Hôm nay,  

Phận Người

02/11/201900:00:00(Xem: 4212)

Những ngày mùa đông thời tiết thất thường, khi lạnh khi không, có hôm tuyết đổ. Cố quận đang những ngày rộn ràng tấp nập chuẩn bị đón xuân sang. Mấy ai biết rằng cái kết thúc laị là cái mở ra, điểm cuối cùng laị là điểm khởi đầu. Dòng thời gian bất tận vô thuỷ vô chung thì biết đâu là điểm đầu hay điểm cuối. Phận người cũng vô thường sanh - tử vô biên, cái chết ấy laị là mở ra phận mới.

 Đã sanh ra ở đời thì phận người đa số đều phải vất vả mưu sinh, chỉ trừ một thiểu số ít ỏi không làm vẫn sống trong hoan lạc tháng ngày. Văn chương trong đạo ngoài đời khi nói đến con người vẫn thường dùng: kiếp người, phận người, cuộc trăm năm... dù nói gì thì nói, nó vẫn gói gọn trong trăm năm, trăm năm ấy thì vui ít buồn nhiều, sướng ít khổ nhiều, phước ít hoạn nạn nhiều... Nhưng người được cái tính hay quên, nhờ vậy mà người mới có thể sống được với đời! Phận người trăm năm nhưng phải vất vả vì ba cái: ăn, mặc, ở. Ba cái này nó chi phối toàn bộ cuộc đời, từ kiếp này sang kiếp khác; chết đi rồi tái sanh laị cũng vẫn vất vả vì ba cái món này! chỉ có những ông tăng thật sự buông xả thì nó mới không còn chi phối nữa. Phận người ở đời tranh đua, cấu xé nhau vì: tài, sắc, danh, thực, thuỳ mà quên rằng cuộc trăm năm có thể gãy gánh bất cứ lúc nào, vì đâu có ai ký khế ước với vua Diêm Vương. Người cứ ngỡ sẽ sống đủ trăm năm hay hơn nữa nên đánh nhau chí tử để giành cho được cái phần lẽ ra nó chẳng phải của mình. Thiên hạ vẫn xôn xao cho rằng hổ dữ, hổ dữ có ăn thịt người thì xưa nay cũng chỉ đếm được trên đầu ngón tay, còn người ăn thịt người thì từ cổ chí kim thì đếm sao cho xuể!

 Phận người vốn khác nhau vì cái phước phần khác nhau nhưng đều giống nhau ở điểm kỳ thị, hễ giống mình thì cho là phải, khác mình thì cho là trái; mặc dù mình có thể hoàn toàn sai! thuận mình thì cho là đúng, nghịch mình thì cho là bậy! bởi vậy nên thế gian này khổ đau vẫn tràn lan, máu lệ vẫn chảy ròng. Có những cái đau phơi bày còn thấy được nhưng có lắm cái đau âm ỉ bào mòn phận con người: kỳ thị chủng tộc, giới tính, quan điểm, quyền lợi, tôn giáo, quốc gia... muôn ngàn lý do! xem ra thế giới loài người cũng không khác mấy thế giới tự nhiên. Mạnh được yếu thua! có chút khác là có những xứ văn minh, pháp luật mạnh và nghiêm nên khắc phục được phần nào. Những xứ lạc hậu, kém văn minh, vô pháp vô thiên thì sự mạnh được yếu thua, sự kỳ thị… vô cùng khắc nghiệt.

 Phận người trăm năm nhưng người đến trăm năm xem ra không bao nhiêu, cái phận ấy có thể cắt ngang ở bất cứ thời điểm nào bởi vậy mới bảo đời vô thường. Đã làm người thì ai cũng muốn có công danh. Năm xưa Khổng Tử viết ( chữ viết nghĩa tiếng Tàu là nói chứ không phải là ghi chép như nghĩa Việt)

Tam thập nhi lập

Tứ thập nhi bất hoặc

Ngũ thập tri thiên mệnh

Lục thập nhi nhĩ thuận

Thất thập cổ lai hy

 Ba mươi lập nên công danh sự nghiệp, điều này rất đúng ở Phương Tây. Người trẻ rất giỏi, ba mươi đã là chính khách, triệu phú, tỷ phú, khoa học gia...

 Bốn mươi không còn nghi ngờ gì nữa, ôi chao! những kẻ qua bốn mươi rồi mà vẫn như ta thì quả thật không còn nghi ngờ gì nữa. Ngày tháng còn laị cũng chỉ là kéo lê lết cho nó hết, sống cũng chẳng cơm cháo gì, sống mòn, sống vật vờ. Nói như mấy thầy ngộ đạo rồi thì là:" hoạt trung tử" sống trong mồ, chết chưa chôn mà thôi! qua bốn mươi mà những tâm nguyện dù nhỏ, dù lương thiện, dù đẹp... mà không làm được thì quả là những kẻ " hoạt trung tử"!

