Hôm nay,  

Mị Ngữ

31/10/201900:00:00(Xem: 5237)

 Bà Tư mở mắt kiếng dụi dụi rồi ngẩng lên:

 - Ba sấp nhỏ ơi, tui dò tìm trong tự điển thấy cả mấy trăm nước, vậy mà tuyệt nhiên không thấy tên “Nước lạ”! Nước lạ là nước nào? Nó ở đâu vậy ông?

 Ông Tư dừng tay đan lợp, cười hềnh hệch:

 - Trời đất, sao bà khờ quá vậy? nước lạ nó ở sát nách mình mà cũng hổng biết. Nước lạ là từ mới của bọn điếm bút, làm gì có trong tự điển mà bà tra!

 Bà Tư bẽn lẽn:

 - Vậy chứ nước lạ nó là cái giống gì vậy ông?

 Ông Tư ra vẻ sành sõi:

 - Ngày xưa người Tàu dùng tàu thuyền sang nước mình lánh nạn Mãn Thanh. Ban đầu người mình kêu họ là Khách trú, Hoa kiều. Sau có chiếu vua cấm xài chữ Hoa vì phạm húy nên người mình kêu họ là Ba Tàu. Lâu dần thành quen, cứ thấy họ là kêu Ba Tàu, nước họ là nước Tàu.

 Bà Tư thắc mắc

 - Thế sao giờ tự dưng kêu nước lạ?

Ông Tư trầm ngâm một lát rồi thủng thẳng

 - Chuyện kể ra cũng dễ hiểu nhưng cũng dễ đụng chạm lắm! Số là giặc Tàu ngày đêm xâm lấn đất đai, cướp biển, đảo của mình, dùng tàu sắt đâm chìm tàu ngư dân mình…ngặt nỗi quan quyền sợ chúng. Bọn điếm bút lấy lòng chủ, không dám gọi thẳng là Tàu mà gọi chệch đi là: nước lạ! Bọn điếm bút tự đặt ra những giới hạn “ nhạy cảm”, không đụng đến hoặc là nói traị đi, kiểu như kỵ húy ngày xưa vậy! Để tui nói cho bà nghe, không chỉ có từ nước lạ mà còn tràn lan những từ ngữ ngô nghê, vô nghĩa. Giờ đâu đâu cũng toàn những lời giả trá, ngụy ngôn, mị ngữ… Dân chúng thấp cổ bé họng đành chịu. Bọn trí thức cũng hùa theo, phù thịnh chứ ai phù suy; hoặc giả có biết nhưng làm ngơ để kiếm cơm , bởi thế sự thể càng ngày càng tệ. Bà còn nhớ hôn? Tháng rồi ti vi đưa tin một nhóm phỉ quan kết hợp gian thương cào phá cả ngàn héc ta rừng, làm cho lũ  lụt cuốn trôi nhà cữa, tài sản và tính mạng của bao  nhiêu người. Ấy vậy mà khi ra toà, toà không nói phá rừng mà chỉ kết luận:” Thiếu tinh thần trách nhiệm”. Mấy ông quan ăn hối lộ thì nói:” Nhận quà trên mức tình cảm”… bà biết hôn? thằng Bảy ở công ty cảng Q, nó kết cấu với quan nha biến cảng quốc gia thành tài sản riêng. Nó và các quan trở nên giàu kinh khủng luôn, của chìm, của nổi, tài khoản mở ở nước ngoài, con du học, vợ du hí, ăn chơi mát trời ông địa luôn… Thế mà người ta nói: “ Cổ phần hoá chưa rõ ràng”.

 Ông Tư buông cái lợp đang dở xuống, với tay rót một chung trà chiêu một ngụm, mắt nheo nheo nhìn ra sân thì thấy bà Tám xóm chợ qua chơi. Chưa bước lên bậc cấp mà miệng đã oang oang

 - Anh, chị Tư có nhà hôn? Mèn đét ơi, tui tức quá tức chừng! ai đời ông quan trên tỉnh mê con nhỏ gội đầu rồi đưa nó lên làm quan luôn. Cỡ nó mà cũng làm quan được thì thử hỏi dân chịu sao thấu? Người ta phản đối ì xèo thì mấy chả bênh vực nhau, nói chỉ là:” Nâng đỡ không trong sáng”. Bổ nhiệm người thân, người nhà thì nói đaị đi, bày đặt lẹo lưỡi chơi chữ: không trong sáng, sáng gì nổi, tối hù hà.

