Hôm nay,  

Đồng Hương

05/09/201900:00:00(Xem: 4339)

Bốn giờ sáng trời còn tối đen, ra đề máy xe mà lạnh thấu xương, mặt kiếng đóng một lớp băng mờ, không thấy đường đành chờ mươi phút cho tan vậy. Vừa lái Tim vừa gặm lát bánh mì vuông khô khốc, tưởng chừng như gặm rơm, duy có ly cà phê hòa tan còn ấm bốc hơi tỏa mùi thơm phức, tuy là mùi hoá chất nhưng cũng tạm thích vậy!

 Tim liếc nhìn qua kiếng chiếu hậu, xa lộ phía sau dài hun hút không thấy điểm đầu, nhìn phía trước thì mút chỉ cà tha không thấy điểm cuối, nhiều lúc cứ tưởng kéo đến vô cùng tận. Thỉnh thoảng một vài chiếc xe hàng hạng nặng chạy xuyên bang lao qua ầm ầm, một vài chiếc xe nhỏ chạy loang loáng, có lẽ cũng là những người đi làm sớm như Tim. Ngày nào cũng thế, sáng sớm vào hãng, chào nhau, bắt tay, cụng ngực xong là lao vào việc. Mọi người như lũ người máy, quần quật suốt ngày để cuối tuần nhận cái ngân phiếu với đồng lương tối thiểu.

 Hãng của Tim có lẽ là hình ảnh tiêu biểu cho cái xứ sở naỳ. Nó là một cái lẫu thập cẩm, đủ cả sắc tộc và màu da: Trắng, đen, vàng, xì…Người ta bảo bình đẳng, cấm kỳ thị! nói vậy chứ không phải vậy, da trắng vẫn nắm toàn bộ quyền lực và quyền lợi. Người ta cũng bảo, xứ này làm việc rất hiệu quả, không có kiểu:” sáng vác ô đi tối vác về”, thực tế thì cũng gần gần vậy chứ chưa hoàn toàn đúng. Hãng tim có những công việc và vị trí rất vô dụng, làm chơi mà ăn thật. Những vị trí và chức vụ này có hay không có cũng chẳng ảnh hưởng gì đến năng suất hay hiệu quả của việc sản xuất cả, đã thế những vị trí ấy laị lương cao mới chết chứ! Còn những người đồng hương của Tim nữa, cũng hết sức kỳ quặc. Người ta ví họ như những con cua trong một cái thau, những cái que của chúng móc vào nhau, con nào muốn leo lên, vượt qua thì những cái que ấy sẽ kéo xuống.

 Bà Tám được cử làm tổ trưởng, mới có nhiêu đó mà hách xì vằng, nịnh trên nạt dưới, ép công nhân làm những việc quá qui định để lấy điểm với đốc công. Một hôm bà Tám kêu:

 - Tim, làm việc này cho tôi!

 Tim bảo:

 - Việc này đâu phải việc của em, vả laị cũng sắp hết giờ rồi!

  Bà Tám lập tức sừng sộ:

 - Đồ lười biếng!

 Tim cãi:

 - Em không lười nhưng rõ ràng việc này không phải việc của em!

 Bà Tám không thấy mình sai mà còn đổ vấy:

 - Làm việc chung với đồng hương mệt quá! Thà làm với người khác chủng tộc!

 Đúng là mệt thật! mệt vì đồng hương, hình như ai cũng nói câu này, ai cũng né đồng hương mà không thấy bản thân mình chính là một người đồng hương khó ưa, xấu tánh! Bà Tám vẫn thường mang chả giò, phở… vào hãng đãi thằng đốc công với dụng ý gây tình cảm để nó chiếu cố. Thằng John ăn hết ráo, món gì cũng xơi được cả! nó cảm ơn rối rít. Tuần rồi, bà Tám đọc nhầm cái đơn hàng, làm sai một loạt. Thằng John kêu bà Tám lên văn phòng cảnh cáo và thay người khác làm tổ trưởng. Giờ ăn trưa, bà Tám hầm hầm:

 - Con bà nó, ăn xong quẹt mỏ như gà!

 Những người đồng hương cười tủm tỉm, bà Ba ngồi bàn kế bên nói:

 - Người Mỹ họ rạch ròi lắm, không có nhập nhằng việc công với tình cảm cá nhân như người mình. Chị cho nó ăn thì nó cảm ơn, còn việc của hãng thì nó cứ theo qui định mà làm.

