Hôm nay,  

Ông Già Điên Thiệt Tình

05/10/201900:00:00(Xem: 3532)

Bọn con trẻ đùa giỡn rần rần khắp vỉa hè, chúng vây quanh ông lão kỳ dị ăn mặc rách rưới te tua, đầu quấn khăn chéo trước trán, tay bị tay gậy… Chúng hò la:

  - Ông già điên, ông già gân nhưng hiền lắm!

  Chúng còn cù lét, giật bị gậy của ông, có đứa giật râu ông…nhưng ông vẫn cười hề hề thậm chí còn nhảy múa làm trò cho bọn chúng cười ngặt nghẽo. Có hôm ông móc kẹo trong đãy vải ra phân phát, bữa thì lôi ra mớ lá dừa rồi thắt chim, thắt bướm… cho bọn trẻ. Vì thế mà bọn chúng mến ông lắm, ngaỳ nào ông không đến gốc cây dầu ở con đường này thì bọn chúng buồn hiu. Hôm nay ông mới thắt xong một con công thật đẹp. Ông nói với bọn trẻ:

  - Ông dạy các con bài đồng dao  này, nếu ai thuộc lòng trước thì ông sẽ thưởng con công.

  Nói xong ông hát trước một lượt, sau đó hát từng câu cho bọn trẻ nhẩm theo:

  - Sơn hà một cõi

    Thằng lỏi làm vua

    Con cua có càng

    Con gái có mang

    Ông lang làm thuốc

    Con chuột ăn tiền

    Ông điên giữa chợ

    Nhà thờ bỏ chúa

    Nhà chùa chứa ma

  Thằng Tèo vốn nhanh nhảu và sáng dạ nhất, mới qua ba lần hát là nó thuộc làu. Thế là nó lấy được con công lá dừa. Nó nhảy tưng tưng vừa hát vừa cầm con công xoay xoay tập cho nó bay. Ông già điên thích chí đứng dậy nhảy múa và hát cùng lũ trẻ làm rộn cả khúc đường. Người hiếu kỳ bâu laị đông đảo và bình phẩm. Lúc ấy tên mật vụ đi ngang nghe được bài đồng dao, y nổi máu côn đồ, gạt phắt đám đông chen vô nạt lớn:

  - Đồ phản động! ông xỏ xiên gì đấy?”

  Vừa nạt nộ vừa đấm đá túi bụi, bà sáu bán cà phê bên gốc dầu thấy thế bèn la toáng lên:

  - Ông già điên nhưng hiền lắm, cả xóm này ai cũng biết mà, đừng có đánh nữa tội người ta!

  Nhiều người cũng xì xào cười chê, tên mật vụ coi bộ cũng quê độ quá nên lảng ra, trước khi đi y còn đe nẹt:

  - Ông mà hát nữa tui còng ông bỏ tù đấy!

  Ông già điên vẫn ngây ngô ngồi ngơ ngác như chẳng biết người ta đang bâu quanh xem ông, vệt máu chảy từ mũi vẫn còn tươi mà ông cũng chẳng quẹt hay chùi đi. Bà sáu lấy cái khăn cũ xì lau vết máu cho ông, càm ràm:

  - Ông đừng hát nữa, ăn miếng xôi này đi! không ăn uống gì mà cứ múa hát ngoài đường cả ngày chịu sao thấu!

  Bà Sáu tuy nghèo nhưng bụng dạ rộng rãi lắm, miệng thì la oang oang như tâm thì tốt vô cùng. Ngày nào ông đi qua bà cũng cho ông ly nước, trái chuối; những bữa cúng ông địa thì dĩa xôi, cái đùi gà…những nhà hai bên đường thấy thế bèn hỏi:

  - Bà với ông già điên đó có bà con hả?

  Bà sáu cột chéo cái khăn trên đầu, miệng rổn rảng:

  - Bà con gì đâu! thấy ổng vậy tội quá nên thương, thỉnh thoảng cho miếng ăn lót lòng chứ có đáng giá nhiêu đâu! Nghe người ta nói ổng ở đâu miệt ngoài, học giỏi lắm loạn chữ nên sanh ra vậy!