 Phận người trăm năm đi trên con đường " Mùa xuân phiá trước miên trường phiá sau"- Bùi Giáng, vẫn đau đáu " Laị thương hoa lạnh ngoài đồng thiết tha"- Phạm Thiên Thư. Dù phận người mong mang vẫn mang mang thương nhớ " em ở đâu chẳng về đây đếm lá"- Du Tâm Lãng Tử, đếm lá để mà chi? phải chăng đếm những đến đi, buồn vui của cuộc tình, của cuộc đời, của phận người. Em về đây không cầm tay, không nói năng mà lặng lẽ ngồi đếm lá. Ôi cuộc tình này, cuộc đời này đẹp đến nao lòng!

 Phận người trăm năm mấy ai thoã mãn, đạt chí trong cuộc đời naỳ? chắc không bao nhiêu, đaị đa số đều ôm phận, ôm lòng, ôm niềm đau, ôm nỗi hờn, ôm mối sầu... mà đi cho hết phận người, hết phận rồi vẫn ôm để rồi tái sanh sang một thân phận khác và laị tiếp tục lang thang đi tìm nhau. Tử- sanh bất tận, thời gian không cùng, sơn hà đaị địa mênh mông mà phận người mong manh giữa hai làn hơi thở, thở ra mà không vào hay thở vào mà không ra là lập tức đổi phận rồi!

 Tháng ngày qua đi không trở laị bao giờ. Em có về đây đếm lá? em có về ngồi bên bếp lửa nhìn tuyết bay phơ phất bên trời? gã du tử vẫn mang mang ở bên đời! Ngài Tuệ Sĩ- thiền sư, thi sĩ, học giả từng viết:

Anh ôm chồng sách cũ

......

Mệnh yểu thế mà hay.

 Sao laị ôm chồng sách cũ? yểu mệnh ai cũng sợ nhưng sao laị là hay? ôi chao! quả là tuyệt cú! yểu mệnh ngay taị giây phút này! phận người trăm năm bị cái thân sai xử, o bế, cung phụng nó, nô lệ cho nó nhưng rồi một ngày nó tan hoaị đi thì cái tâm chịu hết! thế là cái tâm laị lang thang đi tìm một hình hài mới. May mắn thì trở laị làm người và tiếp tục phận trăm năm mới.

 Cố quận chuẩn bị vào xuân, trời phương ngoaị vẫn còn phơ phất tuyết. Em ở đâu trong cuộc đời này? em ở đâu trong thân phận hình hài nào? Ta vẫn lang thang phận người trong cuộc đi về giữa nhân gian này.

 

