Hôm nay,  

“Đi Đi Em, Còn Do Dự, Trời Tối Mất” *

28/03/202500:00:00(Xem: 2572)

AOC
Buổi vận động đấu tranh Fight Oligarchy” của Thượng nghị sĩ Bernie Sanders và AOC ở Colorado thu hút hàng chục ngàn người tham dự (Credit: @AOC)
 
Hai tháng đã trôi qua. Trên những diễn đàn mạng xã hội và cả trong những cuộc đối thoại đời thường, rất nhiều người thổ lộ về một thói quen vừa xuất hiện: đếm xem còn bao nhiêu ngày nữa kết thúc nhiệm kỳ bốn năm của chính quyền hiện tại. “Đếm thời gian trôi” vốn không phải là một thói quen tích cực trong đời sống. Nó phản chiếu tâm trạng chán nản, buông xuôi, thậm chí là sợ hãi. Hàng loạt câu hỏi “Chúng ta phải làm gì?”; “Rồi chuyện gì nữa?”; “Chúng ta đang sống ở thời đại nào?”… Trong đó, câu hỏi lớn nhất, và biểu lộ sự phẫn nộ của người dân nhất, đó là: “Đảng Dân Chủ đang làm gì?”

Nền Dân Chủ Mỹ đang trong cơn khủng hoảng. Các giá trị mà nó định hình đang bị tấn công nặng nề. Mỗi một ngày, chiếc bánh Dân Chủ lại bị cắt đi một phần, để lấp vào đó là những bông  “snowflake” mỏng manh, yếu đuối, dễ dàng thỏa hiệp với quyền lực và lợi ích.

Càng nhiều những bông hoa “snowflake”, sự tức giận của người dân càng dày thêm, và chính quyền hiện tại càng có nhiều “trophy” trong cuộc thi thử thách giới hạn của Hiến Pháp và quyền hạn của tổng thống. Điều này chứng minh qua cuộc biểu tình bằng những tấm bảng đen yếu ớt của đảng Dân Chủ trong ngày Donald Trump đọc diễn văn Thông Điệp Liên Bang. Sự im lặng đến kỳ lạ của đảng Dân Chủ trong hai tháng qua và những phản đối “nhỏ giọt” của họ bị ký giả của tờ The Guardian gọi là “cái chết trong rên rỉ.”

Có vẻ như tất cả vẫn sẽ ngủ yên nếu không có giọt nước tràn ly: Chuck Schumer, lãnh đạo phe thiểu số, lội ngược dòng, bảo vệ chiến lược của những người đang được gọi là đảng Cộng Hòa.

Moria Donegan của The Guardian gọi Chuck Schumer là hiện thân của tất cả những xung động xấu nhất trong nội bộ, những xung lực đã cho phép Donald Trump nắm quyền kiểm soát chính trị Mỹ và biến trật tự hiến pháp của nước Mỹ thành cát bụi.

Đây không phải là lần đầu tiên nước Mỹ đi trong cơn khủng hoảng này. Lịch sử nước Mỹ đã chứng minh, nền dân chủ và tự do có được hôm nay vì nước Mỹ đã có những người cầm đuốc đi qua bóng tối.

Nếu không có Martin Luther King dẫn đầu phong trào tẩy chay xe buýt Montgomery (1955-1956) sau vụ bắt giữ Rosa Parks, chấm dứt tình trạng phân biệt chủng tộc trên xe buýt, thì người da đen mãi mãi không có chỗ ngồi trên những phương tiện công cộng.

Nếu không có Martin Luther King tổ chức và lãnh đạo cuộc tuần hành đến Washington năm 1963, công lý chủng tộc của nước Mỹ mãi mãi không được sinh ra cùng với bài phát biểu nổi tiếng “Tôi Có Một Giấc Mơ.”

Nếu không có Martin Luther King thì Đạo luật Dân quyền năm 1964 và Đạo luật Quyền bầu cử năm 1965 chỉ là “American Dream” theo nghĩa đen.

Những con sóng nhỏ sẽ tạo thành bão lớn. Nhiều đóm lửa nhỏ sẽ tạo thành ngọn đuốc rực sáng.

Khi cơn bão cát thế kỷ 21 đang ập đến, thì có những nhóm người đã vượt qua khỏi thành trì an toàn, cầm đuốc đi về phía ánh sáng, không chấp nhận để giá trị hàng trăm năm của nước Mỹ bị phá bỏ. Họ là những tín hiệu tươi mới của sự sống, cho thấy niềm tin nước Mỹ vẫn còn được cứu.