 Bà Tám liếc xéo bén như dao lam rồi hứ cái cóc:

 - Vô duyên, rảnh quá hén, dạy đời người khác! đồng hương gì mà thấy người ta hơn thì ganh, thấy người ta thua thì lên mặt!

 Cả bàn ăn im bặt nhìn nhau, anh Tư nói nhỏ:

 - Có phải bà ta đang tự nói bản thân bả phải không?

 Thế rồi một ngày kia hãng cử Tim làm tổ trưởng. Bà Tám lập tức mỉa mai:

 - Tim nay là cánh tay phải đắc lực của quản đốc rồi hén!

 Cách mấy hôm sau quản đốc cho gọi Tim lên văn phòng

 - Người ta báo cho tao biết, mày nói với mọi người là tao kỳ thị, hách dịch, khó chịu có phải không?

 Tim đớ người ra, đắng cả họng thật không biết nói làm sao. Tim thừa biết là ai đã đâm sau lưng mình như thế. Tim giơ bàn tay phải lên nói:

 - Tôi nghiêm túc nói rằng: Tôi không hề nói những lời này, trời đất chứng giám!

 Thằng quản đốc ôn tồn:

 - Mày nói thế thì tao tin, tao quan sát thấy mày rất tốt, thôi mày xuống hãng làm việc đi!

 Tim ngao ngán quá, thấy đồng hương như thấy chè đậu, người nào cũng ôm cái bản ngã to như núi, dù sống ở xứ sở văn minh nhưng vẫn hành xử như chốn đồng quê sau lũy tre làng. Làm trong hãng còn đỡ, nếu làm ở các tiệm Nail thì còn kinh khủng hơn: tranh giành, hơn thua, tị hiềm, xúc xiểm, chơi xấu… không thứ gì không có. Ai cũng chưng diện đồ hiệu, bóp xịn, xe sang mà trong lòng thì chẳng xịn, chẳng sang tí nào! Ngày cuối tuần Tim theo bạn  đến chùa, phục vụ sắp xếp xe. Mặc cho Tim hướng dẫn, nhiều người vẫn lái ào ào vào và tìm chỗ đậu sao cho tiện mình nhất, mặc cho chỗ đó cản trở ra vào hay việc an toàn của mọi người. Có người còn la Tim:

 - Tui là Phật tử ruột của chùa, cúng chùa, làm công quả ở đây lâu năm…Tui phải được đậu xe chỗ này!

 Tim nhỏ nhẹ giải thích:

 - Dạ, chỗ này cản trở giao thông, vả laị lát nữa mấy thầy sẽ đi qua lối này.

 Người ấy vẫn quầy quả:

 - Cậu là ai mà cản tui? Xí, bày đặc!

 Tim giơ hai tay lên trời, nói với bạn:

 - Đến chùa mà còn hăng cỡ naỳ, đi chợ thì chắc phải biết!

 Bạn gái Tim có đạo, tuần nào không đi chùa thì Tim theo bạn gái đi nhà thờ. Tim ngạc nhiên, lẩm bẩm: “Ở đây toàn người giàu sang”. Ai ai cũng đồ hiệu, đàn bà nhẫn xoàn, đàn ông đồng hồ mắc tiền… trước giờ lễ, tiếng trò chuyện râm ran, sau lưng có người xúc xiểm:

 - Con nhỏ đó mới làm nail mà bày đặt mang bóp LV, nhẫn xoàn năm ly, không chừng đồ giả!

 Mấy bà kế cận hùa theo:

 - Thằng cha đó chưng diện như đĩ đực, làm hãng lương có nhiêu đâu, tiền đách đâu ra mà bày đặt chảnh!

 Một bà ngồi hàng ghế trước Tim, quay xuống:

 - Tôi mới mua cái nhẫn xoàn bảy ly nè, có chục xấp chứ nhiêu đâu, có mấy cái rồi nhưng thấy rẻ thì mua chơi!

 Tim thấy mình như ăn phải cơm nếp nhão nhưng ráng ngồi cho qua buổi lễ. Trên đường lái xe về, Tim trêu cô bạn gái:

 - Em cũng là đồng hương của anh?