Tiểu Lục Thần Phong

Ất Lăng thành, mùa xuân cũ

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tới cuối thế kỷ, cũng từ Hải Phòng, Việt Nam lại phát động một phong trào Đông Du khác, ngó bộ rầm rộ và khí thế hơn nhiều. Đợt này thì Bách Khoa Toàn Thư Wikipedia (Hà Nội) chưa kịp cập nhật, tôi cũng chỉ biết được (phần nào) là nhờ nghe qua nhà văn Bùi Ngọc Tấn. Ông kể lại mẩu chuyện nhỏ của một vị bác sĩ, một ông công nhân và một chàng thủy thủ – cả ba đều là nhân viên thuộc công ty Liên Hợp Hải Sản Biển Đông – và chuyến Đông Du ngắn ngủi của họ (vào năm 1990) khi Nhà Nước Việt Nam vừa quyết định mở cửa ra với thế giới bên ngoài
Việt Nam cãi lý rằng “quyền con người không thể cao hơn chủ quyền”, nhưng lợi dụng “chủ quyền” để đàn áp dân chủ và xây dựng chế độ độc tài một đảng cầm quyền là chống lại quyền làm người của công dân...
Chuyện gì phải xảy ra, đã xảy ra. Hôm thứ Tư 23/8 vừa qua, chiếc phi cơ phản lực chở Yevgeny Prigozhin, người đứng đầu công ty quân sự tư nhân Wagner, cùng bộ chỉ huy của ông ta đang trên đường từ Moskva đi St. Petersburg (nơi đặt đại bản doanh của Wagner) phát nổ trên không trung, và tất cả mọi người trên phi cơ, kể cả phi hành đoàn, đều tử nạn...
Trong phần lời tựa của cuốn Bố Già, bản Việt ngữ, dịch giả Ngọc Thứ Lang còn cho biết thêm đôi điều lý thú khác nữa: “Nhiều tư liệu gần đây về Mafia và ‘The Godfather’ cho chúng ta biết rằng nhân vật ‘Bố Già’ ngoài đời chính là Don Vito Cascio Ferro, một trong những thủ lĩnh quan trọng đầu tiên của giới Mafia Ý di cư sang Mỹ. Nhưng đối với bạn bè, thân quyến, ‘Bố Già’ gần như là một đấng toàn năng có thể cứu họ thoát khỏi những thế kẹt và nỗi oan ức mà ngay cả luật pháp cũng chẳng gỡ được. Ông đúng là ‘Mafia’ theo cái nghĩa nguyên thủy của nó thuở ban đầu hình thành, nơi ẩn náu.”
Sau 11 năm chống Tham nhũng, Tiêu cực (2012-2023), tình trạng suy thoái tư tưởng và đạo đức lối sống trong cán bộ đảng viên, nguyên nhân đẻ ra tham nhũng, vẫn nghiêm trọng, lan rộng và tinh vi trong mọi lĩnh vực...
Cuộc phỏng vấn được thực hiện với ông Lê Nguyễn, nhà báo, nhà nghiên cứu lịch Sử độc lập, cựu Phụ tá Tỉnh trưởng đặc trách Phát triển Kinh tế dưới thời VNCH, hiện đang cư ngụ tại Sài Gòn...
Trong lá thư xuất hiện trên mạng thông tin xã hội của cựu tổng thống Barrack Obama, ngày 17 tháng 7 năm 2023. Ông viết: “Ngày nay, một số cuốn sách đã định hình cuộc đời tôi—và cuộc đời của rất nhiều người khác—đang bị thách thức bởi những người không đồng ý với những ý tưởng hoặc quan điểm nhất định. “Không phải ngẫu nhiên mà những ‘cuốn sách bị cấm’ này thường được viết bởi hoặc có hình ảnh của người da màu, người bản địa và các thành viên của cộng đồng LGBTQ+…” (Trích một đoạn.) (*) Chuyện cấm một số sách mỗi năm không được tuyển vào thư viện, không được đưa vào trường học, đã có một lịch sử khá dài ở Hoa Kỳ. Người Việt cũng có kinh nghiệm về sách bị cấm sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, khi đảng cộng Sản miền bắc cai quản miền nam. Dĩ nhiên hai lệnh cấm sách này có nhiều yếu tố và quan điểm khác nhau giữa thể chế tự do và độc tài. Tuy nhiên chúng giống nhau ở một số điểm:
Phỏng vấn chuyên đề: “Chính sách đàn áp tôn giáo xuyên suốt bao nhiêu năm của nhà nước cộng sản Việt Nam” -- Cuộc phỏng vấn được thực hiện với Đạo Huynh Lê Quang Hiển, Phó Hội trưởng thường trực kiêm Chánh thư ký Ban trị sự trung ương Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo thuần túy, Thư ký Hội đồng Liên tôn, hiện cư trú tại Sài Gòn...
Hội đồng Lý luận Trung ương và Ban Tuyên giáo đảng CSVN biết rõ cán bộ, đảng viên, sinh viện và học sinh chán học Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đướng lối Đảng như thế nào nhưng vẫn cứ “cố đấm ăn xôi” để lãng phí thời giờ và tiền bạc...
Cụm từ ‘quyền ân xá của tổng thống’ một lần nữa xuất hiện trên các trang tin tức khi cựu tổng thống Donald Trump – và là ứng cử viên tổng thống của GOP năm 2024 – đang ‘dây dưa’ với bản cáo trạng liên bang thứ ba cáo buộc ông can thiệp bầu cử, và bản cáo trạng thứ tư vừa được đưa ra tối nay ngày 14 tháng 8 liên quan đến âm mưu can thiệp bầu cử tổng thống ở tiểu bang Georgia. Đây là lần thứ tư vị cựu tổng thống bị truy tố hình sự, và là lần thứ nhì bị truy tố liên quan đến âm mưu lật ngược kết quả bầu cử tổng thống 2020 mà ông chính thức thua Joe Biden. Sau hơn hai năm điều tra, đại bồi thẩm đoàn Fulton County đưa ra bản cáo trạng, sau cú điện thoại mà ông Trump, lúc đó còn là tổng thống, gọi cho ông Brad Raffensperger, bộ trưởng Hành Chánh tiểu bang, người phụ trách bầu cử ở Georgia, vào ngày 2 Tháng Giêng, 2021, ông Trump nói ông Raffensperger giúp “kiếm 11,780 lá phiếu” cần thiết để ông thắng ông Biden sau khi ông thua phiếu.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.