, quyền bình đẳng về giới tính, xóa bỏ Tu Chính Án 14 của Hiến Pháp (người sinh ra ở Mỹ sẽ đương nhiên trở thành công dân Mỹ). Để đối phó, nhiều chính quyền tiểu bang, các tổ chức cộng đồng, tổ chức phi lợi nhuận… đã đệ nhiều đơn kiện liên bang để phản đối các chính sách độc đoán của chính quyền mới. Một số chính sách của Trump đã bị tòa án liên bang tạm dừng, ít nhất là tạm thời.
Nhiều người Việt các tiểu bang khác, khi tới thăm Quận Cam, bước vào Phước Lộc Thọ, sẽ kinh ngạc khi thấy hàng loạt áo dài sản xuất từ Việt Nam được may khéo, kiểu dáng tân kỳ, bán chỉ có 10 USD một áo. Rẻ kinh khủng, nhưng đồng bào mình ở quê nhà sống nhờ như thế. Rồi tới những món hàng nghệ thuật như đồ gốm sứ, vòng tay, tràng hạt, nón lá, đồ chơi trẻ em... đều bán rất rẻ. Chúng ta thắc mắc tại sao lại rẻ như thế. Hẳn nhiên, khi vào Phố Tàu Los Angeles, bạn cũng sẽ có những kinh ngạc tương tự với áo sường sám và các món tương tự từ nhiều thị trấn Hoa Lục. Nếu có chiến tranh thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, tất cả những hàng hóa trong Phố Tàu Los Angeles sẽ tăng giá, và tại Phước Lộc Thọ, hy vọng, sẽ giữ giá y nguyên, nếu các nguyên vật liệu Việt Nam sản xuất không phải mua từ Hoa Lục. Tuy nhiên, sẽ tới lúc, khi đọc các bản báo cáo về bất quân bình thương mại, Tổng Thống Donald Trump trong cơn phẫn nộ thường trực bỗng nhiên thấy rằng cần áp thuế quan trên hàng Việt Nam.
Giữa lúc chính quyền mới của Tổng thống Donald Trump ngày càng mạnh tay thực hiện chính sách trục xuất di dân không giấy tờ, thì trong làn sóng ủng hộ, tỏ rõ sự vui mừng ấy, có rất nhiều người Việt máu đỏ da vàng. Bất kể họ là ai, đến Mỹ thời điểm nào, hình như họ quên mất câu chuyện bắt đầu từ 50 năm trước, về những người Việt tị nạn đầu tiên đã đặt chân lên nước Mỹ, cũng mang trên mình căn cước “di dân bất hợp pháp.”
Từ ngày chính thức nhậm chức, 20 tháng Giêng, 2025, chính quyền của Trump hoạt động rất năng nổ, chai sâm banh bật nút, rượu trào ra, sắc lệnh hành chánh trào ra, kế hoạch mới trào ra, thay đổi trào ra, tin đồn trào ra, vân vân, và những ly sâm banh cụng nhau leng keng rồi nốc cạn. Tuy nhiên, còn quá sớm, quá mới để có thể cảm nhận kết quả tốt hay xấu. Một số đông đang chờ đợi chính quyền Trump làm những điều để Mỹ nhảy vọt về kinh tế. Tiền ra nhín rịn, tiền vào ào ào, Cậu Sam trở nên giàu có. Cậu giàu, cháu có nhờ được không?
Theo khoa học về thần kinh, tình yêu được tạo ra bởi một số hóa chất trong não bộ. Thí dụ, khi chúng ta gặp ai đó đặc biệt với mình, các hormone như dopamine và norepinephrine sẽ kích thích phản ứng dẫn đến sự khen thưởng trong não bộ, khiến chúng ta muốn gặp người đó nhiều lần nữa, cũng giống như khi nếm thử món gì đó thấy ngon miệng, chúng ta thường sẽ thèm được ăn thêm.
Hay hay dở, bạn bè của chúng ta trước đây đều thực sự là người, hỉ nộ ái ố gì cũng đối đãi nhau trong giới hạn tốt xấu của con người. Nhưng bây giờ thì bạn có thể… hơn là người. “Bạn”, nhưng lại phong tỏa thông tin hay kiểm duyệt nhau, như thể chính quyền. “Bạn” nhưng, theo từng thái độ chính trị, có thể trục xuất, cấm vận hay tuyên chiến với nhau, hung hăng và sắt máu, như thể Anh, Nga, Pháp, Mỹ hay Tàu.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.