Hôm nay,  

Phận Người

02/11/201900:00:00(Xem: 4165)

Những ngày mùa đông thời tiết thất thường, khi lạnh khi không, có hôm tuyết đổ. Cố quận đang những ngày rộn ràng tấp nập chuẩn bị đón xuân sang. Mấy ai biết rằng cái kết thúc laị là cái mở ra, điểm cuối cùng laị là điểm khởi đầu. Dòng thời gian bất tận vô thuỷ vô chung thì biết đâu là điểm đầu hay điểm cuối. Phận người cũng vô thường sanh - tử vô biên, cái chết ấy laị là mở ra phận mới.

 Đã sanh ra ở đời thì phận người đa số đều phải vất vả mưu sinh, chỉ trừ một thiểu số ít ỏi không làm vẫn sống trong hoan lạc tháng ngày. Văn chương trong đạo ngoài đời khi nói đến con người vẫn thường dùng: kiếp người, phận người, cuộc trăm năm... dù nói gì thì nói, nó vẫn gói gọn trong trăm năm, trăm năm ấy thì vui ít buồn nhiều, sướng ít khổ nhiều, phước ít hoạn nạn nhiều... Nhưng người được cái tính hay quên, nhờ vậy mà người mới có thể sống được với đời! Phận người trăm năm nhưng phải vất vả vì ba cái: ăn, mặc, ở. Ba cái này nó chi phối toàn bộ cuộc đời, từ kiếp này sang kiếp khác; chết đi rồi tái sanh laị cũng vẫn vất vả vì ba cái món này! chỉ có những ông tăng thật sự buông xả thì nó mới không còn chi phối nữa. Phận người ở đời tranh đua, cấu xé nhau vì: tài, sắc, danh, thực, thuỳ mà quên rằng cuộc trăm năm có thể gãy gánh bất cứ lúc nào, vì đâu có ai ký khế ước với vua Diêm Vương. Người cứ ngỡ sẽ sống đủ trăm năm hay hơn nữa nên đánh nhau chí tử để giành cho được cái phần lẽ ra nó chẳng phải của mình. Thiên hạ vẫn xôn xao cho rằng hổ dữ, hổ dữ có ăn thịt người thì xưa nay cũng chỉ đếm được trên đầu ngón tay, còn người ăn thịt người thì từ cổ chí kim thì đếm sao cho xuể!

 Phận người vốn khác nhau vì cái phước phần khác nhau nhưng đều giống nhau ở điểm kỳ thị, hễ giống mình thì cho là phải, khác mình thì cho là trái; mặc dù mình có thể hoàn toàn sai! thuận mình thì cho là đúng, nghịch mình thì cho là bậy! bởi vậy nên thế gian này khổ đau vẫn tràn lan, máu lệ vẫn chảy ròng. Có những cái đau phơi bày còn thấy được nhưng có lắm cái đau âm ỉ bào mòn phận con người: kỳ thị chủng tộc, giới tính, quan điểm, quyền lợi, tôn giáo, quốc gia... muôn ngàn lý do! xem ra thế giới loài người cũng không khác mấy thế giới tự nhiên. Mạnh được yếu thua! có chút khác là có những xứ văn minh, pháp luật mạnh và nghiêm nên khắc phục được phần nào. Những xứ lạc hậu, kém văn minh, vô pháp vô thiên thì sự mạnh được yếu thua, sự kỳ thị… vô cùng khắc nghiệt.

 Phận người trăm năm nhưng người đến trăm năm xem ra không bao nhiêu, cái phận ấy có thể cắt ngang ở bất cứ thời điểm nào bởi vậy mới bảo đời vô thường. Đã làm người thì ai cũng muốn có công danh. Năm xưa Khổng Tử viết ( chữ viết nghĩa tiếng Tàu là nói chứ không phải là ghi chép như nghĩa Việt)

Tam thập nhi lập

Tứ thập nhi bất hoặc

Ngũ thập tri thiên mệnh

Lục thập nhi nhĩ thuận

Thất thập cổ lai hy

 Ba mươi lập nên công danh sự nghiệp, điều này rất đúng ở Phương Tây. Người trẻ rất giỏi, ba mươi đã là chính khách, triệu phú, tỷ phú, khoa học gia...

