Hôm nay,  

Anh Ý Đáo Để

22/10/201900:00:00(Xem: 4408)

 Đêm về khuya cảnh vật trở nên tĩnh mịch vô cùng, ánh đèn ngủ trên tường tỏa ánh sáng dìu dịu , tiếng tích tắc đều đều của đồng hồ quả lắc như ru người và vật vào giấc ngủ say.  Anh ý vẫn thao thức trằn trọc mãi không thôi. Anh nghĩ quẩn quanh chuyện xưa chuyện nay, chuyện Đông chuyện Tây, chuyện nhân tình thế thái… Bất chợt nhớ ngày hôm kia thằng Thảo vốn là bạn học ngày xưa, nay làm quan trên quận chửi:

 - Đồ phản động, bôi nhọ triều đình, nói xấu quan quyền! Họ xây chùa to Phật lớn là lợi cho chúng sanh, hà cớ gì nói họ trục lợi?

 Nó  tức khí:

 - Thiên hạ nói đúng đấy! xã hội nhiễu nhương, quan laị xa hoa, tham nhũng, ức hiếp dân…phỉ quan gian thương kết hợp phá cả ngàn mẫu rừng dựng chùa to Phật lớn là để làm màu và kinh doanh, nào phải vì Phật pháp. Mấy ngôi chùa đồ sộ, sơn son đỏ khé như tử cấm thành  trong phim Tàu. Người đến đó du hí, chụp hình…chứ có ai tu đâu!

 Cãi qua cãi laị không ai chịu ai, rốt cục họ giận và từ nhau, trước khi quay đi còn chốt câu cuối, thằng Thảo bảo:

 -Anh đã nhiễm độc của bọn phản động!

 Nó khẳng định:

 -  Trước kia anh là người tốt nhưng từ khi làm quan, kết hợp gian thương trục lợi trên tài sản quốc gia mà trở nên giàu có kinh khủng. Quyền lợi đã biến anh thành một người khác, sự kết hợp phỉ quan- gian thương đã làm cho anh sống chết vì mục đích tư lợi. Tôi cũng chẳng muốn có người bạn như thế!

 Anh ý laị  nhớ chuyện trong hãng. Tay đốc công o ép anh quá đáng, nó tăng lương cho người khác mà bỏ lơ anh, đã thế còn giao cho anh những việc nặng. Anh cự nó:

 - Taị sao tôi không được tăng lương? Trong khi những người khác được tăng.

 Tay đốc công dọa:

 - Tôi sẽ đuổi anh.

 Nó giận dữ:

 - Ông làm việc thiếu minh bạch, ông không có lý do gì để đuổi tôi. Tôi sẽ lên văn phòng ngay bây giờ!

 Trong phòng hết sức tĩnh lặng, tiếng ú ớ càng rõ, tay chân quờ quạng…Lúc ấy mẹ ở phòng bên chạy qua lay mạnh thân:

 - Này con! thức dậy đi, nằm ác mộng gì mà la hét quờ quạng lắm thế?

 Mở mắt ra, mồ hôi lấm tấm trên trán, hơi thở nặng và gấp gáp… nhìn lên tường thấy đã hơn hai giờ sáng. Nó nhìn mẹ rồi nói:

 - Dạ, con không sao, mơ thấy chuyện bực mình ở hãng. Mẹ về ngủ laị đi!

 Bà mẹ đi ra khép nhẹ cữa, chỉ chốc lát là ngủ laị. Anh ý chập chờn thấy Hương.

 - Trời! người đâu mà xinh thế? dáng điệu thanh thanh, tóc dài da trắng, đặc biệt đôi mắt đẹp làm sao. Anh mê mệt vì đôi mắt ấy. Anh khẽ ngâm:

“ Vì chưng mắt biếc má đào”-  thơ TLTP. Nó vật vã nhiều vì Hương. Người ta bảo:” Hoa đẹp có gai” kia mà!  Nhiều người tán tỉnh Hương, họ laị có nhiều điều hơn anh nên nhiều lúc anh cảm thấy thua thiệt. Nhiều đêm anh mơ ôm Hương vào lòng, ngửi mùi thân thể Hương, ve vuốt Hương:

 - Em là của riêng anh, anh có thể chia sẻ mọi thứ  anh có với người  khác nhưng riêng em là báu vật. Anh sẽ giữ làm của riêng!

 Nó và Hương yêu nhau tha thiết, cùng nhau ngao du khắp đất trời…cuộc sống tưởng chừng như toàn màu hồng và mật ngọt, những tưởng hạnh phúc sẽ dài lâu mãi mãi…Thời gian qua nhanh, một ngày kia nó thấy đau bụng dữ dội phải chở đi cấp cứu, lúc trước cũng thỉnh thoảng đau nhưng nó ỷ mình trẻ khoẻ nên xem thường. Bác sĩ khám bệnh và làm xét nghiệm thì phát hiện ra nó bị xơ gan vào kỳ cuối. Nó cảm thấy đất trời tối sầm laị và quay cuồng như giông tố. Tất cả như sụp đổ tan tành, trước mắt nó vốn là một tương lai tươi đẹp: cha mẹ khoẻ mạnh, gia đình êm ấm, người yêu xinh đẹp, cuộc sống thong thả…Vậy mà giờ chỉ còn ba tháng để sống, không chịu nỗi ý nghĩ đó nó hét toáng lên, dùng hết sức lực đấm vào tường…Chợt có bàn tay sờ trên trán, mở mắt ra thấy mẹ đang ngồi bên cạnh giường:

 - Con gặp ác mộng gì mà hét to kinh khủng! Con bị căng thẳng quá rồi, hãy thả lỏng và nghỉ ngơi con nhé! Mẹ sờ trán thấy không bị sốt, không phải thân bệnh mà là tâm bệnh, thần kinh căng quá, suy nghĩ nhiều nên vậy! con cần buông xuống! 

