Hôm nay,  

Xứ Bắc Chiêm

26/10/201900:00:00(Xem: 4032)

Xứ Bắc Chiêm dạo này vui đáo để, mới hôm rồi tiến sĩ lu, bà bộ lon… làm cho dân chúng cười sập mặt luôn. Giờ bà bộ tế làm cho chúng cười không ngậm miệng được. Có người bảo rằng: “Hình như các quan xứ này tấu hài, tính giựt giải với anh hề chuyên giả gái!”. Không biết đúng sai thế nào nhưng hễ các vị nói câu nào ra cũng bị thiên hạ cười quá xá quà xa luôn. Bọn tri thức thì bảo:

 - Tâm và tầm của họ có nhiêu thì họ xử bấy nhiêu.

 Bọn “phản động” thì bảo:

 - Đỉnh cao trí tệ!

 Các bà hàng tôm hàng cá, quán cà phê, quán nhậu, dân chợ trời… thì huỵch toẹt:

 - Ăn ngập mặt ngập mày rồi nói năng ấm ớ!

 Dân mạng thì chế giễu, pha trò, nhaị giọng… thậm chí chửi tắt bếp luôn! Các quan giận quá, lập tức chỉ thị:

 - Cấm mọi người bàn tán, chuyện nhà quan để nhà quan lo! Cái lũ quần chúng biết gì mà xách mé! nếu còn lôi thôi nữa thì chúng ông cắt mạng luôn, mạng cũng như xa lộ, muốn cho chạy mấy luồng là quyền của quan, liệu hồn quân phởn động!

 Số là sau khi chị tiến sĩ lu dạy dân mua lu công, lu mộng về chống ngập, kế bà bộ lon cấm bọn tư bổn mở lon vì nhỡ chúng thếm dấu vào thì chết bỏ bu. Bà bộ tế noi theo xuống lệnh:

 - Phải đổi ngay tên trường kẻo nạc hậu! giờ phải gọi là đaị học sức khoẻ cho ló phát triển kịp các quốc gia văn minh. Đất nước ta có sự lãnh đạo tài tình sáng suốt, không thể để cái tên trường thuốc nó nạc hậu nắm!

 Bà bộ tế vốn từ ngoải vô, ngôi cao lộc lớn, làm đến ông nọ bà kia nên noí năng vĩ mô. Bọn giáo sư, tiến sĩ trường thuốc làm sao hiểu được tâm tư của bà:

 - Trường thuốc có cả trăm lăm lay, sao mà bé tí tẹo thế! cũng tại tên trường thôi, phải kiên quyết đổi ngay nập tức!

 Bọn sinh viên cười ngã ghế nhựa ra, các giáo sư gỡ cà vạt mà thở, các nữ giáo viên chạy vào nhà vệ sinh không kịp vì són đái ra…Bọn đàn em cóc nhái nhảy vào à uôm bênh chủ:

 - Bà bộ tế lói phải đấy, bà ấy rất thông minh, hàm giáo sư, tiến sĩ, chủ tịch hội vi trùng, trưởng trung tâm xưởng đẻ, phó trưởng đoàn tâm thần, uỷ viên hội đồng da liễu… Không thể lào sai, có thể là vênh chữ nghĩa, khác kênh hiểu biết. Các vị cần phải quán triệt, đả thông tư tưởng…

 Thế rồi chuyện cũng chìm xuồng dần, đâu chừng mươi hôm sau bà laị làm dân chúng giật mình:

 - Tôi, bộ tế, nay bổ nhiệm ông con trai yêu dấu của tôi làm phó viện vi trùng!

 Người người cười nhạo, la lối đủ điều cả. Bà bộ tế nghe lọt tai bèn sửng cồ:

 - Ối giời ơi! Quân thù địch cứ chống phá, con trai tôi làm phó viện vi trùng nào có ăn vi trùng được đâu mà ghen ăn tức ở thế! may mà mới là phó viện vi trùng chứ tôi bổ nhiệm nó làm trưởng viện vi trùng thì có nước mà bọn chúng giãy nảy cả nên, cứ như nà gái ngồi phải cọc ấy!

 Thế rồi các quan lôi ra bọn buôn thuốc giả bán cho dân, dân chúng rần rần cả lên. Người ta nói: người nhà bà bộ tế trong đường dây. Bà bộ phải lên tiếng thanh minh:

 - Giời đất ơi! người nhà tôi nàm thao mà liên quan được cơ chứ? cả nhà chúng tớ thanh niêm nắm!

 Bọn báo chí laị phanh phui vụ chặc xác phi tang của một tay giải phẩu thẩm mỹ. Người ta hỏi trách nhiệm của bà thì bà bảo:

 - Tôi nào có dính níu chi đâu, não ấy mổ nợn đã quen tay, cớ sao mổ thẩm mỹ naị nàm chết người ta thế! ấy chỉ nà thiếu tinh thần trách nhiệm thôi, cho não ấy rút kinh nghiệm sâu sắc.

 Bọn đàn em thấy căng quá bèn hiến kế:

 - Hay nà mình nùi một bước để tiến hai ba bước, chị từ chức rồi sau đó mình tiến cao hơn!

 Bà bộ liếc xéo, bĩu môi:

 - Từ chức à? từ chức rồi cạp đất mà ăn à? niệu còn đứa lào đến nhà bà bằng cữa hậu?

 tay đàn em biết mình lỡ lời bèn sửa sai:

 - Chị chí phải, quá thông minh xuất chúng! Em không nàm thao nắm kịp tư tưởng của chị. Chị quả là bà bộ đệ nhất thiên hạ!

 Bà bộ nghe thế cười híp mắt:

 - Chú em còn lon nắm! phải theo sát chị để mà học loi gương nhé!

 Bà bộ triệu tập đàn em laị, xuống chỉ:

- Chúng ta phải kiên quyết đổi mới, phải nàm theo anh bộ giao đổi chuyện thu tiền bằng: phí- giá- phí. Anh bộ dục cũng đã đổi tiền học phí ra học giá rồi. Giờ chúng ta cũng phải đổi nà: Thu giá bệnh nhân!

 Hội nghị đồng ý trăm phần trăm, thành công rực rỡ.

 Thế rồi bà bộ kinh hành đến tỉnh kia, bọn đàn em địa phương tập trung  laị chờ nghe ban lời vàng ngọc. Bà bộ đến xưng xỉa cầm vợt vớt lăng quăng, miệng ngoác ra:

 - Phải diệt lăng quăng với tinh thần khẩn trương như diệt giặc, có thế mới thành công!

Đàn em vỗ tay rào rào, ngửa mặt hưởng ơn mưa móc từ miệng bà bộ ban cho. Bà bộ tiện thể hành phương Nam, ghé thăm một nhà thương lớn nhất xứ, thấy người bệnh nằm ba người một giường, nằm la liệt trên sàn, ngoài hiên…bà bộ bèn nhỏ vài giọt lệ vàng:

 - Bà con ở đây đùm bọc nhau sống ấm áp thế! tuy có chật nhưng đầm ấm. Tôi ở biệt phủ rộng thênh thang nạnh nẽo nắm. Đất nước còn nghèo, bà con chịu khổ cho quen, nhỡ mai kia có khổ hơn mới thấy mình hạnh phúc nhất thế gian lày!

 Bà bộ dứt lời, bọn đàn em lập tức đưa bà đi đến nhà hàng để bà bộ lót lòng chút xíu vì bà bộ đau lòng vì bà con quá xá rồi.

 

Thằng Dân

Bắc Chiêm ngày tàn, tháng mạt, năm xuị lơ

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.