  Có người tỏ vẻ rành chuyện hơn:

  - Nghe hồi nẳm ổng tu ở chùa Pháp Thạnh, sau ngày hoà bình người ta cử người mới về ở chung trong chùa. Người mới cũng cạo đầu, đắp cà sa nhưng họ phá giới, làm loạn chốn thiền môn; quanh năm cầu cạnh quan quyền. Người mới thậm thụt làm chuyện bại hoại, phá đạo haị người… Ổng phẫn chí bỏ tu, suy nghĩ nhiều quá sanh ra cuồng trí, sau đó ổng lang thang khắp thành đô này.

  Chú Năm xe ôm vẫn thường đợi khách ở gốc dầu này tỏ vẻ sáng:

  - Ổng điên, ít khi nói nhưng hễ nói thì toàn là lời mà người tỉnh không biết hoặc giả biết mà không dám nói! Bữa kia tên chủ quán đầu hẻm mất dĩa bánh da lợn, y nghi ổng ăn cắp nên báo cho tụi dân phòng. Tụi nó chẳng cần đúng sai liền nhào vô đánh ổng túi bụi. Ổng nhổ ra toàn hạt táo nhơn, lục cái đãy vải của ổng cũng toàn mấy chùm táo nhơn. Ổng bị đánh đau vậy mà cũng chẳng phân trần gì, chỉ đọc bâng quơ câu ca dao:

  -  Mèo tha miếng mỡ thì la

     Hùm tha con lợn cả nhà im ru

  Đêm qua hàng xóm mở ti vi, người ta đưa tin lễ hội gì mà đông đảo và ồn ào lắm. Mấy ông thầy chùa ngồi dự tiệc với mấy ông quan. Ông già điên đang ngồi ở mép cữa nhìn vô thấy vậy bèn chạy laị trước ti vi chỉ vào nói tỉnh bơ

  - Mấy ông thầy này thiệt tình! Chùa không ở cứ theo quan đi ăn nhậu miết, thịt chó có còn cho xin miếng coi!

  Những người coi ti vi ké cười rần rần, chủ nhà tuy bực mình nhưng cũng cười theo:

  - Ông già điên thiệt tình!

 Ti vi laị chiếu cảnh mấy ông thầy chùa lon ton, xăng xái giới thiệu các quan và đaị gia viếng một ngôi chùa to lớn đồ sộ lắm, sơn đỏ khé, hai con sư tử nhe nanh dữ tợn, trong sân la liệt tượng La Hán Tàu đang khoa chân múa tay… Nhìn y hệt tử cấm thành trong phim Tàu vậy. Ông gìa điên bất chợt nổi cơn la ầm ĩ

  - Chùa ta đâu, chùa ta đâu? đứa nào cắm chùa Tàu vậy?

  Chủ nhà thấy phiền, phần e ngại tai vách mạch rừng thì mệt với quan quyền nên kéo ông ra khỏi cữa và đẩy đi một đọan xa  mới quay về nhà. Ông già ngồi bệt xuống đất, đầu bù tóc rối, nước mắt chảy ròng ròng, khóc hu hu; bất chợt laị ngửa cổ lên trời cười sằng sặc hát

  Sơn hà một cõi xênh xang

  Chùa Tàu trước mắt ngai vàng sau lưng

  Thằng điên khóc núi non rừng

  Thằng khôn tưng tửng đón mừng vua Ngô

Ông hát khản cả gịong, khô nước mắt tự khi nào ngồi dựa gốc dầu ngủ ngon lành mặc dòng người xe nườm nượp ngược xuôi, bóp kèn inh ỏi; thỉnh thoảng người ở gần hai bên đường đi ngang qua ông ngoái nhìn chép miệng:

  - Ông già điên thiệt tình! 