Khoảng hai tuần lễ nay, ngày nào, khắp các thành phố, tiểu bang trên nước Mỹ đều có những cuộc biểu tình chống chính sách của tổng thống, chống “cố vấn bất thành văn” của Trump là tỷ phú Elon Musk đã lạm quyền, tấn công vào ba nhánh của chính phủ dù không phải người do dân bầu nên. Mỗi ngày, các trang báo chính thống và cả các mặt trận truyền thông xã hội tràn ngập những người cầm bảng kêu gọi tẩy chay “boycott” Tesla, biểu tình trước các đại lý Tesla, từ Canada đến Mỹ. Ngày 5/4/2025 này hứa hẹn một cuộc biểu tình khắp cả nước, lớn nhất kể từ sau cuộc biểu tình 2017 của Women’s March (hơn 1 triệu người.) Tại các “townhall” của đảng Cộng Hòa, rất nhiểu cử tri, trong đó có cựu quân nhân đã đứng lên chất vấn trực tiếp với lãnh đạo của khu vực đó.

Trong những ngọn lửa nhỏ ấy, là Dân biểu Alexandria Ocasio-Cortez (AOC) của New York, người gần như đã cạn kiệt sự kiên nhẫn của cô đối với đảng Dân Chủ sau cú lội ngược dòng của Chuck Schumer. Trả lời phỏng vấn với CNN, AOC gọi sự đầu hàng của Schumer trước Trump là một “sai lầm to lớn” và là “cái tát vào mặt” đối với các cử tri Dân chủ. AOC trả lời truyền thông báo chí rằng “Có một cảm giác phản bội rất lớn từ các cử tri đảng Dân Chủ không sẵn sàng chiến đấu.”

Chiến dịch mang tên “Fight Oligarchy” của Thượng nghị sĩ Bernie Sanders và AOC ở các tiểu bang Arizona, Colorado, Nevada thu hút 86,000 ngàn người tham dự có thể được ví như một ngọn đuốc trong đêm tối. Mạng xã hội Bluesky, Twitter tràn ngập hình ảnh của chiến dịch với những lời hy vọng như:
“Người dân khắp cả nước sẵn sàng chiến đấu cho một thế giới tốt hơn” hoặc “Chúng ta có cuộc cách mạng. Và bây giờ, không phải thời điểm của các tỷ phú, mà là của tất cả mọi người” hoặc “Tôi hạnh phúc khi nhìn thấy điều này. Hai người này, và nhiều người khác nữa nên tiếp tục đứng lên. Thậm chí còn hơn thế nữa, hãy đến và nói chuyện với những người trung lập, những người theo chủ nghĩa tự do và những người Cộng Hòa. Không ngừng nghỉ. Hãy cho họ thấy rằng họ đã bị lừa dối, và đảng Dân Chủ là vì tất cả người Mỹ, thuộc mọi tầng lớp.”

Thượng nghị sĩ Bernie Sanders và AOC kêu gọi trước hàng chục ngàn người đứng lên để phản đối chủ nghĩa độc tài và chế độ đầu sỏ, ngăn chặn bất kỳ dự luật nào cắt giảm Medicaid để mang lại nhiều ưu đãi thuế hơn cho các tỷ phú.

Chưa hết, cựu ứng cử viên phó tổng thống Tim Walz cũng đi khắp các tiểu bang “đỏ” – nơi vì lý do an toàn đã dừng các buổi “townhall” – để nói chuyện với cử tri.

Jonathan V. Last của The Bulwark đã chia sẻ rằng, “sức mạnh của con người là câu trả lời duy nhất.”

“Thay vì than trách, hãy chống lại những kẻ độc tài bằng mọi cách. Nếu thị trường chứng khoán sụt giảm, hãy hét lên cho họ biết vì đó là lỗi của họ. Khi một đứa trẻ chết vì bệnh sởi, đó là lỗi của họ. Tấn công họ mỗi ngày, về bất kỳ điều gì mới xảy ra. Hãy hành động và lên tiếng như một người bình thường, không phải là một chính trị gia đóng khung trong những hành vi chuẩn mực.”

Sau hơn nửa thế kỷ, người Mỹ, với bản chất được hình thành từ lịch sử đấu tranh chống lại áp bức, bất bình đẳng và bất kỳ thế lực nào tìm cách làm giảm phẩm giá con người, vẫn tin rằng mỗi cá nhân đều có quyền được sống, tự do và mưu cầu hạnh phúc. Cảm hứng từ lời nói của những nhà lãnh đạo trong quá khứ như Martin Luther King Jr., Abraham Lincoln và Frederick Douglass vẫn còn vang vọng. Cuộc chiến của những tiền nhân đó không chỉ vì bản thân họ mà còn vì các thế hệ tương lai, bảo đảm rằng tự do không chỉ là một ý tưởng mà là một kinh nghiệm đấu tranh cho tất cả mọi người.