 Mẹ đặt chai nước lọc trên bàn rồi khép cữa phòng đi ra. Trời về sáng, hơi lạnh lan tỏa khắp nhà. Nó kéo mền lên tận cổ, nằm điều hoà hơi thở, chỉ ít phút là laị ngủ say. Nó laị thấy mình vừa được đề cử làm quản đốc một phân xưởng lớn, công việc hanh thông, tiền bạc rủng roẻn hơn, rồi nó cưới vợ, chao ôi đêm động phòng mới tuyệt làm sao! Nó sống những ngày tháng như đang ở chốn thiên thai hay vườn địa đàng nào đó. Bất chợt nó nghe có tiếng thì thào:

 - Bọn chúng mình có sáu anh em, gắn bó và lệ thuộc lẫn nhau nhưng xem ra anh ý đáo để lắm! Tớ cho anh ấy ăn ngon thì anh ấy thích, hễ cái món nào không ngon thì anh ta chán ghét.

 Bấy giờ hai tai xầm xì:

 - Tớ đồng ý với cậu, tớ đem laị những âm thanh hay thì anh ý mê, anh ấy chìm vào say đắm, còn những âm thanh không vừa ý thì anh ta trở nên cáu và thậm chí nổi giận trông thật khó coi.

 Cái mũi sụt sịt:

 - Anh ta luôn đòi hỏi tớ phải cung cấp những mùi thơm, những làn  hương mà anh ấy thích, nếu chẳng may ngửi phải mùi không thích thì anh ta bẳn tính.

 Đôi mắt chớp chớp:

 - Các cậu biết không? tớ cho anh ta những hình ảnh đẹp của đời, những hình ảnh về sự thật, cái tốt, nhân văn… thì anh ta chả thích. Anh ta chỉ thích nhìn hình ảnh nam nữ lõa thể, làm tình…hoặc là hình ảnh lên quan đến tiền tài, danh lợi, ăn uống, chơi bời…Anh ta thích và mê tít thò lò, nhiều đêm anh ta tưởng tượng ra thêm những hình ảnh ấy để mà tự sướng, nếu gặp phải những hình ảnh không thích thì anh ta bực bội ra mặt.

 Bây giờ thân thể vươn vai, duỗi thẳng chân tay:

 - Anh ấy luôn sai xử tớ phải làm những điều mà anh ấy thích, tỷ như ve vuốt hay được ve vuốt… nhưng khi có va chạm không vừa ý là anh ấy lập tức nổi trận lôi đình ngay. Tớ cũng như các cậu, chung đụng đây nhưng mai kia sẽ chia lìa. Tớ và các cậu sẽ bị hoaị đi nhưng anh ý thì không. Anh ta sẽ tìm một thân xác mới. Nếu anh ta sáng suốt thì may ra còn tìm laị được thân người, nếu mê muội thì chui vào thân súc sanh, hoặc tệ hơn nữa làm ngạ qủy…thì thật tội nghiệp! Năm anh em mình ngủ yên mà anh ý thì chẳng chịu nghỉ ngơi, hoạt động không ngừng, sáng mai đây thức dậy mệt mỏi thì làm cho tớ khổ lây. Anh ý chưa từng một phút giây dừng laị, cả ngày lẫn đêm lọan động. Anh ý như một con khỉ chuyền cành, nắm chụp bám viu loạn xạ; một con ngựa hoang trên thảo nguyên chạy rông rỡ quàng xiên Những gì mà năm anh em mình cung cấp nếu vừa lòng thì anh ta chấp chặt, ôm giữ lấy, kẹt vào không buông ra; nếu những gì không vừa lòng thì anh ta sanh ghét, sanh hận, oán kết trong lòng…và cũng kẹt nốt! Bọn ta cũng bị anh ấy sai xử nên mới làm việc này nói việc kia. Khi anh ta tỉnh thì chúng mình làm những việc còn hợp lý, đúng đạo. Những khi anh ta mê thì chúng mình cũng làm việc mê muội theo.

 Thân thể và bọn Miệng lưỡi, mũi, tai, mắt tâm sự đến đây thì trở mình, xương cốt kêu răng rắc…

  Mở mắt ra thì ánh dương lên cao lắm rồi, ánh sáng ban mai tràn ngập cả căn phòng. Nó dụi mắt vươn vai ngồi dậy, đầu nhức và căng quá. Nó lẫm bẩm:

 - Ta đã mộng mị suốt một đêm qua!

 Tiếng mẹ nó bên ngoài phòng:

 - Con dậy rồi thì ra ăn sáng, không biết đêm qua con mơ thấy gì mà mấy lần la hét! Hãy nghỉ ngơi để cho đầu óc nó thanh thản, đừng suy nghĩ nhiều mà nhọc tâm mệt thân.

 Nó xoa xoa mặt và cười thầm khi nhớ mang máng lời thì thào trong mơ đêm qua:

 - Anh ý đáo để thật!

 

Tiểu Lục Thần Phong

Ất Lăng thành, 2019

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.