 

Tiểu Lục Thần Phong

Ất Lăng thành, 2/2019

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hôm Thứ Sáu 26/9, Tổng Biên Tập JEFFREY GOLDBERG của tạp chí The Atlantic gửi ra tuyên bố phản đối lệnh của Ngũ Giác Đài về việc áp đặt, kiểm duyệt báo chí. Tuyên bố ghi rõ: “Về cơ bản, The Atlantic phản đối những hạn chế mà Ngũ Giác Đài đang cố gắng áp đặt đối với các nhà báo đưa tin về vấn đề quốc phòng và an ninh quốc gia. Những yêu cầu này vi phạm quyền Tu Chính Án Thứ Nhất của chúng ta, và quyền của người Mỹ muốn biết hình thức khai triển nguồn lực và nhân sự vốn do tiền thuế của người dân tài trợ. Những quy định này cũng phá vỡ các thông lệ lâu đời - dưới thời tổng thống của cả hai đảng, trong suốt thời kỳ chiến tranh và khủng hoảng quốc gia - vốn cho phép các phóng viên Ngũ Giác Đài thực hiện công việc của mình mà không bị can thiệp chính trị.” The Atlantic đăng tuyên bố này trên trang mạng xã hội chính thức của tạp chí.
Chuyện phải, trái ở đây không hẳn là chuyện đúng, sai mà đúng ra là chuyện bên phải (khuynh hữu hay thiên hữu) và bên trái (khuynh tả hay thiên tả) trong chính trị Mỹ. Tất nhiên, trên đời này mọi chuyện đều có hai mặt của nó. Trong chính trị cũng thế, đã có cánh phải thì ắt có cánh trái, vì đó không những là bản chất tương đối của mọi sự mọi vật mà còn là hiện tượng phải có trong một nền dân chủ. Tuy nhiên, nền chính trị Mỹ trong những năm gần đây đã bị phân cực và phân hóa trầm trọng. Thể chế dân chủ kiểu mẫu của Mỹ xưa nay đương nhiên chấp nhận sự khác biệt vì đó là một trong những yếu tính ắt có của một nền dân chủ thật sự. Nhưng đẩy sự khác biệt của mình đến mức cực đoan và biến sự khác biệt của người khác thành kẻ thù bất dung thì là hiện tượng biến dạng nguy hiểm báo hiệu sự sụp đổ của nền dân chủ. Nước Mỹ trong những năm gần đây đã chứng kiến nhiều hiện tượng cực đoan như thế.
Với sự tham gia của khoảng 100.000 binh sĩ, cuộc diễn tập quân sự Nga-Belarus mang tên “Zapad 2025” đang được khối NATO theo dõi chặt chẽ và các quốc gia phía đông của liên minh cực kỳ lo ngại, đặc biệt nhất là sau khi các máy bay không người lái của Nga xuất hiện trên bầu trời Ba Lan. Cuộc tập trận này vẫn diễn ra theo chu kỳ bốn năm một lần, nhưng lần này, chính giới và công luận xem đây là phép thử đối với khả năng phản ứng của NATO trong bối cảnh địa chính trị mới. Để đối phó, NATO và Ukraine đang tăng cường các biện pháp an ninh, khi nguy cơ chiến tranh được đánh giá là ngày càng leo thang. Kinh nghiệm từ năm 2022 cho thấy Nga đã tiến hành các cuộc tập trận trước khi mở cuộc tấn công vào Ukraine. Câu hỏi đặt ra là liệu lịch sử có lặp lại không và tình hình hiện nay nghiêm trọng đến mức nào?
Khi chính phủ liên bang đe dọa cắt hàng tỷ đô la tài trợ nghiên cứu cho Harvard, đó không chỉ là một quyết định ngân sách. Đó là một phép thử cho chính nền tảng dân chủ: liệu chính quyền có thể dùng sức mạnh tài chính để định đoạt tư tưởng hay không. Tòa án liên bang vừa trả lời dứt khoát: không.