Cuộc đời là dòng chảy không ngừng nghỉ. Và dòng chảy đó dành cho ai dám quyết đoán, dám chọn đứng về lẽ phải, để không bị bỏ lại trong hố đen sâu thẳm. Có nên chăng, đã đến lúc tất cả chúng ta, hãy mau chóng đứng lên bước đi tới? Bởi nếu do dự, trời sẽ tối mất!
 
Kalynh Ngô
 
*Lời trong ca khúc Ngày Lang Thang của Đen Vâu

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Mười năm, 20 năm, và nhiều hơn nữa, khi lịch sử kể lại buổi chuyển giao quyền lực hứa hẹn một triều đại hỗn loạn của nước Mỹ, thì người ta sẽ nhớ ngay đến một người đã không xuất hiện, đó là cựu Đệ Nhất Phu Nhân Michelle Obama.
Chiến tranh là chết chóc, tàn phá và mất mát! Có những cuộc chiến tranh vệ quốc mang ý nghĩa sống còn của một dân tộc. Có những cuộc chiến tranh xâm lược để thỏa mãn mộng bá quyền của một chế độ hay một bạo chúa. Có những cuộc chiến tranh ủy nhiệm giữa hai chủ nghĩa, hai ý thức hệ chỉ biến cả dân tộc thành một lò lửa hận thù “nồi da xáo thịt.” Trường hợp sau cùng là bi kịch thống thiết mà dân tộc Việt Nam đã gánh chịu! Hệ lụy của bi kịch đó mãi đến nay, sau 50 năm vẫn chưa giải kết được. Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, một nữ chiến binh cộng sản miền Bắc có tên là Dương Thu Hương khi vào được Sài Gòn và chứng kiến cảnh nguy nga tráng lệ của Hòn Ngọc Viễn Đông thời bấy giờ đã ngồi bệch xuống đường phố Sài Gòn và khóc nức nở, “khóc như cha chết.” Bà khóc “…vì cảm thấy cuộc chiến tranh là trò đùa của lịch sử, toàn bộ năng lượng của một dân tộc dồn vào sự phi lý, và đội quân thắng trận thuộc về một thể chế man rợ. Tôi cảm thấy tuổi trẻ của tôi mất đi một cách oan uổng ...
Ngày 30 tháng 4 năm 2025 là một ngày có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong lịch sử Việt Nam đương đại, cũng là dịp để chúng ta cùng nhau hồi tưởng về ngày 30 tháng 4 năm 1975 và những gì mà dân tộc đã sống trong 50 năm qua. Ngày 30 tháng 4 năm 1975 đã kết thúc chiến tranh và đáng lẽ phải mở ra một vận hội mới huy hoàng cho đất nước: hoà bình, thống nhất và tái thiết hậu chiến với tinh thần hoà giải và hoà hợp dân tộc. Nhưng thực tế đã đánh tan bao ước vọng chân thành của những người dân muốn có một chỗ đứng trong lòng dân tộc.
Điều thú vị nhất của nghề làm báo là luôn có sự mới lạ. Ngày nào cũng có chuyện mới, không nhàm chán, nhưng đôi khi cũng kẹt, vì bí đề tài. Người viết, người vẽ, mỗi khi băn khoăn tìm đề tài, cách tiện nhất là hỏi đồng nghiệp. Ngày 26 tháng 3, 1975, hoạ sĩ Ngọc Dũng (Nguyễn Ngọc Dũng: 1931-2000), người dùng bút hiệu TUÝT, ký trên các biếm hoạ hàng ngày trên trang 3 Chính Luận, gặp người viết tại toà soạn, hỏi: “Bí quá ông ơi, vẽ cái gì bây giờ?”
Sau ngày nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và bị một số tòa án tiểu bang chống đối và hiện nay có hơn 120 vụ tranh tụng đang được xúc tiến. Trump cũng đã phản ứng bằng những lời lẽ thoá mạ giới thẩm phán và không thực thi một số phán quyết của tòa án. Nghiêm trọng hơn, Trump ngày càng muốn mở rộng quyền kiểm soát hoạt động của các công ty luật và công tố viên nghiêm nhặt hơn. Trong khi các sáng kiến lập pháp của Quốc hội hầu như hoàn toàn bị tê liệt vì Trump khống chế toàn diện, thì các cuộc tranh quyền của Hành pháp với Tư pháp đã khởi đầu. Nhưng Trump còn liên tục mở rộng quyền lực đến mức độ nào và liệu cơ quan Tư pháp có thể đưa Trump trở lại vị trí hiến định không, nếu không, thì nền dân chủ Mỹ sẽ lâm nguy, đó là vấn đề.