 Bà Tư cười hiền khô

 - Chị Tám ngồi chơi, uống chén trà, chuyện đâu còn có đó, hơi đâu chị tức cho nó nặng mình.

 Bà Tám ngồi bệt xuống bậc cấp, gịong chả chớt

 - Cho tui gáo nước lạnh là được rồi, còn tiện thì cho ly trà đá. Nói thiệt với chị, tui hổng thích uống trà, chung trà nhỏ xíu uống hổng đã, tui chỉ khoái trà đá thôi.

 Bà Tư làm ly trà đá to tướng. Bà Tám cười ha hả, cảm ơn rồi quất một hơi hết nửa ly

 - Chị Tư biết hôn? mấy chả ở trển đấu đá  giành ăn quá trời, chơi nhau tới bến luôn. Cũng chính mấy chả tiết lộ cho báo chí biết ông này chưa học hết cấp ba mà có bằng tiến sĩ, học hàm giáo sư. Bà nọ chưa qua phổ thông mà có bằng sau đaị học…anh, chị thấy hôn? Quan như vậy thì nước mình có mà mạt! mấy khứa bồi bút hổng dám kêu: chạy chức, mua bằng mà lươn lẹo viết: “ Ngồi nhầm ghế”, “ Sử dụng văn bằng chưa chuẩn”… Tui tức là tức ở chỗ tuị nó mị ngữ đó!

 Bà Tám quất hơi nữa thì cạn ly trà đá, chợt thấy chú Ba xóm đình ghé qua. Ông Tư rót chung trà mời. Chú Ba nhấp nhấp chút xíu liền khen:

 - Anh Tư sành điệu ghê vậy nha, trà ngon và thơm quá, loại này chắc là hảo hạng đấy!

 Ông Tư cười

 - Mình già rồi, chẳng tiêu xài gì, chỉ có thích chút trà thôi, nên cũng tìm loại ngon ngon mà thưởng thức.

 Chú Ba hỏi:

 - Tối qua anh có coi ti vi không? Tui coi xong tức ngủ hổng được! dân lái xe bị trấn lột tiền mãi lộ quá trời, ấy vậy mà ông lớn trên bộ bênh vực nói: “ Tiền trà nước”, “ Bánh mì”… Tiền đó là mồ hôi nước mắt dân, đúng là lời mị ngữ! chưa hết đâu anh, có thằng lính công lộ nó quất dùi cui vào mặt người lái xe, laị đạp cho người ta ngã giữa lộ vậy mà lẹo lưỡi phân bua: “ Mặt chạm phải gậy”, “ Giơ chân hơi cao nên đụng người lái”.

 Ông Tư nhìn chú Ba đầy vẻ thông cảm:

 - Chú tức cũng phải, tui tức nhưng phải giằn lòng xuống. Chú nhớ không? vụ thằng cha làm gì ở ngành tư pháp đó, y sàm sỡ con nít đáng tuổi cháu của nó. Lẽ ra phải gọi đích danh là ấu dâm nhưng báo chí, quan nha đỡ đòn cho y, chỉ nói là :” Nựng con nít”

 Chú Ba chưa kịp nói gì thì bà Tám chửi:

 - Nựng, nựng cái quần què! Con bà nhà nó, đồ dê xồm, già hổng bỏ nhỏ hổng tha.

 Bà Tư nãy giờ ngồi nghe mà hổng nói gì hết trơn, tánh bả xưa nay vốn hiền lành ít nói, không quan tâm mấy đến chuyện thế sự. Ấy vậy mà nghe mọi người kể chuyện cũng tỏ vẻ bất bình

 - Thằng Út tuần rồi về chơi, nó nói: Người ta lấp cả con rạch để phân lô bán nền, làm cho nước ngập lênh láng bốn bề. Khi phát hiện sự việc thì báo chí và quan nha không nói  lấp rạch mà nói: “ rạch trên lộ”, “ Chuyển đổi mục đích sử dụng”.

 Bà Tư dứt lời thì bà Tám nói như reo:

 - Mèn đét ơi, vậy mà tui cứ tưởng chị Tư hổng quan tâm thời cuộc, thì ra chị cũng biết rõ tình hình dữ đa.