Ở với cộng sản, tuy còn trẻ con, chúng tôi đã hiểu thấu bài học: không nói theo là có tội, mà nói khác đi lại càng là trọng tội. Bước sang Mỹ, cứ tưởng rằng mọi chuyện sẽ khác vì đây là đất tự nhận là xứ sở tự do, nơi hiến pháp bảo đảm quyền được nói. Nhưng tuần qua, sau mấy chục năm ở Mỹ, tôi bỗng bắt gặp chính mình ngập ngừng muốn nói điều thật: tôi không thích Charlie Kirk, và tôi không muốn “celebrate his life” (tôn vinh cuộc đời ông).
Không rõ ABC có lường trước được phản ứng của cộng đồng, khán giả đối với hành động cúi đầu trước áp lực và quyền lợi, dẫn đến dừng ngay lập tức Jimmy Kimmel Live! hay không, nhưng thực tế đã cho thấy một làn sóng tức giận đã bùng nổ. Viên đạn dường như quay ngược lại, xé gió, đâm thẳng vào ba ký tự khổng lồ của đế chế truyền thông. Các cuộc tẩy chay Hulu và Disney+ bắt đầu. Trang mạng Disney+ bị sụp đổ vì lượng khán giả đăng nhập để “cancel subcription” trong đêm họ ra lệnh tắt đèn sân khấu; Disney mất gần $4 tỷ trên thị trường. Hàng loạt cuộc biểu tình phản đối trước trụ sở của ABC và Disney. Về phía các nhà báo, nghệ sĩ giải trí, các nhà lãnh đạo chính trị – từ Stephen Colbert đến David Letterman đến cựu Tổng thống Barack Obama – cùng lên án việc làm của ABC, coi đó là sự đầu hàng nguy hiểm trước áp lực chính trị và là phép thử đối với quyền tự do ngôn luận.
Nhìn vào những gì đang diễn ra tại nước Mỹ hiện nay, người ta không thể không liên tưởng đến cuộc cách mạng văn hóa tại Trung Quốc như vậy. Cũng là cuộc tấn công vào những gì bị cho là khuynh tả, là sự tập trung quyền lực vào một cá nhân qua phong trào cuồng lãnh tụ với những vệ binh trung thành chưa từng thấy tại Hoa Kỳ.
Người ta thường có nhiều cách định nghĩa về hy vọng. Hy vọng là một cảm xúc lạc quan, một niềm tin tươi sáng rằng mọi thứ chắc chắn sẽ được cải thiện. Hy vọng có thể đến từ một tiếng nói cá nhân xa lạ nào đó trong triệu triệu người trên thế giới này. Hy vọng có thể đến từ một bản tuyên bố chung của hai phong trào đối lập. Hy vọng là phải nhận ra rằng cái ác và sự bất công có thể chiếm ưu thế ngay cả khi chúng ta đang đối đầu với nó. Hy vọng là khi nhìn thấy rõ một bên sáng và một bên tối, thấu hiểu rằng vòng cung của vũ trụ đạo đức có thể không uốn cong về phía công lý – nhưng chúng ta không tuyệt vọng. Hy vọng, là khi một đêm vinh danh nghệ thuật trở thành nơi hàng trăm người giơ cao ngọn đuốc tôn vinh sự kiên cường, tiếng nói dũng cảm, như một lời nhắc nhở với thế giới rằng nghệ thuật và nhân văn là không thể tách rời.
Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.
Bạn, tôi, chúng ta, không ai an toàn trước bạo lực súng đạn ở Mỹ. Chắc người Mỹ chưa kịp quên hình ảnh người mẹ tất tả chạy trên đôi chân trần, tìm con trong vụ xả súng mới nhất ở Annunciation Catholic School in Minneapolis tháng vừa qua. Những đứa trẻ xứng đáng có đời sống an toàn để đến trường mỗi ngày và trở về an toàn trong vòng tay cha mẹ. “Thay vì kích động thêm bạo lực, các nhà lãnh đạo chính trị nên tận dụng thời điểm này để đoàn kết chúng ta hướng tới những thay đổi hợp lý về súng đạn mà đa số người Mỹ ủng hộ,” Giáo sư Robert Reich đã nói như thế.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.