Khi Bạch Ốc công bố công thức tính thuế lên các quốc gia với các thang thuế khác nhau, người ta nhận ra đó chỉ là một một phép tính toán học căn bản, chẳng liên quan đến kinh tế học hay mậu dịch lẫn các dữ liệu thực tế nào cả. Chúng chỉ là những số liệu vô nghĩa và phi lý. Việt Nam không đánh thuế hàng Mỹ đến 90% và đảo hoang của những chú chim cánh cụt có liên quan gì đến giao thương. Điều này thể hiện một đối sách vội vã, tự phụ và đầy cảm tính, cá nhân của Donald Trump nhằm tạo áp lực lên thế giới, buộc các nước tái cân bằng mậu dịch với Mỹ hơn là dựa trên nền tảng giao thương truyền thống qua các hiệp ước và định chế quốc tế. Hoặc nhỏ nhặt hơn, để trả thù những gì đã xảy ra trong quá khứ: Trump ra lệnh áp thuế cả những vật phẩm tâm linh từ Vatican đưa sang Mỹ như một thái độ với những gì đức Giáo Hoàng Francis từng bày tỏ.
Tổng thống Donald Trump vào hôm qua đã đột ngột đảo ngược kế hoạch áp thuế quan toàn diện bằng cách tạm dừng trong 90 ngày. Chỉ một ngày trước đó đại diện thương mại của Trump đã đến Quốc Hội ca ngợi những lợi ích của thuế quan. Tuần trước chính Trump đã khẳng định "CHÍNH SÁCH CỦA TÔI SẼ KHÔNG BAO GIỜ THAY ĐỔI". Nhưng Trump đã chịu nhiều áp lực từ những nhân vật Cộng Hòa khác, các giám đốc điều hành doanh nghiệp và thậm chí cả những người bạn thân thiết, đã phải tạm ngừng kế hoạch thuế quan, chỉ duy trì thuế căn bản (baseline tariff) 10% đối với tất cả những đối tác thương mại.
Trật tự thế giới là một vấn đề về mức độ: nó thay đổi theo thời gian, tùy thuộc vào các yếu tố công nghệ, chính trị, xã hội và ý thức hệ mà nó có thể ảnh hưởng đến sự phân phối quyền lực trong toàn cầu và ảnh hưởng đến các chuẩn mực. Nó có thể bị thay đổi một cách triệt để bởi các xu hướng lịch sử rộng lớn hơn và những sai lầm của một cường quốc. Sau khi Bức tường Berlin sụp đổ vào năm 1989, và gần một năm trước khi Liên Xô sụp đổ vào cuối năm 1991, Tổng thống Mỹ George H.W. Bush đã tuyên bố về một "trật tự thế giới mới". Hiện nay, chỉ hai tháng sau nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Donald Trump, Kaja Kallas, nhà ngoại giao hàng đầu của Liên minh châu Âu, đã tuyên bố rằng "trật tự quốc tế đang trải qua những thay đổi ở mức độ chưa từng thấy kể từ năm 1945". Nhưng "trật tự thế giới" là gì và nó được duy trì hoặc phá vỡ như thế nào?
Hãy bắt đầu niềm tin này với câu nói của John Kelly, tướng thủy quân lục chiến hồi hưu, cựu Bộ trưởng Nội an, cựu chánh văn phòng của Donald Trump (2018): “Người phát điên vì quyền lực là mối đe dọa chết người đối với nền dân chủ.” Ông phát biểu câu này tại một hội nghị chuyên đề về nền Dân chủ ở Mount Vernon vào tháng 11/2024, ngay tại ngôi nhà của George Washington, vị tổng thống đầu tiên, người mở ra con đường cho nền dân chủ và tự do của Hoa Kỳ. Không đùa đâu! Tướng Kelly muốn nói, những người phát điên vì quyền lực ấy có thể giữ các chức danh khác nhau, thậm chí là Tổng Thống, nhưng trong thâm tâm họ là bạo chúa, và tất cả các bạo chúa đều có cùng một đặc điểm: Họ không bao giờ tự nguyện nhượng quyền lực.
Gần đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố áp dụng chính sách áp thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu vào Mỹ, trước đó Trump cũng đã áp đặt biện pháp trừng phạt chung đối với Liên Âu, Canada, Mexico và Trung Quốc, nhưng lại tạm hoãn trong 30 ngày để cho Canada và Mexico thương thuyết. Các biện pháp bất nhất này gây nhiều hoang mang cho chính giới và doanh nghiệp các nước đối tác.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.