 Bốn mươi không còn nghi ngờ gì nữa, ôi chao! những kẻ qua bốn mươi rồi mà vẫn như ta thì quả thật không còn nghi ngờ gì nữa. Ngày tháng còn laị cũng chỉ là kéo lê lết cho nó hết, sống cũng chẳng cơm cháo gì, sống mòn, sống vật vờ. Nói như mấy thầy ngộ đạo rồi thì là:" hoạt trung tử" sống trong mồ, chết chưa chôn mà thôi! qua bốn mươi mà những tâm nguyện dù nhỏ, dù lương thiện, dù đẹp... mà không làm được thì quả là những kẻ " hoạt trung tử"!

 Phận người trăm năm đi trên con đường " Mùa xuân phiá trước miên trường phiá sau"- Bùi Giáng, vẫn đau đáu " Laị thương hoa lạnh ngoài đồng thiết tha"- Phạm Thiên Thư. Dù phận người mong mang vẫn mang mang thương nhớ " em ở đâu chẳng về đây đếm lá"- Du Tâm Lãng Tử, đếm lá để mà chi? phải chăng đếm những đến đi, buồn vui của cuộc tình, của cuộc đời, của phận người. Em về đây không cầm tay, không nói năng mà lặng lẽ ngồi đếm lá. Ôi cuộc tình này, cuộc đời này đẹp đến nao lòng!

 Phận người trăm năm mấy ai thoã mãn, đạt chí trong cuộc đời naỳ? chắc không bao nhiêu, đaị đa số đều ôm phận, ôm lòng, ôm niềm đau, ôm nỗi hờn, ôm mối sầu... mà đi cho hết phận người, hết phận rồi vẫn ôm để rồi tái sanh sang một thân phận khác và laị tiếp tục lang thang đi tìm nhau. Tử- sanh bất tận, thời gian không cùng, sơn hà đaị địa mênh mông mà phận người mong manh giữa hai làn hơi thở, thở ra mà không vào hay thở vào mà không ra là lập tức đổi phận rồi!

 Tháng ngày qua đi không trở laị bao giờ. Em có về đây đếm lá? em có về ngồi bên bếp lửa nhìn tuyết bay phơ phất bên trời? gã du tử vẫn mang mang ở bên đời! Ngài Tuệ Sĩ- thiền sư, thi sĩ, học giả từng viết:

Anh ôm chồng sách cũ

......

Mệnh yểu thế mà hay.

 Sao laị ôm chồng sách cũ? yểu mệnh ai cũng sợ nhưng sao laị là hay? ôi chao! quả là tuyệt cú! yểu mệnh ngay taị giây phút này! phận người trăm năm bị cái thân sai xử, o bế, cung phụng nó, nô lệ cho nó nhưng rồi một ngày nó tan hoaị đi thì cái tâm chịu hết! thế là cái tâm laị lang thang đi tìm một hình hài mới. May mắn thì trở laị làm người và tiếp tục phận trăm năm mới.

 Cố quận chuẩn bị vào xuân, trời phương ngoaị vẫn còn phơ phất tuyết. Em ở đâu trong cuộc đời này? em ở đâu trong thân phận hình hài nào? Ta vẫn lang thang phận người trong cuộc đi về giữa nhân gian này.

 