 Cô ta cười nắc nẻ:

 - Em không là đồng hương mà là hương đồng đây! 

 

Tiểu Lục Thần Phong

Ất Lăng thành, 7/2019

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chỉ còn vỏn vẹn chưa đầy ba tuần nữa là ngày bầu cử. Cho đến hôm nay, ai nói, cũng đã nói. Ai làm, cũng đã làm. Nói nhiều hay ít, và làm nhiều hay ít, cũng đã thể hiện rõ ràng. Trừ khi, như một cựu ký giả của tờ Sóng Thần trước năm 1975, hiện đang sinh sống ở Virginia, nói rằng: “Có thể họ không lên tiếng trước công chúng, nhưng ngày bầu cử, lá phiếu của họ dành cho đảng đối lập.” Vị cựu nhà báo này muốn nói đến cựu tổng thống Hoa Kỳ, George W Bush, vị tổng thống duy nhất thuộc đảng Cộng hoà còn tại thế.
Hoa Kỳ luôn được tôn vinh là một cường quốc tích cực tham gia trong mọi sinh hoạt chính trị quốc tế, nhưng lịch sử ngoại giao đã chứng minh ngược lại: Hoa Kỳ từng theo đuổi nguyên tắc bất can thiệp và cũng đã nhiều lần dao động giữa hai chủ thuyết quốc tế và cô lập. Trong việc thực thi chính sách đối ngoại trong thế kỷ XX, Hoa Kỳ mới thực sự trực tiếp định hình cho nền chính trị toàn cầu, lãnh đạo thế giới tự do và bảo vệ nền an ninh trật tự chung. Nhưng đối với châu Âu, qua thời gian, vì nhiều lý do khác nhau, càng ngày Hoa Kỳ càng tỏ ra muốn tránh xa mọi ràng buộc càng tốt.
Tiếng Việt không ít những thành ngữ (ví von) liên hệ đến đặc tính của nhiều con vật hiền lành và quen thuộc: ăn như heo, ăn như mèo, nhát như cáy, gáy như dế, khóc như ri, lủi như trạch, chạy như ngựa, bơi như rái, khỏe như voi, hỗn như gấu, chậm như rùa, lanh như tép, ranh như cáo, câm như hến …Dù có trải qua thêm hàng ngàn hay hàng triệu năm tiến hóa, và thích nghi để sinh tồn chăng nữa – có lẽ – sóc vẫn cứ nhanh, sên vẫn cứ yếu, cú vẫn cứ hôi, lươn vẫn cứ trơn, đỉa vẫn cứ giai, thỏ vẫn cứ hiền, cá vẫn cứ tanh, chim vẫn cứ bay, cua vẫn cứ ngang (thôi) nhưng hến thì chưa chắc đã câm đâu nha.
Khi thiên tai đổ xuống, thảm họa xảy ra, và con người với khả năng chống đỡ có giới hạn, thì những gì nhân loại có thể làm là cứu nhau. Ngược lại với nguyên tắc tưởng chừng như bất di bất dịch của một thời đại mà con người luôn hướng đến hòa bình và lương thiện, lại là các thuyết âm mưu tạo ra để lan truyền thù ghét và mất niềm tin vào chính quyền đương nhiệm. Đại dịch Covid-19 vĩnh viễn là sự thật của lịch sử Mỹ, trong triều đại của Donald Trump. Tòa Bạch Ốc của Trump lúc ấy, qua lời mô tả của những nhân viên trong ngày dọn dẹp văn phòng làm việc để bắt đầu bước vào giai đoạn “work from home” là “ngôi nhà ma.” Giữa lúc số người chết tăng theo từng giây trên khắp thế giới thì Trump vẫn điên cuồng xoay chuyển “tứ phương tám hướng” để kéo người dân quay về một góc khác của đại dịch, theo ý của Trump: “Covid không nguy hiểm.”
Mặc dù các bác sĩ tâm thần có bổn phận bảo mật các thông tin sức khỏe tâm thần do bệnh nhân tiết lộ, nhưng hầu hết các tiểu bang tại Hoa Kỳ đều có luật bắt buộc hoặc cho phép bác sĩ tâm thần tiết lộ thông tin bí mật khi bệnh nhân có triển vọng gây tổn hại cho cộng đồng...