 Bà Tư ngao ngán

 - Bầy hầy lắm chị ơi! Càng nói càng nản. Có ông quan trên bộ lùm xùm chuyện công quỹ, chuyện giao tế, chuyện người nhà trong sở…Khi phóng viên hỏi thì ông ta chửi bới, đe nẹt không trả lời, chưa hết ông ta còn đập bàn hét:” Mày có biết tao là ai không?”. Tay phóng viên kia bèn thâu laị rồi phóng hết lên trên mạng xã hội. Người ta rần rần phê phán thì ông ấy dùng mị ngữ:” Vênh ngôn ngữ nên hiểu lầm”. Rồi có những con đường làm xong chưa chạy đã hư thì ông ta  bảo:” Chỉ là vênh bề mặt”. Năm kia ở thành đô, người ta làm con đường lớn lắm, kẹt nỗi nó vướng nhà quan nên phải bẻ cong nó… dân phản ánh thì quan cười khùng khục nói:” Đường cong mềm mại”. Rồi những công trình làm hoài hổng xong, xây trước hư sau, vốn đội lên nhiều lần… quan nói:” Khấu hao thời tiết”. Quan xuống lệnh, ra văn bản sai trái  bị dân ta thán thì nói:” Lỗi thằng đánh máy”. Sau khi ăn tàn phá haị, vơ vét đầy túi… bị phanh phui nhưng chẳng bị gì thì bảo:” Hạ cánh an toàn…

 Bà Tư nói luôn một hơi làm ông Tư ngạc nhiên quá đỗi, ăn ở với nhau mấy mươi năm chưa bao giờ ông Tư thấy vợ mình nói nhiều về thế sự như thế cả. Ông cũng không ngờ bà Tư vốn hiền như đất, cả đời chỉ lo cho con cháu với việc nhà,, ấy vậy mà bà cũng rành thế sự đến thế. Chú Ba thì  cười khoái chí khen:

 - Giá mà bạn trí thức mị ngữ được như chị Tư thì dân cũng được nhờ.

 