Tiểu Lục Thần Phong

Ất Lăng thành, mùa xuân cũ

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ít lâu nay, vấn đề “bảo vệ an ninh quốc gia” được nói nhiều ở Việt Nam, nhưng có phải vì tổ quốc lâm nguy, hay đảng muốn được bảo vệ để tồn tại?
Xuất hiện gần đây trong chiến dịch tranh cử tổng thống, Donald Trump, ứng cử viên đảng Cộng hòa, đã lên tiếng đe dọa là sẽ không bảo vệ cho các đồng minh thuộc khối NATO trong trường hợp bị Nga tấn công. Ý kiến này đã dấy lên một cuộc tranh luận sôi nổi tại châu Âu, vì có liên quan đến việc răn đe Nga và ba kịch bản chính được đề cập đến khi Donald Trump trở lại Nhà Trắng vào năm 2025 là liệu Liên Âu có nên trang bị vũ khí hạt nhân chăng, Pháp có thể tích cực tham gia không và Đức nên có tác động nào.
Tôi không biết chính xác là Văn Trí đã đặt chân đến Đà Lạt tự lúc nào nhưng cứ theo như ca từ trong nhạc phẩm Hoài Thu của ông thì Cao Nguyên Lâm Viên ngày ấy vẫn hoang vu lắm. Ngoài “núi rừng thâm xuyên”, với “lá vàng rơi đầy miên man”, cùng “bầy nai ngơ ngác” (bên “hồ thu xanh biếc”) thì dường như không còn chi khác nữa! Từ Sài Gòn, khi tôi được bố mẹ “bế” lên thành phố vắng vẻ và mù sương này (vào khoảng giữa thập niên 1950) thì Đà Lạt đã bị đô thị hóa ít nhiều. Nơi đây không còn những “bầy nai ngơ ngác” nữa. Voi, cọp, heo rừng, beo, báo, gấu, khỉ, vượn, nhím, mển, gà rừng, công, trĩ, hươu, nai, trăn, rắn, sóc, cáo, chồn… cũng đều đã biệt tăm. Người Thượng cũng ở cách xa, nơi miền sơn cước.
Vi hiến có nghĩa là “vi phạm” hay đi ngược lại những gì Hiến Pháp (HP) quy định. HP không có gì là cao siêu hay quá bí ẩn. Hiến Pháp trong bản chất chỉ là một bộ luật. Sự khác biệt chỉ là: HP là một bộ luật nền tảng hay nôm na là “luật mẹ”. Không những không cá nhân hay hữu thể pháp lý nào trong xã hội, kể cả hành pháp (tức chính phủ) được quyền vi phạm HP, mà không một luật pháp nào của lập pháp (tức quốc hội) được quyền vi phạm HP cả...
Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ tiếp tục đi theo đường mòn Chủ nghĩa đã lu mờ trong thưc tế và thất bại trong hành động tại Đại hội đảng kỳ 14 vào tháng 1 năm 2026. Khẳng định này của ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư đảng là bằng chứng cho tính chai lỳ, chậm tiến và lạc hậu, không phải của riêng ông mà toàn đảng...
Thứ Bảy 24/2/2024 đánh dấu hai năm kể từ khi Nga phát động cuộc chiến tranh xâm lược toàn diện nước Ukraine. Cuộc xung đột đang lâm vào tình trạng bế tắc và ngày càng tàn khốc. Nhân dịp này ông Nick Schifrin, một phát thanh viên của kênh truyền hình PBS, đã tổ chức một buổi thảo luận bàn tròn về hiện tình của cuộc chiến, nó có thể đi đến đâu và chính sách của Hoa Kỳ đối với Ukraine sẽ ra sao. Hiện diện trong buổi thảo luận có các ông Michael Kofman, John Mearsheimer và bà Rebeccah Heinrichs...
Đôi lời từ tác giả: “Sẽ có nhiều người không thích bài viết này. Họ sẽ cảm thấy bị công kích và rằng thật bất công. Phản ứng càng mạnh mẽ càng cho thấy nỗi sợ hãi về chủng tộc đã cắm rễ sâu vào nền chính trị Hoa Kỳ, và sẽ tồn tại mãi.” Tầm quan trọng của vấn đề chủng tộc trong nền chính trị của chúng ta được thể hiện rõ ràng qua chiến dịch tranh cử tổng thống hiện tại. Khẩu hiệu (slogan) đình đám nhất là từ chiến dịch tranh cử của Donald Trump: “MAGA” – Make America Great Again (Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại). Ý của slogan này là Hoa Kỳ đã từng rất vĩ đại, nhưng đã và đang đánh mất hào quang của mình.
Sau 11 năm chống Tham nhũng (2013-2024) nhưng Tham nhũng cứ trơ ra cười vào mũi Đảng là tại sao?
Thời gian gần đây, những người thương vay khóc mướn ở Việt Nam thường đem vấn đề Chủ nghĩa Xã hội và đảng có quyền một mình lãnh đạo ra hù họa dư luận. Tuy nhiên, càng vênh váo và cù nhầy bao nhiêu lại càng lâm vào thế bí. Những bài viết không trả lời được câu hỏi: Ai đã trao quyền lãnh đạo cho Đảng, và tại sao Đảng sợ Dân chủ đến thế?
Cận Tết năm Thìn, Marianne Brown (Guardian Weekly) có bài “Vietnam’s parents want a dragon son.” Trời! Tưởng gì, chớ cả Tầu lẫn Ta ai mà không muốn có con trai tuổi Rồng. Nhâm Thìn, tất nhiên, lại càng bảnh dữ nữa. Nam nhâm nữ quí thì sang mà lị. Theo tuviso.com: “Tuổi Nhâm Thìn có nhiều hy vọng tốt đẹp về vấn đề tình duyên và tương lai về cuộc sống, có phần tốt đẹp về tình cảm và tài lộc, vào trung vận và hậu vận thì được nhiều tốt đẹp về hạnh phúc, công danh có phần lên cao.”


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.