Trong tuần lễ cuối cùng của chiến dịch tranh cử tổng thống vào năm 1980 giữa Tổng Thống Đảng Jimmy Carter (Dân Chủ) và ứng cử viên Ronald Reagan (Cộng Hòa), hai ứng cử viên đã có một cuộc tranh luận duy nhất vào ngày 28 tháng 10. Trong cuộc tranh luận, Reagan đã nêu ra một trong những câu hỏi quan trọng nhất trong mọi thời đại: “Hôm nay quý vị có khá hơn bốn năm trước hay không?” Câu trả lời của Carter là “KHÔNG." Cùng với một số lý do không kém quan trọng khác, số phiếu của ông đã giảm xuống vào những ngày quan trọng cuối cùng của chiến dịch tranh cử. Reagan đã giành được số phiếu phổ thông lớn và chiến thắng trong cuộc bầu cử.
Nobel là một giải thưởng cao qúy nhưng đó không phải là tất cả hay tối thượng mà, xét cho cùng, mục tiêu của nền văn học quốc gia hay bất cứ lĩnh vực nào khác đâu nhất thiết là hướng tới giải Nobel? Mahatma Gandhi đã năm lần bị bác giải Nobel Hoà Bình nhưng so với một Henry Kissinger hí hửng ôm nửa cái giải ấy vào năm 1973, ai đáng ngưỡng mộ hơn ai? Tuyên ngôn Nobel Văn Chương 1938 vinh danh nhà văn Mỹ Pearl Buck về những tác phẩm “diễn tả xác thực đời sống của nông dân Trung Hoa” nhưng, so với Lỗ Tấn cùng thời, nhà văn không chỉ diễn tả xác thực đời sống mà cả tâm não của người Trung Hoa, ai để lại dư âm lâu dài hơn ai?
Nếu mũ cối là biểu tượng của thực dân Tây phương vào thế kỷ 18 thì, bây giờ, “năng lượng tích cực”, như là diễn ngôn của thực dân Đại Hán với những dấu ấn đậm nét của tân hoàng đế Tập Cận Bình, đã trở nên gắn bó với người Việt, từ diễn ngôn của thể chế cho đến giọng điệu ngôn tình của những đôi lứa bỡ ngỡ trước ngưỡng cửa hôn nhân.
AI là trí tuệ nhân tạo. AI là một kho kiến thức nhiều vô cùng vô tận, đã siêu xuất chứa đựng nhiều thư viện nhân loại hơn bất kỳ dữ liệu tri thức nào, và cứ mỗi ngày AI lại mang thêm nhiều công năng hữu dụng, mà một người đời thường không thể nào có nổi kho tri thức đó. Trong khi đó, Thầy Tuệ Sỹ là một nhà sư phi thường của dân tộc, với những tri kiến và hồn thơ (như dường) phong phú hơn bất kỳ nhà sư nào đã từng có của dân tộc Việt. Câu hỏi là, AI có thể biểu hiện như một Tuệ Sỹ hay không? Chúng ta có thể gặp lại một phong cách độc đáo của Tuệ Sỹ trong AI hay không? Thử nghiệm sau đây cho thấy AI không thể sáng tác được những câu đối cực kỳ thơ mộng như Thầy Tuệ Sỹ. Để thanh minh trước, người viết không phải là khoa học gia để có thể hiểu được vận hành của AI. Người viết bản thân cũng không phải học giả về kho tàng Kinh Phật để có thể đo lường sự uyên áo của Thầy Tuệ Sỹ.
Israel và Iran đã âm thầm chống nhau trong một thời gian dài. Nhưng nhiều diễn biến sôi động liên tục xảy ra gần đây làm cho xung đột giữa hai nước leo thang và chiến tranh có nguy cơ bùng nổ và lan rộng ra toàn khu vực. Điển hình là vào tháng 4 năm nay, Iran công khai tấn công bằng tên lửa vào lãnh thổ Israel. Đầu tháng 10, Israel đã tấn công bằng bộ binh ở miền nam Lebanon. Trước đó, trong cuộc không kích vào trụ sở dân quân Hezbollah ở Beirut, Israel đã tiêu diệt thủ lĩnh Hezbollah là Hassan Nasrallah và nhiều nhân vật quan trọng khác.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.