Tiểu Lục Thần Phong

Ất Lăng thành, 10/2019

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Đảng CSVN hay nói “Trí thức là “nguyên khí của quốc gia”, làm hưng thịnh đất nước, rạng rỡ dân tộc*; “Trí thức là vốn liếng quý báu của Dân tộc”; hay “Thanh niên là rường cột của nước nhà” , nhưng tại sao nhiều người vẫn ngại đứng vào hàng ngũ đảng? Lý do vì đảng chỉ muốn gom Trí thức và Thanh niên “vào chung một rọ để nắm tóc”...
Tây Bắc hay Tây Nguyên thì cũng chừng đó vấn đề thôi: đất đai, tôn giáo, chủng tộc… Cả ba đều bị nhũng nhiễu, lũng đoạn tới cùng, và bị áp chế dã man tàn bạo. Ở đâu giới quan chức cũng đều được dung dưỡng, bao che để tiếp tục lộng quyền (thay vì xét sử) nên bi kịch của Tây Nguyên (nói riêng) và Cao Nguyên (nói chung) e sẽ còn dài, nếu chế độ toàn trị hiện hành vẫn còn tồn tại...
Bữa rồi, nhà thơ Inra Sara tâm sự: “Non 30 năm sống đất Sài Gòn, tôi gặp vô số người được cho là thành công, thuộc nhiều ngành nghề, đủ lứa tuổi, thành phần. Lạ, nhìn sâu vào mắt họ, cứ ẩn hiện sự bất an, lo âu.” “Bất an” có lẽ không chỉ là tâm trạng của người Sài Gòn mà dường như là tâm cảm chung của toàn dân Việt – không phân biệt chủng tộc, giới tính hay giai cấp nào ráo trọi – nhất là những kẻ sắp từ giã cõi trần. Di Cảo của Chế Lan Viên và di bút (Đi Tìm Cái Tôi Đã Mất) của Nguyễn Khải, theo nhận xét của nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn, chỉ là những tác phẩm “cốt để xếp hàng cả hai cửa. Cửa cũ, các ông chẳng bao giờ từ. Còn nếu tình hình khác đi, có sự đánh giá khác đi, các ông đã có sẵn cục gạch của mình ở bên cửa mới (bạn đọc có sống ở Hà Nội thời bao cấp hẳn nhớ tâm trạng mỗi lần đi xếp hàng và không sao quên được những cục gạch mà có lần nào đó mình đã sử dụng).”
Tập Cận Bình tin rằng lịch sử đang dịch chuyển theo hướng có lợi cho mình. Trong chuyến thăm Vladimir Putin tại Matxcơva vào tháng 3 năm ngoái, nhà lãnh đạo Trung Quốc nói với Tổng thống Nga rằng “Ngay lúc này, chúng ta đang chứng kiến một sự thay đổi chưa từng thấy trong 100 năm qua, và chúng ta đang cùng nhau thúc đẩy sự thay đổi ấy.”
Sau 20 năm chiêu dụ Kiều bào về giúp nước không thành công, đảng CSVN lại tung ta Dự án “Phát huy nguồn lực của người Việt Nam ở nước ngoài phục vụ phát triển đất nước trong tình hình mới” vào dịp Tết Nguyên Đán Giáp Thìn 2024. Đây là lần thứ tư, từ khi có Nghị quyết 36-NQ/TW ngày 26 tháng 3 năm 2004, một Quyết định nhằm mưu tìm đầu tư, hợp tác khoa học, kỹ thuật và tổ chức các Hội, Đoàn người Việt ở nước ngoài, đặt dưới quyền lãnh đạo của đảng CSVN được tung ra...
Khi số lượng di dân vượt biên bất hợp pháp qua biên giới Hoa Kỳ-Mexico tăng cao kỷ lục, câu hỏi quan trọng được đặt ra là: Làm thế nào mà Hoa Kỳ lại rơi vào tình trạng này, và Hoa Kỳ có thể học hỏi những gì từ cách các quốc gia khác ứng phó với các vấn đề an ninh biên giới và nhập cư. Chào đón công dân nước ngoài đến với đất nước của mình là một việc khá quan trọng để giúp cải thiện tăng trưởng kinh tế, tiến bộ khoa học, nguồn cung ứng lao động và đa dạng văn hóa. Nhưng những di dân vào và ở lại Hoa Kỳ mà không có thị thực hoặc giấy tờ hợp lệ có thể gây ra nhiều vấn đề – cho chính bản thân họ và cho cả chính quyền địa phương bởi tình trạng quá tải không thể kịp thời giải quyết các trường hợp xin tị nạn tại tòa án nhập cư, hoặc cung cấp nơi ở tạm thời và các nhu cầu cơ bản khác. Mà tình trạng này hiện đang xảy ra ở rất nhiều nơi ở Hoa Kỳ.
Trên vai những pho tượng trắng trong vườn Lục Xâm Bảo, lá vàng đã bắt đầu rơi lất phất. Mùa Thu Paris thật lãng mạn. Henry Kissinger đi dạo quanh một hồ nhỏ ở ngoại ô gần Rambouillet. Nơi đây từng cặp tình nhân đang nắm tay nhau bên những cành cây la đà bóng hồ. Ông thấy lòng mình nao nao (melancholic) vì sắp tới phiên họp quan trọng nhất với ông Lê Đức Thọ.
Tôi nghe nhiều người tỏ ý bi quan về hiện cảnh cũng như tương lai (đen tối) của Việt Nam. Dân tộc nào, số phận đó. Một đất nước có những người viết sử và làm luật (cỡ) như ông Dương Trung Quốc thì… đen là phải!
Việt Nam bước vào năm Giáp Thìn 2024 với gánh nặng tham nhũng và một đội ngũ “không nhỏ” cán bộ, đảng viên suy thoái đạo đức lối sống. Đó là cảnh báo của người đứng đầu đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng, trong cuộc phỏng vấn đầu năm của Thông Tấn Xã Việt Nam...
Từ thế kỷ thứ ba trước Tây lịch, Triết gia Mạnh Tử (372-289 BC) của Trung Hoa đã nói rằng, “Dân là quý, thứ đến đất nước, rồi tới vua.” Điều đáng nói là Mạnh Tử là người đi theo học thuyết của Nho Gia vốn chủ trương vua là con ông Trời (Thiên tử) được sai xuống nhân gian để trị quốc an dân, vậy mà cũng không thể phủ nhận vai trò quan trọng, nếu không muốn nói là tối quan trọng của người dân. Thời hiện đại, công pháp quốc tế đã nêu ba yếu tố chính hình thành một quốc gia: người dân, lãnh thổ và chính quyền. Trong đó, thật ra người dân chính là yếu tố then chốt quyết định. Lãnh thổ nếu không có dân ở, không có người quản trị thì không phải là đất nước của một dân tộc. Chính quyền từ người dân mà ra, bởi vì trước khi một người ra nắm quyền cai trị đất nước thì người đó phải là một người dân của đất nước ấy. Hơn nữa, sự thịnh suy của một quốc gia nằm trong tay người dân.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.